Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đà Nẵng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao
Đã cứu 168 nguồn và đánh dấu 0 nguồn là chết.) #IABot (v2.0.7
Dòng 12:
| kinh độ = 108,2227778
| diện tích = 1.284,9 km²
| dân số = 1.134.310 người<ref name="Diện tích, dân số">{{chú thích web|title=Niên giám thống kê tóm tắt 2017|url=http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=23470|page=50|publisher=Tổng cục Thống kê Việt Nam|accessdate=ngày 1 tháng 6 năm 2019|archive-date=2018-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113211908/http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=23470|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
| thời điểm dân số = 1/4/2019
| dân số thành thị = 988.561 người (87,2%)
Dòng 36:
| năm công nhận = 2003
| mã địa lý = [[ISO 3166-2:VN|VN-60]]
| mã hành chính = 48<ref>[{{Chú thích web |url=http://www.gso.gov.vn/phuong-phap-thong-ke/danh-muc/don-vi-hanh-chinh/ |ngày truy cập=2020-12-26 |tựa đề=Tổng cục Thống kê] |archive-date=2021-01-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210110034519/https://www.gso.gov.vn/phuong-phap-thong-ke/danh-muc/don-vi-hanh-chinh/ |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref>
| mã bưu chính = [[Mã bưu chính Việt Nam|55xxx...]]
| mã điện thoại = [[Mã điện thoại Việt Nam|236]]
Dòng 51:
[[Hình:Biển Mỹ Khê Đà Nẵng.jpg|nhỏ|280px|Bãi biển Mỹ Khê, được tạp chí Forbes (Mỹ) bình chọn là "một trong sáu bãi biển quyến rũ nhất hành tinh"]]
 
Đà Nẵng nằm ở vị trí trung độ của [[Việt Nam]], có vị trí trọng yếu cả về kinh tế - xã hội và quốc phòng - an ninh của khu vực [[Miền Trung (Việt Nam)|Miền Trung]] - [[Tây Nguyên]] và cả nước; là đô thị biển và đầu mối giao thông rất quan trọng về [[Đường giao thông|đường bộ]], [[Đường ray|đường sắt]], [[Đường thủy|đường biển]] và [[hàng không|đường hàng không]].<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Nghị quyết 33/NQ-TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/chien_luoc_phat_trien/dinh_huong/nghi_quyet_33|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập=ngày 16 tháng 4 năm 2013|archive-date=2013-11-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20131102102154/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/chien_luoc_phat_trien/dinh_huong/nghi_quyet_33|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Trong những năm gần đây, Đà Nẵng tích cực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, cải thiện môi trường, nâng cao [[an sinh xã hội]] và được coi là ''"Thành phố đáng sống nhất Việt Nam"''.<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Tiến Dũng|tiêu đề=Đà Nẵng - Thành phố đáng sống nhất Việt Nam|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/goc_nhin_truyen_thong|nhà xuất bản=Cổng thông tin thành phố|ngày truy cập=ngày 16 tháng 4 năm 2013|archive-date=2015-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20150113053552/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/goc_nhin_truyen_thong|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref><ref>{{chú thích báo|title=Thành phố đáng sống|url=http://www.tienphong.vn/kinh-te/564781/thanh-pho-dang-song-tpp.html|publisher=Tiền Phong Online|accessdate=ngày 16 tháng 4 năm 2013|author=Nguyễn Huy; Trí Quân |date=ngày 26 tháng 1 năm 2012|archive-date=2013-04-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20130415041359/http://www.tienphong.vn/kinh-te/564781/thanh-pho-dang-song-tpp.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Năm [[2018]], Đà Nẵng được chọn đại diện cho [[Việt Nam]] lọt vào ''Top 10 Địa điểm Tốt nhất để Sống ở Nước ngoài'' do Tạp chí Du lịch ''Live and Invest Overseas'' (LIO) bình chọn.<ref>{{Chú thích web|url=https://thanhnien.vn/kinh-doanh/da-nang-vao-top-10-noi-dang-song-tren-the-gioi-932037.html|tiêu đề=Đà Nẵng vào top 10 nơi đáng sống trên thế giới|ngày=07-02-2018|nhà xuất bản=Báo Thanh niên|lk tác giả 1=Nguyễn Tú}}</ref>
 
==Tên gọi==
Dòng 64:
"Đà Nẵng" trong ''[[Ô Châu cận lục]]'' không phải là một địa danh hành chính mà chỉ là tên gọi của một '''cửa biển'''.
 
Đà Nẵng là một tên dịch theo kiểu dịch âm kiêm dịch ý một phần, nếu phiên âm [[Hán-Việt]] thì đọc thành '''Đà Nhương''', địa danh cần dịch đã được dịch bằng [[chữ Hán]] có âm đọc ([[phiên âm Hán-Việt|âm Hán Việt]]) tương cận, ý nghĩa của chữ Hán dùng để dịch có liên quan nhất định với ý nghĩa của tên gọi được dịch. Phần lớn các ý kiến đều cho rằng tên gọi Đà Nẵng xuất phát từ vị trí nằm ở cửa [[sông Hàn]] của thành phố. Đó là một biến dạng của từ Chăm cổ ''"Da nak"'', được dịch là ''"cửa sông lớn"''.<ref name="dncityname">{{Chú thích web|url=http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/english/danang_info/his?p_pers_id=&p_folder_id=16407708&p_main_news_id=28897396|tiêu đề=Names of Da Nang through periods of time|nhà xuất bản=Danang People's Committee|ngày=ngày 3 tháng 1 năm 2004|ngày truy cập=ngày 20 tháng 4 năm 2011 |ngôn ngữ=tiếng Anh|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725161641/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/english/danang_info/his?p_pers_id=&p_folder_id=16407708&p_main_news_id=28897396|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref><ref name="hoidap">{{chú thích sách|title=Hỏi đáp về Quảng Nam-Đà Nẵng ''(Questions and Answers about Quảng Nam-Đà Nẵng)''|author=Bùi Minh Quốc}}</ref>
 
Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu về [[Người Chăm|Chăm]] là Inrasara và Sakaya đã có những đề xuất khác. [[Inrasara]] (tức Phú Trạm, nhà thơ và nhà nghiên cứu [[Văn hóa Chăm Pa]]) cho rằng "Đà Nẵng" là biến dạng của từ Chăm cổ ''Đaknan''. ''Đak'' có nghĩa là nước, ''nan'' hay ''nưn'', tức ''Ianưng'' có nghĩa là rộng. Địa danh ''Đaknan'' hàm ý chỉ vùng sông nước rộng mênh mông ở cửa [[sông Hàn]]. Còn nhà nghiên cứu Sakaya (tức Trương Văn Món) cho rằng "Đà Nẵng" có thể xuất phát từ [[nhóm ngôn ngữ Môn-Khmer]], ''Đakdơng'' - ''Đà dơng'', có nghĩa là con sông. '''Đanang''' trong [[tiếng Chăm]] và [[Người Ra Glai|Raglai]] cổ, cùng thuộc [[Ngữ tộc Mã Lai-Đa Đảo|ngôn ngữ Malayo-Polynesia]], có nghĩa là "nguồn". "Đà Nẵng" là "sông nguồn".<ref>{{chú thích báo|title=Năm mới nói chuyện tên quê|url=http://www.baodanang.vn/channel/5437/201101/Nam-moi-noi-chuyen-ten-que-2029687/|work=Những tên gọi về thành phố Đà Nẵng|publisher=Báo Đà Nẵng điện tử |author=Vũ Hùng |date=ngày 25 tháng 1 năm 2011|access-date=2013-05-18|archive-date=2012-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20120724074617/http://www.baodanang.vn/channel/5437/201101/Nam-moi-noi-chuyen-ten-que-2029687/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
Nhưng nếu chúng ta xét về phương diện [[Tiếng Chăm|ngôn ngữ Chăm]] hiện đại, thì trong ngôn ngữ [[Người Ê Đê|Ê-đê]], [[Người Gia Rai|Gia Rai]] thuộc nhóm Chamic vẫn còn lưu giữ cách gọi từ cổ như [[Krông Năng]] hay Rơ Năng hay Da Năng. Hiện tại, ngay cả một tỉnh đông [[người Chăm]] ở [[Campuchia]] vẫn giữ cách gọi một bến sông của người Chăm là "Kam pong Ch'Năng" và trở thành tên một tỉnh của Campuchia [[Kampong Chhnang(tỉnh)|Kampong Chhnang]] có đông người Chăm sau tỉnh [[Kampong Cham(tỉnh)|Kampong Cham]]. Tất cả các biến thể của ngôn ngữ Chăm Pa từ ''"Da Năng"'' thành ''Ênang'', ''Ch'nang'', ''R'nang'' trong [[Tiếng Chăm|ngôn ngữ Chăm]], [[Người Gia Rai|Gia Rai]], [[Người Ê Đê|Ê đê]], [[Người Raglai|Raglai]] ngày nay đều mang nghĩa là bình yên, thanh bình. '''Kampong Danang''' tức là Bến sông Thanh bình. Da Nang trong tiếng là nương tựa, "vì 2 ông Sakaya và [[Inrasara]] là người Chăm vùng [[Panduranga]] nên không hiểu rõ từ Danang trong tiếng [[người Chăm]] chuẩn, vì tiếng Chăm [[Panduranga]] gọi Danang thành Danưng".
[[Tập tin:Old map of Vietnam.jpg|nhỏ|trái|Bản đồ [[Annam]] được vẽ bởi [[Alexandre de Rhodes]] có địa danh "'''Cua han'''".]]
Dòng 72:
Người [[Trung Quốc]] gọi Đà Nẵng là '''Hiện Cảng''', vốn được viết bằng chữ Hán là 蜆港, về sau được đổi thành 峴港. Thời xưa tàu thuyền [[Trung Quốc]] đi Đà Nẵng thường lấy hòn Sơn Chà làm mốc định vị phương hướng. Hòn Sơn Chà có hình dáng giống con hến nên người Trung Quốc đã gọi nơi đây là "Hiện Cảng" (蜆港), có nghĩa là "Bến Hến". Về sau một số người không hiểu rõ nguồn gốc của tên gọi này, thấy xung quanh Đà Nẵng có nhiều núi non bao bọc nên đã thay chữ "hiện" 蜆 có nghĩa là "con hến" bằng chữ "hiện" 峴 là từ dùng để chỉ núi nhỏ mà cao.
 
Một tên gọi khác được đặt cho Đà Nẵng là '''Cửa Hàn''' (dịch nghĩa "cửa của sông Hàn"). Theo tác giả Võ Văn Dật thì từ Hàn đã được Việt hóa từ cách đọc theo [[tiếng Hải Nam]] của địa danh "Hiện Cảng" 蜆港 là "Hành Càng" hay "Hàn Càng".<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Võ Văn Dật|tiêu đề=Địa danh Đà Nẵng|url=http://www.erct.com/4-ChiaSe/SuuTam/Dia_danh_Da_Nang.htm|ngày truy cập=ngày 18 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-05-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20130528155135/http://www.erct.com/4-ChiaSe/SuuTam/Dia_danh_Da_Nang.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Giáo sĩ Buzomi - đến Đà Nẵng năm [[1615]] - đã gọi nơi này là '''Porte de Kéan'''. Bản đồ [[châu Á]] do Sanson d'Abbeville vẽ năm [[1652]] ghi Đà Nẵng là '''Turaon'''. Giáo sĩ [[Christoforo Borri]] - đến Đà Nẵng năm [[1618]] - khi viết hồi ký về xứ [[Đàng Trong]] của [[chúa Nguyễn]] thì đã gọi Đà Nẵng là '''Touron'''. Giáo sĩ [[Alexandre de Rhodes]] là người từng lui tới Đà Nẵng nhiều lần và đã gọi nơi này là '''Turon'''; trong bản đồ của ông ghi là "'''Kean'''" ("Kẻ Hàn", kẻ trong "kẻ chợ").<ref name="duongtr16">{{harv|Dương & ctg|2001|p=16.}}</ref>
Dòng 79:
 
[[Tập tin:BanDoTourane.jpg|nhỏ|phải|Bản đồ Tourane (Đà Nẵng) thời [[Pháp thuộc]].]]
Từ năm [[1888]] cho đến hết thời [[Pháp thuộc]], '''Tourane''' là tên chính thức của Đà Nẵng.<ref name="footprint08">{{chú thích sách|url=http://books.google.com/books?id=0FKCuR0i0SMC&lpg=PA202&dq=cua%20han%20tourane&pg=PA202#v=onepage&q=cua%20han%20tourane&f=false|title=Footprint Vietnam|publisher=Footprint Travel Guides|year=2008|accessdate=ngày 19 tháng 3 năm 2011|isbn=1-906098-13-1|page=202|language=tiếng Anh|archive-date=2013-06-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20130610070809/http://books.google.com/books?id=0FKCuR0i0SMC&lpg=PA202&dq=cua%20han%20tourane&pg=PA202#v=onepage&q=cua%20han%20tourane&f=false|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Có nhiều cách giải thích khác nhau về nguồn gốc của từ Tourane. Thứ nhất đó là lối nói trại từ chữ Châu Ranh (chỉ ranh giới [[Việt Nam]]-[[Chiêm Thành]]). Ý kiến thứ hai cho rằng nó bắt nguồn từ một làng có tên là [[Thạc Gián]] bị viết lầm là Tu Gián. Ý kiến thứ ba giải thích rằng Tourane chỉ địa danh của một nơi vốn có một cái tháp (''tour'') trên cửa Hàn.<ref name="duongtr17">{{harv|Dương & ctg|2001|p=17.}}</ref>
 
Trong văn hóa dân gian, '''Vũng Thùng''' là một tên thông tục khác để đề cập đến Đà Nẵng (hiện nay ''Vũng Thùng'' là tên gọi của một vụng biển nhỏ ở phía đông bắc phường [[Nại Hiên Đông]], quận [[Sơn Trà (quận)|Sơn Trà]] dùng để neo đậu tàu thuyền của ngư dân).<ref name="vungthung group=Ghi chú">Ca dao:<br> "Tai nghe súng nổ cái đùng,<br>Tàu Tây đã lại Vũng Thùng hôm qua".</ref> Các nhà Nho nói chữ thì gọi là '''Trà U''', '''Trà A''', '''Trà Sơn''' hay '''Đồng Long Loan'''.<ref name="duongtr17" />
 
Sau [[Cách mạng tháng Tám]] năm [[1945]], Tourane đổi tên thành '''[[Thái Phiên]]''' - nhà yêu nước nổi tiếng của đất [[Quảng Nam]] đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa [[Duy Tân]] năm [[1916]]. Tuy nhiên vào ngày [[9 tháng 10]] năm [[1945]], Hội đồng Chính phủ ra quyết nghị giữ nguyên tên cũ của các đơn vị hành chính từ cấp kỳ, thành phố, tỉnh, huyện trong cả nước để tiện việc thông tin liên lạc và công văn giấy tờ. Thành phố trở lại tên gọi cũ Đà Nẵng.<ref>{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=11.}}</ref><ref>{{chú thích sách|author=Võ Văn Hòe|title=Địa danh thành phố Đà Nẵng|year=2011|publisher=Nhà Xuất bản Đà Nẵng}}</ref><ref group="Ghi chú">Trong danh sách [http://dichvucong.danang.gov.vn/DNICT_Webproject/appmanager/v1/home;jsessionid=GqDmQzRQSScHzJptfpSwLxTmg2ShDRc7rX3Vzvz2PTCy43FPwg8v!-308914324?_nfpb=true&_pageLabel=page_chitietktxh&idKbarticle=113420 "Các tên gọi khác của Đà Nẵng"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130531012545/http://dichvucong.danang.gov.vn/DNICT_Webproject/appmanager/v1/home;jsessionid=GqDmQzRQSScHzJptfpSwLxTmg2ShDRc7rX3Vzvz2PTCy43FPwg8v!-308914324?_nfpb=true&_pageLabel=page_chitietktxh&idKbarticle=113420 |date=2013-05-31 }} đăng trên trang Cổng thông tin dịch vụ hành chính công Đà Nẵng ngày 17 tháng 12 năm 2012 ([http://web.archive.org/liveweb/http://dichvucong.danang.gov.vn/DNICT_Webproject/appmanager/v1/home;jsessionid=GqDmQzRQSScHzJptfpSwLxTmg2ShDRc7rX3Vzvz2PTCy43FPwg8v!-308914324?_nfpb=true&_pageLabel=page_chitietktxh&idKbarticle=113420 bản lưu]) thì phải hai năm sau (tức là khoảng năm [[1947]]) thì thành phố mới đổi lại tên Đà Nẵng.</ref>
 
==Địa lý==
Dòng 90:
Tọa độ phần đất liền của thành phố Đà Nẵng từ 15°15' đến 16°40' [[vĩ độ]] Bắc và từ 107°17' đến 108°20' [[kinh độ]] Đông. Phía Bắc giáp tỉnh [[Thừa Thiên - Huế]], phía Tây và Nam giáp tỉnh [[Quảng Nam]], phía Đông giáp [[biển Đông]].
 
Thành phố Đà Nẵng nằm ở trung độ của [[Việt Nam]], cách thủ đô [[Hà Nội]] 766&nbsp;km về phía Bắc và cách [[Thành phố Hồ Chí Minh]] 961&nbsp;km về phía Nam theo&nbsp;[[Quốc lộ 1A]].<ref>{{chú thích sách|author=Huỳnh Yên Trầm My, Trương Vũ Quỳnh|title=Đà Nẵng toàn cảnh, A panorama of Danang|year=2010|publisher=Nhà Xuất bản Đà Nẵng}}</ref> Đà Nẵng còn là trung điểm của các di sản thế giới: [[Cố đô Huế]], [[Phố cổ Hội An]] và [[Thánh địa Mỹ Sơn]]. Thành phố Đà Nẵng nằm trên trục giao thông Bắc - Nam về đường bộ, đường sắt, đường biển và đường hàng không, là một trong những cửa ngõ quan trọng ra biển của [[Tây Nguyên]] và các nước [[Lào]], đông bắc [[Campuchia]], [[Thái Lan]] và [[Myanmar|Myanma]].<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Giới thiệu khái quát về thành phố Đà Nẵng|url=http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/cactinhvathanhpho/tpdanang/thongtintinhthanh?view=introduction&provinceId=1345|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử Chính phủ (Việt Nam)|ngày truy cập = ngày 17 tháng 4 năm 2013|archive-date=2014-01-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20140122234735/http://chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/cactinhvathanhpho/tpdanang/thongtintinhthanh?view=introduction&provinceId=1345|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Khoảng cách từ Đà Nẵng đến các trung tâm kinh tế chính của khu vực [[Đông Nam Á]] như [[Bangkok]] ([[Thái Lan]]), [[Kuala Lumpur]] ([[Malaysia]]), [[Singapore]], [[Manila]] ([[Philippines]]) đều nằm trong khoảng 1.000–2.000&nbsp;km.<ref name="baocao">{{Chú thích web|tiêu đề=Chương 1 - Giới thiệu tổng quan về điều kiện tự nhiên thành phố Đà Nẵng|url=http://ccbvmt.danang.gov.vn/tin-chuyen-nganh/quan-trac-va-bao-htmt/301-hien-trang-moi-truong-thanh-pho-da-nang-2005-2010|work=Báo cáo Hiện trạng môi trường thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2005 - 2010 và định hướng đến năm 2015|nhà xuất bản=Chi cục Bảo vệ môi trường (Đà Nẵng)|ngày truy cập=ngày 18 tháng 4 năm 2013|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20130127141004/http://ccbvmt.danang.gov.vn/tin-chuyen-nganh/quan-trac-va-bao-htmt/301-hien-trang-moi-truong-thanh-pho-da-nang-2005-2010|ngày lưu trữ=2013-01-27|url hỏng=yes}}</ref>
Bốn điểm cực trên đất liền của thành phố Đà Nẵng là:
* Cực Bắc là phường [[Hòa Hiệp Bắc, Liên Chiểu|Hòa Hiệp Bắc]], quận [[Liên Chiểu]].
Dòng 97:
* Cực Đông là phường [[Thọ Quang, Sơn Trà|Thọ Quang]], quận [[Sơn Trà (quận)|Sơn Trà]].
 
Ngoài phần đất liền, vùng biển của thành phố gồm [[quần đảo Hoàng Sa]] (khu vực đang bị chiếm đóng bởi [[Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa|Trung Quốc]]) nằm ở 15°45’ đến 17°15’ [[vĩ độ]] Bắc, 111° đến 113° [[kinh độ]] Đông, ngang bờ biển các tỉnh [[Quảng Trị]], [[Thừa Thiên - Huế]], [[Quảng Nam]] và một phần tỉnh [[Quảng Ngãi]]; cách đảo [[Lý Sơn]] (thuộc tỉnh [[Quảng Ngãi]]) khoảng 120 hải lý. Khu vực quần đảo nằm trên vùng biển rộng khoảng 30.000&nbsp;km². Tổng diện tích phần nổi của quần đảo khoảng 10&nbsp;km², trong đó [[Phú Lâm (đảo)|đảo Phú Lâm]] chiếm diện tích lớn nhất (nguồn Việt Nam: khoảng 1,5&nbsp;km², nguồn Trung Quốc: 2,1&nbsp;km²<ref>{{Chú thích web|url=http://www.hnszw.org.cn/data/news/2009/06/43638/|title=|last=|first=|date=|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20120501101724/http://www.hnszw.org.cn/data/news/2009/06/43638/|archive-date=2012-05-01|dead-url=yes|access-date=|tiêu đề=第一节 西沙群岛的主要岛礁|nhà xuất bản=海南史志网|ngày=2009-06-11|ngày truy cập=2013-06-28}}</ref>).
 
Hoàng Sa án ngữ đường hàng hải quốc tế huyết mạch từ [[Thái Bình Dương]] qua [[Ấn Độ Dương]] và [[Đại Tây Dương]]. Vùng biển này có tiềm năng lớn về khoáng sản, hải sản, có thuận lợi để phát triển kinh tế nhưng quan trọng hơn đây là vị trí quân sự chiến lược, khống chế đường giao thông trên biển và trên không trong khu vực phía Bắc [[biển Đông]].<ref name="ky9">{{harv|Đặng ch.b|2012|p=9.}}</ref>
Dòng 109:
Thành phố Đà Nẵng có địa hình, thiên nhiên đa dạng, có [[biển]], [[bán đảo]], vùng vịnh, đồi núi, sông, suối, [[đồng bằng]] phân bố trong lòng thành phố đóng góp vào phát triển kinh tế, [[du lịch]].
====Đồi núi, đồng bằng====
Về mặt địa chất, Đà Nẵng nằm ở rìa của miền [[Nếp uốn (địa chất)|uốn nếp]] [[Đại Cổ sinh|Paleozoi]] được biết đến với tên gọi Đới [[Kiến tạo sơn|tạo núi]] [[Dãy Trường Sơn|Trường Sơn]] - nơi mà những biến dạng chính đã xảy ra trong [[kỷ Than đá]] sớm.<ref name="geolo">{{chú thích sách|url=http://books.google.com/books?id=aYRup5mRcGsC&lpg=PA778&ots=wuWUhegwfi&pg=PA778#v=onepage&f=false|title=Encyclopedia of European and Asian regional geology|last=|first=|work=Encyclopedia of Earth Sciences|publisher=Springer|year=1997|isbn=0-412-74040-0|series=Chapman & Hall Encyclopedia of Earth Sciences|volume=19|location=|page=778|pages=|language=tiếng Anh|accessdate=ngày 9 tháng 8 năm 2010|tác giả=Eldridge M. Moores|tác giả 2=Rhodes Whitmore Fairbridge|archive-date=2013-06-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20130610160544/http://books.google.com/books?id=aYRup5mRcGsC&lpg=PA778&ots=wuWUhegwfi&pg=PA778#v=onepage&f=false|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Cấu trúc địa chất khu vực Đà Nẵng gồm có năm đơn vị [[địa tầng]] chủ yếu, lần lượt từ dưới lên là: hệ tầng A Vương, hệ tầng Long Đại, hệ tầng Tân Lâm, hệ tầng Ngũ Hành Sơn và trầm tích [[Kỷ Đệ Tứ|Đệ Tứ]]. Trong đó các hệ tầng A Vương, Long Đại, Tân Lâm có thành phần thạch học chủ yếu là đá phiến và [[cát kết]]. Hệ tầng Ngũ Hành Sơn chủ yếu là [[đá vôi]] hoa hóa màu xám trắng. Trầm tích Đệ Tứ bao gồm các thành tạo sông, sông - biển, biển, biển - đầm lầy có tuổi từ [[Pleistocen sớm]] đến [[Thế Holocen|Holocen muộn]], chủ yếu là cát, cuội, sỏi, cát pha, sét pha,... Vỏ [[Trái Đất]] tại lãnh thổ thành phố Đà Nẵng bị nhiều hệ thống đứt gãy theo phương gần á vĩ tuyến và phương kinh tuyến chia cắt, làm giảm tính liên tục của đá, giảm độ bền của chúng, nhất là tạo nên các đới nứt nẻ tăng cao độ chứa nước. Đây là hiểm họa trong khi xây dựng các công trình.<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Nguyễn Thanh, Lương Tấn Lực|tiêu đề=Phân chia cấu trúc môi trường địa kỹ thuật... lãnh thổ thành phố Đà Nẵng|url=http://hueuni.edu.vn/portal/data/doc/tapchi/53_11.pdf|nhà xuất bản=Tạp chí Khoa học Đại học Huế tháng 5 năm 2009|ngày truy cập = ngày 17 tháng 4 năm 2013|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304125902/http://hueuni.edu.vn/portal/data/doc/tapchi/53_11.pdf|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Địa hình thành phố Đà Nẵng vừa có [[đồng bằng ven biển|đồng bằng duyên hải]], vừa có [[đồi]] [[núi]]. Vùng núi cao và dốc tập trung ở phía tây và tây bắc, từ đây có nhiều dãy núi chạy dài ra biển, một số đồi thấp xen kẽ vùng đồng bằng ven biển hẹp. Địa hình đồi núi chiếm diện tích lớn, độ cao khoảng từ 700 - 1.500 m, độ dốc lớn (>40<sup>o</sup>), là nơi tập trung nhiều rừng đầu nguồn và có ý nghĩa bảo vệ môi trường sinh thái của thành phố. [[Đồng bằng ven biển]] là vùng đất thấp chịu ảnh hưởng của biển bị nhiễm mặn, là vùng tập trung nhiều cơ sở [[nông nghiệp]], [[công nghiệp]], dịch vụ, quân sự, đất ở và các khu chức năng của thành phố.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Giới thiệu tiềm năng Đà Nẵng|url=http://vccinews.vn/?page=ListProvinces&folder=0&Id=49|nhà xuất bản=Trang web của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam|ngày truy cập = ngày 17 tháng 4 năm 2013|archive-date=2015-03-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20150317153156/http://vccinews.vn/?page=ListProvinces&folder=0&Id=49|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Ở khu vực cửa [[sông Hàn]] và [[sông Cu Đê]] địa hình đáy biển bị phức tạp và tạo ra một số bãi cạn, trũng ngầm (lòng sông). Khu vực cửa vịnh ra ngoài khơi địa hình nhìn chung là nghiêng thoải về phía đông bắc. Khoảng cách các đường đẳng sâu khá đều đặn.<ref name="luanvan">{{Chú thích web|tác giả 1=Lê Anh Thắng|tiêu đề=Nghiên cứu, đánh giá tài nguyên thiên nhiên khu vực Đà Nẵng|url=http://tainguyenso.vnu.edu.vn/jspui/bitstream/123456789/3946/1/Luanvan_LeAnhThang_full.pdf|nhà xuất bản=Luận văn thạc sĩ khoa học|ngày=2010|ngày truy cập=ngày 17 tháng 4 năm 2013|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20120417142049/http://tainguyenso.vnu.edu.vn/jspui/bitstream/123456789/3946/1/Luanvan_LeAnhThang_full.pdf|ngày lưu trữ=2012-04-17|url hỏng=yes}}</ref>
 
==== Hải đảo ====
Dòng 156:
Thành phố Đà Nẵng nằm trong vùng [[khí hậu nhiệt đới gió mùa]] điển hình, nhiệt độ cao và ít biến động. Khí hậu Đà Nẵng là nơi chuyển tiếp đan xen giữa khí hậu [[khí hậu cận nhiệt đới ẩm|cận nhiệt đới]] ở miền Bắc và [[khí hậu xavan|nhiệt đới xavan]] ở miền Nam, với tính trội là khí hậu nhiệt đới ở phía Nam. Mỗi năm có 2 mùa rõ rệt: [[mùa mưa]] từ tháng 9 đến tháng 12 và [[mùa khô]] từ tháng 1 đến tháng 8, thỉnh thoảng có những đợt rét [[mùa đông]] nhưng không đậm và không kéo dài.
 
Nhiệt độ trung bình hàng năm khoảng 25,8&nbsp;°C; cao nhất vào các tháng 6, 7, 8, trung bình 28-30&nbsp;°C; thấp nhất vào các tháng 12, 1, 2, trung bình 18-23&nbsp;°C. Riêng vùng rừng núi [[Bà Nà]] ở độ cao gần 1.500 m, nhiệt độ trung bình khoảng 20&nbsp;°C. Độ ẩm không khí trung bình là 83,4%. Lượng mưa trung bình hàng năm là 2.153&nbsp;mm; lượng mưa cao nhất vào các tháng 9, 10, 11, trung bình 465&nbsp;mm/tháng; thấp nhất vào các tháng 2, 3, 4, trung bình 27&nbsp;mm/tháng.<ref name="Binbin0111">{{Chú thích web|url=http://giaoduc.net.vn/Giao-duc-24h/Bo-truong-Phung-Xuan-Nha-Dao-tao-phai-gan-lien-voi-nhu-cau-su-dung-nhan-luc-post178119.gd|tiêu đề=Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: Đào tạo phải gắn liền với nhu cầu sử dụng nhân lực|ngày = ngày 15 tháng 7 năm 2017 |website=http://giaoduc.net.vn|lk tác giả 1=Tấn Tài|ngày truy cập=2017-12-29|archive-date=2017-10-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20171007125129/http://giaoduc.net.vn/Giao-duc-24h/Bo-truong-Phung-Xuan-Nha-Dao-tao-phai-gan-lien-voi-nhu-cau-su-dung-nhan-luc-post178119.gd|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Số giờ nắng bình quân trong năm là 2.182 giờ; nhiều nhất là vào tháng 5, 6, 7, trung bình 246 giờ/tháng; ít nhất là vào tháng 11, 12, 1, trung bình 121 giờ/tháng. Mỗi năm Đà Nẵng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ một đến hai cơn bão hoặc [[áp thấp nhiệt đới]]. Năm [[2006]], Đà Nẵng chịu ảnh hưởng của [[Bão Xangsane (2006)|bão Xangsane]] - cơn bão mạnh nhất đổ bộ vào Đà Nẵng trong 100 năm qua, gây thiệt hại nặng nề cho thành phố.<ref name="Binbin0111" />
 
Thời gian nắng ở [[quần đảo Hoàng Sa]] dao động trong khoảng từ 2.300 đến 2.500 giờ/năm.<ref name="Binbin0111" /><ref name="ky14">{{harv|Đặng ch.b|2012|p=14.}}</ref> Nhiệt độ không khí tối thấp trung bình ở vùng biển quần đảo là 22-24&nbsp;°C trong tháng 1, tăng dần và đạt cực đại trung bình 28.5-29&nbsp;°C trong tháng 6 và tháng 7. Chế độ gió vùng quần đảo Hoàng Sa phức tạp và thể hiện ảnh hưởng của địa hình lục địa [[Việt Nam]] và [[Trung Quốc]]. Gió tây nam chiếm ưu thế vào mùa hè; gió đông bắc chiếm ưu thế trong mùa đông. Lượng mưa trung bình năm ở Hoàng Sa là khoảng 1.300-1.700&nbsp;mm. Độ ẩm tương đối trung bình 80-85% và hầu như không biến động nhiều theo mùa.
Dòng 289:
| publisher = Vietnam Institute for Building Science and Technology
| accessdate = 23 July 2018}}</ref>
|source 2 = [[Deutscher Wetterdienst]]<ref name = DWD>{{chú thích web
{{chú thích web
| url = http://www.dwd.de/DWD/klima/beratung/ak/ak_488550_kt.pdf
| title = Klimatafel von Dà Nang (Tourane) / Vietnam
| work = Baseline climate means (1961-1990) from stations all over the world
| publisher = Deutscher Wetterdienst
| accessdate = 23 January 2016}}</ref>
| archive-date = 2019-11-02
| archive-url = https://web.archive.org/web/20191102182857/https://www.dwd.de/DWD/klima/beratung/ak/ak_488550_kt.pdf
| dead-url = no" == DeadURL or "không
}}</ref>
}}
 
===Thủy văn===
Hệ thống sông ngòi ngắn và dốc, bắt nguồn từ phía tây, tây bắc và tỉnh [[Quảng Nam]]. Có hai sông chính là [[sông Hàn]] với [[chiều dài]] khoảng 204&nbsp;km, tổng diện tích lưu vực khoảng 5.180&nbsp;km² và [[sông Cu Đê]] với [[chiều dài]] khoảng 38&nbsp;km, lưu vực khoảng 426&nbsp;km². Ngoài ra, trên địa bàn thành phố còn có các sông khác: sông Yên, sông Chu Bái, sông Vĩnh Điện, sông Túy Loan, sông Phú Lộc... Các sông đều có hai mùa: mùa cạn từ tháng 1 đến tháng 8 và mùa lũ từ tháng 9 đến tháng 12.<ref name="Địa lí các Tỉnh và thành phố Việt Nam">{{chú thích sách|author=Lê Thông (Chủ biên), Hoàng Văn Chức, Lê Huỳnh...|title=Tập 4: Các tỉnh và thành phố Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên|publisher=Nhà Xuất bản Giáo dục}}</ref> Thành phố còn có hơn 546 ha mặt nước có khả năng nuôi trồng thủy sản.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Giới thiệu tài nguyên|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/tainguyen|nhà xuất bản=Cổng thông tin thành phố Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 17 tháng 4 năm 2013|archive-date=2013-10-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20131031221801/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/tainguyen|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Nước ngầm của vùng Đà Nẵng khá đa dạng, các khu vực có triển vọng khai thác là nguồn nước ngầm tệp đá vôi [[Hòa Hải (phường)|Hòa Hải]] – [[Hòa Quý]] ở chiều sâu tầng chứa nước 50–60 m; khu Khánh Hòa có nguồn nước ở độ sâu 30–90 m; các khu khác đang được thăm dò. Đầu năm [[2013]], do các công trình thủy điện đầu nguồn tích nước không xả nước về vùng đồng bằng, vùng xuôi khiến cho người dân Đà Nẵng phải đối mặt với việc thiếu nước sinh hoạt và nguồn nước tưới tiêu cho cây trồng.<ref>{{chú thích báo|author=Ngọc Phó|title=Đà Nẵng: Đưa vấn đề thiếu nước ra Quốc hội|url=http://thanhtra.com.vn/xa-hoi/dua-van-de-thieu-nuoc-ra-quoc-hoi_t209c34n55147|publisher=Báo Thanh Tra điện tử|accessdate=ngày 18 tháng 4 năm 2013|archive-date=2018-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20181220230329/http://thanhtra.com.vn/xa-hoi/dua-van-de-thieu-nuoc-ra-quoc-hoi_t209c34n55147|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Bên cạnh đó thành phố cũng phải đối phó với tình trạng nguồn nước bị nhiễm mặn hàng năm.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà nẵng: Nguồn nước sinh hoạt nhiễm mặn|url=http://www.monre.gov.vn/v35/default.aspx?tabid=428&CateID=5&ID=126282&Code=GJDP126282|nhà xuất bản=Trang web của Bộ Tài nguyên và Môi trường (Việt Nam)|ngày truy cập=ngày 18 tháng 4 năm 2013|archive-date=2013-04-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20130402070836/http://www.monre.gov.vn/v35/default.aspx?tabid=428&CateID=5&ID=126282&Code=GJDP126282|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Vùng biển Đà Nẵng có chế độ [[thủy triều]] thuộc chế độ bán nhật triều không đều. Hầu hết các ngày trong tháng đều có hai lần nước lên và hai lần nước xuống, độ lớn triều tại Đà Nẵng khoảng trên dưới 1 m. Dòng chảy ở vùng biển gần bờ có hướng chủ đạo là hướng đông nam với tốc độ trung bình khoảng 20–25&nbsp;cm/s. Khu vực gần bờ có tốc độ lớn hơn so với khu vực ngoài khơi một chút.<ref name="luanvan"/>
 
===Môi trường===
Quá trình mở rộng không gian đô thị, xây dựng cơ sở hạ tầng, khai thác tài nguyên đất và sự phát triển nhanh của ngành [[công nghiệp]], [[du lịch]] của địa phương đã gây nên những tác động đến môi trường không khí, môi trường sinh thái và đa dạng sinh học của thành phố. Năm [[2010]], tổng lượng nước thải [[công nghiệp]] khoảng 6.835 m³/ngày. Các dự án lấn biển như Khu Đô thị Đa Phước, Khu Dịch vụ Thủy sản Thọ Quang, Khu Dịch vụ Hậu cần Cảng Đà Nẵng... có nguy cơ tác động đến môi trường, hệ sinh thái vùng bờ Đà Nẵng. Kết quả điều tra năm [[2006]] cho thấy diện tích [[san hô]] khu vực ven biển Đà Nẵng không có khả năng phục hồi là 81%.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Chương 2, Sức ép của phát triển kinh tế xã hội lên môi trường|url=http://ccbvmt.danang.gov.vn/tin-chuyen-nganh/quan-trac-va-bao-htmt/301-hien-trang-moi-truong-thanh-pho-da-nang-2005-2010|work=Công bố Báo cáo Hiện trạng môi trường thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2005-2010 và định hướng đến năm 2015|nhà xuất bản=Trang web của Chi cục bảo vệ môi trường Đà Nẵng|ngày truy cập=ngày 18 tháng 4 năm 2013|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20130127141004/http://ccbvmt.danang.gov.vn/tin-chuyen-nganh/quan-trac-va-bao-htmt/301-hien-trang-moi-truong-thanh-pho-da-nang-2005-2010|ngày lưu trữ=2013-01-27|url hỏng=yes}}</ref> Năm [[2012]], Khu Dịch vụ Thủy sản Thọ Quang là điểm nóng nhất về ô nhiễm môi trường trên địa bàn thành phố.<ref>{{chú thích báo|title=Ông Nguyễn Bá Thanh "lật tẩy" chuyện ô nhiễm môi trường ở Đà Nẵng|url=http://infonet.vn/Thoi-su/Su-kien/Ong-Nguyen-Ba-Thanh-lat-tay-chuyen-o-nhiem-moi-truong-o-Da-Nang/24018.info|publisher=Báo điện tử của Bộ Thông tin và Truyền thông (Việt Nam)|accessdate=ngày 18 tháng 4 năm 2013 |date = ngày 6 tháng 7 năm 2012 |author=Hải Châu|archive-date=2013-01-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20130124144509/http://infonet.vn/Thoi-su/Su-kien/Ong-Nguyen-Ba-Thanh-lat-tay-chuyen-o-nhiem-moi-truong-o-Da-Nang/24018.info|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Chất lượng nước ở các con sông cũng có vấn đề, đặc biệt là vùng hạ lưu, các sông đều bị ô nhiễm bởi một lượng khá lớn [[Fecal coliform|coliform]], [[Nhu cầu ôxy sinh hóa|BOD5]], [[Nhu cầu ôxy hóa học|COD]] và các chất khác. Trong nội ô thành phố Đà Nẵng, lượng bụi, [[lưu huỳnh điôxit]], tiếng ồn, hóa chất độc hại đều vượt tiêu chuẩn cho phép.<ref>{{chú thích báo|title=Đà Nẵng đau đầu với nạn ô nhiễm môi trường|url=http://vnexpress.net/gl/xa-hoi/2002/11/3b9c25e0/|accessdate=ngày 18 tháng 4 năm 2013 |date = ngày 14 tháng 11 năm 2002|archive-date=2008-09-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20080930091527/http://vnexpress.net/GL/Xa-hoi/2002/11/3B9C25E0/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}, dẫn lại Thanh Niên Online</ref>
 
Trước tình trạng [[ô nhiễm môi trường]], vào tháng 10 năm [[2008]], thành phố Đà Nẵng đã phê duyệt đề án "Xây dựng Đà Nẵng - Thành phố môi trường". Đề án được xây dựng trên tiêu chí đến năm [[2020]], các yêu cầu về chất lượng môi trường đất, chất lượng môi trường nước, chất lượng môi trường không khí trên toàn thành phố được đảm bảo, tạo sự an toàn về sức khỏe và môi trường cho người dân, các nhà đầu tư, cho du khách trong và ngoài nước khi đến với Đà Nẵng.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng – Thành phố môi trường|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dn_tpmt/gioi_thieu |nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử Thành phố Đà Nẵng|ngày truy cập=2013-04-18|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725172911/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dn_tpmt/gioi_thieu|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
== Lịch sử ==
Hàng 331 ⟶ 334:
 
===Thời Sa Huỳnh và Chăm Pa===
Thành phố Đà Nẵng nằm trong vùng đất xứ Quảng, nơi các cư dân cổ thuộc [[Văn hóa Sa Huỳnh]] đã định cư từ hàng nghìn năm trước. Đồng bằng xứ Quảng đã dựng lên một nền [[văn minh lúa nước]] và [[dâu tằm]] nổi tiếng. Người Sa Huỳnh không chỉ là những cư dân [[nông nghiệp]] mà còn đi biển và có hoạt động giao thương bằng đường biển khá phát triển. Tại di tích Vườn Đình Khuê Bắc (phường [[Hòa Hải, Ngũ Hành Sơn|Hòa Hải]], quận [[Ngũ Hành Sơn]]), các nhà khảo cổ học đã phát hiện và khai quật được những vết tích liên quan đến nơi ở và nơi [[chôn cất]] của cư dân thuộc thời kỳ Tiền Sa Huỳnh, cách đây khoảng 3.000 năm và một số hiện vật ở những lớp đất phía trên thuộc thời kỳ Chăm Pa sớm, cách đây gần 2.000 năm.<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Lâm Thị Mỹ Dung|tiêu đề=Đình Khuê Bắc hôm nay|url=http://baotangnhanhoc.org/vi/index.php?option=com_content&view=article&id=986:inh-khue-bc-hom-nay&catid=20:tin-tc-ni-bt&Itemid=7|nhà xuất bản=Trang web của Bảo tàng Nhân học|ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304142424/http://baotangnhanhoc.org/vi/index.php?option=com_content&view=article&id=986:inh-khue-bc-hom-nay&catid=20:tin-tc-ni-bt&Itemid=7|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref><ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Di tích lịch sử, văn hóa: Đình làng Khuê Bắc|url=http://nguhanhson.danang.gov.vn/62-27-728/Di-tich-lich-su,-van-hoa/Di-tich-lich-su,-van-hoa-Dinh-lang-Khue-Bac.aspx|nhà xuất bản=Trang thông tin điện tử Quận Ngũ Hành Sơn|ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013}}</ref>
 
Khi nhà nước [[Chăm Pa]] ra đời, vùng đất Đà Nẵng thuộc về tiểu quốc [[Amaravati (Chăm Pa)|Amaravati]]. Tại tiểu quốc này đã có ít nhất hai vương triều là [[Lâm Ấp]] và [[Indrapura]] tồn tại. Những dấu tích của thời kỳ Chăm Pa còn biểu hiện khá đậm nét qua các di tích từ miếu thờ tín ngưỡng ở Đình Dương Lâm ([[Hòa Phong, Hòa Vang|xã Hòa Phong]]) chỉ thờ ngẫu tượng [[Linga]] - [[Yony]] quy mô nhỏ bé đến các phế tích có quy mô lớn như lũy đất Thành Lồi, phế tích của các tháp Chăm như Tháp Quá Giáng, Tháp Xuân Dương và Tháp Phong Lệ. Trên địa bàn chùa ở [[Ngũ Hành Sơn]] còn lưu giữ một số hiện vật Chăm Pa như bệ thờ, mảnh bệ thờ, mảnh góc bệ thờ được khắc tạc với các đề tài như tượng, voi, sư tử, Drappla, hoa dây uốn xoắn,... thuộc phong cách nghệ thuật Đồng Dương thế kỷ IX. Ngoài ra còn có các giếng cổ Chăm Pa phân bố rải rác ở nhiều địa phương.<ref>{{chú thích báo|title=Bài 1: Những giá trị nghìn năm|url=http://www.baodanang.vn/channel/5414/201204/Bai-1-Nhung-gia-tri-nghin-nam-2162647/|work=Đà Nẵng-vùng hòa quyện văn hóa Việt-Chăm|publisher=Báo Đà Nẵng điện tử|accessdate = ngày 19 tháng 4 năm 2013 |author=Văn Nở |date = ngày 16 tháng 4 năm 2012|archive-date=2012-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20120910134904/http://baodanang.vn/channel/5414/201204/Bai-1-Nhung-gia-tri-nghin-nam-2162647/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref><ref>{{chú thích báo|title=Đà Nẵng và tiềm năng di sản khảo cổ học|url=http://www.baovanhoa.vn/DISAN/print-43978.vho|publisher=Báo Văn hóa thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Việt Nam)|accessdate = ngày 19 tháng 4 năm 2013 |author=Trung Sáng |date = ngày 23 tháng 3 năm 2012|archive-date=2015-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318091035/http://www.baovanhoa.vn/DISAN/print-43978.vho|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Cuộc khai quật di tích Chăm ở làng Phong Lệ (quận [[Cẩm Lệ]]) năm 2012 với việc phát hiện nền tháp Chăm có kích thước lớn nhất từ trước đến nay đã đưa đến giả thuyết: ''"rất có thể hơn 1.000 năm trước, vùng đất này là một trung tâm kinh tế, đô thị sầm uất hoặc là nơi giao thương qua lại"''.<ref>{{chú thích báo|author=Nam Cường|title=Phát lộ tháp Chăm lớn nhất|url=http://www.tienphong.vn/cong-nghe/khoa-hoc/589873/Phat-lo-thap-Cham-lon-nhat-tpp.html|publisher=Tiền Phong Online|accessdate = ngày 22 tháng 4 năm 2013 |date = ngày 29 tháng 8 năm 2012|archive-date=2013-04-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20130415121432/http://www.tienphong.vn/cong-nghe/khoa-hoc/589873/Phat-lo-thap-Cham-lon-nhat-tpp.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref><ref>{{chú thích báo|author=Uyên Châu - Vũ Trung|title=Nhiều phát hiện bất ngờ tại tháp Chăm Phong Lệ|url=http://vietnamnet.vn/vn/khoa-hoc/86412/nhieu-phat-hien-bat-ngo-tai-thap-cham-phong-le.html|publisher=Báo điện tử Vietnamnet|accessdate = ngày 22 tháng 4 năm 2013 |date = ngày 28 tháng 8 năm 2012|archive-date=2012-08-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20120831075022/http://vietnamnet.vn/vn/khoa-hoc/86412/nhieu-phat-hien-bat-ngo-tai-thap-cham-phong-le.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
=== Thời Đại Việt ===
Trong nửa sau của thế kỷ thứ X, các vua của vương triều Indrapura đã xung đột với Đại Việt.<ref>Lê Thành Khôi, ''Histoire du Vietnam'', tr. 122, 141.</ref> Năm 982, ba sứ thần mà [[Lê Đại Hành|Lê Hoàn]] (người sáng lập ra nhà Tiền Lê) gửi đến Chăm Pa đã bị bắt giữ. Lê Hoàn đã quyết định mở một cuộc tấn công vào vương quốc Indrapura và giết chết vua Chăm Parameshvaravarman I. Như một kết cục của sự thất bại, người Chăm cuối cùng đã bỏ rơi Indrapura vào khoảng năm 1000.<ref>Ngô Vǎn Doanh, ''Champa'', tr. 34; Ngô Vǎn Doanh, ''Mỹ Sơn Relics'', tr. 75-76.</ref>
 
Vào năm 1306, thông qua cuộc hôn nhân của Vua Jayasimhavarman III ([[Chế Mân]]) với Công chúa [[Huyền Trân]] bằng việc nhượng hai châu Ô, Lý cho [[nhà Trần]], thì các làng xóm của người Việt bắt đầu được hình thành. Tháng Giêng năm Đinh Mùi (1307), Vua [[Trần Anh Tông]] sai đổi tên châu Ô và châu Lý thành [[Châu Ô|châu Thuận]] và [[Châu Lý|châu Hóa]].<ref>{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=9}}, trích ''Đại Việt sử ký toàn thư'' (tập 2, Nhà xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội, 1985, tr. 90.</ref> Đà Nẵng từ đây là phần đất thuộc châu Hóa,<ref name="lichsu">{{Chú thích web|tiêu đề=Giá trị di sản văn hóa Hán Nôm ở Đà Nẵng|url=http://hannom.vass.gov.vn/UserControls/News/pFormPrint.aspx?UrlListProcess=/noidung/Tinhoatdong/Lists/Viennghiencuuhannom&ListId=e6a08e35-abd4-43fb-93be-ce3b5b039afb&SiteId=d4ba2be6-e823-4e07-acc9-88cca2ab9665&ItemID=112&SiteRootID=1dc3f22b-35cb-42a0-838a-357b1a378087|ngày truy cập=ngày 19 tháng 4 năm 2013|nhà xuất bản=Trang web của Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Viện Khoa học xã hội Việt Nam|archive-date=2016-03-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20160310223139/http://hannom.vass.gov.vn/usercontrols/news/pformprint.aspx?itemid=112&listid=e6a08e35-abd4-43fb-93be-ce3b5b039afb&siteid=d4ba2be6-e823-4e07-acc9-88cca2ab9665&siterootid=1dc3f22b-35cb-42a0-838a-357b1a378087&urllistprocess=%2Fnoidung%2Ftinhoatdong%2Flists%2Fviennghiencuuhannom|dead-url=no" == DeadURL or "không}}, dẫn lại trang web danang.gov.vn.</ref> và từ sau 1446 thì Đà Nẵng thuộc địa phận của huyện Điện Bàn, phủ Triệu Phong, thừa tuyên Thuận Hóa.<ref name="lichsu" /> Sau khi sáp nhập vào [[Đại Việt]], vùng Đà Nẵng trở vào vẫn là miền biên viễn, luôn bị quấy nhiễu và cướp phá. Vào năm 1470, [[Lê Thánh Tông]] đánh bại quân [[Chiêm Thành]] và mở rộng biên giới Đại Việt đến [[Mũi Đại Lãnh|mũi Nạy]] (giữa [[Phú Yên]] và [[Khánh Hòa]] ngày nay) thì vùng đất này mới được bình ổn và bắt đầu có những cuộc khai phá mở mang. Những cư dân Việt đến sinh sống ở vùng này đã tiếp nhận và cải biến những yếu tố của văn hóa Chăm Pa để hòa nhập vào văn hóa Việt.<ref>{{chú thích báo|title=Tạo sơ sở pháp lý giữ gìn, trùng tu di tích|url=http://www.baodanang.vn/channel/5414/201204/Bai-cuoi-Tao-so-so-phap-ly-giu-gin-trung-tu-di-tich-2162744/|work=Đà Nẵng, vùng hòa quyện văn hóa Việt - Chăm|publisher=Báo Đà Nẵng điện tử|accessdate=ngày 19 tháng 4 năm 2013|author=Văn Nở|date=ngày 17 tháng 4 năm 2012|archive-date=2012-09-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20120909185403/http://baodanang.vn/channel/5414/201204/Bai-cuoi-Tao-so-so-phap-ly-giu-gin-trung-tu-di-tich-2162744/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
|url=http://hannom.vass.gov.vn/UserControls/News/pFormPrint.aspx?UrlListProcess=/noidung/Tinhoatdong/Lists/Viennghiencuuhannom&ListId=e6a08e35-abd4-43fb-93be-ce3b5b039afb&SiteId=d4ba2be6-e823-4e07-acc9-88cca2ab9665&ItemID=112&SiteRootID=1dc3f22b-35cb-42a0-838a-357b1a378087|ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013 |nhà xuất bản=Trang web của Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Viện Khoa học xã hội Việt Nam}}, dẫn lại trang web danang.gov.vn.</ref> và từ sau 1446 thì Đà Nẵng thuộc địa phận của huyện Điện Bàn, phủ Triệu Phong, thừa tuyên Thuận Hóa.<ref name="lichsu" /> Sau khi sáp nhập vào [[Đại Việt]], vùng Đà Nẵng trở vào vẫn là miền biên viễn, luôn bị quấy nhiễu và cướp phá. Vào năm 1470, [[Lê Thánh Tông]] đánh bại quân [[Chiêm Thành]] và mở rộng biên giới Đại Việt đến [[Mũi Đại Lãnh|mũi Nạy]] (giữa [[Phú Yên]] và [[Khánh Hòa]] ngày nay) thì vùng đất này mới được bình ổn và bắt đầu có những cuộc khai phá mở mang. Những cư dân Việt đến sinh sống ở vùng này đã tiếp nhận và cải biến những yếu tố của văn hóa Chăm Pa để hòa nhập vào văn hóa Việt.<ref>{{chú thích báo|title=Tạo sơ sở pháp lý giữ gìn, trùng tu di tích|url=http://www.baodanang.vn/channel/5414/201204/Bai-cuoi-Tao-so-so-phap-ly-giu-gin-trung-tu-di-tich-2162744/|work=Đà Nẵng, vùng hòa quyện văn hóa Việt - Chăm|publisher=Báo Đà Nẵng điện tử|accessdate = ngày 19 tháng 4 năm 2013 |author=Văn Nở |date = ngày 17 tháng 4 năm 2012}}</ref>
 
[[Tập tin:Giao Chi quoc dich mau do hai do.jpg|350px|nhỏ|phải|Bức họa ''Giao Chỉ quốc mậu dịch độ hải đồ'' của Chaya Shinroku, có thuyết cho rằng hình ảnh cửa biển trong hình chính là cửa Đà Nẵng.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng qua các tên gọi|url=https://danangnet.org/hieu-them-ve-da-nang-qua-ten-goi/|tác giả 1=Dương Trung Quốc, Trần Hữu Đính, Nguyễn Văn Nhật,...|work=Lịch sử Thành phố Đà Nẵng|nhà xuất bản=Nhà xuất bản Đà Nẵng 2001|ngày truy cập=ngày 9 tháng 5 năm 2013|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20110725093633/http://www.danangpt.vnn.vn/danang/detail.php?id=7&a=92|ngày lưu trữ = ngày 25 tháng 7 năm 2011 |url hỏng=yes }}</ref>]]
<!--Năm 1602, [[Nguyễn Hoàng]] sai lập dinh ở xã Cần Húc (nay là [[Duy Xuyên]], Quảng Nam), cử [[Nguyễn Phúc Nguyên]] vào trấn giữ. Năm 1604, [[Điện Bàn]] được nhập vào Quảng Nam và nâng lên thành phủ Điện Bàn gồm năm huyện là Tân Phú, Yến Nông, Hòa Vang, Diên Khánh, Phú Châu. Đà Nẵng lúc này thuộc huyện Hòa Vang.{{fact}}-->Thời các [[Chúa Nguyễn]], vùng đất này đã được khai phá và trở nên trù phú thịnh vượng; các thương nhân cùng tàu thuyền nước ngoài thường xuyên ra vào mua bán, trao đổi hàng hóa.<ref name="Trow1905">{{citation | last1 = Trow | first1 = Charles Edward | year = 1905 | title = The old shipmasters of Salem | publisher = G.P. Putnam's Sons |location= New York and London | oclc= 4669778 | url = http://www.archive.org/stream/cu31924028839152/cu31924028839152_djvu.txt | pages = 251–266 |chapter= Chapter XXII |quote= Captain White's Journal|language=tiếng Anh}}</ref> Giữa [[thế kỷ XVI]], khi [[Hội An]] là trung tâm buôn bán sầm uất ở phía nam thì Đà Nẵng nằm ở vị trí tiền cảng với vai trò trung chuyển hàng hóa, tu sửa tàu thuyền. Đầu [[thế kỷ XVIII]], vị trí tiền cảng của Đà Nẵng dần dần trở thành thương cảng thay thế cho Hội An, nhất là khi kỹ thuật đóng tàu ở [[châu Âu]] phát triển; những loại tàu thuyền lớn, đáy sâu có thể ra vào vịnh Đà Nẵng dễ dàng.<ref name="lichsu1">{{Chú thích web|tiêu đề=Sơ lược Lịch sử thành phố Đà Nẵng|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/Lich_su_Da_Nang|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013|archive-date=2013-10-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20131031221816/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/Lich_su_Da_Nang|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Thời kỳ các [[Chúa Nguyễn]] cũng đánh dấu sự thành lập của [[Hải đội Hoàng Sa]] với nhiệm vụ ra đóng ở quần đảo Hoàng Sa, mỗi năm 8 tháng để khai thác các nguồn lợi: đánh cá, thâu lượm những tài nguyên của đảo và những hóa vật do lấy được từ những tàu đắm đem về nộp cho triều đình.<ref name="autogenerated1">''Phủ biên tạp lục'', Lê Quý Đôn toàn tập, trang 119-120.</ref><ref>''Lịch triều hiến chương loại chí'', tập 1, trang 167.</ref> Quá trình hoạt động của Hải đội Hoàng Sa cũng là quá trình xác lập và thực thi chủ quyền Việt Nam trên quần đảo Hoàng Sa (và Trường Sa) kéo dài từ đầu thế kỷ XVII.<ref>{{harv|Nguyễn|2002|p=59.}}</ref>
 
Đà Nẵng trong thời [[Trịnh-Nguyễn phân tranh]] và thời [[Nhà Tây Sơn|Tây Sơn]] trở thành vùng tranh chấp dữ dội và đã chứng kiến những trận đánh quyết liệt của quan quân nhà Nguyễn trong cuộc tấn công vào cửa Đà Nẵng và Đại Chiêm. Năm 1797, quân [[Gia Long|Nguyễn Ánh]] đem đại binh tiến đánh Đà Nẵng.<ref>{{chú thích báo |title=Cu Đê là chỗ nào? |author=Đặng Huyền Dung |url=http://www.baodanang.vn/channel/5433/201206/Cu-de-la-cho-nao-2171668/ |publisher=Báo Đà Nẵng điện tử |date = ngày 9 tháng 6 năm 2012 |accessdate = ngày 9 tháng 6 năm 2013 |archive-date=2012-06-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120618161206/http://baodanang.vn/channel/5433/201206/Cu-de-la-cho-nao-2171668/ |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> <!--Chiến thắng này mở đầu cho việc uy hiếp kinh đô Phú Xuân, dẫn đến sự suy sụp của vương triều Tây Sơn và sự ra đời của [[Nhà Nguyễn]].<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Nguyễn Phụng|tiêu đề=Đọc Lịch sử Đà Nẵng của Võ Văn Dật|url=http://www.xuquang.com/cms/index.php?option=com_content&task=view&id=563&Itemid=51|ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013}}</ref> GC: Đây là nguồn tự xuất bản, không dùng được.-->
 
=== Thời nhà Nguyễn ===
[[Tập tin:Hoang Sa 1834.jpg|170px|nhỏ|Cửa biển Đà Nẵng và quần đảo Hoàng Sa thể hiện trên "[[Đại Nam nhất thống toàn đồ]]"(1834)|thế=]]
[[Tập tin:DaNang1859.jpg|nhỏ|Bản đồ Đà Nẵng năm 1859|thế=]]
Với vị trí chiến lược quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp đến sự an nguy của kinh đô [[Cố đô Huế|Phú Xuân]], Đà Nẵng là một quân cảng và một thương cảng quan trọng bậc nhất của triều Nguyễn. Ngay sau khi thành lập, vương triều Nguyễn đã chú trọng xây dựng tại đây một hệ thống quản lý và phòng thủ cảng biển đặc biệt. Năm 1813, triều đình sai [[Nguyễn Văn Thành]] lập pháo đài Điện Hải và đồn An Hải nằm hai bên tả hữu sông Hàn để quan sát ngoài biển và phòng thủ Đà Nẵng.<ref>{{chú thích báo|author=Nguyễn Văn Quang|title=Du lịch Huế, Quảng Nam và Đà Nẵng qua "Con đường Huyền Trân"|url=http://laodong.com.vn/Lao-Dong-MTTN-Xuan-2013/Du-lich-Hue-Quang-Nam-va-Da-Nang-qua-Con-duong-Huyen-Tran/102207.bld|publisher=Báo Lao động điện tử|accessdate = ngày 19 tháng 4 năm 2013 |date = ngày 11 tháng 2 năm 2013|archive-date=2013-05-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20130524070957/http://laodong.com.vn/Lao-Dong-MTTN-Xuan-2013/Du-lich-Hue-Quang-Nam-va-Da-Nang-qua-Con-duong-Huyen-Tran/102207.bld|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Trung tâm hành chính của tỉnh Quảng Nam được chuyển từ Dinh Chiêm (gần Hội An) ra đại đồn La Qua ([[Vĩnh Điện]]).<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng - một cửa ngõ trọng yếu của quốc gia|url=http://www.danangpt.vnn.vn/danang/detail.php?id=8&a=92|work=Lịch sử Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 29 tháng 4 năm 2013|archive-date=2011-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20110725093548/http://www.danangpt.vnn.vn/danang/detail.php?id=8&a=92|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Đặc biệt, [[Gia Long]] quy định việc đón tiếp các đoàn sứ ngoại quốc đến quan hệ với vương triều nhất định phải vào cửa biển Đà Nẵng mà không được cập bến tại bất kỳ một cửa biển nào khác.<ref name="lichsu4">{{Chú thích web|tác giả 1=TS. Nguyễn Hữu Tâm (Viện Sử học Việt Nam)|tiêu đề=Triều Nguyễn quản lý và phòng thủ cảng biển Đà Nẵng|url=http://biengioilanhtho.gov.vn/vie/trieunguyenquanlyvaphong-nd-75e415fe.aspx|nhà xuất bản=Trang thông tin điện tử về Biên giới lãnh thổ |ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013|archive-date=2013-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20130504235211/http://biengioilanhtho.gov.vn/vie/trieunguyenquanlyvaphong-nd-75e415fe.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Năm 1835 (Minh Mạng thứ 15) đồn đổi tên là thành Điện Hải.<ref>{{Chú thích web|url=https://danang.gov.vn/gioi-thieu/chi-tiet?id=1740&_c=163|title=Thành Điện Hải|last=|first=|date=|website=Cổng TTĐT thành phố Đà Nẵng|archive-url=https://web.archive.org/web/20190119180312/https://danang.gov.vn/gioi-thieu/chi-tiet?id=1740&_c=163|archive-date=2019-01-19|dead-url=no" == DeadURL or "không|access-date=}}</ref>
 
Năm 1835, khi Vua [[Minh Mạng]] có dụ: "''...tàu Tây đậu tại '''cửa Hàn''', còn các cửa biển khác không được vào, phép nước rất nghiêm, chẳng nên làm trái... Từ nay về sau, người Tàu phải đi tàu buôn nước Tàu, mới cho vào cửa biển, người Tây phải đi tàu nước Tây vào cửa Hàn thông thương, không được ghé vào các cửa biển khác...''"<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Nguyễn Minh Phương|tiêu đề=Chính sách ngoại giao của Triều Nguyễn tại Đà Nẵng|url=http://www.vanhoahoc.vn/nghien-cuu/van-hoa-viet-nam/van-hoa-ung-xu-voi-moi-truong-xa-hoi/2381-nguyen-minh-phuong-chinh-sach-ngoai-giao-cua-trieu-nguyen-tai-da-nang-.html|ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013 |nhà xuất bản=Trung tâm Văn hóa học Lý luận và Ứng dụng, Trường Đại học KHXH & NV - ĐHQG Thành phố Hồ Chí Minh|archive-date=2013-07-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20130731132706/http://www.vanhoahoc.vn/nghien-cuu/van-hoa-viet-nam/van-hoa-ung-xu-voi-moi-truong-xa-hoi/2381-nguyen-minh-phuong-chinh-sach-ngoai-giao-cua-trieu-nguyen-tai-da-nang-.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> thì Đà Nẵng trở thành hải cảng chính thức và duy nhất thực thi chính sách ngoại giao của nhà Nguyễn với các nước đến quan hệ qua đường biển. Vua [[Thiệu Trị]] cũng đặc biệt quan tâm đến việc an ninh cảng biển tại Đà Nẵng và đưa ra những quy định chặt chẽ quản lý người phương Tây đến buôn bán tại đây.<ref name="lichsu4"/>
 
Nhà Nguyễn tiếp tục thực thi nhiều chính sách khẳng định chủ quyền của [[Việt Nam]] đối với quần đảo Hoàng Sa. Năm 1816, Vua Gia Long chính thức chiếm hữu đảo, ra lệnh cắm cờ trên đảo và đo thủy trình.<ref>{{harv|Nguyễn|2002|p=87.}}</ref> Năm 1835, Vua Minh Mạng cho xây miếu, đặt bia đá, đóng cọc, và trồng cây. Đội Hoàng Sa được trao nhiều nhiệm vụ: khai thác, tuần tiễu, thu thuế dân trên đảo và nhiệm vụ biên phòng bảo vệ quần đảo. Hải đội này tiếp tục hoạt động cho đến khi người [[Pháp]] vào [[Bán đảo Đông Dương|Đông Dương]].
Hàng 364 ⟶ 366:
[[Tập tin:French capture of Danang 1858.jpg|nhỏ|Quân [[Pháp]] tấn công Đà Nẵng năm 1858|thế=]]
[[Tập tin:DaNang1908.jpg|nhỏ|Bản đồ thành phố Đà Nẵng (Tourane) năm 1908 (trừ bán đảo Sơn Trà không được thể hiện trong bản đồ).|thế=]]
Năm 1858, cuộc xâm lược của Pháp tại Việt Nam khởi đầu bằng cuộc [[Trận Đà Nẵng (1858-1859)|tấn công vào Đà Nẵng]].<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Xem thêm Chiến trận Đà Nẵng 1858-1860 và cuộc chiến đấu của quân dân Việt Nam|url=http://www.danangpt.vnn.vn/danang/detail.php?id=10&a=92|ngày truy cập = ngày 30 tháng 4 năm 2013|archive-date=2011-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20110725093610/http://www.danangpt.vnn.vn/danang/detail.php?id=10&a=92|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Ngày 25 tháng 8 năm 1883, triều đình Huế buộc phải ký với Pháp [[Hòa ước Quý Mùi, 1883|Hiệp ước Harmand]]. Theo điều 6 và 7 của Hiệp ước này, ngoài việc yêu cầu mở cửa Đà Nẵng để thông thương còn quy định rằng Pháp sẽ được phép lập các khu nhượng địa ở đây.<ref name="lichsu5">{{Chú thích web|tiêu đề=Pháp lập thành phố nhượng địa Đà Nẵng (3-10-1888)|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/nhung_moc_son_lich_su?p_pers_id=&p_folder_id=29377555&p_main_news_id=30095406&p_year_sel=|work=Những mốc son lịch sử|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 30 tháng 4 năm 2013|archive-date=2016-03-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20160313045312/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/nhung_moc_son_lich_su?p_folder_id=29377555&p_main_news_id=30095406&p_pers_id=&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Ngày 17 tháng 8 năm 1888, Tổng thống Pháp ký sắc lệnh thành lập ba thành phố ở Việt Nam là [[Hà Nội]], [[Hải Phòng]] và Đà Nẵng.<ref>{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=Lời mở đầu của Nhà xuất bản Đà Nẵng.}}</ref> Ngày 3 tháng 10 năm 1888, Vua [[Đồng Khánh]] buộc phải ký một đạo dụ gồm 3 khoản quy định rõ "''...Đà Nẵng được chính phủ Đại Nam kiến lập thành nhượng địa [[Pháp]] và nhượng trọn quyền cho chính phủ [[Pháp]], và chính phủ Đại Nam từ bỏ mọi quyền hành trên lãnh thổ đó''". Theo phụ đính của đạo dụ này, năm xã của huyện Hòa Vang gồm Hải Châu, Phước Ninh, Thạch Thang, Nam Dương và Nại Hiên Tây nằm bên tả ngạn sông Hàn được cắt giao cho Pháp để lập "nhượng địa" '''Tourane''' với diện tích 10.000 ha.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng trở thành thành phố nhượng địa của thực dân Pháp|url=http://www.danangpt.vnn.vn/danang/detail.php?id=12&a=92|work=Lịch sử thành phố Đà Nẵng|nhà xuất bản=Nhà xuất bản Đà Nẵng, 2001|ngày truy cập = ngày 29 tháng 4 năm 2013|archive-date=2011-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20110725095350/http://www.danangpt.vnn.vn/danang/detail.php?id=12&a=92|dead-url=yes}}</ref> Ngày 24 tháng 5 năm 1889, [[Toàn quyền Đông Dương]] [[Étienne Richaud]] ra nghị định thành lập thành phố Đà Nẵng thuộc tỉnh Quảng Nam.<ref name="dothihoa">{{chú thích báo|author=Nguyễn Quang Trung Tiến|title=Phần 1: Bước khởi đầu quá trình đô thị hóa (1889-1899)|url=http://www.baodanang.vn/channel/5434/200903/120-nam-do-thi-hoa-o-mien-Trung-Phan-1-Buoc-khoi-dau-qua-trinh-do-thi-hoa-18891899-1986303/|work=120 năm đô thị hóa ở miền Trung|accessdate = ngày 30 tháng 4 năm 2013 |date = ngày 9 tháng 3 năm 2009|archive-date=2011-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20111229023924/http://baodanang.vn/channel/5434/200903/120-nam-do-thi-hoa-o-mien-Trung-Phan-1-Buoc-khoi-dau-qua-trinh-do-thi-hoa-18891899-1986303/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Đà Nẵng là thành phố loại 2, tương tự như thành phố [[Chợ Lớn]] thành lập trước đó.<ref name="tp312">{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=312.}}</ref> Đơn vị hành chính này chịu sự cai quản trực tiếp của Toàn quyền Đông Dương thay vì triều đình Huế<ref name="lichsu6">{{Chú thích web|tiêu đề=Tổng quan về Đà Nẵng|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/tong_quan_da_nang|work=Theo Đà Nẵng toàn cảnh|nhà xuất bản=Nhà xuất bản Đà Nẵng, 3. 2010|ngày truy cập = ngày 30 tháng 4 năm 2013|archive-date=2013-10-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20131031225031/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/tong_quan_da_nang|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>. Đứng đầu thành phố là một viên Đốc lý do Khâm sứ đề nghị và Toàn quyền bổ nhiệm.<ref name="tp312" /> Ngày 15 tháng 1 năm 1901, dưới sức ép của Pháp, Vua [[Thành Thái]] buộc phải ký một đạo dụ nới rộng nhượng địa Đà Nẵng thêm 14 xã, cụ thể là thêm 8 xã thuộc huyện Hòa Vang bên tả ngạn sông Hàn và 6 xã thuộc huyện Diên Phước bên hữu ngạn sông Hàn.<ref name="tp14">{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=14.}}</ref> Ngày 19 tháng 9 năm 1905, Toàn quyền Đông Dương ra nghị định tách Đà Nẵng khỏi tỉnh Quảng Nam để trở thành một đơn vị hành chính độc lập gồm 19 xã.<ref name="tp313">{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=313.}}</ref> Như vậy vào đầu thế kỷ XX, thành phố Tourane/Đà Nẵng đã vươn về phía tây và tây bắc, còn phía đông thì đã vượt sang hữu ngạn sông Hàn chiếm trọn bán đảo Sơn Trà.<ref name="lichsu5" /><ref name="tp14" /><ref group="Ghi chú">Thạch & Phạm (2002), tr. 14 ghi rằng: "chiếm trọn bán đảo Tiên Sa".</ref>
 
Đầu [[thế kỷ XX]], Tourane được [[Pháp]] xây dựng trở thành một đô thị theo kiểu Tây phương. Cơ sở hạ tầng xã hội, kỹ thuật sản xuất được đầu tư. Sản xuất [[nông nghiệp]], tiểu thủ [[công nghiệp]], chế biến hàng xuất khẩu, sửa chữa tàu thuyền, kinh doanh dịch vụ được hình thành và phát triển; cùng với Hải Phòng và [[Thành phố Hồ Chí Minh|Sài Gòn]], Tourane trở thành trung tâm thương mại quan trọng.<ref name="lichsu6"/> Cảng Đà Nẵng đã tương đối hoàn chỉnh và đi vào hoạt động từ giai đoạn 1933-1935. Sân bay dân dụng cũng được nhà cầm quyền sớm xây dựng vào năm 1926.<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|pp=80-81.}}</ref> Hầu hết các công ty lớn nhất hoạt động ở Đông Dương đều hiện diện ở Đà Nẵng.<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|p=82.}}</ref> Dân số thành phố tăng lên nhanh chóng; năm 1936, Đà Nẵng có 25.000 người; năm 1945 có khoảng 30.000 người.<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|p=72}}, dẫn lại Võ Văn Dật (1974), ''Lịch sử Đà Nẵng'' (tiểu luận Cao học Sử), bản in ronéo, tập 2, tr. 23.</ref>
Hàng 394 ⟶ 396:
| 1975 || 500.000
|}
Trong khi đó cuộc [[Chiến tranh Việt Nam]] ngày càng gia tăng. Tháng 3 năm 1965 các đơn vị [[thủy quân lục chiến Hoa Kỳ|thủy quân lục chiến Mỹ]] đổ bộ vào Đà Nẵng và thiết lập ở đây một căn cứ quân sự hỗn hợp lớn. Sân bay Đà Nẵng được coi là một trong những sân bay "tấp nập" nhất trong chiến tranh.<ref name="eyetiger">{{chú thích sách|title=Eye of the tiger: memoir of a United States marine, Third Force Recon Company, Vietnam|publisher=McFarland|isbn=0-7864-1656-4|url=http://books.google.com/books?id=AQ1hqyF1aOAC&lpg=PA54&pg=PA54#v=onepage&f=false|author=John Edmund Delezen|accessdate = ngày 14 tháng 7 năm 2010 |page=54|year=2003 |language=tiếng Anh|archive-date=2013-06-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20130610140552/http://books.google.com/books?id=AQ1hqyF1aOAC&lpg=PA54&pg=PA54#v=onepage&f=false|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Năm [[1967]], Đà Nẵng được chính quyền [[Việt Nam Cộng hòa]] ấn định trực thuộc trung ương và xác định mục tiêu xây dựng Đà Nẵng thành trung tâm chính trị, quân sự, văn hóa cho [[Vùng chiến thuật|vùng I và II chiến thuật]]. Mỹ cho xây dựng ở Đà Nẵng các căn cứ quân sự và kết cấu hạ tầng phục vụ cho mục đích quân sự như sân bay, cảng, kho bãi, cơ sở thông tin liên lạc...<ref name="lichsu1" />
 
Năm 1973, khi quân Mỹ rút khỏi [[Việt Nam]], chính quyền [[Việt Nam Cộng hòa]] đã cho phân chia lại địa giới hành chính Đà Nẵng, giữ nguyên 3 quận như cũ, chỉ sáp nhập 28 khu phố bên dưới cấp quận thành 19 phường. Thị xã Đà Nẵng được đặt dưới quyền điều hành của Hội đồng thị xã gồm 12 ủy viên và do một Thị trưởng đứng đầu.<ref name="tp317">{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=317.}}</ref> Do chính sách đô thị hoá, dân số Đà Nẵng ngày càng tăng nhanh. Dân số thành phố từ mức 148.599 người vào năm 1964 tăng lên tới gần 500.000 người vào năm 1975.
Hàng 414 ⟶ 416:
Ngày [[11 tháng 10]] năm 1996, Hội nghị Tỉnh ủy [[Quảng Nam - Đà Nẵng]] đã nghe Ủy ban nhân dân tỉnh trình bày phương án được xem hợp lý nhất. Ngày [[12 tháng 10]] năm 1996, Hội đồng nhân dân tỉnh đã họp để thảo luận và biểu quyết phương án chia tách. Hội đồng nhân dân tỉnh đã thống nhất chọn phương án Thành phố Đà Nẵng trực thuộc Trung ương được hình thành từ ba đơn vị hành chính cấp huyện của tỉnh [[Quảng Nam - Đà Nẵng]] gồm thành phố tỉnh lỵ "Đà Nẵng ba khu vực", huyện [[Hòa Vang]] và huyện đảo [[Hoàng Sa]] đồng thời nhất trí lấy thị xã [[Tam Kỳ]] làm tỉnh lỵ của tỉnh [[Quảng Nam]].
 
Ngày [[6 tháng 11]] năm [[1996]], tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa IX đã thông qua nghị quyết cho phép tỉnh [[Quảng Nam - Đà Nẵng]] tách thành tỉnh [[Quảng Nam]] và thành phố Đà Nẵng trực thuộc trung ương. Về địa giới hành chính, thành phố Đà Nẵng mới bao gồm thành phố Đà Nẵng trước đây cộng với [[Hòa Vang|huyện Hòa Vang]] và [[Hoàng Sa (huyện)|huyện đảo Hoàng Sa]]. Trên thực tế thì quần đảo Hoàng Sa đang nằm dưới sự kiểm soát của [[Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa|Trung Quốc]] và Ủy ban Nhân dân huyện đảo Hoàng Sa trực thuộc Sở Nội vụ thành phố Đà Nẵng. Ngày [[1 tháng 1]] năm [[1997]], Đà Nẵng chính thức trở thành [[thành phố trực thuộc trung ương (Việt Nam)|thành phố trực thuộc trung ương]].<ref>{{chú thích web|url=https://thuvienphapluat.vn/archive/Nghi-quyet/Nghi-quyet-chia-va-dieu-chinh-dia-gioi-hanh-chinh-tinh-vb40091t13.aspx|title=Nghị quyết chia và điều chỉnh địa giới hành chính tỉnh - bản lưu trữ|author=|date=|website=thuvienphapluat.vn|accessdate=2018-12-27|first=|archive-url=https://web.archive.org/web/20190401215307/https://thuvienphapluat.vn/archive/Nghi-quyet/Nghi-quyet-chia-va-dieu-chinh-dia-gioi-hanh-chinh-tinh-vb40091t13.aspx|archive-date=2019-04-01|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Ngày [[23 tháng 1]] năm [[1997]], 5 quận [[Hải Châu]], [[Liên Chiểu]], [[Ngũ Hành Sơn (quận)|Ngũ Hành Sơn]], [[Sơn Trà (quận)|Sơn Trà]], [[Thanh Khê]] được thành lập.<ref>{{chú thích web|url=https://thuvienphapluat.vn/archive/Nghi-dinh/Nghi-dinh-7-1997-ND-CP-thanh-lap-don-vi-hanh-chinh-truc-thuoc-thanh-pho-Da-Nang-vb40352t11.aspx|title=Nghị định 7/1997/NĐ-CP thành lập đơn vị hành chính trực thuộc thành phố Đà Nẵng - bản lưu trữ|author=|date=|website=thuvienphapluat.vn|accessdate=2018-12-27|first=|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612163002/https://thuvienphapluat.vn/archive/Nghi-dinh/Nghi-dinh-7-1997-ND-CP-thanh-lap-don-vi-hanh-chinh-truc-thuoc-thanh-pho-Da-Nang-vb40352t11.aspx|archive-date=2018-06-12|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Ngày [[15 tháng 7]] năm [[2003]], Đà Nẵng được công nhận là [[Đô thị Việt Nam|đô thị loại 1]]<ref>{{Chú thích web |url=http://chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page=384&mode=detail&document_id=12077 |tiêu đề=Quyết định số 145/2003/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ: QĐ công nhận thành phố Đà Nẵng là đô thị loại I |nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử Chính phủ (Việt Nam) |ngày truy cập=ngày 7 tháng 6 năm 2013 |archive-date=2015-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150725172803/http://chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page=384&mode=detail&document_id=12077 |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> cùng với [[Hải Phòng]]. Năm [[2005]], một phần huyện [[Hòa Vang]] (các xã Hòa Thọ, Hòa Phát và Hòa Xuân) và quận [[Hải Châu]] (phường [[Khuê Trung]]) được tách ra và thành lập nên quận mới là quận [[Cẩm Lệ]].<ref>{{Chú thích web |url=http://chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page=338&mode=detail&document_id=14799 |tiêu đề=Nghị định số 102/2005/NĐ-CP của Chính phủ: Nghị định thành lập phường, xã thuộc quận Thanh Khê và huyện Hòa Vang; thành lập quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng |nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử Chính phủ (Việt Nam) |ngày= |ngày truy cập=ngày 7 tháng 6 năm 2013 |archive-date=2016-09-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160921201241/http://chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page=338&mode=detail&document_id=14799 |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref>
 
Sau khi trở thành thành phố trực thuộc trung ương, Đà Nẵng luôn đạt tốc độ tăng trưởng GDP cao hơn bình quân chung của [[Việt Nam]], nhanh chóng cân đối được ngân sách và có đóng góp cho ngân sách trung ương trong thời gian đầu chia tách.
 
[[Tập tin:Tượng đài 2 Tháng 9, Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|300px|Tượng đài 2 tháng 9|thế=]]
Với tư cách kế thừa quyền sở hữu các quần đảo từ các chính quyền trước, Nhà nước [[Việt Nam|Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam]] đã liên tục đưa ra những tuyên bố khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa. Năm [[1994]], [[Quốc hội Việt Nam]] phê chuẩn [[Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển]] năm [[1982]] và khẳng định lại chủ quyền của [[Việt Nam]] đối với quần đảo Hoàng Sa.<ref>{{Chú thích web |tiêu đề=Nghị quyết về việc phê chuẩn Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982 | url=http://www.moj.gov.vn/vbpq/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=10091 |nhà xuất bản=Cơ sở dữ liệu văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp (Việt Nam) |ngày truy cập=ngày 7 tháng 6 năm 2013 |archive-date=2015-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150725154140/http://www.moj.gov.vn/vbpq/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=10091 |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> Ngày [[6 tháng 11]] năm [[1996]], [[Quốc hội Việt Nam]] tách huyện [[Hoàng Sa (huyện)|Hoàng Sa]] khỏi tỉnh [[Quảng Nam - Đà Nẵng]] và sáp nhập vào thành phố Đà Nẵng. Huyện [[Hoàng Sa (huyện)|Hoàng Sa]] được xác định có diện tích 305&nbsp;km², với địa giới bao gồm một quần đảo có tên gọi là Hoàng Sa nằm cách đất liền khoảng 170 [[hải lý]] (315&nbsp;km). Cuối tháng 6 năm [[2012]], Quốc hội Việt Nam thông qua [[Luật Biển Việt Nam]]. Điều 1 đã khẳng định lại tuyên bố chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa.<ref name="LB18">[{{Chú thích web |url=http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&mode=detail&document_id=163056 |ngày truy cập=2019-06-29 |tựa đề=Luật số 18/2012/QH13 của Quốc hội: LUẬT BIỂN VIỆT NAM] |archive-date=2018-06-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180618175630/http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&mode=detail&document_id=163056 |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> Ngày [[4 tháng 7]] năm [[2012]], kỳ họp thứ 4 [[Hội đồng nhân dân|Hội đồng Nhân dân]] thành phố Đà Nẵng khóa VIII nhiệm kỳ [[2011]]-[[2016]] đã thông qua Nghị quyết phản đối [[Trung Quốc]] thành lập thành phố [[Tam Sa]].<ref>{{Chú thích web |tiêu đề=Chính quyền thành phố Đà Nẵng phản đối Trung Quốc thành lập thành phố Tam Sa |tác giả 1=Phú Nguyện |url=http://www.noivu.danang.gov.vn/noivu/index.php/vi/trang-chu/7-tin-tc/2348-chinh-quyen-thanh-pho-da-nang-phan-doi-trung-quoc-thanh-lap-thanh-pho-tam-sa |nhà xuất bản=Trang web của Sở Nội vụ thành phố Đà nẵng |ngày truy cập = ngày 9 tháng 6 năm 2013 |archive-date=2012-09-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120914032802/http://www.noivu.danang.gov.vn/noivu/index.php/vi/trang-chu/7-tin-tc/2348-chinh-quyen-thanh-pho-da-nang-phan-doi-trung-quoc-thanh-lap-thanh-pho-tam-sa |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref>
 
==Quy hoạch và kiến trúc đô thị==
[[Hình:Công viên Biển Đông Đà Nẵng.jpg|nhỏ|280px|Công viên Biển Đông]]
Đà Nẵng khi mới hình thành theo quy hoạch của người [[Pháp]] được chia thành hai khu vực rõ rệt. Khu người [[Pháp]] (''quartier français'') nằm ở trung tâm thành phố, chiều dọc từ đầu Quai Coubert (nay là đường Bạch Đằng) đến ngã ba Quai Coubert – Đồng Khánh (nay là Hùng Vương), chiều ngang đến đường Marc Pourpre (Lê Lợi). Khu bản xứ (''quartier indigène'') là nơi người Việt sinh sống gồm phần lớn diện tích còn lại của thành phố.<ref>{{chú thích báo|title=Bến tàu của những hãng buôn|url=http://www.baodanang.vn/channel/5433/201104/Ben-tau-cua-nhung-hang-buon-phan-2-2044843/|publisher=Báo Đà Nẵng điện tử|accessdate = ngày 2 tháng 5 năm 2013 |author=Lê Gia Lộc |date = ngày 16 tháng 4 năm 2011|archive-date=2011-08-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110824102630/http://baodanang.vn/channel/5433/201104/Ben-tau-cua-nhung-hang-buon-phan-2-2044843/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Nếu như khu người Pháp có đại lộ tráng nhựa và đường dành cho đi dạo rợp bóng cây thì khu người bản xứ lại là một khu chen lẫn giữa nhà cửa lụp xụp và nhà khá giả, đường nhựa và đường rải đá, đường đất.<ref>{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=6.}}</ref> Quai Courbet giữ vai trò là đường xương sống của Tourane thời Pháp thuộc, chạy từ bắc xuống nam dọc theo tả ngạn sông Hàn. Dọc theo đường này có nhiều công trình kiến trúc từ thời Pháp thuộc, cũng là điểm xuất phát để từ đó người Pháp mở rộng thành phố về hướng tây và hình thành những đường phố có khoảng cách gần như đều nhau.<ref>{{chú thích báo|author=Lê Gia Lộc|title=Phố cổ bên tả ngạn sông Hàn|url=http://www.baodanang.vn/channel/5433/201104/Pho-co-ben-ta-ngan-song-Han-phan-3-2046209/|work=Hồ sơ đường Bạch Đằng|publisher=Báo Đà Nẵng điện tử|accessdate = ngày 3 tháng 5 năm 2013 |date = ngày 22 tháng 4 năm 2011|archive-date=2011-08-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20110826002503/http://baodanang.vn/channel/5433/201104/Pho-co-ben-ta-ngan-song-Han-phan-3-2046209/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Tuy nhiên, Pháp chỉ chú ý đầu tư xây dựng bên tả ngạn.<ref>{{harv|Thạch|Phạm|2002|p=7.}}</ref><ref group="Ghi chú">Sự đối lập giữa hai bên bờ sông hiện lên trong câu ca dao: <br>"Đứng bên ni Hàn ngó bên tê Hàn, nước xanh như tàu lá.<br> Đứng bên tê Hàn ngó bên ni Hàn, phố xá nghinh ngang".</ref>
 
Sau năm [[1975]], thành phố Đà Nẵng đã đầu tư cho quy hoạch đôi bờ [[sông Hàn]] với những công viên, đường đi dạo dọc hai bờ sông, nhiều cây cầu tiếp nhau nối liền hai bờ đông tây. Sông Hàn trở thành ''"chiếc ban công"'' thể hiện bộ mặt đô thị Đà Nẵng. Các dự án bất động sản hàng trăm triệu đô la Mỹ được đầu tư xây dựng hai bên [[sông Hàn]], đặc biệt trong khu vực trung tâm với các công trình quy mô rất lớn tạo điểm nhấn cho thành phố.<ref>{{chú thích báo|title=Đô thị Đà Nẵng hiện đại trong không gian xanh|url=http://www.baodanang.vn/channel/5407/201108/do-thi-da-Nang-hien-dai-trong-khong-gian-xanh-2066158/|publisher=Báo Đà Nẵng điện tử|accessdate = ngày 3 tháng 5 năm 2013 |author=Triệu Tùng |date = ngày 17 tháng 8 năm 2011|archive-date=2011-10-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20111013160725/http://baodanang.vn/channel/5407/201108/do-thi-da-Nang-hien-dai-trong-khong-gian-xanh-2066158/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Tòa nhà Trung tâm Hành chính Thành phố cao 167m với 34 tầng là tòa nhà trung tâm hành chính cao nhất Việt Nam. Hiện nay [[Danh sách tòa nhà cao nhất Đà Nẵng|tòa nhà cao nhất Đà Nẵng]] (và cũng là cao nhất miền Trung) là tòa nhà Wyndham Soleil Đà Nẵng D cao 180m với 50 tầng (đã xây xong phần thô, đang trong quá trình hoàn thiện đưa vào sử dụng cuối năm 2020). Tính đến năm 2019, Đà Nẵng có hơn 140 tòa nhà cao trên 12 tầng, trong đó có 40 tòa nhà cao trên 100m, 2 tòa nhà cao trên 200m. [[Cầu Rồng]] với hệ thống phun nước, phun lửa được xem là con rồng thép lớn nhất thế giới.<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Nguyễn Thế Thịnh|tiêu đề=Tám chuyện cầu Rồng|url=http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130330/tam-chuyen-cau-rong.aspx|nhà xuất bản=Báo Thanh Niên Online|ngày truy cập = ngày 3 tháng 5 năm 2013 |ngày = ngày 31 tháng 3 năm 2013|archive-date=2013-05-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20130502081827/http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130330/tam-chuyen-cau-rong.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Không gian đô thị Đà nẵng cũng được quy hoạch theo hướng hướng ra sông, ra biển để tạo không gian tốt cho kinh tế phát triển. Thành phố đã phát triển nhanh các đô thị mới quy mô 500 - 1.000 ha, hình thành các khu công nghiệp thân thiện môi trường và triển khai nhiều dự án bất động sản.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng quy hoạch đô thị hướng ra sông, biển|url=http://www.diaoconline.vn/tin-tuc/chinh-sach-quy-hoach-c16/da-nang-quy-hoach-do-thi-huong-ra-song-bien-i25272|ngày truy cập = ngày 3 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725184117/http://www.diaoconline.vn/tin-tuc/chinh-sach-quy-hoach-c16/da-nang-quy-hoach-do-thi-huong-ra-song-bien-i25272|dead-url=no" == DeadURL or "không}} Theo Báo Đầu tư.</ref>
 
Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 2357/QĐ-TTg năm 2013 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Mục tiêu phát triển Đà Nẵng thành thành phố cấp quốc gia, hiện đại; tầm nhìn đến năm 2050, xây dựng và phát triển Đà Nẵng trở thành thành phố đặc biệt cấp quốc gia, hướng tới đô thị cấp quốc tế và phát triển bền vững. Theo đồ án quy hoạch chung đến năm 2030, đồ án xác định đến năm 2030 dân số Đà Nẵng là 2,5 triệu người. Diện tích đất xây dựng đô thị sẽ phát triển tương ứng là 37.500 ha. Như vậy, so với hiện nay thì dân số và diện tích đất xây dựng đô thị sẽ tăng hơn 2,5 lần.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Định hướng quy hoạch chung đến năm 2030 và những thách thức về giao thông đô thị|url=http://sxd.danang.gov.vn/TintucSukien/TinSoXayDung/tabid/77/cat/4/ArticleDetailId/724/ArticleId/753/Default.aspx|nhà xuất bản=Sở xây dựng Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 3 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-06-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20130616012858/http://sxd.danang.gov.vn/TintucSukien/TinSoXayDung/tabid/77/cat/4/ArticleDetailId/724/ArticleId/753/Default.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Trong định hướng phát triển, thành phố Đà Nẵng sẽ mở rộng về các hướng tây bắc, nam và đông nam.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng|url=http://baodientu.chinhphu.vn/Home/Dieu-chinh-Quy-hoach-chung-thanh-pho-Da-Nang/20134/165657.vgp|nhà xuất bản=Báo điện tử Chính phủ|ngày truy cập = ngày 3 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-04-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20130407015705/http://baodientu.chinhphu.vn/Home/Dieu-chinh-Quy-hoach-chung-thanh-pho-Da-Nang/20134/165657.vgp|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Thành phố đặc biệt chú trọng đến việc quy hoạch trên nền tảng không gian xanh, thân thiện với môi trường. Cơ sở hạ tầng giao thông ngầm với các bãi đỗ xe ngầm và [[tàu điện ngầm]] cũng nằm trong mục tiêu quy hoạch của thành phố.<ref>{{chú thích báo|title=Quy hoạch và đầu tư công trình giao thông ngầm|url=http://www.baodanang.vn/channel/5407/201203/Quy-hoach-va-dau-tu-cong-trinh-giao-thong-ngam-2156258/|publisher=Báo điện tử Đà Nẵng|accessdate = ngày 3 tháng 5 năm 2013 |author=Triệu Tùng |date = ngày 8 tháng 3 năm 2012|archive-date=2013-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20130113230447/http://www.baodanang.vn/channel/5407/201203/Quy-hoach-va-dau-tu-cong-trinh-giao-thong-ngam-2156258/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
==Thương hiệu Đà Nẵng==
Để chuẩn bị cho một cuộc bứt phá của vùng kinh tế trọng điểm [[Miền Trung (Việt Nam)|miền Trung]], những năm qua, Đà Nẵng đã nỗ lực cải thiện hình ảnh và vị thế của mình. Từ năm [[2001]], thành phố đề ra kế hoạch thực hiện chương trình "Thành phố 5 không": không hộ đói, không có người mù chữ, không có người lang thang xin ăn, không có người nghiện ma túy trong cộng đồng và không có cướp của, giết người.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Thành phố 5 không từ ý tưởng đến hiện thực|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/chuong_trinh_5_khong|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 30 tháng 4 năm 2013|archive-date=2015-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20150114004840/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/chuong_trinh_5_khong|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Sau kết quả ban đầu của chương trình "Thành phố 5 không", Đà Nẵng lại tiếp tục với chương trình "Thành phố 3 có": có nhà ở, có việc làm và có nếp sống văn hóa, văn minh đô thị.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Thành phố 3 có|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/thanh_pho_3_co|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 30 tháng 4 năm 2013|archive-date=2015-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20150113074858/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/thanh_pho_3_co|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>. Năm 2016, thành phố đề ra Chương trình "Thành phố 4 an": An ninh trật tự, an toàn giao thông, an toàn thực phẩm và an sinh xã hội. Các chương trình này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, góp phần thực hiện thành công công tác an sinh xã hội, xây dựng được nếp sống văn hóa văn minh đô thị, quản lý trật tự, an ninh, đã tạo thành mục tiêu để chính quyền thành phố phấn đấu và tạo được niềm tin đối với người dân. Các chương trình này đã tạo nên một thương hiệu riêng có của Đà Nẵng được cả nước, trung ương và bạn bè quốc tế thừa nhận và đánh giá cao.
 
== Chính quyền ==
Hàng 439 ⟶ 441:
| ngày truy cập = 2009-01-07
| tác giả 1 = [[Nguyễn Tấn Dũng|Thủ tướng Chính phủ]]
| nhà xuất bản = [[Chính phủ Việt Nam]]}}</ref>
| archive-date = 2015-07-25
| archive-url = https://web.archive.org/web/20150725153720/http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page=1&mode=detail&document_id=86490
| dead-url = no" == DeadURL or "không
}}</ref>
Cũng như các tỉnh và [[Thành phố (Việt Nam)|thành phố]] khác của Việt Nam, '''[[Hội đồng Nhân dân]]''' thành phố Đà Nẵng là cơ quan quyền lực nhà nước ở thành phố do người dân thành phố trực tiếp bầu lên với nhiệm kỳ 5 năm. Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng khóa IX nhiệm kỳ [[2016]]–[[2021]] gồm 49 đại biểu. Kỳ họp thứ nhất của Hội đồng Nhân dân thành phố ngày [[6 tháng 11|16 tháng 6]] năm [[1996|2016]] đã bầu ra Thường trực [[Hội đồng Nhân dân]] gồm 7 người và bầu ra Chủ tịch Hội đồng Nhân dân (thường đồng thời là Bí thư Thành ủy thành phố). Chủ tịch Hội đồng Nhân dân thành phố hiện tại là ông [[Nguyễn Nho Trung]].
 
Hàng 445 ⟶ 451:
[[Tập tin:Thành ủy Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|300x300px|Thành ủy Đà Nẵng|thế=]][[Tập tin:Trường Chính trị Tp. Đà Nẵng.jpg|300px|nhỏ|trái|Trường Chính trị Thành phố Đà Nẵng|thế=]]Về phía Đảng ủy, '''[[Thành ủy Đà Nẵng|Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Đà Nẵng]]''' (hay thường gọi là [[Thành ủy Đà Nẵng]]) là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ thành phố giữa hai kỳ Đại hội Đảng bộ. [[Thành ủy Đà Nẵng|Thành ủy Thành phố Đà Nẵng]] khóa XXII nhiệm kỳ [[2020]]-[[2025]] gồm 51 ủy viên, bầu ra Thường vụ Thành ủy gồm 14 thành viên. Đứng đầu Đảng ủy Thành phố là [[Thành ủy Đà Nẵng|Bí thư Thành ủy]] do chính Thành ủy thành phố bầu ra hoặc do [[Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam]] phân công và chỉ định, là một [[Ủy viên Trung ương Đảng]]. [[Bí thư Thành ủy (Việt Nam)|Bí thư Thành ủy]] thành phố Đà Nẵng hiện tại là ông [[Nguyễn Văn Quảng]].
 
'''Ủy ban Mặt trận Tổ quốc''' Thành phố nhiệm kỳ X ([[2014]] - [[2019]]) gồm 90 ủy viên,<ref>{{Chú thích web|url=http://www.mattran.danang.gov.vn/62-5-4528/default.aspx|tiêu đề=DANH SÁCH ỦY VIÊN ỦY BAN MTTQ VIỆT NAM THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG KHÓA X, NHIỆM KỲ 2014-2019|ngày truy cập = ngày 27 tháng 6 năm 2017 |website=TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ ỦY BAN MẶT TRẬN TỔ QUỐC VIỆT NAM THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG|archive-date=2017-11-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107003937/http://www.mattran.danang.gov.vn/62-5-4528/default.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> bầu ra Ban Thường trực UBMTTQ Thành phố gồm 13 người.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.mattran.danang.gov.vn/62-5-4473/defalt.aspx|tiêu đề=BAN THƯỜNG TRỰC ỦY BAN MẶT TRẬN TỔ QUỐC VIỆT NAM THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG KHÓA X, NHIỆM KỲ 2014-2019|ngày truy cập = ngày 16 tháng 6 năm 2017 |website=TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ UỶ BAN MẶT TRẬN TỔ QUỐC VIỆT NAM THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG|archive-date=2017-11-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107023424/http://www.mattran.danang.gov.vn/62-5-4473/defalt.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Chủ tịch UBMTTQ đương nhiệm là bà [[Đặng Thị Kim Liên (Đà Nẵng)|Đặng Thị Kim Liên]], Ủy viên [[Thành ủy Đà Nẵng|Thường vụ Thành ủy]] thành phố, Bí thư Đảng đoàn.
 
Ngày [[24 tháng 1|24 tháng 01]] năm [[2019]], [[Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam]] đã thay mặt [[Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam]] ký ban hành '''Nghị quyết số 43-NQ/TW của [[Bộ Chính trị]] về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm [[2030]], tầm nhìn đến năm [[2045]]'''. Theo đó, Bộ Chính trị đồng ý nhiều chủ trương mang tính định hướng cho Đà Nẵng phát triển trong giai đoạn mới và cần có cơ chế, chính sách đặc thù để xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng tạo động lực cho phát triển khu vực [[Miền Trung]] - [[Tây Nguyên]] và cả nước.
Hàng 465 ⟶ 471:
 
==Hành chính==
Thành phố Đà Nẵng có 8 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 6 quận và 2 huyện. Tổng diện tích thành phố là 1285,4&nbsp;km², gồm 56 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 45 phường và 11 xã<ref name="sodvhc">[http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=15345 Đơn vị hành chính, Đất đai và Khí hậu, Niên giám thống kê 2011] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131003042242/http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=15345 |date=2013-10-03 }}, Tổng cục Thống kê (Việt Nam).</ref>. Ngoại trừ [[Cẩm Lệ|quận Cẩm Lệ]], năm quận còn lại của thành phố đều giáp biển<ref>{{Chú thích web|url=http://www.doisongphapluat.com/tin-tuc/su-kien-hang-ngay/thu-tuong-dong-y-thanh-lap-so-du-lich-da-nang-a81322.html|tiêu đề=Theo Báo Đời Sống Pháp Luật (28-1-2015)|ngày truy cập=2016-08-23|archive-date=2016-08-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20160826073056/http://www.doisongphapluat.com/tin-tuc/su-kien-hang-ngay/thu-tuong-dong-y-thanh-lap-so-du-lich-da-nang-a81322.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>.
 
{| class="wikitable" style="font-size:90%; width:100%; border:0; text-align: center; line-height:120%;"
Hàng 536 ⟶ 542:
===Cơ cấu kinh tế===
{{Chính|Danh sách đơn vị hành chính Việt Nam theo GRDP}}{{Chính|Danh sách đơn vị hành chính Việt Nam theo GRDP bình quân đầu người}}
Sau ngày [[chiến tranh Việt Nam]] chấm dứt, cơ sở hạ tầng của Đà Nẵng còn lại gần như nguyên vẹn nhưng quy mô ngành công nghiệp vẫn nhỏ bé, đồng thời đất đai ven thành phố bị bỏ hoang<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|p=336.}}</ref>. Trải qua kế hoạch năm năm 1976-1980, thành phố đạt được một số thành tựu như công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp tăng bình quân 14,7%/năm, tổ chức khai hoang được 700 ha đất,...<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|p=349.}}</ref> Tổng kết kế hoạch năm năm 1981-1985 kế tiếp, sản lượng công nghiệp thành phố trong năm 1985 tăng 47% so với năm 1982; số thu ngân sách năm 1985 gấp 5,3 lần so với năm 1983.<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|pp=357-358.}}</ref> Tuy vậy, giai đoạn 1986-1990 chứng kiến khó khăn chung của cả nền kinh tế, trong đó có kinh tế Đà Nẵng. Giá trị sản xuất công nghiệp bị sụt giảm, năm 1990 chỉ bằng 95,5% so với năm 1985; một số cơ sở phải dừng hoạt động hoặc giải thể; số lượng xí nghiệp quốc doanh sụt giảm từ 64 xuống còn 59<ref name="ph41">{{harv|Phạm|2000|p=41.}}</ref>. Từ sau năm 1991, kinh tế thành phố dần đi vào ổn định và tăng trưởng. Bình quân tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 1991-1998 là 15,6%/năm, cao hơn trung bình của cả nước<ref name="ph41" />. Sau khi trở thành thành phố trực thuộc trung ương, GDP bình quân giai đoạn 1997-8/2000 tăng 9,66%/năm<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|p=386.}}</ref>; tỉ lệ đói nghèo giảm từ 8,79% của năm 1997 xuống còn hơn 2% vào năm 2000<ref>{{harv|Dương & ctg|2001|p=397.}}</ref>. Năm 2003, Đà Nẵng chiếm 1,5% tổng giá trị sản xuất công nghiệp của toàn Việt Nam, tăng so với mức 1,31% của năm 1996 (năm cuối cùng còn thuộc tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng)<ref name="b91">{{harv|Bùi|2008|p=91.}}</ref>.<ref name="b91" /> Từ năm 2015-2020, Đà Nẵng đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 6,5 - 7%/năm<ref>{{Chú thích web|url=http://www.baodanang.vn/channel/5434/201509/toan-van-du-thao-bao-cao-chinh-tri-trinh-dai-hoi-xii-cua-dang-2441378/|tiêu đề=Báo Đà Nẵng|ngày truy cập=2016-05-26|archive-date=2016-08-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160804054601/http://www.baodanang.vn/channel/5434/201509/toan-van-du-thao-bao-cao-chinh-tri-trinh-dai-hoi-xii-cua-dang-2441378/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>. Tổng sản phẩm nội địa theo giá hiện hành ([[Tổng sản phẩm nội địa|GRDP]]) trên địa bàn năm 2019 là 112.000 tỷ đồng tương đương 4,9 tỷ USD,<ref>{{Chú thích web|url=http://ctk.danang.gov.vn/TabID/59/CID/2/ItemID/219/default.aspx|tiêu đề=Báo cáo sơ bộ kinh tế - xã hội Đà Nẵng năm 2012 của Cục Thống kê Đà Nẵng|ngày truy cập=ngày 16 tháng 4 năm 2013|nhà xuất bản=Cục Thống kê Thành phố Đà Nẵng|archive-date=2021-01-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20210110034515/https://cucthongke.danang.gov.vn/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> xếp thứ 14 cả nước. GRDP bình quân đầu người năm 2019 đạt 95,7 triệu đồng tương đương với 4.117 USD. Tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 6,47%'''<ref name=":032">{{Chú thích web|url=http://www.mpi.gov.vn/Pages/tinbai.aspx?idTin=42034&idcm=224|title=Tình hình kinh tế, xã hội Đà Nẵng năm 2018|last=|first=|date=|website=Bộ Kế hoạch và Đầu tư|archive-url=https://web.archive.org/web/20190331231948/http://www.mpi.gov.vn/Pages/tinbai.aspx?idTin=42034&idcm=224|archive-date=2019-03-31|dead-url=no" == DeadURL or "không|access-date=Ngày 12 tháng 10 năm 2019}}</ref>''', xếp thứ 60 cả nước. Tổng mức bán lẻ hàng hóa đạt gần 106.600 tỷ đồng.
 
Lực lượng lao động của thành phố năm 2005 là 386.487 người đến năm 2010 đã tăng lên 462.980 người, chiếm 49,14% dân số. Đây là nguồn cung đảm bảo cho nền kinh tế phát triển, nhất là chất lượng lao động ngày một tăng; tỷ lệ lao động qua đào tạo từ 37% năm 2005 tăng lên 50% năm 2010, tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề tăng từ 25,5% năm 2005 lên 37% năm 2010.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đề án giải quyết việc làm cho người lao động trên địa bàn thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2012 - 2015 (Xem toàn văn đề án)|url=http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/thanh_pho_3_co?p_pers_id=17724575&p_folder_id=&p_main_news_id=18161293|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 2 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-09-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923212632/http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/dbgt_asxh/thanh_pho_3_co?p_pers_id=17724575&p_folder_id=&p_main_news_id=18161293|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2019 đạt gần 2,988 tỷ USD, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt 1,623 tỷ đồng, kim ngạch nhập khẩu đạt 1,365 tỷ đồng. Tổng vốn đầu tư phát triển trên địa bàn năm 2019 ước đạt hơn 39.712 tỷ đồng, tăng 2.84% so với năm 2018.<ref>{{chú thích báo|title=Đà Nẵng thất thu ngân sách vì suy thoái|url=http://kinhdoanh.vnexpress.net/tin-tuc/vi-mo/da-nang-that-thu-ngan-sach-vi-suy-thoai-2724463.html|publisher=Báo Vnxpress|accessdate = ngày 2 tháng 5 năm 2013 |author=Nguyễn Đông |date = ngày 4 tháng 12 năm 2012|archive-date=2013-06-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130601200400/http://kinhdoanh.vnexpress.net/tin-tuc/vi-mo/da-nang-that-thu-ngan-sach-vi-suy-thoai-2724463.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Tổng thu ngân sách nhà nước năm 2019 là hơn 28.170 tỷ đồng, trong đó thu nội địa đạt 24.420 tỷ đồng<ref>{{Chú thích web|url=http://www.baodanang.vn/channel/5404/201601/cuc-thue-va-cuc-hai-quan-da-nang-phan-dau-vuot-thu-ngan-sach-2465313/|tiêu đề=Báo Đà Nẵng|ngày truy cập=2016-05-26|archive-date=2016-03-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20160323004633/http://baodanang.vn/channel/5404/201601/cuc-thue-va-cuc-hai-quan-da-nang-phan-dau-vuot-thu-ngan-sach-2465313/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Năm 2019, kinh tế thành phố chỉ tăng 6,47% (mức tăng thấp nhất trong 7 năm trở lại đây). Vì vậy, Đà Nẵng là địa phương có tốc độ tăng GRDP thấp nhất trong 5 thành phố trực thuộc trung ương. Tỉ lệ vốn đầu tư trên GRDP đang dần thu hẹp, năm 2019 chỉ đạt 36,4%, thấp nhất trong giai đoạn 2016-2019.Vốn đầu tư thực hiện năm 2019 ước đạt 39.712 tỷ đồng tăng 2,84% so với 2018. Tổng thu ngân sách Nhà nước ước đạt 28.170 tỷ đồng, tăng 3,5% so với 2018. Tổng chi ngân sách đạt 24.372 tỷ đồng, tăng 30,25% so với 2018. Đến cuối tháng 12, tổng nguồn vốn huy động ước đạt 131.500 tỷ đồng, tăng 4,6% so với cùng kỳ, tổng dư nợ cho vay các thành phần kinh tế ước đạt 175.000 tỷ đồng, tăng 17% so với cùng kỳ.
 
Thành phố Đà Nẵng có nền kinh tế khá đa dạng bao gồm cả [[công nghiệp]], [[nông nghiệp]] cho tới dịch vụ, du lịch, thương mại, trong đó dịch vụ, du lịch chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nền kinh tế thành phố. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng ngành dịch vụ, công nghiệp và giảm tỷ trọng nông nghiệp. Tỷ trọng nhóm ngành dịch vụ trong GDP năm 2019 là 57%, công nghiệp - xây dựng là 41% và nông nghiệp là 2%.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Cơ cấu GDP thành phố Đà Nẵng theo ngành kinh tế|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/chien_luoc_phat_trien/tinh_hinh_kinh_te_xa_hoi/so_lieu_thong_ke?p_pers_id=&p_folder_id=907968&p_main_news_id=31673753&p_year_sel=|nhà xuất bản=Cổng thông tin thành phố|ngày truy cập = ngày 2 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305023228/http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/chien_luoc_phat_trien/tinh_hinh_kinh_te_xa_hoi/so_lieu_thong_ke?p_pers_id=&p_folder_id=907968&p_main_news_id=31673753&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Đến năm 2020, ngành dịch vụ chiếm tỷ trọng trong GDP từ 62-65%, công nghiệp-xây dựng 35-37%, nông nghiệp 1-3%. Thành phố Đà Nẵng cũng là nơi đặt hội sở của Tập đoàn [[Sun Group]] được thành lập năm 2007 và hiện nay tập đoàn có nhiều dự án lớn trên khắp các tỉnh thành của đất nước.
[[Tập tin:Cho Han Entrance.JPG|300x300px|nhỏ|Mặt tiền chợ Hàn.|thế=]]
====Công nghiệp====
=====Quy mô=====
Ngành công nghiệp có tốc độ tăng trưởng bình quân 20%/năm.<ref name="lichsu6"/> Thuỷ sản, dệt may, da giày, cao su,... là những lĩnh vực mũi nhọn được tập trung phát triển. Bên cạnh đó, thành phố Đà Nẵng còn chú tâm đến ngành Công nghệ thông tin (Công viên Phần mềm Đà Nẵng, Khu đô thị Công nghệ FPT Đà Nẵng, [[Khu công nghệ cao Đà Nẵng|Khu Công nghệ cao Quốc gia Đà Nẵng]]), ngành công nghệ sinh học (Trung tâm Công nghệ Sinh học Đà Nẵng). Đà Nẵng còn chủ trương ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp sạch phục vụ mục tiêu "Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường". Năm 2008, chính quyền thành phố đã từ chối hai dự án FDI sản xuất thép và giấy với tổng vốn đăng ký lên đến 2,5 tỷ đô la Mỹ.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng: Từ chối 2 dự án FDI khoảng 2,5 tỷ USD|url=http://www.qdnd.vn/qdndsite/vi-vn/61/23296/print/Default.aspx|nhà xuất bản=Báo Quân đội nhân dân Online|ngày truy cập = ngày 2 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318061655/http://www.qdnd.vn/qdndsite/vi-vn/61/23296/print/Default.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Thành phố đề ra mục tiêu trở thành một trong những địa phương đi đầu trong công cuộc [[công nghiệp hóa]] - hiện đại hóa của Việt Nam, trở thành thành phố công nghiệp trước năm 2020.
 
[[Khu công nghệ cao Đà Nẵng]] với số vốn đầu tư ban đầu 8.156 tỷ đồng là một trong ba khu công nghiệp công nghệ cao trên cả nước, cùng với [[Khu công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh]] và [[Khu Công nghệ cao Hoà Lạc]]. Đến nay, [[Khu công nghệ cao Đà Nẵng]] đã thu hút được một số dự án công nghiệp có vốn đầu tư lớn, như: Nhà máy sản xuất linh kiện hàng không vũ trụ Sunshine (Hoa Kỳ) hay Nhà máy sản xuất Robot và máy nén bụi khí Alton (Hoa Kỳ),... Dự kiến, đến năm 2030, [[Khu công nghệ cao Đà Nẵng]] sẽ đóng góp 25,5% vào cơ cấu GRDP của toàn thành phố, tạo ra việc làm cho hơn 10.000 lao động tay nghề cao và các chuyên gia, nhà khoa học.
Hàng 753 ⟶ 759:
 
====Thương mại====
Về thương mại, thành phố Đà Nẵng có 30 trung tâm thương mại và siêu thị. Tổng mức bán lẻ hàng hóa tăng 21,1%/năm. Thành phố Đà Nẵng hiện có hai chợ lớn nhất nằm ở trung tâm thành phố là Chợ Hàn và [[Chợ Cồn]] cùng những siêu thị lớn mới mở trong vòng vài năm trở lại đây như Metro, BigC, Vincom, Parkson, Lotte Mart, VV Mall, Indochina Riverside Mall, Soleil Mall, Bach Dang Complex, Golden Square, Co.opMart, Intimex, Viettronimex, Nguyễn Kim...<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Nguyễn Kim xây Trung tâm Thương mại lớn nhất miền Trung|url=http://dddn.com.vn/20101002084739578cat44/nguyen-kim-xay-trung-tam-thuong-mai-lon-nhat-mien-trung.htm|nhà xuất bản=Báo Diễn đàn Doanh nghiệp|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2010-10-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20101005235104/http://dddn.com.vn/20101002084739578cat44/nguyen-kim-xay-trung-tam-thuong-mai-lon-nhat-mien-trung.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Các thương hiệu F&B, thời trang lớn cũng dần xuất hiện tại Đà Nẵng trong vòng 2 năm trở lại đây, như: Starbucks, Koi Thé, El Gaucho, Mc Donald’s, Burger King, Chanel, Hermes, Innisfree,...
[[Tập tin:Big C Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|trái|300x300px|Big C Đà Nẵng - Vĩnh Trung Plaza|thế=]]
 
====Tài chính - Ngân hàng====
Thành phố Đà Nẵng là trung tâm tài chính lớn thứ 3 cả nước, trên địa bàn thành phố tính đến năm 2019 có 115 chi nhánh ngân hàng cấp 1, hơn 350 phòng, điểm giao dịch, Quỹ tiết kiệm và 17 đại lý, chi nhánh công ty chứng khoán, các tổ chức cho thuê tài chính, công ty mua bán nợ...<ref>{{Chú thích báo |url = http://www.baodanang.vn/channel/5406/201009/55-ngan-hang-mo-chi-nhanh-tai-da-Nang-2005722/ |title = 55 ngân hàng mở chi nhánh tại Đà Nẵng |accessdate = ngày 1 tháng 10 năm 2010 |date = ngày 29 tháng 9 năm 2010 |publisher = Báo Đà Nẵng điện tử |author = Thành Lân |archive-date = 2010-10-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20101003044921/http://www.baodanang.vn/channel/5406/201009/55-ngan-hang-mo-chi-nhanh-tai-da-Nang-2005722/ |dead-url = no" == DeadURL or "không }}</ref>. Thành phố cũng đang kêu gọi đầu tư cho dự án Danang Gateway, với số vốn đầu tư ban đầu là 2 tỷ $, gồm các toà nhà văn phòng tài chính.
 
====Năng lực cạnh tranh====
Thành phố Đà Nẵng có [[chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh]] (PCI) đứng đầu Việt Nam liên tiếp trong nhiều năm 2008, 2009, 2010, 2013, 2014, 2015 và 2016 đồng thời đứng đầu về chỉ số hạ tầng và đứng thứ tư về môi trường đầu tư. Trong bảng xếp hạng PCI của Việt Nam năm 2012, Đà Nẵng xếp ở vị trí thứ 12 trên 63 tỉnh, thành.<ref>{{Chú thích web|url=<!--http://www.pcivietnam.org/rankings_general.php-->http://vcci.com.vn/tin-vcci/201202231056822/pci-2011-lao-cai-va-bac-ninh-vuot-vu-mon-ngoan-muc.htm|tiêu đề=PCI 2011: Lào Cai và Bắc Ninh 'vượt vũ môn' ngoạn mục|ngày truy cập=ngày 23 tháng 2 năm 2012|nhà xuất bản=[[Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam]]|archive-date=2015-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20150113074016/http://vcci.com.vn/tin-vcci/201202231056822/pci-2011-lao-cai-va-bac-ninh-vuot-vu-mon-ngoan-muc.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref><ref>[http://pcivietnam.org/province_profile_detail.php?province=28&cboYear=2012 PCI: Hồ sơ tỉnh - Đà Nẵng] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150113073200/http://pcivietnam.org/province_profile_detail.php?province=28&cboYear=2012 |date=2015-01-13 }}, 2012, "''Thứ hạng: 12, Điểm số: 61.71''".</ref> Năm 2013, Đà Nẵng đã trở lại vị trí số 1 trên bảng xếp hạng. Năm 2014, 2015 và 2016, Đà Nẵng tiếp tục giữ vị trí đầu tiên trong bảng xếp hạng, năm thứ tư liên tiếp trụ vững ngôi đầu bảng và lần thứ bảy thành phố này dẫn đầu cả nước kể từ khi chỉ số này được công bố năm 2006. Năm 2019, Đà Nẵng đã thu hút được 108 dự án FDI, với tổng số vốn đầu tư đăng ký đạt 668 triệu USD và thu hút trong nước đạt 8.800 tỷ đồng, tăng 20% so với cùng kỳ năm 2018.
== Việc làm ==
Thành phố Đà Nẵng là một trong những thành phố lớn nhất cả nước, với mũi nhọn kinh tế là ngành du lịch kết hợp cùng dịch vụ đã có những bước phát triển thần tốc. Bên cạnh đó, bao quanh Thành phố Đà Nẵng là những khu vực kinh tế đang phát triển khác như [[Hội An|Thành phố Hội An]], kết hợp những khu công nghiệp quy mô lớn bao quanh thành phố Đà Nẵng như [[Liên Chiểu|khu công nghiệp Liên Chiểu]], khu công nghiệp Hòa Khánh, khu công nghiệp Hòa Cầm, vv... biến Đà Nẵng thành một thành phố có nhu cầu tuyển dụng nhân sự cao và độ khan hiếm nhân sự ở một số ngành nghề đã trở thành vấn đề lớn.
Hàng 778 ⟶ 784:
=== Tham quan ===
[[Hình:Cầu Vàng Sun Word Ba Na Hills.jpg|nhỏ|300x300px|Cầu Vàng (Golden Bridge) tại Sun World Bà Nà Hills - Được báo chí nhiều nước trên thế giới quan tâm và đạt nhiều giải thưởng quốc tế, tạo nên 'cơn sốt' du lịch "Check in cầu Vàng" năm 2018 - 2019]]
Đà Nẵng là một thành phố có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch, là trung tâm du lịch lớn hàng đầu của Việt Nam. Phía bắc thành phố được bao bọc bởi núi cao với [[đèo Hải Vân]] được mệnh danh là "''Thiên hạ đệ nhất hùng quan''". Phía tây là Khu nghỉ dưỡng [[Bà Nà|Sun World Bà Nà Hills]] nằm ở độ cao trên 1.400m với hệ thống 8 tuyến cáp treo có tổng công suất phục vụ 9.500 khách/giờ, tuyến cáp treo Thác Tóc Tiên - Indochine đạt bốn kỷ lục thế giới (Cáp treo một dây dài nhất thế giới: 5,771.61m; Độ chênh giữa ga đi và ga đến cao nhất thế giới: 1,368.93m; Chiều dài một sợi cáp không nối dài nhất thế giới: 11,587m; Độ nặng cuộn cáp nặng nhất thế giới: 141.24 tấn)<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Trao 4 kỷ lục Guinness cho cáp treo Bà Nà|url=http://www.tienphong.vn/van-nghe/620089/trao-4-ky-luc-guinness-cho-cap-treo-ba-na-tpov.html|nhà xuất bản=Tiền Phong Online|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013 |tác giả 1=Nam Cường |ngày = ngày 29 tháng 3 năm 2013|archive-date=2013-05-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20130507063250/http://www.tienphong.vn/van-nghe/620089/Trao-4-ky-luc-Guinness-cho-cap-treo-Ba-Na-tpov.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> cùng khu vui chơi giải trí trong nhà ''Fantasy Park'' lớn nhất [[Đông Nam Á]] và khu làng [[Pháp]] lớn nhất [[Việt Nam]], mỗi ngày khu nghỉ dưỡng [[Bà Nà|Sun World Bà Nà Hills]] phục vụ hơn 30.000 lượt khách, các ngày cao điểm lên tới hơn 40.000 lượt khách.
 
Phía đông bắc là bán đảo Sơn Trà với 400 ha [[rừng nguyên sinh]]<ref>{{harv|Vũ|2012|p=538.}}</ref> gồm nhiều động thực vật phong phú. Phía đông nam là danh thắng [[Ngũ Hành Sơn]]. Trên địa bàn thành phố còn có một hệ thống các [[đình]], [[chùa]], [[miếu]] theo kiến trúc Á Đông, các nhà thờ theo kiến trúc phương Tây như [[Nhà thờ chính tòa Đà Nẵng|Nhà thờ Con Gà]],...các bảo tàng mà tiêu biểu nhất là [[Bảo tàng Nghệ thuật điêu khắc Chăm Đà Nẵng|Bảo tàng Nghệ thuật Điêu khắc Chăm]]. Đây là bảo tàng trưng bày hiện vật Chăm quy mô nhất ở Việt Nam. Ngoài ra thành phố còn được bao bọc bởi 3 [[di sản thế giới|Di sản Văn hóa Thế giới]]: [[Huế]], [[Hội An]], [[Thánh địa Mỹ Sơn|Mỹ Sơn]]. Xa hơn một chút nữa là [[Vườn quốc gia Bạch Mã|Vườn Quốc gia Bạch Mã]], và [[Di sản Thiên nhiên Thế giới]] [[Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng|Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng]]. Vì thế Đà Nẵng được xem là điểm trung chuyển quan trọng trên ''[[Con đường Di sản miền Trung]]''.
 
Ước tính tổng lượng khách đến tham quan, du lịch Đà Nẵng năm 2019 đón 8,98 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế đạt 3,52 triệu lượt, khách nội địa đạt 5,46 triệu lượt, tăng 22,5% so với năm 2018, tổng thu từ du lịch đạt hơn 30.971 tỷ đồng.<ref>{{Chú thích web|url=http://toquoc.vn/du-lich/khach-du-lich-quoc-te-den-da-nang-tang-manh-267133.html|tiêu đề=Khách du lịch quốc tế đến Đà Nẵng tăng mạnh|ngày=12-12-2017|nhà xuất bản=Báo Tổ quốc|lk tác giả 2=Đức Hoàng|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2017-12-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214020350/http://toquoc.vn/du-lich/khach-du-lich-quoc-te-den-da-nang-tang-manh-267133.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
[[Tập tin:Nhà thờ Con Gà Đà Nẵng.jpg|thế=|nhỏ|400x400px|[[Nhà thờ chính tòa Đà Nẵng|Nhà Thờ chính tòa Đà Nẵng]], là nơi các bạn trẻ và khách du lịch thường xuyên ghé thăm chụp hình khi tới Đà Nẵng ]]
 
=== Sự kiện du lịch ===
Đà Nẵng đã xây dựng các sự kiện du lịch lớn, trong đó [[Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng|Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng DIFF]] được tổ chức liên tục từ năm 2008. Vào tháng 5 năm 2012, Đà Nẵng lần đầu triển khai Cuộc thi Dù bay Quốc tế. Ngoài ra còn có các sự kiện được diễn ra hàng năm như: Ironman 70.3, Danang International Marathon, Điểm hẹn mùa hè,...<ref>{{chú thích báo|author1=Hữu Trà|title=Sôi động cuộc thi dù bay quốc tế|url=http://thanhnien.vn/doi-song/soi-dong-cuoc-thi-du-bay-quoc-te-66903.html|accessdate = ngày 24 tháng 9 năm 2017 |work=Thanh Niên|date = ngày 26 tháng 5 năm 2012|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924143920/http://thanhnien.vn/doi-song/soi-dong-cuoc-thi-du-bay-quoc-te-66903.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Tháng 6 là sự kiện "''Điểm hẹn mùa hè''" thường niên, quy tụ những hoạt động giải trí biển.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng - thành phố đáng sống|url=http://www.danangtourism.gov.vn/portal/page/portal/dulich/gioi_thieu1?expandable=100|nhà xuất bản=Cổng thông tin du lịch thành phố Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-08-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20130817152530/http://danangtourism.gov.vn/portal/page/portal/dulich/gioi_thieu1?expandable=100|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
=== Cơ sở lưu trú và dịch vụ du lịch ===
Thành phố Đà Nẵng hiện có 1.016 khách sạn, 42.206 phòng<ref>{{Chú thích web|url=https://m.vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/dau-tu/rao-ban-khach-san-ven-bien-da-nang-de-tra-no-657560.html|tựa đề=Thống kê số lượng khách sạn tại Đà Nẵng|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200714220833/https://m.vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/dau-tu/rao-ban-khach-san-ven-bien-da-nang-de-tra-no-657560.html|ngày lưu trữ=2020-07-14|url hỏng=no" == DeadURL or "không|ngày truy cập=}}</ref> với sự có mặt của nhiều thương hiệu du lịch nổi tiếng thế giới như: Shilla, Novotel, Marriott, [[Tập đoàn khách sạn Hilton|Hilton]], Sheraton, Pullman, Mercure, Melia, Hyatt, Sofitel, Wyndham, Mikazuki...<ref>{{Chú thích web|url=http://batdongsan.enternews.vn/khong-gian-song/da-nang-se-quy-hoach-lai-he-thong-khach-san-20180131200119.html|tiêu đề=Đà Nẵng sẽ quy hoạch lại hệ thống khách sạn|ngày=31-01-2018|nhà xuất bản=Báo Diễn đàn Doanh nghiệp|lk tác giả 1=KIỀU VŨ|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-02-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20180221100004/http://batdongsan.enternews.vn/khong-gian-song/da-nang-se-quy-hoach-lai-he-thong-khach-san-20180131200119.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>, trong đó khoảng trên 16.223 phòng lưu trú ven biển thuộc các khách sạn từ 4 đến 5<ref>{{Chú thích web|url=http://theleader.vn/nguon-cung-can-ho-khach-san-da-nang-giam-nhiet-20180209224151233.htm|tiêu đề=Nguồn cung căn hộ khách sạn Đà Nẵng giảm nhiệt|ngày=10-02-2018|nhà xuất bản=TheLEADER|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-02-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20180220212856/http://theleader.vn/nguon-cung-can-ho-khach-san-da-nang-giam-nhiet-20180209224151233.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> sao như Furama (198 phòng), Sheraton (258 phòng), Grand Tourane (188 phòng), Pullman(115 phòng), Hyatt (193 phòng)...chiếm 42,5% tổng số phòng toàn hệ thống (26 khách sạn hạng 5 sao và tương đương với 7.457 phòng). Đặc biệt, InterContinental Danang Sun Peninsula Resort liên tục giữ vững ngôi vị "Khu nghỉ dưỡng sang trọng bậc nhất châu Á" kể từ năm 2014 đến nay.<ref>{{Chú thích web|url=https://news.zing.vn/intercontinental-danang-sun-peninsula-resort-nhan-giai-danh-gia-post875453.html|title=InterContinental Danang Sun Peninsula Resort nhận giải danh giá|last=|first=|authorlink=|date=|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20190328115719/https://news.zing.vn/intercontinental-danang-sun-peninsula-resort-nhan-giai-danh-gia-post875453.html|archive-date=2019-03-28|dead-url=no" == DeadURL or "không|access-date=}}</ref>
[[File:Khách sạn tại Sơn Trà.jpeg|nhỏ|280px|Khách sạn trên đường ven biển Võ Nguyên Giáp]]
Tính đến năm 2018, trên địa bàn thành phố có 358 đơn vị hoạt động trong lĩnh vực lữ hành, trong đó có 112 công ty lữ hành nội địa, 166 công ty lữ hành quốc tế, 47 chi nhánh lữ hành quốc tế với 22 văn phòng đại diện, 6 đại lý nước ngoài và 5 văn phòng lữ hành trong nước tại nước ngoài; có 45 đơn vị lữ hành khai thác thị trường khách Trung Quốc và 40 đơn vị khai thác khách Hàn Quốc. Đội ngũ hướng dẫn viên (HDV) du lịch có 4.274 người với 1.250 HDV trong nước và 3.024 HDV quốc tế (cụ thể là 1.485 HDV tiếng Anh; 888 HDV tiếng Trung; 156 HDV tiếng Hàn và 99 HDV tiếng Nhật...), có 730 xe đạt tiêu chuẩn phục vụ du lịch. Hiện Đà Nẵng có 83 dự án đầu tư vào lĩnh vực du lịch dịch vụ với tổng vốn đầu tư khoảng 7,3 tỷ USD (tương đương 153 ngàn tỷ đồng).<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Phát triển du lịch Đà Nẵng bắt kịp xu hướng toàn cầu|url=https://danang.gov.vn/chi-tiet?id=28554&_c=3|ngày xuất bản = ngày 15 tháng 10 năm 2017|ngày truy cập=2019-01-14|archive-date=2019-01-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20190115025030/https://danang.gov.vn/chi-tiet?id=28554&_c=3|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
=== Đánh giá quốc tế ===
Năm 2016, Đà Nẵng lọt vào Top 10 điểm đến nghỉ dưỡng hàng đầu [[châu Á]] do độc giả Tạp chí Smart Travel Asia bình chọn.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.vietnamtourism.com/index.php/news/items/17892|tiêu đề=Đà Nẵng vào TOP 10 điểm đến nghỉ dưỡng hàng đầu châu Á|ngày=18-11-2016|nhà xuất bản=Tổng cục Du lịch|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-02-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20180220212450/http://www.vietnamtourism.com/index.php/news/items/17892|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Năm 2018, Đà Nẵng cũng đã lọt danh sách những điểm đến nên ghé thăm trước khi trở nên quá nổi tiếng trên trang ''Business Insider''<ref>{{Chú thích web|url=http://danviet.vn/du-lich/da-nang-lot-danh-sach-nhung-diem-den-nen-ghe-tham-truoc-khi-tro-nen-qua-noi-tieng-848865.html|tiêu đề=Đà Nẵng lọt danh sách những điểm đến nên ghé thăm trước khi trở nên quá nổi tiếng|ngày=13-02-2018|nhà xuất bản=Báo Dân Việt|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-02-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20180220212801/http://danviet.vn/du-lich/da-nang-lot-danh-sach-nhung-diem-den-nen-ghe-tham-truoc-khi-tro-nen-qua-noi-tieng-848865.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>.
 
Theo báo Nikkei [[Nhật Bản]], trong bảng xếp hạng các điểm đến du lịch năm 2018 của Airbnb - trang web đặt phòng nghỉ lớn nhất thế giới, Đà Nẵng đứng thứ 5 toàn cầu và số 1 tại [[Đông Nam Á]] về thu hút khách du lịch. Và cũng năm 2018, hiện tượng [[Cầu Vàng]] đã trở thành tâm điểm trên các trang báo nổi tiếng trên thế giới.<ref>{{Chú thích web|url=http://m.cafef.vn/nikkei-da-nang-vuot-phuket-va-bali-tro-thanh-diem-thu-hut-du-lich-hang-dau-dong-nam-a-20190304085927776.chn|title=Nikkei: Đà Nẵng vượt Phuket và Bali trở thành điểm thu hút du lịch hàng đầu Đông Nam Á|last=|first=|authorlink=Nguyễn Thái Quỳnh Trang|date=04-03-2019|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210110034514/https://cafef.vn/nikkei-da-nang-vuot-phuket-va-bali-tro-thanh-diem-thu-hut-du-lich-hang-dau-dong-nam-a-20190304085927776.chn|archive-date=2021-01-10|dead-url=no" == DeadURL or "không|access-date=}}</ref>
 
Năm 2019, tờ báo uy tín hàng đầu của Mỹ- New York Times bình chọn Đà Nẵng được ngợi ca như ''"[[Miami]] của Việt Nam"'' đứng thứ 15 trong danh sách 52 điểm phải đến trên thế giới.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.baogiaothong.vn/da-nang-duoc-new-york-time-vi-nhu-miami-cua-viet-nam-d408241.html|title=Đà Nẵng được New York Times ví như "Miami của Việt Nam"|last=|first=|authorlink=Ngọc Vũ|date=19-01-2019|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20190121175429/http://www.baogiaothong.vn/da-nang-duoc-new-york-time-vi-nhu-miami-cua-viet-nam-d408241.html|archive-date=2019-01-21|dead-url=no" == DeadURL or "không|access-date=}}</ref>
 
== Giao thông ==
Hàng 809 ⟶ 815:
 
=== Hệ thống cảng biển ===
Với một vị trí đặc biệt thuận lợi về giao thông đường biển, Cảng Đà Nẵng là cảng biển lớn nhất của miền Trung.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Giới thiệu chung về cảng Đà Nẵng|url=http://www.danangportvn.com/Default.aspx?PageId=64|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20130809071541/http://www.danangportvn.com/Default.aspx?PageId=64|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> [[Cảng Đà Nẵng]] có độ sâu trung bình từ 15 – 20 m, có khả năng tiếp nhận các tàu lớn có trọng tải đến 40.000 tấn. Năm 2018, sản lượng hàng hóa qua Cảng Đà Nẵng chính thức đạt mốc 8,5 triệu tấn, trong đó sản lượng container đạt gần 380.000 TEU, số lượt tàu đạt gần 1.850 lượt, trong đó tàu container gần 1.130 lượt. [[Cảng Đà Nẵng]] tiếp tục giữ vững vị thế là cảng số 1 ở khu vực miền Trung và là một trong những cảng biển lớn hiện đại nhất Việt Nam. Cảng Đà Nẵng cũng góp phần phát triển du lịch của thành phố thông qua việc đón 95 lượt tàu du lịch với gần 188.000 hành khách và thuyền viên. Hiện tại, cảng Đà Nẵng mỗi tuần đón khoảng 26 tàu container cập cảng làm hàng. Các hãng container hàng đầu thế giới đều đã có mặt ở Cảng Đà Nẵng như Wanhai, Maersk Lines, Evergreen, MSC, SITC, Yangming...<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Cảng Đà Nẵng hoàn thành toàn diện kế hoạch năm 2012|url=http://www.danangportvn.com/Default.aspx?PageId=258|nhà xuất bản=Trang web của Cảng Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20130825011255/http://danangportvn.com/Default.aspx?PageId=258|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Thành phố Đà Nẵng cũng đang xúc tiến xây dựng Cảng Liên Chiểu có tổng vốn đầu tư 34.000 tỷ đồng chia làm 3 giai đoạn và sẽ đưa vào sử dụng vào năm 2030. Trong tương lai, khi Cảng Liên Chiểu với công suất 20 triệu tấn/năm được xây dựng xong thì hệ thống cảng Đà Nẵng được nối liền với [[Cảng Kỳ Hà]], [[Cảng Dung Quất]] ở phía nam sẽ trở thành một cụm cảng liên hoàn lớn, giữ vị trí quan trọng trên tuyến hàng hải Đông Nam Á và Đông Bắc Á.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Quyết định Phê duyệt Quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển Trung Trung Bộ (Nhóm 3) đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030|url=http://congbao.chinhphu.vn/noi-dung-van-ban-so-1743_Q%C4%90-BGTVT-(1915)|nhà xuất bản=Bộ Giao thông Vận tải (Việt Nam)|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725155601/http://congbao.chinhphu.vn/noi-dung-van-ban-so-1743_Q%C4%90-BGTVT-(1915)|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
=== Đường không ===
[[Sân bay Quốc tế Đà Nẵng]] là một trong ba sân bay quốc tế lớn nhất Việt Nam (sau [[Sân bay quốc tế Nội Bài|Nội Bài]] và [[Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất|Tân Sơn Nhất]]). Đường hàng không Đà Nẵng có thể nối trực tiếp với [[Singapore]], [[Siêm Riệp]], [[Bangkok]], [[Đài Bắc]], [[Quảng Châu]], [[Thượng Hải]], [[Bắc Kinh]], [[Hồng Kông]], [[Macau]], [[Seoul]], [[Busan]], [[Tokyo]], [[Osaka]], [[sân bay quốc tế Chubu|Nagoya]], [[Doha]], [[Kuala Lumpur]], [[Jakarta]], [[Moskva]], [[sân bay quốc tế Indira Gandhi|New Delhi]], [[Phnompenh]], [[Vientiane]]...Từ khi được đầu tư xây mới 2 nhà ga nội địa và quốc tế vào năm 2010 và năm 2017, sân bay Quốc tế Đà Nẵng với 84 quầy thủ tục và các tiện nghi hiện đại khác đã đảm bảo phục vụ hơn 10 triệu lượt khách/năm và 15 triệu lượt khách/năm từ năm 2020 trở đi, tiếp nhận 400.000 - 1.000.000 tấn hàng/năm.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Cửa Hàng không quốc tế Đà Nẵng|url=http://www.mac.org.vn/DAD/|nhà xuất bản=Tổng công ty cảng hàng không miền trung|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-07-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20130716081351/http://www.mac.org.vn/DAD/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Sân bay đã có kế hoạch nghiên cứu mở rộng nhà ga T1, T2 và xây dựng nhà ga T3 để đạt mức 30 triệu hành khách/năm vào năm 2030.<ref>{{chú thích báo|author1=B.Vân|author2=P. Nhung|title=Sân bay Đà Nẵng đón hành khách thứ 6 triệu|url=http://nld.com.vn/kinh-te/san-bay-da-nang-don-hanh-khach-thu-6-trieu-20151124232740204.htm|accessdate = ngày 24 tháng 9 năm 2017 |work=Người Lao Động|date = ngày 24 tháng 11 năm 2015|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924093438/http://nld.com.vn/kinh-te/san-bay-da-nang-don-hanh-khach-thu-6-trieu-20151124232740204.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Tính đến năm 2019, từ Đà Nẵng đã có 16 tuyến bay nội địa, 48 tuyến đường bay đi quốc tế trong đó có 23 đường bay trực tiếp thường kỳ và 25 đường bay trực tiếp thuê chuyến với công suất 15,5 triệu lượt khách <ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Viễn thông|tiêu đề=Đua mở đường bay quốc tế đến Đà Nẵng - VnExpress Kinh doanh|url=https://kinhdoanh.vnexpress.net/tin-tuc/doanh-nghiep/dua-mo-duong-bay-quoc-te-den-da-nang-3574967.html|website=VnExpress|ngày truy cập = ngày 24 tháng 9 năm 2017 |ngày=25 tháng 4 năm 2017|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924093334/https://kinhdoanh.vnexpress.net/tin-tuc/doanh-nghiep/dua-mo-duong-bay-quoc-te-den-da-nang-3574967.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
=== Đường sắt ===
[[Tập tin:Da Nang Train Stn Front.JPG|nhỏ|300x300px|Ga Đà Nẵng|thế=]]
Tuyến đường sắt huyết mạch Bắc - Nam chạy dọc thành phố với tổng [[chiều dài]] khoảng 30&nbsp;km. Trên địa bàn thành phố hiện nay có năm nhà ga, trong đó [[Ga Đà Nẵng]] là ga chính của thành phố, hàng ngày tất cả các chuyến tàu ra Bắc vào Nam đều dừng tại đây với thời gian khá lâu để đảm bảo cho lượng khách lớn lên xuống tàu. Cơ sở hạ tầng tại ga được đầu tư hiện đại; môi trường an ninh và vệ sinh được đảm bảo. Ngoài các chuyến tàu Bắc - Nam, [[Ga Đà Nẵng]] còn có thêm những chuyến tàu địa phương đáp ứng lượng khách rất lớn giữa các tỉnh thành Đà Nẵng - [[Hà Nội]], Đà Nẵng - [[Huế]], Đà Nẵng - [[Quảng Bình]], Đà Nẵng - [[Vinh]], Đà Nẵng - [[Quy Nhơn]], Đà Nẵng - [[Thành phố Hồ Chí Minh]].<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng trên con đường di sản|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/kham_pha_dn?p_pers_id=&p_folder_id=889315&p_main_news_id=892771&p_year_sel=|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20160313120802/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/kham_pha_dn?p_folder_id=889315&p_main_news_id=892771&p_pers_id=&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
=== Đường bộ ===
Hàng 822 ⟶ 828:
Thành phố Đà Nẵng kết nối với các địa phương trong nước thông qua hai đường [[Quốc lộ (Việt Nam)|quốc lộ]]: [[Quốc lộ 1A]], nối Đà Nẵng với các tỉnh ở hai đầu Bắc, Nam và [[Quốc lộ 14B]] nối Đà Nẵng với các tỉnh miền [[Duyên Hải Nam Trung Bộ|Nam Trung Bộ]] và Tây Nguyên của Việt Nam. Việc đưa vào sử dụng [[hầm Hải Vân|hầm đường bộ Hải Vân]] khiến cho thời gian lưu thông được rút ngắn và giảm tai nạn giao thông trên [[đèo Hải Vân]]. Đến cuối năm 2020 sẽ đưa vào hoạt động hầm Hải Vân 2. Ngoài ra, việc đưa vào sử dụng hai cao tốc tiểu vùng là Đà Nẵng - Quảng Ngãi và La Sơn - Tuý Loan sẽ giúp hệ thống giao thông [[Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung]] được kết nối và đảm bảo.
 
Hiện nay, Đà Nẵng đang xúc tiến [[Hành lang kinh tế Đông - Tây|Hành lang Kinh tế Đông-Tây]] 2 ([[Quốc lộ 14D]]) từ Đà Nẵng – cửa khẩu [[Đai ốc|Đak-ốc]] (tỉnh [[Quảng Nam]])-huyện Đăc Chưng (tỉnh [[Sekong (tỉnh)|Sekong]])-thị xã Pakse (tỉnh [[Champasack|Champasak]], [[Lào]])-[[Ubon Ratchathani (tỉnh)|Ubon Ratchathan]] ([[Thái Lan]]), điểm cuối Cảng Liên chiểu. Tại đây có thể nối vào hệ thống giao thông của Thái Lan. Sự có mặt của [[Hành lang kinh tế Đông - Tây|Hành lang Kinh tế Đông-Tây]] 2 sẽ thuận lợi về nhiều mặt trong vận chuyển hàng hóa, hành khách, đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế, du lịch, văn hóa giữa 3 nước [[Việt Nam]]-[[Lào]]-[[Thái Lan]]<ref>{{Chú thích web|url=https://baodanang.vn/channel/5399/201901/som-hoan-thanh-du-an-hanh-lang-kinh-te-dong-tay-2-3131146/index.htm|tựa đề=Sớm hoàn thành dự án Hành lang Kinh tế Đông-Tây 2|tác giả=|họ=|tên=|lk tác giả=THU THẢO|ngày=17/01/2019|website=|location=Báo Đà Nẵng|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200201114727/https://baodanang.vn/channel/5399/201901/som-hoan-thanh-du-an-hanh-lang-kinh-te-dong-tay-2-3131146/index.htm|ngày lưu trữ=2020-02-01|url hỏng=no" == DeadURL or "không|ngày truy cập=}}</ref>
 
=== Giao thông đô thị ===
Hàng 829 ⟶ 835:
[[Tập tin:Cầu vượt Ngã ba Huế, Đà Nẵng.jpeg|300px|phải|nhỏ|[[Cầu vượt Ngã Ba Huế]]]]
 
Thành phố Đà Nẵng cũng đã có những bước tiến trong giao thông nội thị. Hạ tầng giao thông nội ô được xây dựng khá hoàn chỉnh với mạng lưới giao thông tiếp nối với các đường vành đai của thành phố khiến cho Đà Nẵng là một trong ít đô thị ở [[Việt Nam]] ít khi phải đối mặt với tình trạng tắc đường.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Vì sao Đà Nẵng không tắc đường?|url=http://www.baoxaydung.com.vn/news/vn/kien-truc-quy-hoach/vi-sao-a-nang-khong-tac-duong.html|nhà xuất bản=Báo Xây dựng Online - Bộ Xây dựng|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20131220175602/http://www.baoxaydung.com.vn/news/vn/kien-truc-quy-hoach/vi-sao-a-nang-khong-tac-duong.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Nhiều con đường cũ đã được mở rộng và kéo dài. Đường Hoàng Sa - [[Võ Nguyên Giáp]] - Trường Sa chạy dọc bờ biển theo hướng nam nối Đà Nẵng với [[Hội An]] được mệnh danh là ''"con đường 5<sup>☆</sup>"'' của Đà Nẵng vì là nơi tập trung hàng loạt nhà hàng, khách sạn, [[khu nghỉ mát|khu nghỉ dưỡng]] cao cấp 4<sup>☆</sup> và 5<sup>☆</sup> đạt tiêu chuẩn quốc tế.<ref>{{Chú thích web|tác giả 1=Chân Tâm|tiêu đề=Con đường Hoàng Sa - Trường Sa|url=http://danviet.vn/30645p1c24/con-duong-hoangsatruong-sa.htm|nhà xuất bản=Báo điện tử Nông thôn Ngày Nay|ngày truy cập = ngày 11 tháng 5 năm 2013|archive-date=2011-04-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20110406012500/http://danviet.vn/30645p1c24/con-duong-hoangsatruong-sa.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Nhiều cây cầu đã được xây dựng bắc qua sông Hàn như [[cầu Thuận Phước]], [[cầu Sông Hàn]], [[Cầu Rồng]], cầu Nguyễn Văn Trỗi, [[cầu Trần Thị Lý]]... không chỉ tạo nên những cảnh quan đẹp phục vụ du khách tham quan thành phố mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc điều tiết giao thông.
 
Ngày [[29 tháng 3]] năm [[2015]], thành phố khánh thành [[Cầu vượt Ngã Ba Huế|cầu vượt khác mức Ngã Ba Huế]] ở cửa ngõ phía tây, giúp xóa "điểm đen" tai nạn giao thông giữa [[quốc lộ 1A]] và tuyến đường sắt Bắc Nam. Đây là cầu vượt ba tầng đầu tiên lớn nhất Việt Nam.<ref>{{Chú thích web|url=https://dantri.com.vn/xa-hoi/khanh-thanh-nut-giao-thong-nga-3-hue-giai-toa-diem-den-tai-nan-giao-thong-1428285764.htm|tựa đề=Khánh thành nút giao thông ngã 3 Huế, giải tỏa điểm đen tai nạn giao thông|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2015-03-29|website=Dân trí|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20201015020626/https://dantri.com.vn/xa-hoi/khanh-thanh-nut-giao-thong-nga-3-hue-giai-toa-diem-den-tai-nan-giao-thong-1428285764.htm|ngày lưu trữ=2020-10-15|url hỏng=no" == DeadURL or "không|ngày truy cập=}}</ref>
 
Ngày 30 tháng 4 năm 2017, hầm chui phía tây cầu Sông Hàn chính thức thông xe sau 7 tháng thi công, giúp giảm ùn tắc giao thông nút giao tây cầu sông Hàn, nhất là trên các tuyến đường Trần Phú và Lê Duẩn. Trong tương lai, các hầm chui phía Tây cầu Trần Thị Lý, phía Tây cầu Rồng, hầm chui sông Hàn, hầm chui qua sân bay,... sẽ giúp kết nối và hoàn thiện hệ thống giao thông nội đô tốt hơn.
Hàng 925 ⟶ 931:
| [[2019]] || || 1.134.310
|-
| colspan="17" style="text-align: center"| '''Nguồn''':.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=12724|tiêu đề=Kết quả toàn bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2009|ngày truy cập=ngày 16 tháng 4 năm 2013|nhà xuất bản=Tổng cục Thống kê (Việt Nam)|archive-date=2013-10-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20131018040824/http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=12724|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref><ref name="dánolonganqacnam">[http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12873 Dân số trung bình phân theo địa phương qua các năm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200317182643/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12873 |date=2020-03-17 }}, theo Tổng cục Thống kê (Việt Nam). Truy cập ngày 11 tháng 5 năm 2013.</ref>
|}
Theo kết quả điều tra ngày [[1 tháng 4]] năm [[1999]], thành phố Ðà Nẵng có 684.846 người. Trong đó dân số trong độ tuổi lao động xã hội toàn thành phố là 413.460 người, chiếm 57,7% dân số. Tính đến ngày [[1 tháng 4]] năm [[2019]], dân số toàn thành phố Đà Nẵng đạt 1.134.310 người<ref name="GSO11">General Statistics Office (2012): Statistical Yearbook of Vietnam 2011. Statistical Publishing House, Hanoi.</ref>, xếp thứ 39 cả nước, chiếm 1,18% dân số cả nước, [[mật độ dân số]] đạt 740 người/km².<ref name="tongcucthongke2011">[http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12875 Diện tích, dân số và mật độ dân số năm 2011 phân theo địa phương] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170120233612/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12875 |date=2017-01-20 }}, theo Tổng cục Thống kê Việt Nam, Truy cập ngày 11 tháng 5 năm 2013.</ref> Trong đó dân số sống tại thành thị đạt 988.569 người, chiếm 87,2% dân số toàn thành phố,<ref name="dsthanhthi2011">[http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12869 Dân số thành thị trung bình phân theo địa phương] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130404165657/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12869 |date=2013-04-04 }}, theo Tổng cục Thống kê Việt Nam, Truy cập ngày 11 tháng 5 năm 2013.</ref> dân số sống tại nông thôn đạt 145.741 người, chiếm 12,4% dân số.<ref name="dsnongthong2011">[http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12868 Dân số nông thôn trung bình phân theo địa phương] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130404230826/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12868 |date=2013-04-04 }}, theo Tổng cục Thống kê Việt Nam, Truy cập ngày 11 tháng 5 năm 2013.</ref> Đà Nẵng có sô dân thành thị đứng thứ ba trong 5 [[Thành phố trực thuộc trung ương (Việt Nam)|thành phố trực thuộc Trung ương]] sau [[Thành phố Hồ Chí Minh]] và [[Hà Nội]], đứng thứ 5 toàn quốc sau [[Bình Dương]], [[Đồng Nai]], [[Thành phố Hồ Chí Minh]] và [[Hà Nội]]. Ngoài ra thành phố còn tiếp nhận thêm lượng dân cư từ các tỉnh, thành là sinh viên, công nhân lao động, nước ngoài... đến thành phố học tập và làm việc nên tỷ lệ dân nhập cư ngày càng tăng. Dân số nam của thành phố đạt 558.982 người,<ref name="dsnam2011">[https://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=714 Dân số nam trung bình phân theo địa phương] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160609071822/http://gso.gov.vn/default.aspx?tabid=714 |date=2016-06-09 }}, theo Tổng cục Thống kê Việt Nam.</ref> trong khi đó nữ đạt 575.328 người.<ref name="dsnu2011">{{chú thích web|url=https://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=714|title=Dân số nữ trung bình phân theo địa phương|author=|date=|website=gso.gov.vn|accessdate=2018-12-27|first=|archive-url=https://web.archive.org/web/20181119135856/https://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=714|archive-date=2018-11-19|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số phân theo địa phương là 2,45%.<ref name="tangdanso">[https://www.gso.gov.vn/SLTK/Table.aspx?rxid=8f161760-9ba0-4c6d-8898-fdef1a92c072&px_db=02.+D%C3%A2n+s%E1%BB%91+v%C3%A0+lao+%C4%91%E1%BB%99ng&px_type=PX&px_language=vi&px_tableid=02.+D%C3%A2n+s%E1%BB%91+v%C3%A0+lao+%C4%91%E1%BB%99ng%5cV_02.12-14.px&layout=tableViewLayout1 Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số phân theo địa phương] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160625003025/https://www.gso.gov.vn/SLTK/Table.aspx?rxid=8f161760-9ba0-4c6d-8898-fdef1a92c072&px_db=02.+D%C3%A2n+s%E1%BB%91+v%C3%A0+lao+%C4%91%E1%BB%99ng&px_type=PX&px_language=vi&px_tableid=02.+D%C3%A2n+s%E1%BB%91+v%C3%A0+lao+%C4%91%E1%BB%99ng%5cV_02.12-14.px&layout=tableViewLayout1 |date=2016-06-25 }}, theo Tổng cục Thống kê (Việt Nam).</ref> Đà Nẵng cũng là địa phương có tỷ lệ đô thị hóa cao nhất miền Trung-Tây Nguyên và cao nhất cả nước: 87,2%. Đà Nẵng là địa phương có tỷ lệ dân cư sống ở khu vực thành thị cao nhất nước.
 
Dân số Đà Nẵng tăng trưởng ở mức từ 2,5% và 3% trong hầu hết các năm từ năm [[2005]] tới [[2011]], cao hơn trung bình toàn quốc là 1% đến 1,2%. Cá biệt tỷ lệ tăng trưởng đã tăng lên 3,6% trong năm [[2010]] trước khi trở lại 2,68% trong năm [[2011]]. Đây là tốc độ tăng trưởng nhanh thứ ba trong cả nước sau [[Bình Dương]] (4,41%) và [[Đồng Nai]] (3,5%). Tỷ lệ tăng dân số của thành phố năm [[2015]] là 1,1%. Di cư là yếu tố chủ đạo trong tăng trưởng dân số của thành phố ít nhất là từ năm [[2009]]. Tăng trưởng dân số tự nhiên của thành phố cao hơn một chút so với mức trung bình của cả nước. Tuổi thọ trung bình đạt 77,4 tuổi đối với nữ và 72,4 hoặc 74,8 tuổi đối với nam. Trong tổng điều tra dân số năm [[2009]], tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh ở mức 9,9 trẻ sơ sinh tử vong trên 1.000 trẻ<ref name="GSO11"/>. Đà Nẵng đã đạt mức sinh thay thế kể từ năm 2005. Trong tổng điều tra dân số năm [[2009|2019]], Đà Nẵng có tổng tỷ suất sinh 1,88 con/phụ nữ, dưới mức sinh thay thế 2,1 con/phụ nữ.
 
=== Dân tộc ===
Trên địa bàn thành phố có trên 37 dân tộc và người nước ngoài cùng chung sống.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Một số thông tin cơ bản về Đà Nẵng|url=http://cema.gov.vn/modules.php?name=Content&op=details&mid=7812|nhà xuất bản=Trang tin điện tử của Ủy ban Dân tộc|ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013|archive-date=2012-03-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20120321123940/http://cema.gov.vn/modules.php?name=Content&op=details&mid=7812|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Trong đó, nhiều nhất là [[Người Việt|dân tộc Kinh]] với 883.343 người, [[Người Hoa (Việt Nam)|người Hoa]] đông thứ hai với 2.974 người, [[Người Cơ Tu|dân tộc Cơ Tu]] có 1.198 người, cùng các dân tộc ít người khác như [[Người Tày|dân tộc Tày]] với 224 người, [[Người Ê Đê|Ê Đê]] với 222 người, [[Người Mường|Mường]] có 183 người, [[Người Gia Rai|Gia Rai]] có 154 người... ít nhất là các dân tộc [[Người Chơ Ro|Chơ Ro]], [[Người Hà Nhì|Hà Nhì]], [[Người Si La|Si La]] và [[Người Ơ Đu|Ơ Đu]] chỉ có một người.<ref name="dstcdtvn"/>
 
=== Tôn giáo ===
Tính đến ngày [[1 tháng 4]] năm [[2019]], trên địa bàn toàn thành phố có chín [[tôn giáo]] khác nhau, chiếm 77.029 người. Trong đó, nhiều nhất là [[Công giáo]] với 42.690 người, xếp thứ hai là [[Phật giáo]] với 37.220 người, xếp thứ ba là đạo [[Kháng Cách|Tin Lành]] có 3.730 người, [[Cao Đài]] có 3.249 người, cùng các tôn giáo khác như [[Minh Sư Đạo]] với 53 người, [[Bahá'í]] với 34 người, [[Phật giáo Hòa Hảo]] với 25 người, [[Hồi giáo]] có 19 người, ít nhất là [[Bà-la-môn|Bà La Môn]] chỉ với 9 người.<ref name="dstcdtvn">[http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=12724 Kết quả toàn bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2009] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131018040824/http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=12724 |date=2013-10-18 }}, Tổng cục Thống kê Việt Nam, truy cập ngày 11 tháng 5 năm 2013.</ref> Đà Nẵng là nơi có [[Tin Lành tại Việt Nam|Hội thánh Tin Lành]] đầu tiên ở [[Việt Nam]] được thành lập vào năm [[1911]] bởi các giáo sĩ [[Hội Truyền giáo Phước âm Liên hiệp]] (CMA).<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Kỷ Niệm 100 Năm Tin Lành Truyền Đến Thành phố Đà Nẵng|url=http://hoithanh.com/Home/tin-tuc/1625-ky-niem-100-nam-tin-lanh-truyen-den-da-nang.html|ngày truy cập = ngày 19 tháng 4 năm 2013|archive-date=2014-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20141006102227/http://hoithanh.com/Home/tin-tuc/1625-ky-niem-100-nam-tin-lanh-truyen-den-da-nang.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
== Y tế ==
=== Hệ thống chăm sóc sức khỏe ===
Thành phố Đà Nẵng là một trong những trung tâm y tế chuyên sâu của khu vực miền Trung - Tây Nguyên và cả nước. Hệ thống y tế của thành phố ngày càng hiện đại, hoàn chỉnh và đồng bộ từ tuyến thành phố đến quận, huyện và xã, phường, uy tín một số bệnh viện ngày càng được nâng cao, được các bệnh nhân các tỉnh khu vực [[Miền Trung (Việt Nam)|miền Trung]]-[[Tây Nguyên]] tin tưởng. Theo con số của [[Tổng cục Thống kê (Việt Nam)|Tổng cục Thống kê]] (Việt Nam) thì vào năm 2018, thành phố Đà Nẵng có 73 cơ sở khám chữa bệnh trực thuộc Sở Y tế và Bộ Y tế, trong đó có 26 bệnh viện, 1 Bệnh viện Điều dưỡng, 1 Bệnh viện Chỉnh hình - Phục hồi chức năng và 56 trạm y tế<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Số cơ sở khám, chữa bệnh trực thuộc sở Y tế phân theo địa phương|url=http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12646|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725175615/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12646|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>. Tính đến đầu năm 2018, Đà Nẵng có tỷ lệ 17,49 bác sĩ/10.000 dân, 79,03 giường/10.000 dân, số giường bệnh trực thuộc Sở Y tế là 5.920 giường, thuộc các bệnh viện của Bộ ngành Trung ương là 1.510 giường và các Trung tâm Y tế quận/huyện là 1.410 giường, các cơ sở Y tế tư nhân là 943 giường. Cũng theo thống kê năm 2011, Đà Nẵng có 746 bác sĩ, 342 y sĩ, 756 y tá và 275 nữ hộ sinh.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Số cán bộ ngành Y trực thuộc sở Y tế phân theo địa phương|url=http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12639|nhà xuất bản=Tổng cục Thống kê|ngày truy cập=ngày 9 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725173120/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12639|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>. Theo số liệu thống kê thuộc Sở Y tế thành phố Đà Nẵng, năm 2017, toàn ngành Y tế thành phố Đà Nẵng đã thực hiện khám bệnh cho 3.739.982 lượt, điều trị nội trú cho 416.254 lượt bệnh nhân thuộc các tỉnh: Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Gia Lai, Đắk Lắk, Quảng Trị,...
 
Thành phố Đà Nẵng cũng có một hệ thống bệnh viện, phòng khám tư nhân đang dần phát triển: Tháng 3 năm 2012, thành phố thành lập giải thưởng "''Tỏa sáng blouse trắng''" nhằm tuyên dương những cá nhân người tốt, việc tốt.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Tôn vinh những tấm gương tận tuỵ vì sức khoẻ nhân dân|url=http://soyte.danang.gov.vn/public_evt_article.yte;jsessionid=67C30ED5344506C8EBADFC2F66294E62?method=details&idArticle=325|nhà xuất bản=Sở y tế thành phố|ngày truy cập=ngày 9 tháng 5 năm 2013}}</ref> Đến cuối năm 2012, Đà Nẵng đã hoàn thành mục tiêu Bảo hiểm y tế toàn dân, với 91,6% dân số tham gia Bảo hiểm y tế, đi trước 2 năm so với cả nước (2014). Trong tương lai, với sự hình thành của trường Đại học Y Dược Đà Nẵng, thành phố Đà Nẵng tiếp tục xây dựng, phát triển thêm các bệnh viện như: Bệnh viện Đà Nẵng cơ sở 2, bệnh viện quốc tế, Bệnh viện Phụ sản - Nhi giai đoạn 2, Bệnh viện Nhi Trung ương<ref>{{Chú thích web|url=http://baodautu.vn/300-trieu-do-cho-du-an-vien-nhi-trung-uong-da-nang-d70842.html|tiêu đề=300 triệu đô cho dự án Viện nhi Trung ương Đà Nẵng | author = Báo Đầu tư | date = 10/10/2017|ngày truy cập=2017-10-12|archive-date=2017-10-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20171012202610/http://baodautu.vn/300-trieu-do-cho-du-an-vien-nhi-trung-uong-da-nang-d70842.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>...trên địa bàn. Thành phố Đà Nẵng đang hướng đến mục tiêu trở thành một trung tâm y tế lớn của khu vực miền Trung - Tây Nguyên và cả nước.
=== Các bệnh viện lớn tại thành phố Đà Nẵng ===
==== Bệnh viện Đà Nẵng ====
[[File:Bệnh viện Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|280px]]
[[Bệnh viện Đà Nẵng]] là bệnh viện đa khoa lớn nhất và là bệnh viện tuyến cuối hạng I của thành phố Đà Nẵng, có trách nhiệm thu dung - điều trị cho người dân khu vực 19 tỉnh miền Trung - Tây Nguyên. Bệnh viện có quy mô 1.900 giường (thực kê là 2.569 giường) ''(đường Hải Phòng, quận Hải Châu)'' tiền thân là "Nhà thương thí" - Bệnh viện bản xứ Tourane/ Hopital indigène de Tourane được người [[Pháp]] xây dựng và đưa vào hoạt động từ năm 1906 trên đường République nay là đường [[Hùng Vương]], sau đó đổi tên thành ''Bệnh viện Đà Nẵng'' rồi thành ''Trung tâm Y tế toàn khoa Đà Nẵng'' (quy mô 1.000 giường) người dân địa phương quen gọi là Bệnh viện Giải phẫu<ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://www.baodanang.vn/channel/5399/202004/mot-so-co-so-kham-chua-benh-o-da-nang-trong-may-nam-dau-sau-giai-phong-nam-1975-3376871/|tựa đề=Một số cơ sở khám chữa bệnh ở Đà Nẵng trong mấy năm đầu sau giải phóng năm 1975|tác giả=|họ=|tên=|các tác giả=BÙI VĂN TIẾNG|ngày=2020-04-29|website=www.baodanang.vn|location=|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200519134122/https://baodanang.vn/channel/5399/202004/mot-so-co-so-kham-chua-benh-o-da-nang-trong-may-nam-dau-sau-giai-phong-nam-1975-3376871/|ngày lưu trữ=2020-05-19|url hỏng=no" == DeadURL or "không|ngày truy cập=}}</ref>. cũng từng là một trong những cơ sở thực hành của sinh viên của [[Trường Đại học Y Dược Huế|Đại học Y Khoa Huế]] trước năm 1975 và hiện nay bệnh viện có 9 khoa cận lâm sàng, 28 khoa cận lâm sàng và là cơ sở thực hành lâm sàng cho nhiều cơ sở giáo dục đại học cao đẳng trên địa bàn thành phố như: [[trường Đại học Kỹ thuật Y Dược Đà Nẵng]], Khoa Y Dược – [[Đại học Đà Nẵng]] và các cơ sở đào tạo khác.
 
Với định hướng đa khoa mạnh, chuyên khoa sâu, bệnh viện đã phát triển, không ngừng cập nhật và ứng dụng nhiều kỹ thuật y tế mới nhằm đáp ứng nhu cầu thăm, khám và chăm sóc sức khỏe của nhân dân như: cấy ghép tế bào gốc điều trị chấn thương tủy sống (nguyên nhân dẫn đến bại liệt) và là bệnh viện thứ hai tại Việt Nam sau Bệnh viện Việt Đức - Hà Nội thực hiện thành công, ghép thận, làm chủ kỹ thuật ECMO, thẩm tách siêu lọc máu, phòng mổ Hybrid (phòng mổ kỹ thuật hiện đại của các nước phát triển, tương đương kỹ thuật cùng với hai bệnh viện lớn nhất cả nước là Bệnh viện Chợ Rẫy - Hồ Chí Minh và Bệnh viện Bạch Mai - Hà Nội), kỹ thuật hạ thân nhiệt giúp giảm tỷ lệ tử vong, cấy điện cực ốc tai (giúp các bệnh nhân câm, điếc có thể nghe và nói),... Năm 2017, bệnh viện đã khai trương Phòng giao dịch trực tuyến, giúp kết nối, chẩn bệnh giữa các bác sĩ bệnh viện với các bác sĩ quốc tế là hợp phần của dự án Q-health do chính phủ [[Hàn Quốc]] tài trợ, từ đó các y bác sĩ Đà Nẵng sẽ có điều kiện tương tác, trao đổi chuyên môn, tăng cường năng lực trong chẩn đoán, điều trị bằng phương tiện hội chẩn từ xa. Trong tương lai, bệnh viện được chính quyền thành phố ưu tiên tập trung đầu tư và xây dựng các công trình nhằm nâng cấp và mở rộng như: Trung tâm Ghép tạng và cấy ghép tế bào gốc, Trung tâm Phẫu thuật Thần kinh, chấn thương, bỏng tạo hình, giai đoạn 2 Trung tâm tim mạch... nhằm giảm tải bệnh viện, nâng công suất tiếp nhận bệnh nhân, tự chủ, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ngày càng cao của nhân dân thành phố nói riêng và khu vực [[Miền Trung (Việt Nam)|Miền Trung]]-[[Tây Nguyên]] nói chung.
Hàng 1.009 ⟶ 1.015:
=== [[Giáo dục]] ===
[[Tập tin:Cung Thiếu nhi Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|300x300px|Cung Thiếu nhi Đà Nẵng|thế=]]
Thành phố Đà Nẵng là trung tâm giáo dục có quy mô lớn nhất khu vực [[Miền Trung (Việt Nam)|miền Trung]] - [[Tây Nguyên]]. Hiện nay trên địa bàn thành phố có 175 trường học ở cấp phổ thông trong đó [[Trung học phổ thông (Việt Nam)|Trung học Phổ thông]] có 27 trường,<ref name=":0">{{Chú thích web|url = http://www.danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/BMTC/cac_co_so_gd_dt|tiêu đề = Các cơ sở giáo dục - đào tạo trên địa bàn thành phố Đà Nẵng (Đại học, Cao đẳng, Trung học chuyên nghiệp, Trung học phổ thông)|ngày truy cập = 2021-01-10|archive-date = 2016-06-27|archive-url = https://web.archive.org/web/20160627204200/http://danang.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/BMTC/cac_co_so_gd_dt|dead-url = no" == DeadURL or "không}}</ref> [[Trung học cơ sở (Việt Nam)|Trung học Cơ sở]] có 60 trường, [[Giáo dục tiểu học|Tiểu học]] có 104 trường, 2 trường Phổ thông Cơ sở, bên cạnh đó còn có 136 trường [[Nhà trẻ|Mẫu giáo]]<ref name="gdvn2011">[http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=15355 Thống kê về Giáo dục Việt Nam, Niên giám thống kê 2011] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121114135917/http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=15355 |date=2012-11-14 }}, Theo tổng cục thống kê [[Việt Nam]], Truy cập ngày 7 tháng 5 năm 2013.</ref> với 1.249 lớp học, 2.422 giáo viên và 37,8 nghìn học sinh.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Số trường học, lớp học, giáo viên và học sinh mẫu giáo tại thời điểm 30/9 phân theo địa phương|url=http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12688|nhà xuất bản=Tổng cục Thống kê|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-04-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20130405052644/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12688|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Khác với các thành phố lớn như [[Hà Nội]] và [[Thành phố Hồ Chí Minh]], Đà Nẵng chỉ có 1 trường [[Trung học phổ thông chuyên|Trung học Phổ thông chuyên]]. [[Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Quý Đôn, Đà Nẵng|Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn]] Đà Nẵng luôn là một trong các trường dẫn đầu ở khu vực [[Miền Trung (Việt Nam)|miền Trung]] và trong cả nước. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp phổ thông của thành phố năm học [[2010]]-[[2011]] là 96,7%.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp phổ thông phân theo địa phương|url=http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12675|nhà xuất bản=Tổng cục Thống kê|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-04-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20130405040802/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=395&idmid=3&ItemID=12675|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Chất lượng giáo dục có sự chênh lệch giữa khu vực trung tâm và ngoại ô đã khiến cho các trường trong trung tâm trở nên quá tải. Từ năm học [[2013]]-[[2014]], Ủy ban Nhân dân thành phố có văn bản quy định đến năm [[2015]]-[[2016]], các trường Tiểu học phải có 100% học sinh học hai buổi/ngày, nếu có khả năng mới được tiếp nhận học sinh ngoại tuyến.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng siết chặt học trái tuyến|url=http://tuoitre.vn/Giao-duc/546938/da-nang-siet-chat-hoc-trai-tuyen.html|nhà xuất bản=Tuổi Trẻ Online|tác giả 1=Đoàn Cường |ngày = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |ngày truy cập = ngày 8 tháng 6 năm 2013|archive-date=2013-05-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20130508231846/http://tuoitre.vn/Giao-duc/546938/da-nang-siet-chat-hoc-trai-tuyen.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
{{chính|Danh sách trường trung học phổ thông tại Đà Nẵng}}
 
Hàng 1.017 ⟶ 1.023:
 
==== [[Dạy nghề|Giáo dục nghề nghiệp]] ====
Đà Nẵng có 64 cơ sở [[Dạy nghề|giáo dục nghề nghiệp]], trong đó có: 20 trường cao đẳng, 6 trường trung cấp, 11 trung tâm [[Dạy nghề|giáo dục nghề nghiệp]] và 27 cơ sở khác có đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Quy mô tuyển sinh đào tạo của các cơ sở [[Dạy nghề|giáo dục nghề nghiệp]] hiện nay là 52.563 học sinh, sinh viên với 260 ngành nghề đào tạo ở các cấp trình độ đào tạo, trong đó, nhóm ngành/nghề thương mại dịch vụ chiếm khoảng 66%, nhóm ngành/nghề công nghiệp xây dựng chiếm khoảng 31% và nhóm ngành/nghề nông, lâm, ngư nghiệp chiếm khoảng 3%<ref>{{Chú thích web|url=https://nivet.org.vn/nghien-cuu-khoa-hoc/hoat-dong-khoa-hoc/item/1002-phat-trien-dao-tao-nghe-nghiep-tai-da-nang|tựa đề=Phát triển đào tạo nghề nghiệp tại Đà Nẵng - Thực trạng và giải pháp|tác giả=Phùng Lê Khanh|họ=|tên=|ngày=2019-07-03|website=nivet.org.vn|location=Viện Khoa học giáo dục nghề nghiệp|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200712125048/https://nivet.org.vn/nghien-cuu-khoa-hoc/hoat-dong-khoa-hoc/item/1002-phat-trien-dao-tao-nghe-nghiep-tai-da-nang|ngày lưu trữ=2020-07-12|url hỏng=no" == DeadURL or "không|ngày truy cập=}}</ref>.
 
==== [[Giáo dục đại học]] ====
Hàng 1.023 ⟶ 1.029:
Thành phố Đà Nẵng là trung tâm đào tạo đại học đa ngành, đa lĩnh vực và quy mô lớn nhất khu vực [[Miền Trung (Việt Nam)|miền Trung]] - [[Tây Nguyên]], thứ ba sau [[Hà Nội]] và [[Thành phố Hồ Chí Minh]], số lượng cơ sở giáo dục đại học chiếm 4,2% trên cả nước gồm có 1 Đại học Vùng (University), 12 trường Đại học, học viện chuyên ngành và đa ngành; 5 trường thuộc [[Trường Đại học Duy Tân]]; 02 Campus [[Trường Đại học FPT]] với đầy đủ ngành nghề, lĩnh vực đào tạo từ trình độ đại học cho đến trình độ [[Tiến sĩ|tiến sỹ]]. Năm [[2018]], Đà Nẵng có hơn 180.000 sinh viên từ khắp các tỉnh, thành trong cả nước về học tập. Về phân luồng đại học thì tỷ lệ người dân Đà Nẵng muốn đi học đại học cao, so với năm [[Thành phố trực thuộc Trung ương (Việt Nam)|thành phố trực thuộc Trung ương]] thì Đà Nẵng là 89%, đứng thứ hai sau [[Thành phố Hồ Chí Minh]].<ref name="Binbin0111" /> Đại học Đà Nẵng là một trong 5 Đại học Vùng và Quốc gia của Việt Nam, cùng với [[Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh]], [[Đại học Quốc gia Hà Nội]], [[Đại học Huế]] và [[Đại học Thái Nguyên]]. [[Trường Đại học Duy Tân]] đứng đầu về đào tạo đại học ngoài công lập ở khu vực [[Miền Trung (Việt Nam)|Miền Trung]]-[[Tây Nguyên]] và đang phấn đấu phát triển trường thành mô hình đại học bao gồm nhiều trường thành viên trong tương lai.
[[Tập tin:Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật, Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|trái|300px|Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật]]
Theo Đề án phát triển [[Đại học Đà Nẵng]] đến năm 2030 đã được Bộ trưởng [[Bộ Giáo dục và Đào tạo (Việt Nam)|Bộ Giáo dục và Đào tạo]] phê duyệt thì sắp tới trên địa bàn thành phố sẽ có thêm một số trường [[giáo dục đại học|đại học]], viện nghiên cứu được thành lập như: Đại học Quốc tế Việt-Anh (nâng cấp từ Viện nghiên cứu và đào tạo Việt - Anh trên cơ sở Tuyên bố chung của hai chính phủ Việt Nam và Vương quốc Anh), trường Đại học Y Dược...đề xuất thành lập '''''[[Đại học Quốc gia]]''''' '''''Đà Nẵng''''' trên cơ sở sắp xếp lại, đầu tư nâng cấp Đại học Đà Nẵng, các trường đại học trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và địa phương lân cận<ref>{{Chú thích web|url=https://www.baodanang.vn/channel/5411/202003/tap-trung-dao-tao-phat-trien-nguon-nhan-luc-chat-luong-cao-3272634/|tựa đề=Tập trung đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2020-04-03|website=www.baodanang.vn|location=Báo Đà Nẵng|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200305193105/https://baodanang.vn/channel/5411/202003/tap-trung-dao-tao-phat-trien-nguon-nhan-luc-chat-luong-cao-3272634/|ngày lưu trữ=2020-03-05|url hỏng=no" == DeadURL or "không|ngày truy cập=}}</ref>. Tổng diện tích của làng Đại học Đà Nẵng sẽ là 300 ha với mục tiêu xây dựng Đại học Đà Nẵng trở thành một trong ba trung tâm đại học lớn của cả nước theo Nghị Quyết 33-NQ/TW của Bộ Chính trị nhưng đến nay mới có gần 50 ha được xây dựng tại khu vực dự án.{{chính|Danh sách trường đại học và cao đẳng tại Đà Nẵng}}
 
== Đối ngoại ==
Hàng 1.046 ⟶ 1.052:
|-
|{{Flagicon|Tây Ban Nha}} [[Tây Ban Nha]]
| đường số 4, Khu Phúc Lộc Viên, 399 đường Ngô Quyền, quận [[Sơn Trà (quận)|Sơn Trà]]'').<ref>{{Chú thích web|url=http://vov.vn/xa-hoi/khai-truong-lanh-su-quan-danh-du-tay-ban-nha-tai-tp-da-nang-682259.vov|tiêu đề=Theo VOV|ngày truy cập=2017-10-12|archive-date=2017-10-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20171012163540/http://vov.vn/xa-hoi/khai-truong-lanh-su-quan-danh-du-tay-ban-nha-tai-tp-da-nang-682259.vov|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
|-
|{{Flagicon|Nhật Bản}} [[Nhật Bản]]
Hàng 1.060 ⟶ 1.066:
====Báo chí====
[[Tập tin:Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Đà Nẵng 2.jpeg|nhỏ|300px|phải|Trung tâm Truyền hình Việt Nam khu vực miền Trung - Tây Nguyên tại Đà Nẵng ([[VTV8]])]]
Thành phố Đà Nẵng là một trung tâm truyền thông quan trọng của Việt Nam, lớn thứ ba cả nước, đặc biệt đối với khu vực miền Trung - Tây Nguyên, hiện có hơn 110 cơ quan báo chí trong đó có 8 đơn vị báo chí thành phố, 4 cơ quan báo chí trung ương đóng trên địa bàn thành phố và 98 văn phòng đại diện báo chí trung ương, hội, đoàn thể và địa phương khác có tòa soạn, đặt văn phòng đại diện hoặc cử phóng viên thường trú hoạt động tác nghiệp, với hơn 800 người làm báo, trong đó 400 nhà báo được cấp thẻ; mật độ nhà báo, phóng viên đứng đầu cả nước.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.sggp.org.vn/chu-tich-hdnd-tp-da-nang-tung-met-dat-cua-da-nang-duoc-bao-chi-soi-rat-ky-454316.html|tiêu đề=Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng: Từng mét đất của Đà Nẵng được báo chí "soi" rất kỹ|ngày=7-7-2017|nhà xuất bản=Báo SÀI GÒN GIẢI PHÓNG|lk tác giả 1=Nguyễn Khôi|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2017-11-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20171112203037/http://www.sggp.org.vn/chu-tich-hdnd-tp-da-nang-tung-met-dat-cua-da-nang-duoc-bao-chi-soi-rat-ky-454316.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Các cơ quan báo chí của thành phố bao gồm: ''Báo Đà Nẵng'', ''[[Đài Phát thanh - Truyền hình Đà Nẵng]] (với hai kênh DanangTV1 và DanangTV2)'', ''Báo Công an Đà Nẵng''. Có 4 tạp chí là: ''Tạp chí Khoa học và Phát triển'', ''Tạp chí Phát triển Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng'', ''Tạp chí Văn hóa và Du lịch'', ''Tạp chí Non Nước'' và ''Tạp chí điện tử Thông tin và Truyền thông'' (ICT Đà Nẵng). Cơ quan đại diện báo chí trung ương ở Đà Nẵng có:
 
* ''Trung tâm [[Đài Truyền hình Việt Nam|Truyền hình Việt Nam]] khu vực [[miền Trung]] - [[Tây Nguyên]], Trụ sở chính và Tổng khống chế của kênh Truyền hình Quốc gia khu vực [[miền Trung]] - [[Tây Nguyên]] [[VTV8]].''
Hàng 1.066 ⟶ 1.072:
* ''Thông tấn xã Việt Nam khu vực [[miền Trung]] - [[Tây Nguyên]].''
 
Và nhiều cơ quan báo, đài khác.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Danh sách các cơ quan báo chí tại Đà Nẵng|url=http://www.tttt.danang.gov.vn/userfiles/file/Danh%20sach.xls|nhà xuất bản=Sở thông tin và Truyền thông Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725172822/http://www.tttt.danang.gov.vn/userfiles/file/Danh%20sach.xls|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
====Hoạt động xuất bản====
Trong những năm qua, hoạt động xuất bản của thành phố có nhiều biến động,<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Trong lịch sử của ngành Xuất bản VN, hoạt động ngành in - xuất bản Đà Nẵng đã góp những trang đáng tự hào và rất đặc biệt !|url=http://www.tttt.danang.gov.vn/dpt.do?mod=4&id_cm=/tthc/ttdn/cqbc&id_bt=109|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013}}</ref> thị trường xuất bản thu hẹp. Đà Nẵng nằm xa thị trường sách lớn của cả nước nên không có lợi thế cạnh tranh. Ước tính năm 2012, các nhà xuất bản phát hành khoảng 25,6 triệu cuốn sách và xuất bản phẩm; sản lượng in đạt 10 tỷ trang khổ 13x19 cm.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Báo cáo Tổng kết hoạt động năm 2012 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2013|url=http://www.tttt.danang.gov.vn/userfiles/file/299_BC-STTTT-Bao_cao_nam_2012_du_kien_2013.pdf|nhà xuất bản=Sở Thông tin và Truyền thông Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 19 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725171539/http://www.tttt.danang.gov.vn/userfiles/file/299_BC-STTTT-Bao_cao_nam_2012_du_kien_2013.pdf|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Nhà xuất bản Đà Nẵng đã có những đóng góp quan trọng cho hoạt động xuất bản của cả nước.<ref>{{chú thích báo|title=Trao đổi với Giám đốc Nhà xuất bản Đà Nẵng: Một phần diện mạo văn hóa của Đà Nẵng|url=http://www.thanhnien.com.vn/news/pages/200528/115848.aspx|accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author=Ngô Thị Kim Cúc |date = ngày 14 tháng 7 năm 2005}}</ref> Năm 2008, Nhà xuất bản bị đình chỉ hoạt động trong ba tháng<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Nhà xuất bản Đà Nẵng bị tạm đình chỉ hoạt động|url=http://giadinh.net.vn/van-hoa/nha-xuat-ban-da-nang-bi-tam-dinh-chi-hoat-dong-20081210080419706.htm|nhà xuất bản=Báo điện tử Gia đình & Xã hội|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |tác giả 1=Hoàng Phương |ngày = ngày 10 tháng 12 năm 2008|archive-date=2021-01-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20210110034518/https://giadinh.net.vn/giai-tri/nha-xuat-ban-da-nang-bi-tam-dinh-chi-hoat-dong-20081210080419706.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> nhưng phải đến sau gần sáu tháng, Nhà xuất bản mới được hoạt động trở lại.<ref>{{chú thích báo|title=Nhà xuất bản Đà Nẵng được phép hoạt động trở lại|url=http://vtc.vn/2-216606/xa-hoi/nha-xuat-ban-da-nang-duoc-phep-hoat-dong-tro-lai.htm|publisher=Báo điện tử VTC News|accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author=Bửu Lân |date = ngày 5 tháng 6 năm 2009|archive-date=2009-07-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20090712094453/http://www.vtc.vn/2-216606/xa-hoi/nha-xuat-ban-da-nang-duoc-phep-hoat-dong-tro-lai.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
Năm 2010, Công viên Phần mềm Đà Nẵng đi vào hoạt động tòa nhà 21 tầng tại số 2 đường Quang Trung, quận Hải Châu với diện tích sàn 20.000 m<sup>2</sup>.<ref>{{Chú thích web|url=http://nld.com.vn/cong-nghe-thong-tin/khanh-thanh-cong-vien-phan-mem-da-nang-20100430015316568.htm|tiêu đề=Khánh thành Công viên Phần mềm Đà Nẵng|ngày=30-04-2010|nhà xuất bản=Báo Người Lao Động|lk tác giả 1=H.Dũng|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2017-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040118/http://nld.com.vn/cong-nghe-thong-tin/khanh-thanh-cong-vien-phan-mem-da-nang-20100430015316568.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Khi đó, đây là cơ sở hạ tầng về công nghệ thông tin quy mô, hiện đại nhất thành phố nhưng hiện nay đã lấp đầy và trở nên nhỏ bé trước nhu cầu phát triển vũ bão. Hiện nay, Công viên Phần mềm Đà Nẵng là một trong những khu công nghệ thông tin hoạt động hiệu quả nhất của cả nước, với tỷ lệ sử dụng đạt hơn 99% diện tích. Tính đến tháng 6 năm 2017, Công viên Phần mềm Đà Nẵng có 75 doanh nghiệp đang hoạt động, thu hút vốn đầu tư hơn 1.520 tỷ đồng.<ref name=":4">{{Chú thích web|url=http://ictnews.vn/cntt/nuoc-manh-cntt/da-nang-chinh-sach-dau-tu-cntt-can-co-trong-tam-trong-diem-160375.ict|tiêu đề=Đà Nẵng: Chính sách đầu tư CNTT cần có trọng tâm, trọng điểm|ngày=27-10-2017|nhà xuất bản=ictnews|lk tác giả 1=Đoàn Hạnh|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-01-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20180112213302/http://ictnews.vn/cntt/nuoc-manh-cntt/da-nang-chinh-sach-dau-tu-cntt-can-co-trong-tam-trong-diem-160375.ict|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
=== Công nghệ thông tin ===
====Hạ tầng====
Thành phố Đà Nẵng xác định công nghệ thông tin là ngành mũi nhọn, khâu đột phá trong chiến lược phát triển kinh tế trong tương lai, xây dựng '''Thành phố thông minh''' và có những phát triển vượt bậc. Kim ngạch xuất khẩu phần mềm năm 2018 ước đạt 78 triệu USD, doanh thu đạt 16.203 tỷ đồng,<ref>{{Chú thích web|url=http://www.drt.danang.vn/chi_tiet-16040|tiêu đề=Đà Nẵng: Kim ngạch xuất khẩu phần mềm đạt 67 triệu USD|ngày=15-01-2018|nhà xuất bản=Đài Phát thanh - Truyền hình Đà Nẵng|lk tác giả 3=Thu Hương, Tấn Yên|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-02-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20180220212617/http://www.drt.danang.vn/chi_tiet-16040|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> tập trung chủ yếu vào các thị trường [[Nhật Bản]], [[Bắc Mỹ]], [[Châu Âu]]... Với thế mạnh toàn diện về hạ tầng kỹ thuật, nhân lực và sự quan tâm sát sao của chính quyền, Đà Nẵng là một trong ba địa phương trọng tâm của cả nước sau [[Hà Nội]] và [[Thành phố Hồ Chí Minh]] được ưu tiên đầu tư các khu [[Công nghệ thông tin]] tập trung theo Quy hoạch tổng thể phát triển khu Công nghệ thông tin tập trung đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025.
 
Khu Công viên Phần mềm Đà Nẵng có quy mô 10.885,6 m², ra đời vào năm 2000, có chức năng tập trung các hoạt động nghiên cứu phát triển, đào tạo, sản xuất và kinh doanh sản phẩm, dịch vụ, cung cấp hạ tầng, cung ứng dịch vụ [[Công nghệ thông tin]] cho các tổ chức, doanh nghiệp. Năm 2017, [[Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam|Thủ tướng Chính phủ]] ký quyết định công nhận Khu Công viên Phần mềm Đà Nẵng là Khu Công nghệ Thông tin Tập trung.<ref>{{Chú thích web|url=http://baochinhphu.vn/Hoat-dong-dia-phuong/Cong-vien-phan-mem-Da-Nang-duoc-cong-nhan-Khu-CNTT-tap-trung/324597.vgp|tiêu đề=Công viên phần mềm Đà Nẵng được công nhận Khu CNTT tập trung|ngày=13-12-2017|nhà xuất bản=BÁO ĐIỆN TỬ CỦA CHÍNH PHỦ NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM|lk tác giả 1=Thế Phong|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-02-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20180221100207/http://baochinhphu.vn/Hoat-dong-dia-phuong/Cong-vien-phan-mem-Da-Nang-duoc-cong-nhan-Khu-CNTT-tap-trung/324597.vgp|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Đà Nẵng cũng đang thúc đẩy phát triển và đẩy nhanh tiến độ các dự án nhằm cải thiện hạ tầng, thu hút nhà đầu tư như: Khu Công nghệ Thông tin Đà Nẵng, Khu Công viên Phần mềm số 2 (do Công ty Sembcorp Development làm chủ đầu tư), Khu Đô thị Công nghệ [[FPT]] Đà Nẵng...
Đà Nẵng cũng là nơi tuyến cáp quang biển Asia-Pacific Gateway (APG) cập bờ chạy qua các nước [[Nhật Bản]], [[Trung Quốc]], [[Hàn Quốc]], [[Singapore]], [[Malaysia]], [[Thái Lan]] và Việt Nam có khả năng cung cấp băng thông tới 54 Tbps.<ref>{{Chú thích web|url=http://baodautu.vn/vnpt-sap-khai-thac-tuyen-cap-quang-moi-apg-d55843.html|tiêu đề=VNPT sắp khai thác tuyến cáp quang mới APG|ngày=10-12-2016|nhà xuất bản=Báo Đầu tư|lk tác giả 1=Hữu Tuấn|ngày truy cập=2018-02-20|archive-date=2018-03-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20180316141809/http://baodautu.vn/vnpt-sap-khai-thac-tuyen-cap-quang-moi-apg-d55843.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Trong số 26 thành phố được quy hoạch trong Mạng lưới đô thị thông minh [[Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á|ASEAN]], có thành phố của [[Việt Nam]] là Đà Nẵng, [[Thành phố Hồ Chí Minh]] và [[Hà Nội]]. 
Hàng 1.125 ⟶ 1.131:
Với vai trò là trung tâm của khu vực miền Trung - Tây Nguyên, thành phố Đà Nẵng là nơi tập trung các trung tâm huấn luyện, đào tạo [[thể thao]] thành tích cao cùng các công trình thể thao quan trọng của khu vực và cả nước. Điển hình là ''Trung tâm Huấn luyện Thể thao Quốc gia III, Trung tâm Thể thao Quốc phòng III và [[Trường Đại học Thể dục Thể thao Đà Nẵng]].'' Ngoài ra còn có Làng [[Vận động viên]] và Khu Tập luyện Bóng đá rộng gần 8 ha, hay Khu Thể thao Thành tích Cao rộng 7 ha, nằm ở Khu Đô thị mới Tuyên Sơn - Hòa Cường.
 
Thành tích của các vận động viên Đà Nẵng liên tục được cải thiện qua các kỳ thi đấu. Từ năm 2000 đến năm 2010, tại các giải quốc gia, các vận động viên của thành phố đạt được tổng cộng 3.596 huy chương, trong đó có 1.026 Huy chương Vàng, 1.158 Huy chương Bạc và 1.402 Huy chương Đồng. Cũng trong giai đoạn 2000-2010, tại các giải khu vực và quốc tế, vận động của thành phố đạt được tổng cộng 182 huy chương, trong đó có 90 Vàng, 47 Bạc và 45 Đồng. Nếu như tại [[Đại hội Thể dục Thể thao]] lần thứ III năm 1995, Đoàn Đà Nẵng xếp ở vị trí 28/52 thì ở Đại hội lần thứ VI năm 2010, thành phố đã ở vị trí 4/66.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Biểu thành tích của Đoàn thể thao Đà Nẵng|url=http://www.danangcity.gov.vn/images/danang/file/Bieu%201-2-3-QH%20The%20thao.doc|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725173046/http://www.danangcity.gov.vn/images/danang/file/Bieu%201-2-3-QH%20The%20thao.doc|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Đà Nẵng có những vận động viên xuất sắc và hàng đầu ở một số môn như Vận động viên Karatedo [[Vũ Kim Anh]] (gốc Hải Phòng)và Vận động viên [[bơi|Bơi lội]] [[Hoàng Quý Phước]].<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Phê duyệt Chiến lược phát triển thể thao thành tích cao thành phố Đà Nẵng đến năm 2020|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/Thong_tin_quy_hoach/quy_hoach_nganh/van_hoa?p_pers_id=&p_folder_id=6034227&p_main_news_id=6310739&p_year_sel=|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20160314141928/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/thong_tin_quy_hoach/quy_hoach_nganh/van_hoa?p_folder_id=6034227&p_main_news_id=6310739&p_pers_id=&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
[[Câu lạc bộ bóng đá SHB Đà Nẵng|Câu lạc bộ Bóng đá Đà Nẵng]] có tiền thân là đội bóng đá Công nhân Quảng Nam-Đà Nẵng rồi Đội Bóng đá Quảng Nam-Đà Nẵng. Vào cuối thập niên 1980, đầu thập niên 1990, Quảng Nam-Đà Nẵng là một câu lạc bộ mạnh, đỉnh cao là khi vươn tới chức vô địch quốc gia năm 1992 cùng ba lần giành ngôi á quân vào các năm 1987, 1990 và 1991. Đến trước mùa giải 2008, Câu lạc bộ Bóng đá Đà Nẵng đổi tên thành SHB Đà Nẵng sau khi Sở Thể dục Thể thao Thành phố Đà Nẵng chuyển giao đội bóng cho Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn - Hà Nội. Kể từ thời điểm này, đội bóng giành được 2 chức vô địch V-league các năm 2009, 2012; 1 chức vô địch Cúp Quốc gia năm 2009; 1 Siêu cúp QG năm 2012 cùng 1 lần Á quân và 2 lần hạng ba. SHB Đà Nẵng từng sở hữu [[Sân vận động Chi Lăng]] với sức chứa 30.000 người và được xem là một trong những sân vận động lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay toàn bộ khu đất rộng 5,5 ha trong đó có Sân vận động Chi Lăng đang bị bỏ hoang một cách lãng phí.<ref>{{chú thích báo|title=Bán rẻ đất "vàng"|url=http://diaoc.tuoitre.vn/Index.aspx?ArticleID=441191&ChannelID=204|publisher=Chuyên trang địa ốc của Báo Tuổi Trẻ|accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author=Đăng Nam; Việt Hùng |date = ngày 6 tháng 6 năm 2011|archive-date=2012-01-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120102001455/http://diaoc.tuoitre.vn/Index.aspx?ArticleID=441191&ChannelID=204|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
[[Tập tin:Cung Thể thao Tiên Sơn 2.jpeg|nhỏ|300px|phải|Cung Thể thao Tiên Sơn]]
Thể thao phong trào ở Đà Nẵng còn rất hạn chế. Số công trình thể thao phục vụ nhu cầu rèn luyện sức khỏe của người dân tại các quận nội thành chỉ đếm trên đầu ngón tay và chủ yếu tập trung tại các bãi biển.<ref name="daungontay" /> Trong số sáu quận nội thành, mới chỉ có quận Sơn Trà được đầu tư xây dựng nhà tập luyện, quận Ngũ Hành Sơn có sân vận động còn những nơi khác vẫn chưa được đầu tư đầy đủ. Dù thành phố có các công trình thể thao đúng chuẩn như Cung Thể thao Tiên Sơn, Câu lạc bộ Bơi lặn, Câu lạc bộ Đua thuyền Đồng Nghệ, Trung tâm Thể dục Thể thao Người cao tuổi, Nhà tập luyện taekwondo nhưng có những công trình vẫn chưa được sử dụng hết công năng, gây lãng phí và thất thoát lớn.<ref name="daungontay">{{Chú thích web|tiêu đề=Công trình thể thao biến thái - Lãng phí ở Đà Nẵng|url=http://thethao.thanhnien.com.vn/pages/20121213/cong-trinh-the-thao-bien-thai-lang-phi-o-da-nang.aspx|nhà xuất bản=Chuyên trang thể thao của Thanh Niên Online|ngày truy cập = ngày 6 tháng 5 năm 2013 |tác giả 1=Đông Nghi |ngày = ngày 14 tháng 12 năm 2012|archive-date=2013-02-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20130223121303/http://thethao.thanhnien.com.vn/pages/20121213/cong-trinh-the-thao-bien-thai-lang-phi-o-da-nang.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
[[Tập tin:Nhà Thi đấu Đa năng Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|300px|phải|Nhà Thi đấu Đa năng Đà Nẵng]]
Đà Nẵng là thành phố đầu tiên của Việt Nam tổ chức thành công [[Đại hội Thể thao Bãi biển châu Á 2016]].<ref>{{chú thích báo|author1=Trần Khánh|author2=Hoàng Yến|title=Bế mạc Đại hội Thể thao bãi biển châu Á lần 5 (ABG 5): 'Ngả mũ' trước chiến tích của chủ nhà|url=http://thethaovanhoa.vn/the-thao/be-mac-dai-hoi-the-thao-bai-bien-chau-a-lan-5-abg-5-nga-mu-truoc-chien-tich-cua-chu-nha-n20161003234341270.htm|accessdate = ngày 24 tháng 9 năm 2017 |work=[[Thể thao & Văn hóa]]|publisher=[[Thông tấn xã Việt Nam]]|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924095115/http://thethaovanhoa.vn/the-thao/be-mac-dai-hoi-the-thao-bai-bien-chau-a-lan-5-abg-5-nga-mu-truoc-chien-tich-cua-chu-nha-n20161003234341270.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
==Văn hóa==
===Các địa điểm văn hóa, giải trí===
[[Tập tin:Nhà hát Trưng Vương.jpeg|280px|nhỏ|phải|Nhà hát Trưng Vương]]
Trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có khá nhiều điểm vui chơi, văn hóa giải trí. Trên cơ sở một nhà hát cũ đã xuống cấp, Nhà hát Trưng Vương được xây mới và khánh thành năm [[2006]] với sức chứa hơn 1.200 chỗ ngồi. Đây là nơi thường xuyên tổ chức biểu diễn các loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống như [[tuồng]], [[cải lương]] và nghệ thuật sân khấu hiện đại như: [[vũ kịch]], [[múa ba lê]], [[opera]], [[giao hưởng|nhạc giao hưởng]],...các hội thảo, hội nghị và các sự kiện văn hóa lớn của thành phố.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Giới thiệu nhà hát Trưng Vương|url=http://danangtheatre.com/Default.aspx?FunctionID=24|nhà xuất bản=Trang chủ nhà hát|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-04-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20130430214548/http://www.danangtheatre.com/Default.aspx?FunctionID=24|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Dành cho [[sân khấu]] [[tuồng]] ở thành phố có Nhà hát Tuồng [[Nguyễn Hiển Dĩnh]], tiền thân là Đoàn tuồng Giải phóng Quảng Nam.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Giới thiệu về nhà hát tuồng thành phố|url=http://www.nhahattuongdanang.com/vi/home/gioithieu/Nha-hat-Tuong-Nguyen-Hien-Dinh-19|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-03-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20130330044856/http://www.nhahattuongdanang.com/vi/home/gioithieu/Nha-hat-Tuong-Nguyen-Hien-Dinh-19|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Nhà hát mang tên nhà sáng tác, nghệ sĩ và người thầy [[Nguyễn Hiển Dĩnh]], người có công lớn trong nghệ thuật tuồng Việt Nam.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh|url=http://www.danangtourism.gov.vn/portal/page/portal/dulich/muasam-giaitri/giai_tri_thu_gian/nha_hat_tuong_nguyen_hien_dinh|nhà xuất bản=Cổng thông tin du lịch thành phố|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725182455/http://www.danangtourism.gov.vn/portal/page/portal/dulich/muasam-giaitri/giai_tri_thu_gian/nha_hat_tuong_nguyen_hien_dinh|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Nhà hát vẫn duy trì lịch biểu diễn vào thứ 4 và thứ 7 hàng tuần.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Nhà hát tuồng|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/dukhach/xem_gi?p_pers_id=&p_folder_id=873595&p_main_news_id=927576&p_year_sel=|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20160313044917/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/dukhach/xem_gi?p_folder_id=873595&p_main_news_id=927576&p_pers_id=&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Năm [[2001]], thành phố đã đầu tư 6 tỷ đồng để nâng cấp nhà hát.
 
[[Tập tin:Musée d'art Cham.JPG|nhỏ|phải|220px|[[Bảo tàng Nghệ thuật điêu khắc Chăm Đà Nẵng|Bảo tàng Nghệ thuật Điêu khắc Chăm]].]]
Cho đến năm [[2013]], thành phố Đà Nẵng có năm bảo tàng bao gồm: [[Bảo tàng Nghệ thuật điêu khắc Chăm Đà Nẵng|Bảo tàng Nghệ thuật Điêu khắc Chăm Đà Nẵng]], Bảo tàng Đà Nẵng, Bảo tàng Khu V, Bảo tàng Hồ Chí Minh (chi nhánh Quân khu V) và Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng. Trong số đó, Bảo tàng Điêu khắc Chăm có tiền thân là Bảo tàng Chàm được [[Viện Viễn Đông Bác cổ|Trường Viễn Đông Bác Cổ]] cho xây dựng từ [[1915]]-[[1916]] đến năm [[1936]] mới hoàn tất. Bộ sưu tập nguyên thủy là do Nhà khảo cổ [[Henri Parmentier]] thu thập từ [[thế kỷ XIX]].<ref>Kelly, Kristin, ''The Extraordinary Museums of Southeast Asia'', Hong Kong: Harry Abrams, 2001, tr. 156.</ref> Không gian của tòa nhà bảo tàng gần 1.000 m² với 500 hiện vật được bố trí trưng bày trong các phòng chủ đề khác nhau.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Lịch sử Bảo tàng điêu khắc chăm|url=http://www.chammuseum.danang.vn/TabID/59/CID/2/ItemID/1/default.aspx|nhà xuất bản=Trang chính thức của Bảo tàng|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-07-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20130723052438/http://www.chammuseum.danang.vn/TabID/59/CID/2/ItemID/1/default.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng là một trong ba bảo tàng về [[mỹ thuật]] của cả nước và cũng là nơi lưu giữ và tổ chức trưng bày, giới thiệu đến công chúng các tác phẩm mỹ thuật có chất lượng nghệ thuật và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống của các họa sĩ, nhà điêu khắc, nghệ nhân ở Đà Nẵng và các tỉnh, thành khu vực miền Trung – Tây Nguyên. Bảo tàng Lịch sử thành phố Đà Nẵng được xây dựng trong khu vực [[Thành Điện Hải]] với mặt bằng trưng bày hơn 2.000 m². Thành phố cũng dự kiến xây dựng Bảo tàng Hải dương học.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đề án Quy hoạch hệ thống các bảo tàng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đến năm 2020.|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/Thong_tin_quy_hoach/quy_hoach_nganh/van_hoa?p_pers_id=&p_folder_id=6034227&p_main_news_id=6310777&p_year_sel=|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305023413/http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chuyen_de/Thong_tin_quy_hoach/quy_hoach_nganh/van_hoa?p_pers_id=&p_folder_id=6034227&p_main_news_id=6310777&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
[[Tập tin:Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|280px|phải|Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng]]
[[Tập tin:Bảo tàng Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|300px|phải|Bảo tàng Đà Nẵng]]
 
Về hệ thống thư viện, năm [[2012]], thành phố có 3/8 quận, huyện và 13/56 xã có thư viện, 22 tủ sách tại các thôn, tổ dân phố... Hầu hết các thư viện đều ở trong tình trạng chật hẹp, nghèo nàn về đầu sách và không thu hút được người đọc. Riêng Thư viện Khoa học Tổng hợp Đà Nẵng hiện có khoảng 180.000 bản sách/68.000 tên, trong đó đặc biệt có 3000 bản có giá trị cao nhưng đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Sẽ khởi công xây dựng thư viện Khoa học Tổng hợp Đà Nẵng vào cuối năm 2012|url=http://dised.danang.gov.vn/tin-da-nang/32-xa-hoi/1421-se-khoi-cong-xay-dung-thu-vien-khoa-hoc-tong-hop-da-nang-vao-cuoi-nam-2012.html|nhà xuất bản=Viện nghiên cứu phát triển kinh tế-xã hội Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-07-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20130707140931/http://dised.danang.gov.vn/tin-da-nang/32-xa-hoi/1421-se-khoi-cong-xay-dung-thu-vien-khoa-hoc-tong-hop-da-nang-vao-cuoi-nam-2012.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Dự án xây dựng công trình Thư viện Khoa học Tổng hợp với tổng vốn đầu tư hơn 280 tỷ đồng được phê duyệt vào năm [[2010]] và đưa vào hoạt động năm [[2015]] có thể đáp ứng nhu cầu cho người đọc ở mọi lứa tuổi, nghề nghiệp.<ref>{{Chú thích web|url=http://nlv.gov.vn/tin-tuc-su-kien/khanh-thanh-thu-vien-khoa-hoc-tong-hop-thanh-pho-da-nang.html|tiêu đề=Báo Người Lao động|ngày truy cập=2016-05-26|archive-date=2016-06-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20160629124152/http://nlv.gov.vn/tin-tuc-su-kien/khanh-thanh-thu-vien-khoa-hoc-tong-hop-thanh-pho-da-nang.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Thành phố Đà Nẵng có nhiều [[rạp chiếu phim]]. Rạp chiếu phim CGV Cinemas nằm trong tòa nhà Vĩnh Trung Plaza gồm 6 phòng chiếu và 854 ghế ngồi được khai trương từ ngày [[3 tháng 7]] năm [[2008]].<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Giới thiệu về MegaStar - Vĩnh Trung Plaza|url=http://vntic.vn/index.php?option=com_itidiadiem&view=detailcatlocation&id=223&Itemid=62|ngày truy cập = ngày 6 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-04-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20130425050719/http://vntic.vn/index.php?option=com_itidiadiem&view=detailcatlocation&id=223&Itemid=62|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Vào ngày [[30 tháng 6]] năm [[2015]], CGV Cinemas đã khai trương thêm một rạp chiếu phim tại Vincom Đà Nẵng. Ngoài ra còn có các rạp khác như Lotte Cinema Đà Nẵng nằm trên tầng 5 và 6 của khu trung tâm mua sắm Lotte Mart với bốn phòng chiếu riêng biệt; Galaxy Cinema nằm trong siêu thị [[Co.opmart]]; Starlight nằm ở tầng 4 của chợ Siêu thị Đà Nẵng. Với ưu thế về công nghệ, trang bị hiện đại, nên lượng khán giả đổ về hai rạp này ngày càng nhiều. Trong khi đó, rạp phim Lê Độ (rạp chiếu phim lâu đời nhất ở Đà Nẵng) và Cinema Fafilm rất vắng người vì không gian nhỏ, chất lượng âm thanh và hình ảnh kém. Các quán bar, vũ trường cũng là điểm đến của một bộ phận thanh niên Đà Nẵng. Lớn nhất Đà Nẵng là Vũ trường New Phương Đông nằm trên đường Đống Đa, quận [[Hải Châu]].
 
Công viên Châu Á - Asia Park Đà Nẵng do Tập đoàn Sun Group làm chủ đầu tư có diện tích 868.694 m² bên bờ Tây sông Hàn bao gồm 3 khu vực chính: công viên giải trí ngoài trời hiện đại, công viên văn hóa với các công trình kiến trúc và nghệ thuật thu nhỏ mang tính biểu trưng của 10 quốc gia [[châu Á]] và khu Sun Wheel - nơi giao thoa giữa nét hiện đại và truyền thống. Công viên giải trí tại Asia Park mang đến hàng loạt trò chơi độc đáo như tàu lượn siêu tốc, tàu điện trên cao, tháp rơi tự do, máng trượt tốc độ cao… mang đến cho du khách và người dân nhiều trải nghiệm thú vị. Công viên văn hóa mở ra một không gian [[Thế giới phương Đông|phương Đông]] qua từng nét văn hóa đa dạng, các công trình kiến trúc lịch sử và những hoạt động nghệ thuật, ẩm thực độc đáo của 10 quốc gia châu Á: [[Nhật Bản]], [[Indonesia]], [[Singapore]], [[Hàn Quốc]], [[Ấn Độ]], [[Nepal]], [[Thái Lan]], [[Campuchia]], [[Trung Quốc]] và [[Việt Nam]].<ref>{{Chú thích web|url=http://www.asia-park.vn/category/gioi-thieu.html|tiêu đề=Asia Park – Khám phá châu Á kỳ thú|ngày truy cập=2016-06-15|archive-date=2016-06-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20160628162123/http://www.asia-park.vn/category/gioi-thieu.html|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
[[Tập tin:Công viên 29 tháng 3, Đà Nẵng.jpeg|nhỏ|240px|phải|Công viên [[29 tháng 3]].]]
Công viên [[29 tháng 3]] nằm trên đường [[Điện Biên Phủ]] quận [[Thanh Khê]] với diện tích 20 ha chủ yếu là nơi người dân đến tập thể dục và đi dạo. Năm [[2010]], khu công viên trên Bãi biển [[Phạm Văn Đồng]] được [[Hội đồng Nhân dân]] Thành phố ra nghị quyết đặt tên là ''"Công viên Biển Đông"''. Đây còn được xem là ''"Công viên hòa bình"'' với đàn chim bồ câu hơn 1.000 con, là nơi nhiều đôi uyên ương chọn làm địa điểm chụp ảnh cưới và là địa điểm tổ chức lễ hội của thành phố.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Công viên Biển Đông – Công viên Hoà bình và Tình yêu|url=http://ktsdanang.vn/Default.aspx?PageId=697|nhà xuất bản=Hội kiến trúc sư thành phố|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2020-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924004636/http://ktsdanang.vn/Default.aspx?PageId=697|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Hiện nay, thành phố đang chủ trương xây dựng một số công viên có quy mô lớn như công viên vui chơi giải trí quy mô 4.000 tỷ đồng dọc theo bờ tây sông Hàn<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng xây công viên giải trí 4.000 tỉ|url=http://infonet.vn/Xa-hoi/Moi-truong/Da-Nang-xay-cong-vien-giai-tri-4000-ti/27172.info|nhà xuất bản=Infonet-Báo điện tử của Bộ thông tin truyền thông|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-05-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20130513174140/http://infonet.vn/Xa-hoi/Moi-truong/Da-Nang-xay-cong-vien-giai-tri-4000-ti/27172.info|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> hay Công viên Đại dương Sơn Trà được đầu tư 200 triệu đô la Mỹ.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng: Xây dựng các công viên vui chơi giải trí đẳng cấp quốc tế|url=http://www.vietnamtourism.gov.vn/index.php?cat=1501&itemid=11811|nhà xuất bản=Trang web của Tổng cục Du lịch|ngày truy cập = ngày 6 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-04-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20130404000446/http://vietnamtourism.gov.vn/index.php?cat=1501&itemid=11811|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Ngoài ra, Đà Nẵng còn có Công viên Thanh niên nằm trên đường [[Xuân Thủy]] với diện tích 21 ha, thuộc địa bàn phường Hòa Cường Nam, quận Hải Châu và phường Khuê Trung, quận Cẩm Lệ, trong đó có một hồ điều hòa rộng hơn 9 ha là địa điểm vui chơi giải trí cho các hoạt động thanh niên, thiếu nhi cũng như người dân thành phố như cắm trại, sinh hoạt Đoàn-Đội.
 
===Làng nghề===
[[Tập tin:Marble Mountain sculpture shop.jpg|220px|nhỏ|phải|Một cơ sở chế tác đá mỹ nghệ ở làng nghề Non Nước.]]
Trải qua những thử thách khốc liệt của thời gian, chiến tranh loạn lạc, những làng nghề Đà Nẵng vẫn giữ cho mình nét hồn hậu, chân chất. Hết đời nọ đến đời kia, họ sống với nghề không chỉ bởi miếng cơm, tấm áo mà còn vì cái tâm của con người trên mảnh đất đã nuôi sống họ. Đà Nẵng có một số làng nghề truyền thống. Nổi tiếng nhất là Làng đá Mỹ nghệ Non Nước. Làng đá nằm dưới chân núi Ngũ Hành Sơn thuộc phường [[Hòa Hải, Ngũ Hành Sơn|Hòa Hải]] - quận Ngũ Hành Sơn. Nghề chế tác đá ở đây được hình thành vào thế kỷ XVIII do một nghệ nhân đến từ [[Thanh Hóa]] tên là Huỳnh Bá Quát sáng lập.<ref name="vu526">{{harv|Vũ|2012|p=526.}}</ref> Từ vật liệu là đá cẩm thạch, những nghệ nhân nơi đây chế tác thành các tác phẩm tượng Phật, tượng người, tượng thú, vòng đeo tay,...<ref name="vu526" /> Tuy nhiên sự phát triển nhanh của làng nghề trong những năm gần đây đã dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường đặc biệt là ô nhiễm nguồn nước uống do các hộ đều dùng axít để tẩy rửa và tạo độ bóng cho đá. Bên cạnh đó, bụi đá và tiếng ồn cũng ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.<ref>{{chú thích báo|title=Đà Nẵng: Làng nghề ô nhiễm... bụi đá!|url=http://vnn.vietnamnet.vn/khoahoc/moitruong/2004/12/353645/|publisher=Báo điện tử Vietnamnet|accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author = Hải Châu |date = ngày 6 tháng 12 năm 2004|archive-date=2015-07-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725162914/http://vnn.vietnamnet.vn/khoahoc/moitruong/2004/12/353645/|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Làng chiếu Cẩm Nê nằm cách trung tâm thành phố 14&nbsp;km về phía tây nam thuộc xã [[Hòa Tiến, Hòa Vang|Hòa Tiến]], huyện [[Hòa Vang]]. Nơi đây từ lâu đã nổi tiếng với các loại chiếu hoa truyền thống. Nghề chiếu Cẩm Nê có nguồn gốc từ [[Hoằng Hóa]], [[Thanh Hóa]] theo chân các cư dân người Việt đến cư trú ở vùng đất này vào [[thế kỷ XV]]. Chiếu hoa Cẩm Nê đã từng được hiện diện trong cung vua nhà Nguyễn; những nghệ nhân Cẩm Nê xưa cũng đã từng được các triều đại vua sắc phong, ban thưởng. Chiếu Cẩm Nê có ưu điểm là viền chiếu được gấp kỹ hơn, dày hơn, bền hơn, nằm êm lưng hơn so với chiếu của các địa phương khác.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Làng chiếu Cẩm Nê|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/lang_nghe?p_pers_id=&p_folder_id=6904281&p_main_news_id=10152380&p_year_sel=|nhà xuất bản=Cổng thông tin điện tử thành phố Đà Nẵng |ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20160313134926/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/lang_nghe?p_folder_id=6904281&p_main_news_id=10152380&p_pers_id=&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Mùa hè nằm chiếu thấy mát; mùa đông nằm ấm và tỏa hương đồng cỏ nội dịu nhẹ.<ref name="vu527">{{harv|Vũ|2012|p=527.}}</ref>
 
Gắn với nghề cá và truyền thống đi biển của ngư dân, ở Đà Nẵng còn có Làng nghề Nước mắm Nam Ô được hình thành vào đầu [[thế kỷ XX]]. Nam Ô là làng đánh cá nhỏ nằm ở cửa sông Cu Đê, nay thuộc phường [[Hòa Hiệp Nam, Liên Chiểu|Hòa Hiệp Nam]], quận [[Liên Chiểu]]. Đặc trưng nhất của nước mắm Nam Ô là được chế biến từ cá cơm than,<ref>{{chú thích báo|title=Vui buồn ở làng nước mắm Nam Ô|url=http://suckhoedoisong.vn/2012050810314355p61c89/vui-buon-o-lang-nuoc-mam-nam-o.htm|publisher=Báo Sức khỏe Đời Sống, Bộ Y tế (Việt Nam) |accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author=Hữu Cường |date = ngày 8 tháng 5 năm 2012|archive-date=2013-02-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130201031634/http://suckhoedoisong.vn/2012050810314355p61c89/vui-buon-o-lang-nuoc-mam-nam-o.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> đánh bắt vào tháng ba âm lịch. Chum để muối cá phải bằng [[gỗ mít]], dưới đáy chum phải chèn sạn, chổi đót và phải lọc nước mắm bằng chuộc mới đảm bảo nước mắm tinh chất, thơm đậm. Muối ướp cá phải là muối lấy từ [[Nha Trang]] ([[Khánh Hòa]]), [[Quảng Ngãi]] và [[Bình Thuận]]. Hạt muối phải trắng tinh, to, già, được nắng, không bị nước mưa, mang về đổ trên nền xi măng khô ráo bảy ngày cho chảy hết chất nước đắng, sau đó cho vào vại cất vài năm rồi mới đem ra làm. Một chum 200–300&nbsp;kg cá, sau 12 tháng cho ra 100-150 lít nước mắm loại 1. Còn lại là nước mắm loại 2 và loại 3.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Làng nghề nước mắm Nam Ô|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/lang_nghe?p_pers_id=&p_folder_id=6904281&p_main_news_id=10152617&p_year_sel=|ngày truy cập = ngày 5 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305023730/http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/lang_nghe?p_pers_id=&p_folder_id=6904281&p_main_news_id=10152617&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Sau một thời gian bị mai một bởi nghề làm pháo (Làng pháo Nam Ô) thì vào năm 2006, Chính phủ Việt Nam đã hỗ trợ 12 tỷ đồng để phục hồi làng nghề.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=12 tỉ đồng phục hồi làng nghề nước mắm Nam Ô|url=http://dpi.danang.gov.vn/node/279|nhà xuất bản=Sở Kế hoạch Đầu tư Đà Nẵng|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013}}</ref>
 
===Lễ hội===
Các lễ hội truyền thống của Đà Nẵng đã có từ rất xưa và được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Lễ hội của [[ngư dân]] Đà Nẵng được gọi là [[lễ hội nghinh Ông|lễ hội Cá Ông]]. "Ông" là tiếng gọi tôn kính của ngư dân dành riêng cho [[cá voi]], loài cá thường giúp họ vượt qua tai nạn trên biển cả. Lễ tế cá Ông thường được lồng ghép dưới hình thức lễ hội cầu ngư và lễ ra quân đánh bắt vụ cá Nam. Tại Đà Nẵng, lễ hội được tổ chức trong hai ngày vào trung tuần tháng 3 [[âm lịch]] ở những vùng ven biển như Thọ Quang, Mân Thái, Thanh Lộc Đán, Xuân Hà, Hòa Hiệp... Trong ngày lễ, bên cạnh việc cúng tế cầu mong một mùa đánh bắt bội thu, thuyền bè đi khơi về lộng an toàn, dân làng còn làm lễ rước trên biển. Trong phần hội, có các trò chơi dân gian đặc trưng của vùng biển như lắc thúng, đua thuyền, bơi lội, kéo co... Một hình thức múa hát đặc trưng diễn ra trong lễ hội là múa ''hát bả trạo'' diễn tả tinh thần đoàn kết giữa các thành viên trong một con thuyền, vượt qua sóng to gió cả, mang về một mùa bội thu cho ngư dân.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng: Lễ hội Cầu ngư|url=http://lehoi.cinet.vn/Pages/ArticleDetail.aspx?siteid=1&sitepageid=354&articleid=861|nhà xuất bản=Trang web của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Việt Nam)|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2011-07-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20110705182253/http://lehoi.cinet.vn/Pages/ArticleDetail.aspx?siteid=1&sitepageid=354&articleid=861|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Lễ hội lớn nhất ở Đà Nẵng là Lễ hội Quán Thế Âm được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1960.<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Đà Nẵng: Lễ hội Quan Thế Âm|url=http://lehoi.cinet.vn/Pages/ArticleDetail.aspx?siteid=1&sitepageid=354&articleid=858|nhà xuất bản=Bộ Văn hóa thể thao và du lịch|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2011-07-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20110705182144/http://lehoi.cinet.vn/Pages/ArticleDetail.aspx?siteid=1&sitepageid=354&articleid=858|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Sau một thời gian bị gián đoạn, lễ hội được khôi phục từ năm 1991, đến năm 2000 thì được công nhận là lễ hội cấp quốc gia và hiện là một trong 15 lễ hội lớn nhất cả nước.<ref>{{chú thích báo |title=Hàng ngàn người đổ về khai hội Quán Thế Âm |url=http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130330/hang-ngan-nguoi-do-ve-khai-hoi-quan-the-am.aspx |publisher=Thanh Niên Online |author=Nguyễn Tú |date = ngày 30 tháng 3 năm 2013 |accessdate = ngày 11 tháng 5 năm 2013 |archive-date=2013-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130503163754/http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130330/hang-ngan-nguoi-do-ve-khai-hoi-quan-the-am.aspx |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> Lễ hội được tổ chức vào các ngày từ 17 - [[19 tháng 2]] âm lịch hàng năm<ref>{{chú thích báo |title=Khai mạc Lễ hội Quán Thế Âm-Ngũ Hành Sơn 2013 |author=TTXVN |url=http://www.vietnamplus.vn/Home/Khai-mac-Le-hoi-Quan-The-AmNgu-Hanh-Son-2013/20133/190167.vnplus |publisher=VietnamPlus, TTXVN |date = ngày 30 tháng 3 năm 2013 |accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |archive-date=2013-05-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130517213758/http://www.vietnamplus.vn/Home/Khai-mac-Le-hoi-Quan-The-AmNgu-Hanh-Son-2013/20133/190167.vnplus |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> tại [[Chùa Quán Thế Âm]], nằm trong quần thể danh thắng Ngũ Hành Sơn. Trong phần lễ, đặc sắc nhất là lễ rước tượng Quán Thế Âm. Ngoài ra còn có hội hoa đăng, hội đua thuyền truyền thống, biểu diễn võ thuật, chơi hô ''hát bài chòi''<ref>{{chú thích báo|title=Lễ hội Quán Thế Âm - Ngũ Hành Sơn: Mang đậm văn hóa dân tộc Việt|url=http://daidoanket.vn/index.aspx?Menu=1436&chitiet=63299&Style=1|publisher=Đại đoàn kết|accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author=Huy Yến |date = ngày 13 tháng 4 năm 2013|archive-date=2013-07-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20130727152117/http://daidoanket.vn/index.aspx?Menu=1436&Style=1&ChiTiet=63299|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>... Mặc dù Ủy ban Nhân dân thành phố đã có nhiều biện pháp chấn chỉnh nhưng trong lễ hội vẫn còn tình trạng người lang thang ăn xin, người mù bán hương xin ăn trá hình hay tình trạng trông giữ xe với giá quá cao.<ref>{{chú thích báo|title=Hàng ngàn người dự lễ vía Đức Bồ Tát Quán Thế Âm|url=http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130330/hang-ngan-nguoi-du-le-via-duc-bo-tat-quan-the-am.aspx|publisher=Thanh Niên Online|accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author=Nguyễn Tú |date = ngày 31 tháng 3 năm 2013|archive-date=2013-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20130504045215/http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130330/hang-ngan-nguoi-du-le-via-duc-bo-tat-quan-the-am.aspx|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
 
Ngoài ra ở Đà Nẵng còn có một loạt các lễ hội gắn liền với các đình làng như: lễ hội Đình làng Hòa Mỹ (quận [[Liên Chiểu]]),<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Lễ hội đình làng Hòa Mỹ|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/Le_hoi?p_pers_id=&p_folder_id=6904279&p_main_news_id=10152865&p_year_sel=|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20160314100023/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/le_hoi?p_folder_id=6904279&p_main_news_id=10152865&p_pers_id=&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Đình làng An Hải (huyện Hòa Vang),<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Lễ hội đình làng An Hải|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/Le_hoi?p_pers_id=&p_folder_id=6904279&p_main_news_id=10152943&p_year_sel=|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305023345/http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/Le_hoi?p_pers_id=&p_folder_id=6904279&p_main_news_id=10152943&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref> Đình làng Túy Loan (huyện Hòa Vang),<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Lễ hội đình làng Túy Loan|url=http://www.danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/Le_hoi?p_pers_id=&p_folder_id=6904279&p_main_news_id=9963773&p_year_sel=|ngày truy cập = ngày 7 tháng 5 năm 2013|archive-date=2016-03-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20160313081017/http://danangcity.gov.vn/portal/page/portal/danang/chinhquyen/gioi_thieu/le_hoi?p_folder_id=6904279&p_main_news_id=9963773&p_pers_id=&p_year_sel=|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>... Các lễ hội này đều nhằm thể hiện đạo lý "''uống nước nhớ nguồn''", cầu cho quốc thái dân an, nhân dân trong làng được hanh thông an lạc. Những năm gần đây, Đà Nẵng đã tạo cho mình những lễ hội mới như lễ hội đua thuyền được tổ chức vào [[ngày quốc khánh]] [[2 tháng 9]] hàng năm trên sông Hàn.
 
Lễ hội Pháo hoa Quốc tế (tên [[tiếng Anh]]: ''Danang International Fireworks Festival'', viết tắt: '''DIFF''') được tổ chức lần đầu tiên vào năm 2008, trước đây thường được tổ chức vào dịp lễ [[30 tháng 4]], nhưng nay Lễ hội này thường được tổ chức kéo dài trong 1 tháng (thông thường vào khoản thời gian tháng 6 hoặc tháng 7) để kết hợp cùng các hoạt động khác để tạo thêm nhiều điều thú vị, thu hút hàng nghìn người đến Đà Nẵng. Lễ hội pháo hoa năm 2013 đã có tới gần 400.000 lượt người đến thành phố.<ref>{{chú thích báo|title=Gần 400.000 lượt khách đến Đà Nẵng dịp lễ hội pháo hoa|url=http://dantri.com.vn/van-hoa/gan-400000-luot-khach-den-da-nang-dip-le-hoi-phao-hoa-725711.htm|publisher=Báo điện tử Dân trí|accessdate = ngày 7 tháng 5 năm 2013 |author=Khánh Hiền |date = ngày 2 tháng 5 năm 2013|archive-date=2013-05-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20130507021314/http://dantri.com.vn/van-hoa/gan-400000-luot-khach-den-da-nang-dip-le-hoi-phao-hoa-725711.htm|dead-url=no" == DeadURL or "không}}</ref>
[[Tập tin:DIFC 2013 - Team Russia 74.jpg|220px|nhỏ|phải|Màn trình diễn của đội [[Nga]] trong Lễ hội Pháo hoa năm 2013.]]
 
Hàng 1.252 ⟶ 1.258:
== Thành phố kết nghĩa==
{{div col|colwidth=300px}}
* {{flagicon|INA}} [[Semarang]], [[Indonesia]]<ref>[{{Chú thích web |url=http://id.berita.yahoo.com/marzuki-hubungan-indonesia-vietnam-harus-ditingkatkan-162007217.html |ngày truy cập=2013-05-19 |tựa đề=Marzuki: Hubungan Indonesia-Vietnam Harus Ditingkatkan – Yahoo! News Indonesia] |archive-date=2014-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140306223823/http://id.berita.yahoo.com/marzuki-hubungan-indonesia-vietnam-harus-ditingkatkan-162007217.html |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref>
* {{flagicon|JPN}} [[Kawasaki, Kanagawa|Kawasaki]], [[Nhật Bản]]<ref name="twins">{{chú thích web|url=http://www.ubnd.danang.gov.vn/TabID/76/CID/704/ItemID/8711/default.aspx|archive-url=https://archive.today/20121224144556/http://www.ubnd.danang.gov.vn/TabID/76/CID/704/ItemID/8711/default.aspx|url hỏng=yes|archive-date=2012-12-24|title=Overseas Relations: Sister cities and prefectures of Danang City|publisher=Danang People's Committee|date=2004-01-03|access-date=2012-10-11}}</ref>
* {{flagicon|JPN}} [[Iwaki, Fukushima|Iwaki]], [[Nhật Bản]]<ref name="twins"/>
Hàng 1.277 ⟶ 1.283:
* {{flagicon|TUR}} [[İzmir]], [[Thổ Nhĩ Kỳ]]<ref name="twins"/>
* {{flagicon|Nga}} [[Yaroslavl]], [[Liên Bang Nga]]<ref>{{chú thích web |url=http://www.vietnamnews.ru/vietrus.htm |title=Russian and Vietnamesee partnership |access-date=2009-02-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090212135218/http://www.vietnamnews.ru/vietrus.htm |archive-date=2009-02-12 |url hỏng=yes }}</ref>
* {{flagicon|Mexico}} [[Toluca]], [[Mexico]]<ref>[{{Chú thích web |url=http://noticias.terra.com.mx/mexico/toluca-y-ciudad-vietnamita-da-nang-firman-acuerdo-de-hermandad,e9d5f21bd51f063a4a74424f1d82a410khj3a4cf.html |ngày truy cập=2020-06-05 |tựa đề=Toluca y ciudad vietnamita Da Nang firman acuerdo de hermandad] |archive-date=2017-06-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170623160917/http://noticias.terra.com.mx/mexico/toluca-y-ciudad-vietnamita-da-nang-firman-acuerdo-de-hermandad,e9d5f21bd51f063a4a74424f1d82a410khj3a4cf.html |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref>
{{div col end}}