Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Từ Hán-Việt”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Ngày tết đến là niềm vui bất ngờ Thẻ: Đã bị lùi lại Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
n Đã lùi lại sửa đổi của 125.235.213.253 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của TheFriendlyRobot Thẻ: Lùi tất cả Đã bị lùi lại Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao |
||
Dòng 112:
|''Câu lạc bộ {{vi-nom|(俱樂部)}}''
|}
Các [[Danh sách nhà ngôn ngữ học|nhà ngôn ngữ học]] Việt Nam thường chia từ và âm Hán Việt thành ba loại dựa theo thời điểm hình thành trong tiếng Việt là ''từ/âm Hán Việt cổ'', ''từ/âm Hán Việt'' và ''từ/âm Hán Việt Việt hoá''. Cách phân loại này bắt nguồn từ cách phân loại từ Hán Việt của nhà ngôn ngữ học người Trung Quốc [[Vương Lực (nhà ngôn ngữ học)|Vương Lực]] (王力).<ref name="Cần đổi tên các loại Hán Việt">An Chi, [http://petrotimes.vn/can-doi-ten-cac-loai-han-viet-340581.html Cần đổi tên các loại “Hán Việt”], PetroTimes, truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2015.</ref><ref name="Hán - Việt là gì">An Chi, [http://petrotimes.vn/han-viet-la-gi-337386.html Hán - Việt là gì?], PetroTimes, truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2015.</ref> Cách phân loại từ Hán Việt của Vương Lực được giới nghiên cứu ngôn ngữ biết đến lần đầu vào năm [[1948]] qua một bài viết dài 128 trang của Vương Lực có tiêu đề là "Hán Việt ngữ nghiên cứu" 漢越語研究 đăng trên "Lĩnh Nam học báo" (嶺南學報, tập san học thuật của Khoa Trung văn [[Đại học Lĩnh Nam (Hương Cảng)|Đại học Lĩnh Nam]], [[Hương Cảng]]) [[Xuất bản phẩm định kỳ#Tập và Kỳ|tập 9, kỳ 1]]. Trong bài viết này Vương Lực chia từ ngữ tiếng Việt thành hai loại dựa theo nguồn gốc của chúng là ''tiếng Việt'' (nguyên văn: 越語 Việt ngữ) và ''tiếng Hán Việt'' (漢越語 Hán Việt ngữ). Dựa theo thời điểm hình thành trong tiếng Việt Vương Lực chia tiếng Hán Việt thành ba loại là ''tiếng Hán Việt cổ'' (古漢越語 cổ Hán Việt ngữ), ''tiếng Hán Việt'' (漢越語 Hán Việt ngữ) và ''Hán ngữ Việt hoá'' (漢語越化). Cách phân loại của Vương Lực được hầu hết các nhà ngôn ngữ học Việt Nam tán thành và tiếp nhận, chỉ điều chỉnh lại tên gọi các loại. Tiếng Việt, một trong ba loại tiếng Việt, được đổi thành ''từ thuần Việt'', tiếng Hán Việt cổ, tiếng Hán Việt (một trong ba loại tiếng Hán Việt) và Hán ngữ Việt hoá được đổi thành ''từ Hán Việt cổ'', ''từ Hán Việt'', ''từ Hán Việt Việt hoá''.<ref name="Cần đổi tên các loại Hán Việt"/><ref name="Hán - Việt là gì"/><ref
Cách đặt tên loại của Vương Lực có phần bất hợp lý khi trong tiếng Việt lại có một loại gọi là tiếng Việt, trong tiếng Hán Việt lại có một loại gọi là tiếng Hán Việt. Việc đổi tên tiếng Việt và tiếng Hán Việt thành từ thuần Việt và từ Hán Việt của các nhà ngôn ngữ học Việt Nam giữ nguyên sự bất hợp lý này.<ref name="Cần đổi tên các loại Hán Việt"/><ref name="Hán - Việt là gì"/><ref name="Từ thuần Việt">An Chi, [http://petrotimes.vn/tu-thuan-viet-218346.html Từ thuần Việt?], PetroTimes, truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2015.</ref><ref name="Hán -Việt và thuần Việt">Cao Xuân Hạo, [http://www.talawas.org/talaDB/showFile.php?res=81&rb=06 "Hán -Việt" và "thuần Việt"], talawas, truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2015.</ref>
Dòng 120:
Từ/âm Hán Việt cổ là những từ tiếng Hán được tiếng Việt thu nhận trước thời Đường thông qua giao tiếp bằng lời nói. Hầu hết từ/âm Hán Việt cổ bắt nguồn từ tiếng Hán thời nhờ Hán. Phần lới quãng thời gian từ cuối thời nhà Hán đến trước thời Đường Giao Chỉ trong tình trạng độc lập hoặc quan lại địa phương cát cứ, việc tiếp xúc với tiếng Hán bị giảm thiểu so với trước. Cho đến trước thời Đường, ngay cả khi nhà Hán sụp đổ đã lâu người Việt ở Giao Chỉ vẫn đọc chữ Hán bằng âm Hán Việt cổ bắt nguồn từ tiếng Hán thời nhà Hán.<ref>王力, [http://commons.ln.edu.hk/cgi/viewcontent.cgi?article=1199&context=ljcs_1929 漢越語研究], trang 8. 9, 58</ref><ref name="王力《汉越语研究》对历史层次的探索和启示">李小凡, [http://ccl.pku.edu.cn/chlib/articles/%E7%8E%8B%E5%8A%9B%E6%B1%89%E8%B6%8A%E8%AF%AD%E7%A0%94%E7%A9%B6%E5%AF%B9%E5%8E%86%E5%8F%B2%E5%B1%82%E6%AC%A1%E7%9A%84%E6%8E%A2%E7%B4%A2%E5%92%8C%E5%90%AF%E7%A4%BA.pdf 王力《汉越语研究》对历史层次的探索和启示] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160419065056/http://ccl.pku.edu.cn/chlib/articles/%E7%8E%8B%E5%8A%9B%E6%B1%89%E8%B6%8A%E8%AF%AD%E7%A0%94%E7%A9%B6%E5%AF%B9%E5%8E%86%E5%8F%B2%E5%B1%82%E6%AC%A1%E7%9A%84%E6%8E%A2%E7%B4%A2%E5%92%8C%E5%90%AF%E7%A4%BA.pdf |date=2016-04-19 }}, trang 28, 29.</ref> Một số ví dụ về từ Hán Việt cổ:[[Tập tin:Tu thuan Viet + Tu Han Viet.svg|nhỏ|367x367px]]
* Tươi: âm Hán Việt cổ của chữ "鮮", âm Hán Việt là "tiên".<ref
*Kim, ghim: âm Hán Việt cổ của chữ "針", âm Hán Việt là "châm".<ref name="漢越語研究">王力, [http://commons.ln.edu.hk/cgi/viewcontent.cgi?article=1199&context=ljcs_1929 漢越語研究], trang 67.</ref>.
*"Bố" trong "bố mẹ": âm Hán Việt cổ của chữ "父", âm Hán Việt là "phụ".<ref name="commons.ln.edu.hk">王力, [http://commons.ln.edu.hk/cgi/viewcontent.cgi?article=1199&context=ljcs_1929 漢越語研究], trang 62.</ref>
Dòng 187:
==Xem thêm==
*[[Hanja]]
==Chú thích==
{{tham khảo|30em}}
==Liên kết ngoài==
* [
* [
* [http://vdict.com/ Từ điển Hán Việt trên VDict]
* [http://www.asinah.net/china/vietnamese.html Từ điển Giản/Hán Việt]
* [http://hvdic.thivien.net/ Từ điển Hán Việt Thiều Chửu, Trần Văn Chánh, Nguyễn Quốc Hùng (trực tuyến và offline)]
▲* [[Ma]]
* [https://montgomerycollege.academia.edu/AlvesMark/Sino-Vietnamese-Linguistics Papers on Sino – Vietnamese Linguistics]
{{Hệ thống tiếng Việt}}
Dòng 205:
[[Thể loại:Ngôn ngữ học]]
[[Thể loại:Từ mượn]]
| |||