Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ankylosaurus”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 14:
}}
'''''Ankylosaurus''''' ({{IPAc-en|ˌ|æ|ŋ|k|ə|l|oʊ|ˈ|s|ɔːr|ə|s}},<ref>{{MerriamWebsterDictionary|Ankylosaurus}}</ref> "thằn lằn hợp nhất") là một [[Chi (sinh học)|chi]] [[khủng long]] [[Thyreophora|bọc giáp]] từng sống ở khu vực ngày nay là miền tây [[Bắc Mỹ]]. Các [[thành hệ địa chất]] mà [[hóa thạch]] chi này được tìm thấy có niên đại cuối [[kỷ Phấn Trắng]], khoảng 68-66 triệu trăm trước đây, làm cho nó trở thành một trong những giống [[khủng long]] phi điểu cuối cùng trên [[Trái Đất]] trước khi [[sự kiện tuyệt chủng Phấn Trắng-Cổ Cận]] xảy ra. Định danh bởi [[Barnum Brown]] vào năm 1908 với loài duy nhất là '''''A. magniventris''''' ("bụng lớn"), cho tới nay vẫn chưa tìm thấy bộ xương nào hoàn chỉnh ngoại trừ một số hóa thạch rải rác. Tuy vậy, ''Ankylosaurus'' vẫn thường được xem là [[nguyên mẫu]] của [[phân bộ]] [[Ankylosauria]] (giáp long), dù cho nó có một số đặc điểm khác thường và dù cho các chi khác trong phân bộ có hóa thạch hoàn chỉnh hơn.
Có lẽ là thành viên lớn nhất trong [[họ (sinh học)|họ]] [[Ankylosauridae]] (giáp long đuôi chùy), ''Ankylosaurus'' được ước tính dài từ {{convert|6|tới|8|m|1}} và nặng từ {{convert|4,8|đến|8|t|ST}}. [[Đi bằng bốn chân]], ''Ankylosaurus'' có một thân hình mập mạp, chắc nịch, đầu to, sát đất với hai sừng mọc từ sau hộp sọ chĩa về phía sau và hai sừng khác dưới hai sừng này bẻ về sau và dưới. Khác với các giáp long khác, lỗ mũi của ''Ankylosaurus'' hướng về hai bên thay vì đằng trước. Phía trước hàm có một cái mỏ che các hàng răng nhỏ hình lá ở trong miệng. Toàn thân được phủ dưới những phiến giáp gọi là [[vảy xương]], cổ cũng được bọc bởi những nửa vòng xương, và ở chóp đuôi, xương kết lại thành một cái chùy lớn. Các xương ở sọ và một số phần khác của cơ thể đều kết lại với nhau, làm tăng khả năng chịu lực tác động từ bên ngoài. Tên chi ("thằn lằn hợp nhất") cũng từ đó mà ra.
''Ankylosaurus'' có lẽ là một động vật chậm chạp. Tuy nhiên, nó có thể thực hiện những động tác nhanh khi cần. Cái mõm to cho thấy đây là một chi [[gặm]] bừa. Các [[xoang]] và khoang ở mũi có thể để cân bằng nhiệt và nước hoặc đóng vai trò nào đó trong việc phát âm. Cái chùy lớn ở cuối đuôi có lẽ được dùng để tự vệ trước kẻ thù ăn thịt hoặc để [[Cạnh tranh cùng loài|đánh nhau]]. Hóa thạch ''Ankylosaurus'' được tìm thấy ở thành hệ [[Thành hệ Hell Creek|Hell Creek]], [[Thành hệ Lance|Lance]], [[Thành hệ Scollard|Scollard]], [[Thành hệ Frenchman|Frenchman]] và [[Thành hệ Ferris|Ferris]]. nhưng có vẻ như chi này hiếm thấy trong môi sinh lúc bấy giờ. Dù sống cùng thời với các [[giáp long xương kết]], phạm vi và [[ổ sinh thái]] của hai họ này có vẻ không trùng nhau, với ''Ankylosaurus'' chuộng cao nguyên còn họ còn lại ưa những vùng đất thấp. Đương thời, ''Ankylosaurus'' sống cùng với các khủng long khác như''[[Tyrannosaurus]]'', ''[[Triceratops]]'' và ''[[Edmontosaurus]]''. Bà con gần nhất của nó trên phương diện tiến hóa có khả năng là ''[[Anodontosaurus]]'' và ''[[Euoplocephalus]]''.
| |||