Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hà Tĩnh (thành phố)”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
clean up, general fixes, replaced: . → ., “ → " (14), ” → " (13) using AWB |
Hồi sửa về bản sửa đổi 65262190 của AlphamaBot (talk): Phiên bản ổn định |
||
Dòng 7:
| kinh độ = 105.902725
| bản đồ 1 = {{Infobox mapframe|zoom=11|frame-width=280}}
| phân chia hành chính = 10 phường,
| thời điểm dân số = 2019
| dân số = 202.062 người
Dòng 14:
| vùng = [[Bắc Trung Bộ]]
| tỉnh = [[Hà Tĩnh]]
| thành lập =
| loại đô thị = [[Đô thị Việt Nam#Đô thị loại II|Loại II]]
| năm công nhận =
| trụ sở UBND = 72 Phan Đình Phùng, phường [[Nam Hà (phường)|Nam Hà]]
| chủ tịch UBND =
| chủ tịch HĐND =
| dân tộc = 95% [[Người Việt|Kinh]], 5% dân tộc khác
| biển số xe = 38-P1/T1 xxx.xx
| điện thoại =
| fax =
| web = {{url|http://hatinhcity.gov.vn/ }}
Dòng 35:
Thành phố cách [[Vịnh Bắc Bộ]] 5 km về phía đông, cách thủ đô [[Hà Nội]] 351 km về phía Nam, cách thành phố [[Đồng Hới]] 152 km về phía Bắc, cách thị xã [[Hồng Lĩnh]] 36 km về phía Nam, cách [[thành phố Hồ Chí Minh]] 1362 km về phía Bắc, cách thành phố [[Vinh]] 50 km về phía Nam và cách thành phố [[Huế]] 317 km về phía Bắc.
[[Tập tin:Bệnh viện Đa khoa Thành phố Hà Tĩnh.jpeg|nhỏ|trái|280px|Bệnh viện Đa khoa thành phố Hà Tĩnh]]
Thành phố Hà Tĩnh nằm ở trung tâm miền đông
*Phía đông và phía tây giáp huyện [[Thạch Hà]]
*Phía nam giáp huyện [[Cẩm Xuyên]]
Dòng 47:
===Khí hậu===
{{Weather box
|metric first=y
|single line=y
Dòng 162:
| title = Vietnam Building Code Natural Physical & Climatic Data for Construction
| publisher = Vietnam Institute for Building Science and Technology
|
}}
Dòng 172:
Cơ cấu tổ chức chính quyền địa phương Thành phố Hà Tĩnh áp dụng theo thành phố thuộc tỉnh.
===HĐND Tp Hà Tĩnh===
* Địa chỉ:
* Thường trực HĐND thành phố:
{| class="wikitable"
Dòng 180:
|-
|1
|[[Nguyễn Văn Quý]]▼
|Uỷ viên BTV Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố
|-
|2
|[[Tống Thị Quỳnh Hoa]]
▲|Nguyễn Văn Quý
|Thành uỷ viên, Phó chủ tịch HĐND thành phố
|}
===UBND Tp Hà Tĩnh===
* Địa chỉ: Số 72 Phan Đình Phùng, Thành phố Hà Tĩnh
* Lãnh đạo UBND thành phố:
{| class="wikitable"
Dòng 196:
|-
|1
|[[Hà Văn Trọng]]
|Tỉnh ủy viên - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố
|-
|2
|[[Lương Quốc Tuấn]]
|Lê Quang Đức▼
|Ủy viên BTV Thành ủy - Phó Chủ tịch UBND thành phố
|-
|3
▲|[[Lê Quang Đức]]
|Thành uỷ viên - Phó Chủ tịch UBND thành phố
|}
Dòng 215:
Thời [[Bắc thuộc]] nằm trong châu [[Phúc Lộc]].
Nhà [[Tiền Lê]] (
Năm [[1025]], thuộc trại Định Phiên (nhà
Từ năm
Trong giai đoạn
Năm
Năm
[[Tháng 2]] năm [[1886]], [[Pháp]] nổ súng chiếm Thành Sen.
Dòng 231:
Ngày [[3 tháng 7]] năm [[1924]], [[Toàn quyền Đông Dương]] ra Nghị định thành lập thị xã Hà Tĩnh. Cho đến năm [[1942]], thị xã chỉ là một tỉnh lỵ nhỏ bé với diện tích 247 ha và 4.400 dân. Ngoài 4 xã mới sáp nhập năm [[1920]] là Đông Quế, Xã Tắc, Trung Hậu, Tiền Bạt, nội thị chia làm 8 khu phố: Tịnh Trung, Hoàn Thị, Tiền Môn, Hậu Môn, Tả Môn, Hữu Môn, Tân Giang, Nam Ngạn.
Năm
Trong giai đoạn
Năm [[1958]], thị xã trở lại là đơn vị hành chính thuộc tỉnh, nhưng cũng chỉ là một đơn vị cơ sở ngang xã.
Dòng 259:
Ngày [[13 tháng 2]] năm [[2019]], [[Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam|Thủ tướng Chính phủ]] [[Nguyễn Xuân Phúc]] ban hành Quyết định số 175/QĐ-Ttg công nhận thành phố Hà Tĩnh là [[đô thị loại II]] thuộc tỉnh Hà Tĩnh.<ref>[http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=2&_page=2&mode=detail&document_id=196166 Quyết định số 175/QĐ-Ttg của Thủ tướng Chính phủ]</ref>
Ngày [[21 tháng 11]] năm [[2019]],
==Du lịch ==
=== Thành Sen - Liên Thành ===
Đời Nguyễn, năm [[Minh Mạng|Minh Mệnh]] thứ 12 (1831), tỉnh Hà Tĩnh được thành lập, xã Trung Tiết được đặt làm thủ phủ Tỉnh. [[Tập tin:Quảng trường Hà Tĩnh.jpg|nhỏ|300px|Quảng trường Thành Sen bên trong thành cổ Hà Tĩnh|trái]]Năm Quý sửu, [[Tự Đức]] thứ 6 (1853), triều đình bỏ tỉnh, lấy phủ Hà Thanh (trước năm 1841 là Hà Hoa) lập đạo Hà Tĩnh. Đạo thành được đặt ở thôn Nài Thị, xã [[Đại Nài]], nguyên lỵ sở huyện [[Thạch Hà]].
Năm
Năm Nhâm Ngọ,
▲Năm Nhâm Ngọ, [[Tự Đức]] năm thứ 34 (1882) thành Hà Tĩnh mới được xây dựng bằng đá ong. Thành xây theo kiểu Vô-băng (Vauban), một chuyên gia người Pháp được vua [[Gia Long]] tin dùng và đã từng thiết kế [[Kinh thành Huế|thành Huế]]. Xây theo kiểu này Thành có mặt phẳng và gấp khúc theo hình chữ V để có thể đứng trên mặt Thành bắn thẳng xuống chân thành khi bị đối phương áp sát.
Theo sử cũ ghi chép: Chu vi Thành 366 trượng 5 thước 6 tấc (1722,832m), cao 8 thước (3,76m), xung quanh Thành có hào rộng 5 trượng (23,5m) sâu 4 thước (1,88m) chiếm một diện tích gần 134.000 m2, nếu kể cả phía ngoài Hào Thành là 160.000m2. Thành có 4 cửa, các cổng thành xây bằng gạch khá kiên cố. Cổng thành phía nam gọi là cửa Tiền, nằm lệch sang về phía đông, trên cổng có vọng lâu, có treo một quả chuông lớn để điểm giờ gác, do lính khố xanh phụ trách. Cổng phía bắc tên gọi là cửa hậu, nằm lệch về phía tây, cửa này thường đóng kín, vọng lâu trên cổng làm vọng gác nhà lao bên trong. Cổng phía tây tên gọi là cửa Hữu, nằm lệch về phía nam, trên vọng lâu có treo một cái trống lớn, cũng để điểm giờ do lính khố lục phụ trách.Cổng phía đông tên gọi là cửa tả, nằm lệch về phía nam, cửa này đóng kín quanh năm, vì ở phía trong là doanh trại lính khố xanh, phía ngoài là nghĩa địa của người Pháp, con đường chạy thẳng ra Võ Miếu.
Hàng 282 ⟶ 278:
Đường thứ hai nối từ đường nhất ra cửa hữu đi vào phía bên trái có các dinh thự: dinh Tuần Vũ phía trước, tiếp sau là nhà án sát, nhà lĩnh binh. Bên phải là trại lính khố lục, đến sân bóng vừa là bãi tập của lính. Cạnh sân bóng có hành cung, nơi các quan lại tỉnh nhà bái vọng nhà vua những ngày khánh tiết. Trước hành cung có cột cờ, hồ sen và hai khẩu súng thần công.
[[Tập tin:Không ảnh thành cổ Hà Tĩnh nhưng năm 1930-1935.jpg|trái|nhỏ|
Đường thứ ba nối từ đường thứ hai ra cửa hậu. Nếu từ cổng thành cửa hậu (cầu Đồng Vinh) đi vào thì bên trái là nhà Lao Hà Tĩnh xây gạch, có tường cao bao bọc, bốn góc có chòi canh, lính khố xanh thay nhau gác mỗi ngày. Trong thành có nhiều hồ nước, hai hồ bán nguyệt trước hành cung và dinh Tuần; bên cạnh dinh Bố chính có hồ Thành, trước nhà Lao có hồ lớn trồng sen, đến mùa hè sen nở rộ, hương thơm toả ngát cả vùng. Do đó người ta còn gọi là Thành Sen.
Ở đây còn có truyền thuyết: xưa kia ở Đạo thành Đại Nài có nhiều sen. Một đêm mưa to gió lớn, người dân địa phương và quan lại tỉnh hết sức ngạc nhiên vì thấy sen mọc đầy trong hào thành. Tỉnh thần cho đó là
Có người lại cho rằng kiểu thành Vô - băng trông giống như bông sen tám cánh, nên gọi như thế. Thành Nghệ An (thành Vinh) cũng kiểu Vô - băng nhưng người ta lại cho là giống con rùa nên gọi là Quy thành (Thành Rùa)
Ngày nay, Thành Sen chỉ còn trơ trọn lại nền móng, còn sót lại đoạn hào thành phía tây, phía bắc và phía đông. Riêng đoạn hào thành phía Nam đã bị san lấp. Các công trình như tuần dinh
[[Tập_tin:Hào_Thành_Sen.jpg|nhỏ|Đoạn hào phía bắc Thành Sen
=== Nhà Lao Hà Tĩnh ===
Được xây dựng từ sau khi thực dân Pháp đặt chính quyền cai trị trên đất Hà Tĩnh (khoảng năm 1898) cho đến những năm đầu của thế kỷ XX. Theo Hồi ký của cố giáo sư
Trước và sau vụ chống thuế năm 1908, ở Hà Tĩnh thực dân Pháp bắt nhiều sỹ phu yêu nước thuộc
Trong những năm 1930 đến 1932, Nhà Lao Hà Tĩnh chật ních tù nhân có lúc
Mùa đông người tù áo ướt đẫm mồ hôi, còn mùa hè thì như bị nướng trong lò... mỗi ngày được ra ngoài 5-6 phút để tiểu giải, rửa ráy nếu chậm là bị roi quất vào lưng, vào đầu...
Hàng 310 ⟶ 306:
Văn Miếu được phân bố trên một khuôn viên rộng, thoáng mát với diện tích khoảng 2.500 m2, ngoảnh mặt về hướng Đông, cách đường Quan (Quốc lộ 1A ngày nay) 50 m. Đi vào Văn Miếu có cổng tam quan (cổng chính cao khoảng 5m, hai cổng phụ (tả, hữu) cao khoảng 2, 3m đều làm bằng gỗ lim, có nghê đứng chầu, dân địa phương còn gọi là hai cột nanh). Cổng chính thường dành cho quan địa phương, nho sĩ và các vị bô lão, hai cổng phụ dành cho học trò và người dân. Qua cổng tam quan là con đường lát gạch chạy thẳng tới hồ bán nguyệt ở giữa, sau đó theo hai lối tả, hữu đi vào sân rộng và đến Thượng đường. Hồ bán nguyệt thường gọi là hồ Văn Miếu rất sâu, nước trong veo, nắng hạn lâu ngày cũng không bao giờ cạn. Tương truyền Hồ Văn Miếu rất linh thiêng, các cô gái trong làng không ai dám đến đây khi mặt trời đã lặn vì sợ ma quỷ quấy rối. Văn Miếu cũng là nơi thanh tịnh, sạch sẽ, xung quanh trồng cây cối làm hàng rào bảo vệ (chủ yếu là cây tre). Người dân vùng này quan niệm đây là nhà thờ Thánh nên kiêng kị, rất ít khi vào.
Văn Miếu giữ nguyên hiện trạng cho đến năm 1955. Miếu có ba tòa nhà chính, xếp hình chữ
Năm 1950, toàn bộ hiện vật ở Phương Cần (Cẩm Xuyên) như: tượng Thánh Khổng Tử, bài vị, văn điếu, bia, câu đối đều đem về hợp tự ở Văn Miếu.
Hàng 323 ⟶ 319:
Năm 1999, chợ Hà Tĩnh xảy ra một trận hỏa hoạn lớn, thiêu rụi toàn bộ kết cấu chợ. Vào năm 2001 chính quyền Tỉnh Hà Tĩnh quyết định xây dựng lại chợ Hà Tĩnh với quy mô lớn hơn, và hiện đại hơn như ngày nay.
Trong dân gian còn lưu truyền câu ca:<blockquote>
== Văn hóa ==
Hàng 335 ⟶ 331:
===Người nổi tiếng===
* Hoàng giáp chế khoa [[Nguyễn Hoành Từ]]
* Đình nguyên Thám hoa [[Đặng Văn Kiều]](1824 - 1881): người xã Phất Náo, huyện
* Danh họa [[Nguyễn Phan Chánh]]
* Giáo sư, Viện sĩ [[Hoàng Trinh]]
* Giáo sư, Tiến sĩ [[Hồ Trọng Ngũ]]
* [[Lê Thị Nga]]: Chủ nhiệm Ủy ban
* [[Nguyễn Đức Thanh]]: Bí thư Tỉnh ủy tỉnh
* [[Trần Tiến Hưng]]: Phó
===Lễ hội truyền thống===
Hàng 349 ⟶ 345:
Trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh tập trung nhiều cơ sở giáo dục và đào tạo từ bậc mẫu giáo, tiểu học đến cao đẳng, đại học như:
===Đại học, Cao đẳng===
* [[Trường Đại học Hà Tĩnh]]: số 447 đường 26 Tháng 3, phường
[[Tập tin:Trường Đại học Hà Tĩnh, cơ sở I.jpeg|nhỏ|trái|250px|Trường Đại học Hà Tĩnh, cơ sở I.]]
* Trường Cao đẳng Y tế Hà Tĩnh: Đường
* Trường Cao đẳng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Du:
* Trường Cao đẳng nghề Việt Đức Hà Tĩnh: 371 Nguyễn Công Trứ,
* Trường Cao đẳng nghề công nghệ Hà Tĩnh: Số 01 - Ngõ 455 - Đường Trần Phú -
===Trường Trung cấp Nghề===
* Trường Trung cấp Nghề Hà Tĩnh (
[[Tập tin:Trường Trung cấp Nghề Hà Tĩnh.jpeg|nhỏ|trái|300px]]
===Trường Trung học Phổ thông===
* [[Trường Trung học phổ thông
* Trường THPT Phan Đình Phùng: 65 Phan Đình Phùng,
* Trường THPT Thành Sen: Đường Nguyễn Huy Long,
==Hình ảnh==
|