[[Tập tin:Sargis Pitsak.jpg|200px|nhỏ|phải|Một trang thủ bản minh họa của [[Armenia]].]]
'''Thủ bản''' hay, '''tả bản''',<ref>Phạm Quỳnh. ''Hành trình nhật ký: mười ngày ở Huế, một tháng ở Nam Kỳ, Pháp du hành trình nhật ký''. Yerres: Ý Việt, 1997. tr 316., trích dẫn: "Nhà thư viện này mình vẫn biết tiếng là kho sách giàu nhất trong thế giới, có đến hơn 360 vạn quyển sách in, không kể các tả bản (''manuscrits'') [...]"</ref>,đôihay khi cũng gọi "'''bản thảo"''', là bất cứ tài liệu nào được viết bằng tay, không phải được in ấn hay bằng các cách sao chép khác. Trước khi kỹ thuật in xuất hiện, tất cả các tài liệu và sách đều là thủ bản. Người ta không định nghĩa đâu là thủ bản thông qua nội dung, nó có thể chứa văn bản đi cùng với các biểu thức toán học, bản đồ, số liệu thuyết trình hay hình minh họa. Thủ bản có thể ở dạng cuộn (''volumen'') hay tập (''[[Codex (định dạng sách)|codex]]'') với nhiều chất liệu khác nhau. Một [[thủ bản minh họa]] thì chứa các bức tranh, trang trí viền, hay chứa các chữ cái đầu được dập nổi tỉ mỉ. Trong tiếng Anh, cách viết tắt truyền thống cho thủ bản là MS (số ít) hoặc MSS (số nhiều).<ref>Harper, Douglas. "[http://www.etymonline.com/index.php?term=manuscript Manuscript]." Online Etymology Dictionary. November 2001. Truy cập 10-11-2007.</ref><ref>"[http://www.library.rochester.edu/index.cfm?PAGE=228 Medieval English Literary Manuscripts] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081209203422/https://www.library.rochester.edu/index.cfm?PAGE=228 |date = ngày 9 tháng 12 năm 2008}}." www.Library.Rochester.Edu. ngày 22 tháng 6 năm 2004. University of Rochester Libraries. Truy cập 10-11-2007.</ref>
