Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đắk Nông”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n Đã lùi lại sửa đổi của 2001:EE0:4BD5:CF10:1C51:D5D0:A497:D6EF (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của 103.199.71.7
Thẻ: Lùi tất cả
Dòng 36:
| thành lập = [[2003]] <br> [[1]]/[[1]]/[[2004]] (chính thức)}}
 
'''Đắk Nông''' là một [[tỉnh (Việt Nam)|tỉnh]] thuộc vùng [[Tây Nguyên]], [[Trung Bộ|miền Trung]], [[Việt Nam]].
 
Năm [[2020]], Đắk Nông là đơn vị hànhtỉnh, chínhthành [[Việt Nam]] đông thứ 57 về số dân, xếp thứ 52 về [[Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP)]], xếp thứ 47 về [[Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP)|GRDP]] bình quân đầu người, đứng thứ 18 về tốc độ tăng trưởng [[Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP)|GRDP]]. Với 637.905 người dân<ref>{{Chú thích web|url=https://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=714|title=Dân số các tỉnh Việt Nam|last=|first=|date=|website=Tổng cục Thống Kê Việt Nam|archive-url=|archive-date=|url-status=|access-date=Ngày 30 tháng 09 năm 2019}}</ref>, số liệu GRDP đạt 35,07 nghìn tỉ [[Đồng (đơn vị tiền tệ)|Đồng]] (tương ứng với 1,52 tỉ USD), GRDP bình quân đầu người đạt 48,83 triệu đồng (tương ứng với 2.123 USD), tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 4,65%.<ref name=":0">{{Chú thích web|url=http://www.mpi.gov.vn/Pages/tinbai.aspx?idTin=42035&idcm=224|title=Tình hình kinh tế, xã hội Đắk Nông năm 2018|last=|first=|date=|website=Bộ Kế hoạch và Đầu tư|archive-url=|archive-date=|url-status=|access-date=Ngày 12 tháng 10 năm 2019}}</ref>
 
Tỉnh Đắk Nông được thành lập vào ngày 1 tháng 1 năm 2004, theo Nghị quyết số 22/2003/QH11 ban hành ngày 26 tháng 11 năm 2003 của Quốc hội trên cơ sở chia tách [[Đắk Lắk|tỉnh Đắk Lắk]] thành 2 tỉnh [[Đắk Lắk]] và Đắk Nông.<ref name="tachtinh">[http://quochoi.vn/hoatdongcuaquochoi/cackyhopquochoi/quochoikhoaXI/kyhopthutu/Pages/van-kien-tai-lieu.aspx?ItemID=2821 của Quốc hội khoá XI Về việc chia và điều chỉnh địa giới hành chính một số tỉnh], Cổng thông tin điện tử Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.</ref>
Dòng 58:
[[Hình: Cao nguyên Mơ Nông, Đắk Nông.jpg|nhỏ|phải|250px|<center>Cao nguyên Mơ Nông]]
 
Đắk Nông nằm trọn trên [[M’nông|cao nguyên M’Nông]], với độ cao trung bình từ 600 mét đến 700 mét so với mặt nước biển, cao nhất là ở Tà Đùng với độ cao lên đến 1.982 mét. Nhìn chung [[địa hình]] [[ĐắcĐắk Nông|Đăk Nông]] chạy dài và thấp dần từ đông sang tây. Địa hình đa dạng, phong phú và bị chia cắt mạnh, có sự xen kẽ giữa các núi cao, với các [[cao nguyên]] rộng lớn, dốc thoải, lư­ợn sóng, khá bằng phẳng xen kẽ các dải đồng bằng thấp trũng<ref name="dktn01">[http://www.daknong.gov.vn/gioithieu/Pages/dieu-kien-tu-nhien.aspx Điều kiện tự nhiên tỉnh Đắc Nông], Cổng thông tin điện tử [[Đắc Nông|tỉnh Đắk Nông]]</ref>.
 
Khí hậu ĐăkĐắk Nông chuyển tiếp giữa hai tiểu vùng [[khí hậu]] [[Tây Nguyên (Việt Nam)|Tây Nguyên]] và [[Đông Nam Bộ (Việt Nam)|Đông nam bộ]], chính vì vậy chế độ khí hậu mang đặc điểm chung của khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, nhưng có sự nâng lên của địa hình nên có đặc trưng của khí hậu cao nguyên nhiệt đới ẩm, vừa chịu ảnh hưởng của [[gió mùa tâyTây namNam]] khô nóng. Khí hậu phân hóa thành 2 mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô. Mùa mưa thường kéo dài từ tháng 4 đến hết tháng 11, tập trung trên 90% lượng mưa cả năm. Lượng mưa trung bình năm 2.513&nbsp;mm513mm. Mùa khô từ tháng 12 đến hết tháng 3 năm sau, lượng mưa không đáng kể. Nhiệt độ trung bình năm 22-23 22–23<small><sup>0</sup></small>C, nhiệt độ cao nhất 35 <small><sup>0</sup></small>C, thấp nhất 14 <small><sup>0</sup></small>C. Với điều kiện thời tiết này rất phù hợp với phát triển các cây trồng nhiệt đới lâu năm. Tuy nhiên [[khí hậu]] ở ĐắcĐắk Nông cũng có những mặt bắt lợi là sự mất cân đối về lượng mưa trong năm và sự biến động lớn về biên độ nhiệt ngày đêm và theo mùa, nên yếu tố quyết định đến sản xuất và sinh hoạt là việc cấp nước, giữ nước và việc bố trí mùa vụ cây trồng<ref name="dktn01"/>.
 
Đắk Nông có mạng lưới sông suối, hồ, đập phân bố tương đối đều khắp, thuận lợi để khai thác nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng các công trình thủy điện. Đất đai ĐăkĐắk Nông khá phong phú và đa dạng, được chia thành 5 nhóm đất chính gồm Nhóm đất xám, đất đỏ bazan, còn lại là đất đen bồi tụ. [[Đất nông nghiệp]] chiếm 47% tổng diện tích tự nhiên. Trong đó đất trồng cây công nghiệp lâu năm chiếm phần lớn diện tích<ref name="dktn01"/>.
 
==Lịch sử==
[[Thời Pháp thuộc]] năm 1893, [[người Pháp]] toàn quyền cai trị vùng cao nguyên Trung phần, trong đó có khu vực nay là tỉnh ĐăkĐắk Nông. Hệ thống hành chính thực dân tập trung ở [[Đăk Mil]] và [[Đăk Song]]. Trong thời gian từ năm 1912 đến năm 1936, tại khu vực cao nguyên M'Nông đã diễn ra cuộc khởi nghĩa lớn và quy mô kéo dài chống lại thực dân Pháp do thủ lĩnh người dân tộc [[M'Nông]] là [[N'trang Lơng]] lãnh đạo. Năm 1940, bên cạnh nhà tù [[Buôn Ma Thuột]], Pháp cho xây dựng Ngục [[Đăk Mil]] (nay thuộc huyện [[Đăk Mil]]).
 
Khu vực này năm 1946 thuộc [[Xứ Thượng Nam Đông Dương]] rồi đến năm 1950 thì gom vào [[Hoàng triều Cương thổ]] trước khi đơn vị này bị xóa bỏ năm 1955 dưới chính thể [[Việt Nam Cộng hòa]]. Từ năm 1959, khu vực Nâm Nung trở thành khu căn cứ của lực lượng quân cách mạng.
Dòng 245:
Nét đặc sắc của Đắk Nông có lẽ vẫn phần nào là rất nhiều của Đắk Lắk do một thời gian dài tỉnh này là một khu vực của Đắk Lắk.
 
Vùng đất này có nền văn hóa cổ truyền khá đa dạng của nhiều dân tộc đậm nét truyền thống và bản sắc riêng. Nơi đây còn lưu giữ nhiều pho sử thi truyền miệng rất độc đáo như [[Đam San|sử thi ''Đam San'']] dài hàng ngàn câu. Các luật tục cổ, kiến trúc [[nhà sàn]], [[nhà rông]] và tượng nhà mồ còn chứa bao điều bí ẩn đầy hấp dẫn.
 
Các loại nhạc cụ dân tộc từ lâu đời đã trở nên nổi tiếng và là niềm tự hào của cả vùng [[Tây Nguyên]], của văn hóa dân gian Việt Nam: bộ đàn đá của người M'Nông (huyện Lăk - Đăk Lăk), bộ chiêng đá được phát hiện tại [[Đắk R'lấp]] có niên đại hàng ngàn năm về trước, đàn [[T'rưng]], đàn [[K'lông pút]], đàn nước, kèn, sáo... Nếu đúng dịp, du khách sẽ được tham dự những lễ hội độc đáo còn nguyên chất dân gian. Trong lễ hội, cả buôn làng cầm tay nhau nhảy múa xung quanh đống lửa theo nhịp của cồng, chiêng.
 
==Y tế &và Giáogiáo dục==
===Giáo dục===
Tính đến thời điểm ngày 30 tháng 9 năm 2011, trên địa bàn toàn tỉnh [[Đăk Nông|Đắk Nông]] có 240 trường học ở cấp phổ, trong đó có Trung học phổ thông (cấp 3) có 22 trường, Trung học cơ sở (cấp 2) có 82 trường, Tiểu học có 136 trường, bên cạnh đó còn có 89 trường mẫu giáo<ref name="gdvn2011"/>. Với hệ thống trường học như thế, nền giáo dục trong địa bàn Tỉnhtỉnh ĐăkĐắk Nông cũng tương đối hoàn chỉnh, góp phần giảm thiểu nạn mù chữ trong địa bàn tỉnh<ref name="gdvn2011">[http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=15355 Thống kê về Giáo dục Việt Nam, Niên giám thống kê 2011], Theo tổng cục thống kê [[Việt Nam]]</ref>.
Ngoài ra tỉnh có 1 trường chuyên đó là Trường THPT Chuyênchuyên Nguyễn Chí Thanh: Số 08 Lê Duẩn, Thành phố Gia Nghĩa.
 
===Y tế===
Theo thống kê về y tế năm 2011, trên địa bàn toàn tỉnh Đắk Nông có 79 cơ sở khám chữa bệnh trực thuộc Sở Y tế. Trong đó có 8 [[trạm xá]], 71 trạm y tế phường xã, với 1029 giường bệnh và 258 bác sĩ, 596 y sĩ, 859 y tá và khoảng 483 nữ hộ sinh<ref>[http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=15356 Y tế, Văn hoá, Thể thao và Mức sống dân cư ], Tổng cục thống kê</ref>.
 
Đắk Nông có bệnh viện tuyến tỉnh là Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Nông, nhưng cơ sở vật chất và kỹ thuật tại bệnh viện còn nhiều mặt hạn chế, thiếu các máy móc thiết bị hỗ trợ nên tình trạng bệnh nhân phải chuyển tuyến đến các bệnh viện tuyến trên như: [[Bệnh viện Chợ Rẫy]] (Hồ Chí Minh), [[Bệnh viện Đà Nẵng]] (Đà Nẵng), [[Bệnh viện Bạch Mai]] (Hà Nội), Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên (tỉnh [[Đắk Lắk]]) còn cao. Ngành Y tế của tỉnh đang tập trung về nhân lực, tìm hiểu các kỹ thuật hiện đại, tham gia các khóa đào tạo từ các bệnh viện tuyến trên để hạn chế được tình trạng trên.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Đắk_Nông”