Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mạc Kính Cung”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up, AlphamaEditor... |
|||
Dòng 67:
Tháng 5 năm [[Canh Tý]] ([[1600]]) ba viên Quận công Phan Ngạn, [[Bùi Văn Khuê]], Ngô Đình Nga chạy về hàng [[nhà Mạc]], [[Nguyễn Hoàng]] giả thác là đuổi bắt 3 viên Quận công phóng hỏa đốt sạch doanh trại rồi xuống thuyền kéo quân vào [[Quảng Nam]]. Kinh thành rối loạn, triều chính [[nhà Lê sơ|nhà Lê]] chia lìa, lòng người dao động. [[Trịnh Tùng]] phải mang [[Lê Kính Tông]] rời bỏ kinh đô chạy vào Thanh Hoa.
Cùng lúc, mẹ của [[Mạc Mậu Hợp]]<ref>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt22a.html Đại Việt sử ký toàn thư, quyển 17] ghi: trước khi Mạc Mậu Hợp truyền ngôi cho con, ''"Năm [[1592]]... Thái hậu nhà Mạc bị bắt, lo buồn mà chết"''. [http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt23.html Đại Việt sử ký toàn thư, quyển 18] ghi: ''"Năm [[1600]]... Mẹ [[Mạc Mậu Hợp]] xưng là Quốc mẫu... tông thất họ Mạc...cùng với con trưởng của Mậu Hợp đến kính lạy chào"''. Như vậy nhiều khả năng bà hoàng hậu vợ chính của [[Mạc Tuyên Tông]] (bị bắt và mất năm [[1592]]) không phải là mẹ đẻ của Mậu Hợp; mẹ đẻ Mậu Hợp là vợ thứ của Tuyên Tông.</ref> tự xưng Quốc mẫu, cùng tông thất [[nhà Mạc]] trở về [[Thăng Long]] và sai người đón Mạc Kính Cung. Tướng Ngô Đình Nga mang quân lại hàng.<ref>Phan Ngạn ngờ vực giết [[Bùi Văn Khuê]], sau đó Ngạn bị vợ Khuê là Nguyễn Thị Niên giết. Ba tướng bỏ Lê theo Mạc chỉ còn Đình Nga.</ref> Lực lượng của Mạc Kính Cung lại mạnh lên, có vài vạn người.<ref>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt23.html. Đại Việt sử ký toàn thư, quyển 18]{{Liên kết hỏng|date =
Tháng 8 năm [[1600]], Bình An vương [[Trịnh Tùng]] lại xuất quân đánh Mạc Kính Cung. Mạc Kính Cung sai quân chặn ở Gián Khẩu. Tướng Lê là Nguyễn Khải đánh tan quân Mạc, xuôi dòng sông Hát tiến xuống. Nhiều quân Mạc bị chết đuối. Mẹ [[Mạc Mậu Hợp]] bị bắt và bị giết. Mạc Kính Cung chạy ra Kim Thành. Quân Lê Trịnh chiếm lại được [[Thăng Long]]. Đến tháng 9, Ngô Đình Nga cũng bị bắt và bị giết.
Dòng 83:
Mạc Kính Cung giữ đất [[Cao Bằng]], cố gắng khôi phục gây dựng lại vị thế của vương triều, sử cũ cũng phải thừa nhận địa bàn hoạt động của Càn Thống đế “ở quãng [[Thái Nguyên]], Yên Quảng và [[Lạng Sơn]] hơn 30 năm, hễ quan quân tiến đánh thì chạy, trốn, khi quân rút về, lại hô hào nhau tụ hợp như cũ” ([[Khâm định Việt sử thông giám cương mục]]). Điều đó cho thấy ông hùng cứ cả một vùng rộng lớn, với phương sách khéo léo, uyển chuyển, tránh đối đầu trực tiếp nhưng không từ bỏ quyết tâm của mình. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh hàn vi, ly tán, tâm trạng nặng nề khổ đau khi phải rời xa [[Thăng Long]] kinh kỳ, vì lo lắng trước các cuộc tấn công của quân nhà Lê – Trịnh, thắng ít thua nhiều nên tâm trạng có lúc bi quan, chán nản, lâu ngày dẫn đến bệnh trầm uất, thái y chữa mãi không khỏi.<ref>[https://www.phunuonline.com.vn/van-hoa-giai-tri/vua-mac-kinh-cung-va-viec-dung-am-nhac-chua-benh-tram-uat-62303/ ''Vua Mạc Kính Cung và việc dùng âm nhạc chữa bệnh trầm uất''] Lê Thái Dũng - 08:08 21/10/2015.</ref>
Để an ủi, chữa trị cho vua, một vị quan trong triều đã nghĩ ra cách dùng âm nhạc, ca múa. Vị quan đó là người dân tộc thiểu số tên là [[Bế Văn Phùng]], quê bản Vạn, xã Bế Triều, châu Thạch Lâm (nay thuộc [[Cao Bằng]]) đỗ tiến sĩ khoa thi năm [[Mậu Tuất]] ([[1598]]), khoa thi thứ hai của nhà Mạc thời cát cứ.<ref>[http://www.caobang.gov.vn/content/chuy%E1%BB%87n-v%E1%BB%81-hai-%C3%B4ng-t%E1%BB%95-then-t%C3%ADnh-mi%E1%BB%81n-%C4%91%C3%B4ng-mi%E1%BB%81n-t%C3%A2y-c%E1%BB%A7a-cao-b%E1%BA%B1ng ''Chuyện về hai ông tổ Then tính miền Đông, miền Tây của Cao Bằng''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181224170811/http://www.caobang.gov.vn/content/chuy%E1%BB%87n-v%E1%BB%81-hai-%C3%B4ng-t%E1%BB%95-then-t%C3%ADnh-mi%E1%BB%81n-%C4%91%C3%B4ng-mi%E1%BB%81n-t%C3%A2y-c%E1%BB%A7a-cao-b%E1%BA%B1ng |date =
==Thất bại==
|