Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhà Thanh”

| HDI_year =

| today =

 

Nguồn gốc của người Mãn Châu là [[người Nữ Chân]], hoàng tộc [[Ái Tân Giác La]] là một bộ tộc của [[Kiến Châu Nữ Chân]], thuộc sự quản lý của Kiến Châu vệ của [[nhà Minh]]. Kiến Châu vệ là một vệ sở được nhà Minh thiết lập tại [[Đông Bắc Trung Quốc]], thuộc đơn vị hành chính biên phòng triều Minh, từng thuộc sự quản lý của Nô Nhi Càn Đô ty, mà Ái Tân Giác La thị nhiều đời là [[Đô chỉ huy sứ]] của Kiến Châu tả vệ. Năm [[1616]], một người Nữ Chân là [[Nỗ Nhĩ Cáp Xích]] đã dựng quốc xưng Hãn, thành lập nhà nước "'''Đại Kim'''" ([[chữ Hán]]: 大金; [[bính âm]]: ''Dà Jīn'') ở vùng [[Đông Bắc Trung Quốc]] - sử sách gọi là Hậu Kim để phân biệt với [[nhà Kim]] cũng của người Nữ Chân từng tồn tại vào thế kỷ 12-13; đóng đô ở [[Hách Đồ A Lạp]] - còn gọi là "Hưng Kinh". Đến năm 1636, người thừa kế Nỗ Nhĩ Cáp Xích là [[Hoàng Thái Cực]] xưng Đế ở [[Thịnh Kinh]], đổi quốc hiệu thành '''Đại Thanh''' ([[chữ Hán]]: 大清; [[bính âm]]: ''Dà Qīng''), lúc ấy, lãnh thổ chỉ dừng lại ở vùng Đông Bắc Trung Quốc và khu vực Mạc Nam, nhưng cũng đã gây đe dọa lớn với nhà Minh, vốn đã rút lui về phía nam [[Vạn Lý Trường Thành]]. Năm 1644, [[Lý Tự Thành]] suất quân đánh chiếm [[Bắc Kinh]], nhà Minh diệt vong. Cùng năm đó, [[Ngô Tam Quế]] vốn là tướng tàn dư của nhà Minh, vì để đối kháng Lý Tự Thành mà đã đầu hàng nhà Thanh. Quân Thanh dễ dàng tiến qua [[Sơn Hải quan]], đánh bại Lý Tự Thành, chính thức dời đô về Bắc Kinh, cũng mở động một cuộc nam hạ quy mô lớn. Trong vòng thời gian mấy chục năm sau, nhà Thanh lần lượt tiêu diệt thế lực đối địch còn sót lại như tàn dư nhà Minh ở [[Hoa Bắc|Hoa Bắc,]] quân [[Đại Thuận]] của [[Lý Tự Thành]], Đại Tây của [[Trương Hiến Trung]], [[Nam Minh]] và nhà nước Minh Trịnh của [[Trịnh Thành Công]]; thống nhất toàn bộ Trung Quốc. Nhà Thanh chinh phục và trở thành triều đình cai trị lãnh thổ của: [[nhà Minh]] (1644-1662), đảo [[Đài Loan]] (1683), [[Mông Cổ]] (Ngoại Mông) (1691), [[Tây Tạng]] (1751), [[Tân Cương]] (1759); hoàn thành [[Mãn Thanh chinh phục Trung Hoa|cuộc chinh phục của người Mãn Châu]]. Vào giai đoạn cực thịnh cuối thế kỷ 18, nhà Thanh kiểm soát lãnh thổ rộng tới 13 triệu km2 (lãnh thổ Trung Quốc ngày nay rộng 9,6 triệu km2), là thời kỳ mà lãnh thổ Trung Quốc đạt mức rộng lớn nhất trong lịch sử. Trải qua ba đời Hoàng đế [[Khang Hi|Khang Hy]], [[Ung Chính]], [[Càn Long]], quốc lực của nhà Thanh cùng với kinh tế, văn hóa đều được khôi phục và phát triển mạnh mẽ, thống trị lãnh thổ rộng lớn và các phiên thuộc, sử gọi "Khang - Càn thịnh thế", là thời kỳ phát triển đỉnh cao của nhà Thanh, là một trong những thời kỳ huy hoàng nhất của các vương triều phong kiến trong lịch sử Trung Quốc.<ref>{{chú thích sách|title=Chinese Furniture: Exploring China's Furniture Culture|authors=Trương Hiểu Minh|first=|date = ngày 3 tháng 3 năm 2011 |publisher=[[Nhà xuất bản Đại học Cambridge]]|year=2011|isbn=9780521186469|edition=3rd|location=|page=22|pages=}}</ref><ref>{{chú thích sách|title=The Essential World History|authors=William J. Duiker|date=2018|publisher=Wadsworth Publishing|isbn=978-1133606581|page=411|coauthors=Jackson J. Spielvogel}}</ref>{{NoteTag|Có học giả nhận định rằng, vì nhà Thanh phổ biến chính sách [[văn tự ngục]] và「[[thủ sùng Mãn Châu]]」{{Sfnp|Lưu Tiểu Manh|2008|p=206}}<ref>{{chú thích sách|title=首崇满洲——清朝的民族本位思想|last=Chu Mẫn|first=|journal=Thương Tang|publisher=|year=2008|isbn=|location=|pages=|trans-title="Thủ sùng Mãn Châu" - tư tưởng dân tộc chuẩn mực của triều đại nhà Thanh|issue=Kỳ 5}}</ref>, nên [[Khang Càn thịnh thế]] cũng không mang nghĩa [[thịnh thế]] thực sự<ref>{{chú thích sách|title=中國歷代政治得失|last=Tiễn Mục|first=|date = ngày 27 tháng 4 năm 2018 |publisher=Đông đại|year=2018|isbn=9789571931579|location=|pages=|trans-title=Những được - mất trong chính trị của Trung Quốc|chapter=第五講 清代|trans-chapter=Quyển 5: đời Thanh}}</ref>, cũng có học giả cho rằng, học thuật thời Thanh có giá trị cực lớn đối với học thuật Trung Quốc, như "Tập dật học" thời Thanh đã sửa chữa và phục hồi không ít các văn hiến, tác phẩm cổ đại đã thất truyền.<ref>{{chú thích sách|title=清代學術概論|url=https://archive.org/details/qingdaixueshugai0000lian|last=Lương Khải Siêu|first=|publisher=Nhà xuất bản Cổ tịch Thượng Hải|year=1998|isbn=9787532523054|location=|pages=|trans-title=Đại cương về học thuật thời Thanh}}</ref> Văn nhân thời Thanh tôn sùng thực học, chú trọng tinh thần khảo biện và khảo chứng, đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của Hán học.<ref>{{chú thích sách|title=中国学术通史|last=Trương Lập Văn|first=|publisher=Nhà xuất bản Nhân dân|year=2004|isbn=9787010042756|volume=Quyển thời Thanh|location=|pages=|trans-title=Trung Quốc học thuật thông sử}}</ref>}}