Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhà Đường”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Chính tả
Dòng 171:
=== Khu vực Đông Bắc ===
[[File:Tang-Korean wars.png|thumb|Bản đồ các cuộc chiến giữa nhà Đường và các quốc gia trên bán đảo Triều Tiên.]]
Năm 644, tương tự [[Chiến tranh Tùy – Cao Câu Ly|nhà Tùy trước đó]], [[Đường Thái Tông]] phát động một [[Chiến tranh Đường – Cao Câu Ly lần thứ nhất|cuộc xâm lược quy mô lớn]] nhằm vào [[Cao Câu Ly]]. Tuy giành được những thắng lợi sơ khởi song quân Đường phải rút lui do không thể xuyên thủng phòng tuyêntuyến của [[Uyên Cái Tô Văn]] (603–666).{{sfn|Graff|2002|p=193}} Năm 660, dưới thời [[Đường Cao Tông]], quân Đường với sự trợ giúp của Tân La đã thành công đánh bại [[Bách Tế]].{{sfn|Seth|2016|p=47}} Tàn quân Bách Tế cầu viện đồng minh là Yamato (Nhật Bản), song liên quân hai nước này bị quân Đường và Tân La dưới sự chỉ huy của [[Tô Định Phương]] và [[Kim Yushin|Kim Dữu Tín]] (595–673) tiêu diệt trong [[Trận Bạch Giang]] vào tháng 8 năm 663.{{sfn|Needham|1986c|pp=685–687}} Về phần Cao Câu Ly, nước này đã bị suy yếu trầm trọng bởi những xung đột nội bộ và việc để mất nhiều thành trì trọng yếu ở biên ải vào tay quân Đường trong năm 645.{{sfn|Kim Jinwung|2012|p=51}} Năm 668, Cao Câu Ly thất thủ trước liên quân Đường – Tân La do [[Lý Thế Tích]] (594–669) chỉ huy.{{sfn|Benn|2002|p=4}}
 
Dù từng là kẻ thù song nhà Đường đã thu nạp nhiều quan lại và tướng lĩnh Cao Câu Ly cũ vào bộ máy quản lý và quân sự, ví dụ như hai anh em Uyên Nam Sinh (634–679) và Uyên Nam Sản (639–701).{{sfn|Paine|2014|p=280}} Nhà Đường thành lập [[An Đông đô hộ phủ]] và cai trị miền Bắc bán đảo Triều Tiên từ năm 668 đến năm 676. Năm 671, Tân La chấm dứt liên minh, phát động chiến tranh nhằm đánh đuổi quân Đường khỏi bản đảo Triều Tiên. Cũng trong lúc này, nhà Đường phải đối mặt với các mối đe dọa từ người [[Thổ Phồn]] ở biên giới phía Tây nên không thể toàn lực đối phó với mối đe dọa từ Tân La. Đến năm 676, Tân La đánh chiếm toàn bộ lãnh thổ cũ của Bách Tế và Cao Câu Ly ở phía Nam [[sông Đại Đồng]] mà nhà Đường chiếm được trước đó.{{sfn|Kang|2006|p=54}} Sau cuộc nổi dậy của Đông Đột Quyết vào năm 679, nhà Đường từ bỏ hoàn toàn ý định tái chinh phục Triều Tiên.{{sfn|Graff|2002|p=201}}