[[ImageHình:CubeChart.svg|thumb|280px|{{math|1=''y'' = ''x''<sup>3</sup>}} với giá trị {{math|1 ≤ ''x'' ≤ 25}}.]]
Trong số học, '''lập phương''' của một số ''n'' có nghĩa là nhân 3 lần giá trị của nó với nhau:
Dòng 160:
==Lịch sử==
Các nhà toán học [[Lưỡng Hà]] đã tạo ra các viên nén hình nêm với các bàn để tính các khối lập phương và các khối lập phương theo thời kỳ Babylon (thế kỷ XX đến XVI TCN)<ref>{{citechú thích booksách|last=Cooke|first=Roger|title=The History of Mathematics|url=https://books.google.com/books?id=CFDaj0WUvM8C&pg=PT63|date=ngày 8 Novembertháng 11 năm 2012|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-46029-0|page=63}}</ref><ref name="nen">{{citechú thích booksách|last= Nemet-Nejat|first=Karen Rhea|title=Daily Life in Ancient Mesopotamia|url=https://books.google.com/books?id=lbmXsaTGNKUC&pg=PA306|year=1998|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=978-0-313-29497-6|page=306}}</ref>. Phương trình bậc ba được nhà toán học người Hy Lạp cổ là [[Diophantus]] biết đến.<ref>Van der Waerden, Geometry and Algebra of Ancient Civilizations, chapter 4, Zurich 1983 {{ISBN|0-387-12159-5}}</ref> Anh hùng của Alexandria đã nghĩ ra một phương pháp tính toán cội nguồn của lập phương vào thế kỷ đầu tiên của Công Nguyên<ref>{{cite journal|last=Smyly|first=J. Gilbart|title=Heron's Formula for Cube Root|journal=Hermathena|year=1920|volume=19|issue=42|pages=64–67|publisher=Trinity College Dublin|jstor=23037103}}</ref>. Phương pháp giải [[phương trình]] bậc ba và phép khai căn bậc ba xuất hiện trong [[cửu chương toán thuật]], công trình [[toán học Trung Quốc]] được biên soạn vào khoảng thế kỷ thứ II trước công nguyên, được [[Lưu Huy]] chú giải vào thế kỷ thứ III của Công nguyên<ref name="oxf">{{citechú thích booksách|last=Crossley|first=John|last2=W.-C. Lun|first2=Anthony|title=The Nine Chapters on the Mathematical Art: Companion and Commentary|url=https://books.google.com/books?id=eiTJHRGTG6YC&pg=PA213|year=1999|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-853936-0|pages=176, 213}}</ref>. Nhà toán học người [[Ấn Độ]], [[Aryabhata]] đã viết một lời giải thích về lập phương trong nghiên cứu của ông. Trong năm 2010 Alberto Zanoni đã tìm ra một thuật toán mới<ref>http://www.springerlink.com/content/q1k57pr4853g1513/{{Liên kết hỏng|date =2021-03- ngày 29 tháng 3 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> để tính toán lập phương của một số nguyên dài trong một phạm vi nhất định, nhanh hơn gấp đôi.
