Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hariphunchai”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi qua ứng dụng di động
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:Haripunjaya locator.png|nhỏ|phải|270px|Cương vực của Haribhunjaya.]]
{{Lịch sử Thái Lan}}
'''Hariphunchai''', hoặc '''Haribhunjaya (Hãi Lê Bằng Sai)''', ([[tiếng Pali]]: ''Haripunjaya''; [[Hán-Việt]]: '''Ha Lợi Bôn Sai''' 哈利奔猜) là một vương quốc cổ của [[môn|người Môn]] tồn tại suốt nhiều thế kỷ tại nơi là miền Bắc [[Thái Lan]] ngày nay. Kinh đô của vương quốc này ở nơi nay là [[Lamphun]]. Theo các cuốn sử ký ''[[Camadevivamsa]]'' và ''[[Jinakalamali]]'', thành phố được thành lập bởi một thầy tu tên là [[Suthep]] vào năm [[661]], và thủ lĩnh người Môn ở nơi nay là [[Lopburi (tỉnh)|Lopburi]] cho con gái mình là [[Jamadevi]] làm hoàng hậu của Hariphonchai. Tuy nhiên, các bằng chứng khảo cổ cho thấy vương quốc này thành lập sớm nhất cũng chỉ có thể từ khoảng năm [[750]]. Vào thời điểm ấy, khu vực miền Trung Thái Lan ngày nay là địa bàn của các thành bang Môn mà ngày nay gọi chung là [[Dvaravati]]. Hoàng hậu Jamadevi sinh đôi, người anh làm thủ lĩnh Lamphun, người em làm thủ lĩnh [[Lampang]] cạnh đó.
 
Các sử ký cho biết [[Đế quốc Khmer|Đế chế Khmer]] đã mấy phen thất bại khi cố gắng thôn tính Hariphunchai trong [[thế kỷ 11]]. Không rõ là thời điểm mà các sử ký nói là sự thật hay chỉ là truyền thuyết, nhưng có một thực tế là các thành bang của người Môn ở Dvaravati đã bị Khmer thôn tính trong thời gian này. Đầu [[thế kỷ 13]] là thời điểm mà Hariphunchai cực thịnh và sử ký nhắc đến các sự kiện trong thời gian đó chỉ nói đến việc xây dựng các công trình và về tôn giáo chứ không hề đề cập đến chiến tranh. Tuy nhiên, vào năm [[1292]], vương quốc Hariphunchai bị Vương quốc [[Lan Na]] của [[người Thái]] của thủ lĩnh [[Mengrai]] thôn tính, kinh đô bị tàn phá nặng nề.