Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đá gà”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Đã bị lùi lại Thêm liên kết dưới Liên kết ngoài hoặc Tham khảo Soạn thảo trực quan
Đã lùi lại sửa đổi 64752554 của Daicariem (thảo luận) Vui lòng không thêm link quảng cáo, spam vào bài.
Thẻ: Lùi sửa
Dòng 2:
{{wikify}}
{{tầm nhìn hẹp}}
[[Tập tin:What a superb kick!.jpg|nhỏ|phải|[http://xenanglamtung.com/me-ga-choi-hon-me-vo-cau-chuyen-tuong-dua-nhung-co-that/ Xem chọi gà ở Việt Nam]]]
[[Tập tin:Jean leon gerome combat de coqs.jpg|nhỏ|phải|Tranh chọi gà do [[Jean-Léon Gérôme]] ([[1847]]) vẽ]]
'''[http://xenanglamtung.com/category/bai-viet/da-ga/ Chọi gà]''' hay '''[http://xenanglamtung.com/category/bai-viet/da-ga/ đá gà]''' là một trò chơi dân gian phổ biến trên thế giới. Tại Việt Nam, trò chơi này đã xuất hiện từ thời [[nhà Lý]], do những quân sĩ của [[Lý Thường Kiệt]] đem về sau những cuộc chinh phạt [[Chiêm Thành]]. Nhiều nước vì lý do bảo vệ súc vật cấm đá gà, như tại Brasil từ năm 1934, tại Anh quốc từ năm 1835.
==Giống gà==
Ở [[Việt Nam]] mỗi địa phương đều có giống gà nòi nổi tiếng. Miền Bắc có gà Đồ Sơn ([[Hải Phòng]]), Nghi Tàm, Nghĩa Đô, Vân Hồ ([[Hà Nội]]). Miền Nam có gà Chợ Lách([[Bến Tre]]), Cao Lãnh ([[Đồng Tháp]]), Châu Đốc ([[An Giang]]), Bà Điểm, Gà tre đá cựa một số bắt nguồn từ Hố Nai (Đồng Nai), Tân Biên (Biên Hòa)... Tuy nhiên ở miền Nam chủ yếu đá gà cựa. Đá gà cựa là một hình thức sát phạt, người ta thường mua cựa sắt tra vào chân gà hoặc chuốt cựa gà thật bén. Chơi gà cựa thiên về ăn thua, không chiêm ngưỡng được tài nghệ của gà. Ở miền Trung chơi đá gà đòn, thế và chỉ đá gà con (không đá gà kiến, gà pha, ga ri...). Miền Trung có nhiều lò gà tên tuổi: [[Khánh Hòa]] có gà Phan Rang; [[Phú Yên]] có gà Vạn Giã, Gò Dúi; [[Quảng Ngãi]] có gà Sông Vệ, Sa Huỳnh; đặc biệt ở [[Bình Định]] nổi tiếng gà đòn, thế. Nếu đá gà liên tỉnh, các nơi gặp gà Bình Định phải kiêng dè, thận trọng. Bình Định có nhiều lò gà nổi danh: Hoài Nhơn có gà Hoài Châu, Kim Giao (Hoài Hải); Hoài Ân có gà Mộc Bài (Ân Phong); Phù Cát có gà Cát Chánh; Tuy Phước có gà Gò Bồi; Quy Nhơn có gà Phú Tài; đặc biệt Tây Sơn có gà Bắc Sông Kôn (dòng gà Nguyễn Lữ lưu truyền).
Dòng 34:
Người sành chơi còn chọn gà khi ngủ: Gà ngủ trên [[cây]] thòng [[đầu]] xuống đất, hoặc ngủ dưới đất trải dài cổ, xoãi cánh là kiểu "ngủ đầu xà", hay "tử mỵ", gà này cũng thuộc loại hiếm quý, gan dạ, đại tài. Nhưng quan trọng nhất trong gà đá là đòn và thế. Ở miền Trung, cựa gà được bịt bằng băng keo, chủ yếu để gà dùng đòn, thế thi đấu, hạn chế đấu cựa. Những thế đòn tốt là: cột kèo hai bên đá sỏ ngang, hoặc đá bản lưng (mã kỵ); gà đi dưới thì luồn lách đâm lườn, xỏ vỉa hoặc đá mé hầu. Một số đòn thế khác như đá khấu, mé, cần ba, quăng chân không cũng là những đòn thế hiểm.
 
Gà chạy [[kiệu]] cũng là loại gà tài: khi xáp trận gà kiệu chỉ tranh đá đối phương một vài hiệp rồi bỏ đối phương chạy vòng theo di (mành), đối phương chạy theo thì quay lại đá tạt vào mặt khiến đối phương phải đui mắt hoặc gãy mỏ; song quý nhất trong giao đấu là loại gà biết sinh thế, bất kỳ các loại thế nào của đối phương cũng ứng tác để trừ và sinh thế khác đánh trả. Chăm sóc gà rất khó đòi hỏi sự siêng năng. Khi cho ăn cần treo lên cao để gà có thể nhón chân vì thế gà đá sẽ hay hơn. Khi cho ăn cần đãi sạch [[lúa]], đôi khi cho ăn thêm mồi có thể là [[thịt]] [[bò]], [[tép]], [[lươn]]. Ngoài ra cho ăn thêm [[giá]] hoặc [[cà]] để gà mát đá đòn mạnh. Cần chọn gà có những vảy sao để có thể chống trả đòn hiểm của đối thủ: hai hàng trơn, tứ trực, song âm song dương, ám long... Ngoài ra có thể chọn những [http://xenanglamtung.com/so-luot-ve-xem-chan-ga-va-vay-ga-choi-ma-ban-can-biet/ gà có vảy]: gạc thập, xuyên đao, xuyên tạc, huyền trâm, hàm long, địa giáp.. vì có thể giết địch thủ rất nhanh chóng.
==Chú thích==
{{Tham khảo|2}}