Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lịch sử Cuba”

Trong những năm 1860, Cuba có thêm hai thống đốc có tư tưởng tự do, là Serrano và Dulce, những người khuyến khích thành lập Đảng Cải cách, mặc dù thực tế là các đảng chính trị bị cấm. Nhưng họ đã bị theogiám sausát bởi một thống đốc phản động, là Francisco Lersundi, người đã đàn áp tất cả các quyền tự do được cấpban hành bởi các thống đốc trước đó và duy trì một chế độ thânủng hộ nô lệ.<ref>Cantón Navarro, José. ''History of Cuba'', p. 42.</ref> Ngày 10 tháng 10 năm 1868, chủ đất [[Carlos Manuel de Céspedes]] tuyên bố Cuba độc lập và trả tự do cho những người nô lệ của mình. Điều này bắt đầu [[Chiến tranh mười năm]], kéo dài từ 1868 đến 1878. [[Chiến tranh khôi phục hồi Dominica]] (1863–65) đã mang đến cho Cuba một khối lượng cựu binh thất nghiệp gồm những người da trắng và người lai da sáng người Dominica từng phục vụ vớitrong Quân đội Tây Ban Nha tại [[Cộng hòa Dominica]] trước khi được sơ tán đến Cuba và giải ngũ.<ref name=Scheina/> Một số người trong số những người línhcựu cũbinh này đã gia nhập Quân đội Cách mạng mới và được đào tạo và lãnh đạo ban đầu.<ref name=Scheina/><ref>{{chú thích sách |last1=Villafana |first1=Frank |title=Expansionism: Its Effects on Cuba's Independence |date=2017 |publisher=Routledge}}</ref>

Với sự tiếp viện và hướng dẫn từ người Dominica, quân nổi dậy Cuba đã đánh bại các đội quân Tây Ban Nha, cắt các tuyến đường sắt và giành quyền thống trị trên các phầnvùng rộng lớn ở phía đông của hòn đảo.<ref>{{chú thích sách |last1=Foner |first1=Philip S. |title=Antonio Maceo: The "Bronze Titan" of Cuba's Struggle for Independence |date=1989 |publisher=NYU Press}}</ref> Chính phủ Tây Ban Nha đã sử dụng Quân đoàn tình nguyện để thực hiện các hànhsứ độngmệnh khắcác nghiệtliệt và đẫm máu chống lại quân nổi dậy Cuba, và các hành động tàn bạo của Tây Ban Nha đã thúc đẩy sự phát triển của lực lượng nổi dậy ở miền đông Cuba; tuy nhiên, họ đã thất bại trong việc xuất khẩu cuộc cách mạng sang phương tâyTây. Vào ngày 11 tháng 5 năm 1873, [[Ignacio Agramonte]] bị giết bởi một viên đạn lạc; Céspedes bị bấttập ngờkích và bị giết vào ngày 27 tháng 2 năm 1874. Năm 1875, [[Máximo Gómez]] bắt đầu cuộc xâm lược Las Villas ở phía tây của một giới tuyến quân sự kiên cố, hayđược gọi là '' trocha '', chia đôi hòn đảo.<ref>{{chú thích web |title=Cuba - First War for Independence / The Ten Years War - 1868-1878 |url=https://www.globalsecurity.org/military/world/war/cuba-1868.htm |website=GlobalSecurity.org}}</ref> '' Trocha '' được xây dựng từ năm 1869 đến năm 1872; người Tây Ban Nha dựng lên nó để ngăn Gómez di chuyển về phía tây từ tỉnh Oriente.<ref>{{chú thích sách |last1=Editions |first1=Dupont Circle |last2=Chao |first2=Raúl Eduardo |title=Baraguá: Insurgents and Exiles in Cuba and New York During the Ten Year War on Independence (1868–1878) |date=2009 |page=293}}</ref> Nó là pháo đài lớn nhất do người Tây Ban Nha xây dựng ở châu Mỹ.<ref>{{chú thích sách |last1=Cecil |first1=Leslie |title=New Frontiers in Latin American Borderlands |date=2012 |publisher=Cambridge Scholars Publishing |page=37}}</ref>

Gómez đã gây tranh cãi trong lời kêu gọi đốt các đồn điền mía đường để quấy rối những người chiếm đóng Tây Ban Nha. Sau khi đô đốc người Mỹ [[Henry Reeve (lính)|Henry Reeve]] bị giết vào năm 1876, Gómez kết thúc chiến dịch của mình. Vào năm đó, chính phủ Tây Ban Nha đã triển khai hơn 250.000 quân đến Cuba, khi [[Chiến tranh danh sáchCarlos lần thứ ba]] kết thúc] đã giải phóng binh lính Tây Ban Nha, chính phủ Tây Ban Nha đã triển khai hơn 250.000 quân đến Cuba để đàn áp cuộc nổi dậy. Vào ngày 10 tháng 2 năm 1878, Tướng [[Arsenio Martínez Campos]] đàm phán [[PactHiệp ofước Zanjón]] với quân nổi dậy Cuba, và sự đầu hàng của tướng [[Antonio Maceo Grajales|Antonio Maceo]] vào ngày 28 tháng 5 đã kết thúc chiến tranh. Tây Ban Nha chịu 200.000 thương vong, chủ yếu là do bệnh tật; quân nổi dậy khiếnlàm 100.000–150.000 người chết và hòn đảo bị thiệt hại tài sản hơn 300 triệu đô la.<ref name=Scheina>{{chú thích sách|last1=Scheina|first1=Robert L.|title=Latin America's Wars: Volume 1|date=2003|publisher=Potomac Books}}</ref> Hiệp ước Zanjón đã hứa hẹn sẽ bồi thường cho tất cả nô lệ đã chiến đấu cho Tây Ban Nha trong chiến tranh, và chế độ nô lệ đã được bãi bỏ hợp pháp vào năm 1880. Tuy nhiên, sự bất mãn với hiệp ước hòa bình đã dẫn đến [[LittleCuộc Warchiến nhỏ (Cuba)|LittleCuộc Warchiến nhỏ]] củanhững Nămnăm 1879–80.