Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Abu Nuwas”

'''Abū Nuwās al-Ḥasan ibn Hānī al-Ḥakamī''' (biến thể: '''Al-Ḥasan ibn Hānī 'Abd al-Awal al-Ṣabāḥ, Abū' Alī''' ( {{Lang|ar|الحسن بن هانئ بن عبد الأول بن الصباح ،ِابو علي}} ), được gọi là '''Abū Nuwās al-Salamī''' ( {{Lang|ar|أبو نواس السلمي}} ) {{Sfn|Ibn-Hallikān|1961|loc=II|p=546}} hoặc chỉ '''Abū Nuwās''' <ref name="Gp2Gp22">[[Abu Nuwas#GA|Garzanti]]</ref> ([[tiếng Ả Rập]]: أبو نواس‎‎, 750 – 810) – là một trong những nhà thơ [[Ả Rập]] xuất sắc thời [[trung Cổ|trung cổ]]. Sinh ra tại thành phố [[Ahvaz]], thuộc [[Iran|Iran ngày nay]], với cha là người [[Người Ả Rập|Ả Rập]] và mẹ là người [[Người Ba Tư|Ba Tư]], ông đã trở thành một bậc thầy của tất cả các thể loại thơ Ả Rập đương đại. Ông cũng đi vào truyền thống [[Văn hóa dân gian|dân gian]], xuất hiện nhiều lần trong ''[[Nghìn lẻ một đêm]]'' . Ông chết trong [[Fitna thứ tư|Nội chiến Abbasid vĩ đại]] trước khi [[Al-Mamun|al-Ma'mūn]] tiến quân từ [[Tỉnh Khorasan|Khurāsān]] vào năm 199 hoặc 200 AH (814–816 sau Công nguyên). {{Sfn|Ibn al-Nadīm|1970|pp=352-3}}

Cha của Nuwas, Hānī, người mà nhà thơ chưa từng biết{{Cần giải thích|date=May 2020|reason=This is an unexpected fact; can someone provide some background or explanation?}}, là một người Ả Rập, hậu duệ của bộ tộc [[Jizan (vùng)|Jizani]] [[Banu Hakam]] và là một người lính trong quân đội của [[Marwan II]] . Mẹ ông là người Ba Tư, Jullaban, làm thợ dệt. Các nhà viết tiểu sử khác nhau về ngày sinh của Nuwas, với ước tính dao động từ 747 đến 762. Một số nguồn tin nói rằng ông sinh ra ở [[Basra]] . <ref name="Gp22">[[Abu Nuwas#GA|Garzanti]]</ref>

* Ibn al-Washshā 'Abū Ṭayyib, học giả của Baghdād {{Sfn|Ibn al-Nadīm|1970|pp=186, 353, 1122}} <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/stream/FP12042/01_12042#page/n18/mode/2up|title=Bughyat al-Wuʻāh fī Ṭabaqāt al-Lughawīyīn wa-al-Nuḥāh|last=[[Al-Suyuti|Suyūṭī (al-)]]|first=Jalāl al-Dīn ‘Abd al-Raḥmān|publisher=Ṭubiʻa bi-mạṭbaʻat ʻĪsa al-Bābī al-Halabī|year=1965|volume=1|location=[[Cairo|al-Qāhirah]]|page=18 (§&nbsp;27)|language=Arabic}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/waq45344|title=Irshād al-Arīb alā Ma'rifat al-Adīb|last=[[Yaqut al-Hamawi|Yāqūt]]|first=Shihāb al-Dīn ibn ‘Abd al-Ḥamawī|publisher=Dār Gharib al-Islām i|year=1993|editor-last=Abbās|editor-first=Ihsan|location=Beirut|pages=[https://archive.org/details/waq45344/page/n2302 2303]-2304 (§&nbsp;953)|language=Arabic}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/kitbirshadalarib06yqtiuoft|title=Irshād al-Arīb alā Ma'rifat al-Adīb|last=[[Yaqut al-Hamawi|Yāqūt]]|first=Shihāb al-Dīn ibn ‘Abd al-Ḥamawī|publisher=Brill|year=1913|editor-last=[[David Samuel Margoliouth|Margoliouth]]|editor-first=D. S.|volume=VI (7)|location=Leiden|pages=[https://archive.org/details/kitbirshadalarib06yqtiuoft/page/277 277]–278|language=Arabic}}</ref>

* Ibn 'Ammār {{Efn|Ibn ‘Ammār is possibly Aḥmad ibn ‘Ubayd Allāh Muḥammad ibn ‘Ammār al-Thaqafī (d. 926), Shī’ah secretary and vizier to many caliphs.}} low {{Efn|Ibn ‘Ammār is possibly Aḥmad ibn ‘Ubayd Allāh Muḥammad ibn ‘Ammār al-Thaqafī (d. 926), Shī’ah secretary and vizier to many caliphs.}} đã viết một bài phê bình các tác phẩm của Nuwas, bao gồm cả việc trích dẫn các trường hợp bị cáo buộc là đạo văn. <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/kitabalagani01alib|title=Kitab al-Aghānī|last=[[Abu al-Faraj al-Isfahani|Iṣbahānī]]|first=Abū al-Faraj|publisher=Brill|year=1888|volume=IV|location=Leiden|page=[https://archive.org/details/kitabalagani01alib/page/157 157]|language=Arabic}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/kitabalagani15alib|title=Kitab al-Aghānī|last=[[Abu al-Faraj al-Isfahani|Iṣbahānī]]|first=Abū al-Faraj|publisher=Brill|year=1888|volume=XVIII|location=Leiden|pages=[https://archive.org/details/kitabalagani15alib/page/2 2]–29|language=Arabic}}</ref>

* Gia đình Al-Munajjim: Abū Manṣūr; Yaḥyā ibn Abī Manṣūr; Muḥammad ibn Yaḥyā; 'Alī ibn Yaḥyā; Yaḥyā ibn 'Alī; Aḥmad ibn Yaḥyā; Hārūn ibn 'Alī; 'Alī ibn Hārūn; Aḥmad ibn 'Alī; Hārūn ibn 'Alī ibn Hārūn. <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/stream/WafayatAl-ayantheObituariesOfEminentMenByIbnKhallikan/Vol3Of4WafayatAl-ayantheObituariesOfEminentMenByIbnKhallikan#page/n607/mode/2up|title=Ibn Khallikan's Biographical Dictionary (tr. Wafayāt al-A'yān wa-al-Anbā Abnā' al-Zamān)|last=[[Ibn Khallikan|Khallikān (Ibn)]]|first=Aḥmad ibn Muḥammad|publisher=W.H. Allen|year=1868|volume=III|location=London|pages=604–5|language=English|translator-last=[[William McGuckin de Slane|McGuckin de Slane]]|translator-first=William}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/stream/WAQ17074/06_17080#page/n78/mode/2up|title=Wafayāt al-A'yān wa-Anbā' Abnā' al-Zamān (The Obituaries of Eminent Men)|last=[[Ibn Khallikan|Khallikān (Ibn)]]|first=Aḥmad ibn Muḥammad|publisher=Dār Ṣādar|year=1972|volume=VI|location=Beirut|pages=78–79|language=Arabic}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|title=Nāqidan fī Yatīmat al-dahr fī Shu'arā' Ahl al-Aṣr|last=[[Al-Tha'alibi|Tha‘ālibī (al-)]]|first=‘Abd al-Mālik, Abū Manṣūr|work=Asiatic Society of Bengal|publisher=Baptist Mission Press|year=1915|volume=II|location=Calcutta|page=283|language=Arabic}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|title=Nāqidan fī Yatīmat al-dahr fī Shu'arā' Ahl al-Aṣr|last=[[Al-Tha'alibi|Tha‘ālibī (al-)]]|first=‘Abd al-Mālik, Abū Manṣūr|work=Asiatic Society of Bengal|publisher=Baptist Mission Press|year=1915|volume=III|location=Calcutta|pages=207–8|language=Arabic}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|title=Index: Farīdatu'l-'Aṣr|last=[[Al-Tha'alibi|Tha‘ālibī (al-)]]|first=‘Abd al-Mālik, Abū Manṣūr|publisher=Al-Maṭba’ah al-Ḥanifīyah|year=1885|location=Damascus|language=Arabic}}</ref>

Vì thường xuyên say sưa và sống phóng túng, Nuwas đã bị bắt giam dưới triều đại của [[Al-Amin]], ngay trước khi qua đời. <ref>{{Chú thích web|url=https://rainbowsudan.wordpress.com/2012/10/16/abu-nuwas/|tựa đề=Abu Nuwas|ngày=Octoberngày 16, tháng 10 năm 2012|ngày truy cập=Mayngày 27, tháng 5 năm 2020}}</ref> Nguyên nhân cái chết của ông bị tranh cãi; một số người nói rằng Nuwas chết trong tù, trong khi những người khác cho rằng ông bị đầu độc. <ref>{{Chú thích web|url=https://www.poemhunter.com/abu-nuwas/biography/|tựa đề=Abu Nuwas Biography|nhà xuất bản=Poemhunter|ngày truy cập=Mayngày 27, tháng 5 năm 2020}}</ref> Nuwas được chôn cất tại nghĩa trang Shunizi ở Baghdad. <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/bub_gb_CLpmAAAAMAAJ|title=Ibn Khallikan's biographical dictionary – Internet Archive|last=Khallikān|first=Ibn|publisher=Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland|year=1842|page=[https://archive.org/details/bub_gb_CLpmAAAAMAAJ/page/n410 394]|quote=Abu Nuwas buried cemetery.|access-date =ngày 12 Septembertháng 9 năm 2010}}</ref>

Nuwas là một trong số những nhà văn được cho là đã phát minh ra hình thức văn học của ''[[Câu đố (tiếng Ả Rập)|mu'ammā]]'' (nghĩa đen là "bị mù" hoặc "bị che khuất"), một câu đố được giải "bằng cách kết hợp các chữ cái cấu thành của từ hoặc tên được tìm thấy" . <ref>{{Chú thích bách khoa toàn thư|year=1998|title=mu'ammā|encyclopedia=Encyclopedia of Arabic Literature}}</ref> <ref>{{Chú thích bách khoa toàn thư|year=2009|title=Lu<u>gh</u>z|encyclopedia=Encyclopedia of Islam}}</ref> [[Ibn Quzman]], người đang viết ở [[Al-Andalus]] vào thế kỷ 12, rất ngưỡng mộ ông và được so sánh với ông. <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=5ipfAAAAMAAJ|title=La Corónica|year=1995|volume=24|page=242}}</ref> <ref>{{Chú thích tạp chí|last=Monroe|first=James T.|title=Why was Ibn Quzmān Not Awarded the Title of "Abū Nuwās of the West?" ('Zajal 96', the Poet, and His Critics)|url=https://brill.com/view/journals/jal/44/3/article-p293_2.xml|journal=Journal of Arabic Literature}}</ref>

Trong khi các tác phẩm của ông được lưu hành tự do cho đến những năm đầu của thế kỷ XX, ấn bản hiện đại bị kiểm duyệt đầu tiên của các tác phẩm của ông đã được xuất bản ở Cairo vào năm 1932. Vào tháng 1 năm 2001, [[Bộ văn hóa (Ai Cập)|Bộ Văn hóa Ai Cập]] đã ra lệnh đốt khoảng 6.000 bản sách thơ ca [[Homoerotic|đồng tính]] của Nuwas. <ref>''Al-Hayat'', ngày 13 Januarytháng 1 năm 2001</ref> <ref>''Middle East Report'', 219 Summer 2001</ref> Trong mục Từ ''[[Bách khoa toàn thư tiếng Ả Rập toàn cầu|điển bách khoa toàn cầu tiếng]]'' Ả Rập của Ả Rập Xê Út dành cho Abu Nuwas, tất cả các đề cập đến phong cách [[Thiếu niên ái|yêu trẻ vị thành niên]] đều bị bỏ qua. <ref name="bearman">{{Chú thích bách khoa toàn thư|year=2009|title=Global Arabic Encyclopedia|encyclopedia=Encyclopedias about Muslim Civilisations|last=Bearman|first=Peri|editor-last=Khanbaghi|editor-first=Aptin|pages=16–17}}</ref>

Thành phố [[Bagdad|Baghdad]] có một số địa danh được đặt theo tên nhà thơ này. Phố Abū Nuwās chạy dọc theo bờ đông của [[Tigris|sông Tigris]], trong một khu phố từng là nơi trưng bày của thành phố. <ref>{{Britannica|2290|Abū Nuwās Street}}</ref> Công viên Abu Nuwas nằm trên đoạn đường dài 2,5 &nbsp;km giữa Cầu Jumhouriya và một công viên kéo dài ra sông ở Karada gần [[Cầu 14 tháng 7|Cầu 14 tháng Bảy]] . <ref>{{Chú thích web|url=http://www.dvidshub.net/news/221/walk-park|tựa đề=DVIDS – News – A Walk in the Park|nhà xuất bản=Dvidshub.net|ngày truy cập=ngày 12 Septembertháng 9 năm 2010}}</ref>

Abu Nuwas được hư cấu nhiều là nhân vật chính của các cuốn tiểu thuyết ''The Father of Locks'' (Dedalus Books, 2009) và ''The Khalifah's Mirror'' (2012) của Andrew Killeen, trong đó ông được miêu tả là một điệp viên làm việc cho [[Ja'far al-Barmaki]] . {{Sfn|Killeen|2009}}

Nghệ sĩ người [[Tanzania]] Godfrey Mwampembwa ( [[Gado (truyện tranh)|Gado]] ) đã tạo ra một cuốn truyện tranh [[Tiếng Swahili|tiếng Swahili có]] tên ''Abunuwasi'' được xuất bản vào năm 1996. Nó có một nhân vật lừa gạt tên là Abunuwasi, nhân vật chính trong ba câu chuyện lấy cảm hứng từ văn hóa dân gian Đông Phi cũng như tiểu thuyết ''Nghìn lẻ một đêm'' của Abu Nuwasi . {{Sfn|Pilcher|2005|p=297}} {{Sfn|Gado|1998}}