Khác biệt giữa bản sửa đổi của “HMS Invincible (1907)”

Vũ khí [[chiến tranh phòng không|phòng không]] bao gồm một khẩu [[QF 3 inch 20 cwt]] duy nhất trên bệ MkII góc cao bố trí ở đầu cuối của cấu trúc thượng tầng. Nó trang bị kiểu vũ khí này trong giai đoạn [[tháng 10]]-[[tháng 11]] năm [[1914]] và từ [[tháng 4]] năm [[1915]] trở về sau. Một khẩu [[pháo Hotchkiss]] 3-pounder trên bệ Mk Ic góc cao với góc nâng tối đa 60° cũngCũng được trang bị vào [[tháng 11]] năm [[1914]]. Năm ống phóng [[ngư lôi]] ngầm [[Ngư lôi Anh 18 inch|{{convert|17,7|in|adj=on}}]] được trang bị cho ''Invincible'', gồm hai ống mỗi bên mạn và một ống phía đuôi,<ref name=c24/> và nó mang theo 14 quả ngư lôi.<ref name=r83/>

Hoạt động đầu tiên của ''Invincible'' trong chiến tranh là trong thành phần lực lượng tàu chiến-tuần dương dưới quyền chỉ huy của [[Đô đốc]] [[David Beatty, Bá tước thứ nhất Beatty|David Beatty]] trong [[Trận Heligoland (1914)|Trận Heligoland Bight]] vào ngày [[28 tháng 8]] năm [[1914]]. Các con tàu của Beatty thoạt tiên được dự định sẽ hỗ trợ từ xa cho các tàu tuần dương và tàu khu trục Anh tiếp cận bờ biển Đức trong trường hợp các tàu chiến chủ lực của [[Hạm đội Biển khơi Đức]] xuất quân đáp trả các cuộc tấn công của Anh. Chúng quay mũi về phía Nam đi hết tốc độ lúc 11 giờ 35 phút<ref group=Note"Ghi chú">Thời gian nêu trong bài này thuộc [[giờ GMT]], trễ hơn một giờ so với đa số các công trình nghiên cứu của Đức, vốn thuộc về múi [[giờ Trung Âu]], một giờ sớm hơn.</ref> khi lực lượng hạng nhẹ Anh không tách ra kịp thời theo kế hoạch, và triều cường đang dâng cao khiến các tàu chiến chủ lực Đức có thể vượt qua các bãi tại cửa sông [[Jade Estuary]]. Chiếc [[tàu tuần dương hạng nhẹ]] mới nguyên [[HMS Arethusa (1913)|''Arethusa'']] đã bị đánh hỏng trước đó trong trận chiến do hỏa lực từ các tàu tuần dương hạng nhẹ Đức [[SMS Strassburg|''Strassburg'']] và [[SMS Köln (1909)|''Köln'']], khi các tàu chiến-tuần dương của Beatty hiện ra từ làn sương mù lúc 12 giờ 37 phút. ''Strassburg'' lẫn vào trong làn sương mù và né tránh được hỏa lực pháo, nhưng ''Köln'' vẫn bị trông thấy và nhanh chóng bị đánh hỏng bởi đạn pháo của hải đội. Tuy nhiên, Beatty bị thu hút khỏi hoạt động kết liễu nó do sự xuất hiện bất ngờ của chiếc tàu tuần dương hạng nhẹ cũ [[SMS Ariadne|''Ariadne'']] ngay trước mũi. Ông quay mũi đuổi theo, biến nó thành một xác tàu cháy bùng chỉ với ba loạt đạn pháo ở khoảng cách chưa đầy {{convert|6000|yd|km|abbr=on}}. Đến 13 giờ 10 phút, Beatty quay mũi về phía Bắc và ra mệnh lệnh chung để rút lui.<ref name=m9>{{Harvnb|Massie|2004|p=109–113}}</ref> Vào lúc này, ''Invincible'' theo sau lực lượng chủ lực của Beatty đã khai hỏa nhắm vào ''Köln'', bắn 18 quả đạn pháo vào đối phương nhưng đều bị trượt,<ref>{{Harvnb|Tarrant|1986|p=33}}</ref> cho đến khi lực lượng chính của Beatty can thiệp, và ''Köln'' bị đánh chìm bởi hai loạt đạn pháo từ chiếc [[HMS Lion (1910)|''Lion'']]. <ref name=m9/>

Hải đội Tây Ấn của Anh dưới quyền chỉ huy của Chuẩn đô đốc [[Christopher Cradock]] đã bị [[Hải đội Đông Á Đức Quốc]] do Đô đốc [[Maximilian von Spee]] chỉ huy tiêu diệt trong [[trận Coronel]] tại [[Chile]] vào ngày [[1 tháng 11]] năm [[1914]]. Để đối phó, Bộ Hải quân Anh ra lệnh gửi một hải đội để tiêu diệt lực lượng Đức. Hải đội này, dưới quyền chỉ huy của Đô đốc [[Doveton Sturdee|Sir Doveton Sturdee]], bao gồm ''Invincible'' (soái hạm) và con tàu chị em [[HMS Inflexible (1907)| ''Inflexible'']]. Chúng khởi hành vào ngày [[11 tháng 11]], gặp gỡ nhiều tàu tuần dương khác dưới quyền Chuẩn đô đốc Stoddard tại [[Công viên hải dương quốc gia Abrolhos|Abrolhos Rocks]], ngoài khơi bờ biển [[Brasil]] vào ngày [[26 tháng 11]]. Chúng lên đường ngay ngày hôm sau, đi đến [[Stanley, quần đảo Falkland|Cảng Stanley]] vào sáng ngày [[7 tháng 12]].<ref>{{Harvnb|Massie|2004|p=248–251}}</ref>

Spee ra lệnh quay mũi về phía Nam với hy vọng tách khỏi trận chiến trong khi tầm nhìn của lực lượng Anh bị che khuất, nhưng chỉ có thể tăng khoảng cách lên {{convert|17000|yd|km}} trước khi phía Anh phát hiện sự đổi hướng. Việc này trở nên vô ích khi các tàu chiến-tuần dương Anh đuổi theo với tốc độ {{convert|24|kn|mph km/h|lk=in}}; và sau 40 phút phía Anh lại nổ súng ở khoảng cách {{convert|15000|yd|km}}. Tám phút sau đó Spee lại đổi hướng về phía Đông; chiến thuật của ông lần này là thu ngắn khoảng cách với các tàu chiến Anh để đưa các khẩu pháo hạng hai {{convert|15|cm|abbr=on}} vào chiến đấu. Lần này ông đã thành công, và các khẩu pháo 15 cm có thể khai hỏa lúc 15 giờ 00 ở góc nâng tối đa. Vào lúc này khói ảnh hưởng cho cả hai phía, dù vậy đã có nhiều phát bắn trúng. Những phát bắn trúng từ phía Đức đã không nổ hoặc chỉ trúng vào khu vực không quan trọng. Ngược lại phòng động cơ bên mạn phải của ''Geneisenau'' bị loại khỏi vòng chiến. Đến 15 giờ 15 phút, Sturdee ra lệnh cho các con tàu dưới quyền quay mũi nhằm chiếm lấy ưu thế trên gió. Spee đổi sang hướng Tây Bắc, dường như là muốn [[cắt ngang chữ T]] lực lượng Anh, nhưng thực ra là muốn đưa các khẩu pháo bên mạn phải không bị hư hại của ''Scharnhorst'' vào hoạt động vì đa số các khẩu pháo bên mạn trái đã bị loại khỏi vòng chiến. Phía Anh tiếp tục bắn trúng ''Scharnhorst'' và ''Gneisenau'' một cách đều đặn vào lúc này, và ''Scharnhorst'' ngừng bắn lúc 16 giờ 00 trước khi bị lật úp lúc 16 giờ 17 phút mà không có người nào sống sót. ''Gneisenau'' đã bị chậm lại trước đó do hư hại, và nó tiếp tục bị ''Inflexible'' và ''Invincible'' bắn phá trong một giờ rưỡi tiếp theo ở khoảng cách được rút ngắn xuống còn {{convert|4000|yd|km}}. Cho dù bị hư hại, thủy thủ đoàn của nó vẫn tiếp tục bắn trả cho đến khi nó ngừng bắn lúc 16 giờ 47 phút. Sturdee đã sắp đưa ra lệnh ngừng bắn lúc 17 giờ 15 phút khi ''Gneisenau'' lại bắn phát đạn pháo sau cùng. Phía Anh tiếp tục dội pháo vào nó cho đến 17 giờ 50 phút, sau khi thuyền trưởng của nó ra lệnh đánh đắm tàu lúc 17 giờ 40 phút. ''Gneisenau'' từ từ lật úp lúc 18 giờ 00; phía Anh chỉ cứu được 176 người.<ref>{{Harvnb|Massie|2004|p=261–273}}</ref> ''Invincible'' đã bắn tổng cộng 513 quả đạn pháo 12 &nbsp;inch trong suốt trận chiến,<ref name=c25>{{Harvnb|Gardiner|1984|p=25}}</ref> nhưng bị đánh trúng đến 21 lần. Hai trong số các ngăn phía mũi của nó bị ngập nước, và một phát đánh trúng lườn tàu ở mực nước ngang với tháp pháo 'P' làm ngập nước một khoang chứa than làm nó tạm thời bị nghiêng 15°. Trên các chiếc tàu chiến-tuần dương chỉ có một người thiệt mạng và năm người bị thương trong trận đánh.<ref>{{Harvnb|Massie|2004|p=280}}</ref>

Sau trận chiến, ''Invincible'' được sửa chữa tạm thời tại Cảng Stanley trước khi hướng đến [[Gibraltar]], nơi nó vào ụ tàu để được sửa chữa triệt để hơn. Công việc kéo dài mất một tháng, và nó nhân cơ hội này kéo dài ống khói thêm {{convert|15|ft}} nhằm giảm lượng khói che khuất tầm nhìn từ cầu tàu và đài quan sát. ''Invincible'' lên đường đi Anh Quốc vào ngày [[15 tháng 2]] năm [[1915]] và gia nhập Hạm đội Grand. Vào ngày [[21 tháng 2]], lực lượng tàu chiến-tuần dương Anh được tổ chức lại thành 3 hải đội, trong đó Hải đội T̀au chiến-Tuần dương 3 sẽ bao gồm cả ba chiếc thuộc lớp ''Invincible'' sau khi ''Inflexible'' quay trở về từ [[Địa Trung Hải]]. ''Invincible'' được tái trang bị từ ngày [[25 tháng 4]] đến ngày [[12 tháng 5]] để thay thế các nòng pháo 12 &nbsp;inch đã bị mòn, đồng thời giảm bớt số pháo hạng hai và đặt chúng trong các tháp pháo ụ. Chuẩn đô đốc Sir [[Horace Hood]] tiếp nhận quyền chỉ huy Hải đội T̀au chiến-Tuần dương 3 vào ngày [[27 tháng 5]] năm [[1915]], và ông đặt cờ hiệu của mình bên trên chiếc ''Invincible''.<ref>{{Harvnb|Tarrant|1986|p=76, 80-84}}</ref>

Đến 18 giờ 21 phút, với cả Beatty lẫn Hạm đội Grand đều hội quân về phía mình, Hood quay mũi về phía Nam dẫn đầu các tàu chiến của Beatty. Các tàu chiến-tuần dương Đức dưới quyền Hipper đang ở cách {{convert|9000|yd|km}} và những chiếc lớp ''Invincible'' hầu như nổ súng ngay lập tức nhằm vào [[SMS Lützow|''Lützow'']] vốn là soái hạm của Hipper và [[SMS Derfflinger|''Derfflinger'']]. ''Indomitable'' bắn trúng ''Derfflinger'' ba lần và trúng [[SMS Seydlitz|''Seydlitz'']] một lần,<ref>{{Harvnb|Campbell|1998|p=185–187}}</ref> trong khi ''Lützow'' nhanh chóng bị trúng mười phát đạn pháo từ [[HMS Lion (1910)|''Lion'']], ''Inflexible'' và ''Invincible'', với hai phát từ ''Invincible'' trúng vào phía trước bên dưới mực nước mà cuối cùng đã kết liễu nó.<ref>{{Harvnb|Campbell|1998|p=183}}</ref> Nhưng đến 18 giờ 30 phút, ''Invincible'' bất ngờ hiện ra như một mục tiêu rõ ràng trước mặt ''Lützow'' và ''Derfflinger''. Hai chiếc tàu chiến-tuần dương Đức sau đó mỗi chiếc đã bắn ba loạt đạn pháo nhắm vào ''Invincible'', đánh chìm nó trong vòng 90 giây. Có ít nhất một quả đạn pháo 305 &nbsp;mm (12-inch) từ loạt đạn pháo thứ ba đã đánh trúng tháp pháo ‘Q’ giữa tàu.<ref name=C59>{{Harvnb|Campbell|1998|p=159}}</ref> Quả đạn pháo xuyên thủng mặt trước tháp pháo ‘Q’, thổi tung nóc tháp pháo và làm kích nổ hầm đạn giữa tàu, khiến con tàu bị nổ tung và vỡ làm đôi. Vụ nổ cũng có thể đã kích nổ các hầm đạn ‘A’ và ‘X’.<ref>{{Harvnb|Roberts|1997|p=116}}</ref> Trong tổng số thành viên thủy thủ đoàn, 1.032 sĩ quan và thủy thủ đã thiệt mạng, kể cả Chuẩn đô đốc Hood. Chỉ có sáu người sống sót, được chiếc [[HMS Badger (1911)|''Badger'']] cứu vớt.<ref name=C59/>

Sau chiến tranh, xác tàu đắm của ''Invincible'' lần đầu tiên được một [[tàu quét mìn]] của Hải quân Hoàng gia Anh phát hiện vào năm [[1919]] tại tọa độ {{Coord|57|02|40|N|6|07|15|E}}, ở độ sâu {{convert|180|ft|m|0}}.<ref>{{Harvnb|Tarrant|1986|p=114}}</ref> ''Invincible'' bị vỡ làm đôi do vụ nổ giữa tàu, các mảnh vỡ trải trên một nền cát ở cạnh nhau, phần đuôi ở tư thế thẳng đứng trong khi phần mũi tàu bị lật úp. Nóc tháp pháo 12 &nbsp;inch bị mất và khẩu pháo vẫn đang được nạp đạn.<ref>{{cite web | title=The Wrecks of Jutland | url=http://www.gwpda.org/naval/jut07wrk.htm | accessdate=27 October 2009 | publisher=Great War Primary Documents Archive, Inc}}</ref> Ảnh chụp của vụ nổ cho thấy lửa và khói bùng lên từ tháp pháo ‘X’, kết hợp với việc nóc tháp pháo ‘X’ bị mất, cho thấy hầm đạn tháp pháo ‘X’ cũng chịu đựng một vụ nổ sâu bên dưới.<ref>{{Harvnb|Brown|2003|p=167}}</ref> ''Invincible'' được chỉ định là một “địa điểm được bảo vệ” theo [[Đại luật Bảo vệ Di sản Hải quân 1986]].<ref>{{cite web | url=http://www.opsi.gov.uk/si/si2006/20062616.htm | title=Statutory Instrument 2006 No. 2616 The Protection of Military Remains Act 1986 (Designation of Vessels and Controlled Sites) Order 2006 | publisher=Queen's Printer of Acts of Parliament | accessdate=20 November 2009}}</ref> Đỉnh núi Invincible trong dãy núi [[Canadian Rockies]] được đặt tên theo chiếc tàu chiến-tuần dương vào năm [[1917]].<ref>{{cite web | url=http://www.peakfinder.com/peakfinder.asp?Peakname=Mount+Invincible | title=Mount Invincible | publisher=Peakfinder | accessdate=16 December 2009}}</ref>

{{Reflist|group=Note"Ghi chú"}}