Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sói đỏ Bắc Mỹ”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Đã bị lùi lại Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Cập nhật thông tin và bảng phân loại khoa học.
Thẻ: Đã bị lùi lại Soạn thảo trực quan
Dòng 1:
{{Subspeciesbox|name=Sói đỏ Bắc Mỹ|fossil_range=[[Thế Holocen]] 10.000 năm trước - Gần đây<ref name=nowak2002/>|status=CR|status_system=IUCN3.1|status_ref=<ref name=IUCN />|status2=E|status2_system=ESA|status2_ref=<ref>https://ecos.fws.gov/ecp0/profile/speciesProfile?sId=37</ref>|image=Red wolf (4531335218).jpg|image_caption=Một con sói đỏ Bắc Mỹ với màu sắc điển hình|genus=Canis|species=lupus|species_link=Gray wolf|subspecies=rufus|authority=[[John James Audubon|Audubon]] & [[John Bachman|Bachman]], 1851<ref name=audubon1851/>|synonyms=* [[extinct|†]] ''C. r. floridanis''<ref name=goldman1937/>
'''Sói hung''' (Canis lupus rufu hoặc Canis rufus ) là một loài chó có nguồn gốc từ miền đông nam Hoa Kỳ, có màu lông hung đỏ. Về mặt hình thái, nó là loài trung gian giữa sói đồng cỏ và sói xám, và có quan hệ họ hàng rất gần với loài sói phía đông của miền đông Canada.Phạm vi thời gian: Holocen 10.000 năm trước - hiện tại<ref>{{Chú thích web|url=Nowak, Ronald M. (2002). "The Original Status of Wolves in Eastern North America". Southeastern Naturalist. 1 (2): 95–130.|tựa đề=doi:10.1656/1528-7092(2002)001[0095:TOSOWI]2.0.CO;2|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>
* † ''C. r. gregoryi''<ref name=goldman1937/>
* ''C. r. rufus''<ref name=goldman1937/>}}
 
'''Sói đỏ Bắc Mỹ''', '''sói đỏ''' hay '''sói hung''' (''Canis lupus rufus'' hoặc ''Canis rufus''<ref name="IUCN">{{Cite iucn|last1=Phillips|first1=M.|year=2018|title=''Canis rufus''|journal=[[The IUCN Red List of Threatened Species]]|page=e.T3747A119741683|url=https://www.iucnredlist.org/species/3747/119741683|doi=10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T3747A119741683.en|access-date=15 August 2019}}</ref>) là một loài [[Chi Chó|chó]] có nguồn gốc từ miền đông nam [[Hoa Kỳ]], có màu lông hơi nâu đỏ. Về mặt hình thái, nó là loài trung gian giữa [[sói đồng cỏ]] và [[sói xám]], và có quan hệ họ hàng rất gần với loài [[Sói xám|sói phương Đông]] của miền đông Canada.
Sự phân loại phân loại phù hợp của sói đỏ - về bản chất, cho dù nó là sự kết hợp giữa sói và sói đồng cỏ hay một loài thứ ba, khác biệt - đã gây tranh cãi trong hơn một thế kỷ và vẫn đang được tranh luận. Do đó, đôi khi nó bị loại khỏi danh sách các loài nguy cấp mặc dù số lượng cực kỳ thấp. [9] [10] Theo Đạo luật về các loài nguy cấp năm 1973, Cơ quan Cá và Động vật hoang dã Hoa Kỳ hiện công nhận sói đỏ là loài có nguy cơ tuyệt chủng và cấp trạng thái được bảo vệ. [11] Canis rufus không được liệt kê trong Phụ lục CITES về các loài có nguy cơ tuyệt chủng. [2] Kể từ năm 1996, IUCN đã liệt nó vào danh sách các loài cực kỳ nguy cấp. [2]▼
 
▲Sự phân loại phânPhân loại phù hợp của sói đỏ -Bắc Mỹ (về bản chất, cho dù nó là sự kếthỗn hợp giữacủa sói xám và sói đồngđồn cỏ, hay một loài thứ ba, khácmột biệtloài -riêng biệt) đã gây tranh cãi trong hơn một thế kỷ, và vẫn đang được tranh luận. Do đó, đôi khi nó bị loại khỏi danh sách các loài nguy cấp, mặc dù số lượng cực kỳ thấp. [9] [10] Theo Đạo luật về các loài nguy cấp năm 1973, Cơ quan Cá và Động vật hoang dã Hoa Kỳ hiện công nhận sói đỏ là [[loài có nguy cơ tuyệt chủngcấp]] và cấp trạng thái được bảo vệ. [11] ''Canis rufus'' không được liệt kê trong Phụ lục [[CITES]] về các loài có nguy cơcấp. tuyệtTừ chủng.năm 1996, [2][Liên Kểminh từBảo nămtồn 1996,Thiên nhiên Quốc tế|IUCN]] đã liệtxếp nó vào danh sách các [[loài cực kỳ nguy cấp]].<ref [2]name="IUCN" />
 
== Lịch sử ==
Sói đỏ ban đầu phân bố khắp vùng đông nam và trung nam Hoa Kỳ từ [[Đại Tây Dương]] đến trung tâm [[Texas]], đông nam [[Oklahoma]] và tây nam [[Illinois]] ở phía tây, và ở phía bắc từ Thung lũng sông Ohio, bắc [[Pennsylvania]] và nam [[New York (định hướng)|New York]] về phía nam đến Vịnh[[vịnh Mexico]].<ref [12]name="Hinton2013">{{cite journal|last1=Hinton|first1=Joseph W.|last2=Chamberlain|first2=Michael J.|last3=Rabon Jr.|first3=David R.|date=August 2013|title=Red Wolf (Canis rufus) Recovery: A review with suggestions for future research|journal=Animals|volume=3|issue=3|pages=722–724|doi=10.3390/ani3030722|pmc=4494459|pmid=26479530}}</ref> Sói đỏ gần như bị dẫn đến tuyệt chủng vào giữa những năm 1900 do các chương trình kiểm soát động vật ăn thịt hung hãn, phá hủy môi trường sống và quá trình lai tạotạp rộng rãi với sói đồng cỏ. Đến cuối những năm 1960, nó xảyphân rabố với số lượng nhỏ ở Bờ Vịnh phía tây [[Louisiana]] và phía đông Texas.
 
Mười bốn ngườicon trong số những ngườicon sống sót này đã được chọn để trở thành những ngườicon sáng lập ra một quần thể được nuôi nhốt, được thành lập tại VườnSở thú và Thủy cung Point Defiance từ năm 1974 đến năm 1980. Sau một cuộc di dời thử nghiệm thành công đến Đảo Bulls ngoài khơi [[South Carolina|Nam Carolina]] vào năm 1978, sói đỏ đã được tuyên bố là đã tuyệt chủng trong tự nhiên vào năm 1980 để tiến hành các nỗ lực phục hồi [cần làm rõ]. Năm 1987, cácnhững động vậtcon bị nuôi nhốt [cần làm rõ]đã được thả vào Khu bảo tồn Động vật Hoang dã Quốc gia Sông Alligator trên Bán đảo Albemarle ở [[North Carolina|Bắc Carolina]], với lần thả thứ hai, kể từ khi bị đảo ngược [cần làm rõ], diễn ra hai năm sau ởđó tại Vườn Quốc gia Great Smoky Mountains National.<ref Côngname="hendry">{{cite viênjournal|last1=Hendry|first1=D.|year=2007|title=Red [13]Wolf Restoration: A 20&nbsp;year journey|journal=International Wolf Center|volume=17|page=4}}</ref> Trong số 63 con sói đỏ được thả từ năm 1987–1994,<ref [cầnname="Gese">{{cite làmjournal|last1=Gese|first1=Eric rõ],M.|last2=Knowlton|first2=Fred [14]F.|last3=Adams|first3=Jennifer R.|last4=Beck|first4=Karen|last5=Fuller|first5=Todd K.|last6=Murray|first6=Dennis L.|last7=Steury|first7=Todd D.|last8=Stoskopf|first8=Michael K.|last9=Waddell|first9=Will T.|year=2015|title=Managing hybridization of a recovering endangered species: The red wolf Canis rufus as a case study|url=http://www.currentzoology.org/temp/%7BD773D858-9D90-417A-B60E-C28FCB137D42%7D.pdf|journal=Current Zoology|volume=61|pages=191–205|doi=10.1093/czoolo/61.1.191|access-date=2016-02-21|last10=Waits|number=1|first10=Lisette P.|df=dmy-all}}</ref> dân số đã tăng lên tới 100–120 cá thể vào năm 2012, nhưng do Cơ quan Cá và Động vật hoangHoang dã Hoa Kỳ thiếu việckhông thực thi các quy định, quần thể đã đã giảm xuống còn 40 cá thể vào năm 2018<ref>{{cite [15]web|url=https://www.msn.com/en-us/news/us/government-wild-red-wolf-population-could-soon-be-wiped-out/ar-AAwhTsC?ocid=ACERDHP15|title=Government: Wild red wolf population could soon be wiped out|website=www.msn.com|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20180425183138/https://www.msn.com/en-us/news/us/government-wild-red-wolf-population-could-soon-be-wiped-out/ar-AAwhTsC?ocid=ACERDHP15|archive-date=2018-04-25|access-date=2018-04-25|df=dmy-all|url-status=dead}}</ref> và khoảng 14 vàotính đến năm 2019.<ref>{{Cite [16]web|url=https://biologicaldiversity.org/w/news/press-releases/report-20000-square-miles-red-wolf-habitat-open-urgently-needed-reintroductions-2019-10-29/|title=Report: 20,000&nbsp;Square miles of Red Wolf habitat is open for urgently needed reintroductions|website=Center for Biological Diversity|language=en|access-date=2019-11-02|df=dmy-all}}</ref>
 
== Phân loại học ==
Tình trạng phân loại của sói đỏ đang được tranh luận. Nó đã được mô tả là một loài có dòng dõi riêng biệt, [17] một loài lai gần đây giữa sói xám và chó sói đồng cỏ, [8] một loài lai cổ đại giữa sói xám và sói đồng cỏ đảm bảo tình trạng loài, [18] hoặc các loài khác biệt đã được lai gần đây với sói đồng cỏ. [19] [20]
 
Các nhà tự nhiên học John James Audubon và John Bachman là những người đầu tiên cho rằng những con sói ở miền nam Hoa Kỳ khác với những con sói ở các vùng khác của nó. Năm 1851 họ ghi tên "Sóisói Mỹ đen" là C. l. var. hiện đã tồn tại ở Florida, Nam Carolina, Bắc Carolina, Kentucky, nam Indiana, nam Missouri, Louisiana và bắc Texas. Họ cũng ghi tên "Redsói Texanđỏ WolfTexas" là ''C. l. var. rufus'' tồn tại từ phía bắc Arkansas, qua Texas và vào Mexico. Năm 1912, nhà động vật học Gerrit Smith Miller Jr lưu ý rằng tên gọi này không có sẵn và ghi những con sói này là ''C. l. floridanus''. [21]
 
Năm 1937, nhà động vật học Edward Alphonso Goldman đề xuất một loài sói mới ''Canis rufus''. [5] Ba phân loài sói đỏ ban đầu được Goldman công nhận, với hai trong số các phân loài này hiện đã tuyệt chủng. Sói đen Florida (''Canis rufus floridanus'') (Maine đến Florida) đã tuyệt chủng từ năm 1908 và sói đỏ Thung lũng Mississippi (Canis rufus gregoryi) (trung tâm Hoa Kỳ) [1] đã bị tuyên bố tuyệt chủng vào năm 1980. Đến những năm 1970, sói đỏ Texas (''Canis rufus rufus'') chỉ tồn tại ở các thảo nguyên ven biển và đầm lầy của cực đông nam Texas và tây nam Louisiana. Những con này đã bị loại bỏ khỏi tự nhiên để hình thành chương trình nhân giống nuôi nhốt và được đưa trở lại miền đông Bắc Carolina vào năm 1987.<ref name="McCarley1979">{{cite report|author=McCarley, H.|author2=J. Carley|name-list-style=amp|year=1979|title=Recent changes in distribution and status of red wolves (''Canis rufus'') Endangered Species Report no.&nbsp;4|publisher=U.S. Fish and Wildlife Service|location=Albuquerque, [22]NM}}</ref>
 
Vào năm 1967, các nhà động vật học [[Barbara Lawrence]] và William H. Bossert tin rằng trường hợp phân loại ''C. rufus'' như một loài dựa quá nhiều vào loài sói đỏ nhỏ ở miền trung Texas, từ đó người ta biết rằng đã có sự lai tạo với sói đồng cỏ. Họ nói rằng nếu một số lượng mẫu vật thích hợp đã được bao gồm từ Florida, thì việc tách ''C. rufus'' khỏi ''C. lupus'' sẽ khó xảy ra. [21] Tài liệu tham khảo phân loại Danh mục sự sống phân loại sói đỏ là một phân loài của ''Canis lupus''. [7] Nhà nghiên cứu động vật có vú W. Christopher Wozencraft, viết trong Mammal Species of the World (2005), coi sói đỏ là con lai giữa sói xám và sói đồng cỏ, nhưng do tình trạng không chắc chắn của nó đã bị tổn hại khi công nhận nó là một phân loài của sói xám ''Canis lupus rufus''. [8]
 
== Cuộc tranhTranh luận về phân loại học ==
Khi những người định cư châu Âu lần đầu tiên đến Bắc Mỹ, phạm vi của sói đồng cỏ chỉ giới hạn ở nửa phía tây của lục địa. Chúng tồn tại trong các khu vực khô cằn và trên khắp các vùng đồng bằng rộng mở, bao gồm các vùng thảo nguyên của các bang miền trung tây. Những nhà thám hiểm ban đầu đã tìm thấy một số ở Indiana và Wisconsin. Từ giữa những năm 1800 trở đi, sói đồng cỏ bắt đầu mở rộng ra ngoài phạm vi ban đầu của chúng. [21]
 
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Sói_đỏ_Bắc_Mỹ”