Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vật lý hạt”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Vật lý hạt''' là một ngành của [[vật lý]] nghiên cứu về các [[hạt sơ cấp]] chứa trong [[vật chất]] và [[bức xạ]], cùng với những [[lực cơ bản|tương tác]] giữa chúng. Nó còn được gọi là [[vật lý năng lượng cao]] bởi vì rất nhiều hạt trong số đó không xuất hiện ở điều kiện môi trường tự nhiên, mà chỉ được tạo ra hay phát hiện trong các vụ va chạm giữa các hạt, nhờ các [[máy gia tốc]].
 
== Lịch sử ngành vật lý hạt ==lê tuấn nhân
[[Tập tin:Leucippe (portrait).jpg|nhỏ|Leucippus]]
Ý tưởng về việc [[vật chất]] được tạo bởi các [[hạt cơ bản]] đã được đưa ra từ [[thế kỷ thứ 6 trước công nguyên]]. [[Thuyết nguyên tử]] đã được truyền bá bởi những [[triết gia]] [[người Hy Lạp]] như [[Leucippus]], [[Democritus]] và [[Epicurus]]. Mặc dầu đến [[thế kỷ thứ 17]] [[Isaac Newton]] đã nghĩ rằng vật chất được tạo bởi các hạt, song phải đợi mãi đến năm [[1802]], [[John Dalton]] mới chứng minh được "mọi vật đều được cấu tạo bởi các hạt cực nhỏ, gọi là các [[nguyên tử]]".
Dòng 36:
Vật lý lý thuyết hạt cố gắng để phát triển các mô hình lý thuyết, với công cụ là [[toán học]] để giải thích các kết quả của [[thí nghiệm]] hiện hành, cùng với việc dự đoán các kết quả thí nghiệm trong tương lại. Có một số lĩnh vực chính trong ngành vật lý lý thuyết hạt, song lại tạo ra một lượng lớn các hoạt động nghiên cứu.
 
Trọng tâm của vật lý lý thuyết hạt chính là việc cố gắng hiểu sâu hơn về [[mô hình chuẩn]] cùng với các thí nghiệm kiểm chứng của nó. Bằng việc đưa ra nhiều tham số trong các thí nghiệm của mô hình chuẩn, để giảm thiểu các kết quả không chắc chắn, công việc này sẽ giúp các nhà vật lý phát hiện ra các hạn chế của mô hình chuẩn, nhờ đó giúp chúng ta hiểu sâu hơn về tự nhiên. Công việc tìm hiểu trên mang đầy thách thứcthứ, như việc tính toán các đại lượng trong [[sắc động lực học lượng tử]]. Một số nhà lý thuyết sử dụng công cụ là [[thuyết trường hiệu dụng]], một số khác thì sử dụng thuyết [[lattice gauge theory]].
 
Một đóng góp không nhỏ khác tạo bởi các nhà xây dựng mô hình, người đưa ra các ý tưởng có thể mở rộng mô hình chuẩn (với phạm vi năng lượng cao hơn hay khoảng cách nhỏ hơn). Công việc này được thúc đẩy bởi các bài toán nảy sinh ra từ những số liệu của thí nghiệm. Nó bao gồm [[siêu đối xứng]], tiếp đến là [[bộ máy Higgs]], hay [[mô hình Randall-Sundrum]], là sự kết hợp của những ý tưởng trên và một số ý tưởng khác.