Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bùi Dương Lịch”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 12:
Lúc này cục diện đất nước hết sức rối ren. Kể từ [[tháng 10]] năm [[1872]], [[nạn kiêu binh]] thực sự trở thành quốc nạn. Đến giữa năm [[1786]], sau khi [[phong trào Tây Sơn]] làm chủ [[Đàng Trong]] đã nhanh chóng tiến ra [[Đàng Ngoài]] tiêu diệt phe [[chúa Trịnh]]. Nhưng sau khi quân Tây Sơn rút về Nam, việc tranh chấp quyền hành giữa vua Lê và chúa Trịnh lại diễn ra quyết liệt. Triều đình [[nhà Hậu Lê]] bèn xuống chiếu cầu người tài giỏi, Bùi Dương Lịch nhân đó được tiến cử <ref> ''Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam'' (tr. 34) ghi người tiến cử ông Lịch là Võ Quì.</ref>và được vua Lê Chiêu Thống cho làm Nội hàn viện cung phụng sứ ngoại lang (chỉ là một chức quan văn nhỏ ở gần vua, để vua tiện hỏi han)<ref>Theo Nguyễn Thị Thảo - Bạch Hào, sách ở mục tham khảo, tr. 647.</ref>. Ngoài việc làm này, ông còn lãnh nhiệm vụ đến nhà riêng của Điền quận công Lê Duy Lựu (em ruột vua) để giảng giải kinh sách. Sau đó, ông được chuyển làm một vài công việc khác, rồi được quản lĩnh đội quân Hậu Thắng <ref>''Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam'' (tr. 34) chép hơi khác như sau: Được Võ Quì tiến cử, ông được vua ban chức thị nội văn chức, đi chiêu dụ 2 phủ là Đức Quang và Hà Hoa. Xong ông lại đi đánh dẹp có công, được thăng Viên ngoại lang kiêm Giám thủ điện trung phù bảo, cai quản quân Hậu Đằng và được ban thái ấp.</ref>.
 
[[Tháng 7]] năm Chiêu Thống thứ 1 ([[1787]]), ông thi đỗ [[Hoàng giáp]] lúc 30 tuổi (đây là khoa cuối cùng của triều Lê)<ref> Có nguồn chép khi [[thi Hội]], ông đỗ Hội nguyên. Vào thi Đình, ông đỗ Đình nguyên nhị giáp tiến sĩ (Hoàng giáp) [http://hobuitunganh.org.vn/Guong-sang-Ho-Bui/bui-dng-lch.html].</ref>, nhưng chưa kịp thăng quan và cưới Công chúa (vua [[Lê Chiêu Thống]] hứa gả)<ref>Theo Nguyễn Thị Thảo - Bạch Hào, sách ở mục tham khảo (tr. 647). Dù không cưới được, nhưng trong gia đình ông vẫn coi nàng Công chúa này là “chính thất” (vợ cả) của ông (Thái Kim Đỉnh, "Bùi Dương Lịch, vài nét tâm trạng và tư tưởng qua Ốc lậu thoại" đăng trên tạp chí ''Văn nghệ Nghệ Tĩnh'' số 9, 1980).</ref>cho biết </ref> thì quân Tây Sơn do tướng [[Vũ Văn Nhậm]] chỉ huy kéo ra Thăng Long, giết chết [[Nguyễn Hữu Chỉnh]], khiến vua Lê Chiêu Thống hoảng hốt bỏ đi bôn tẩu khắp nơi, rồi cho người sang cầu viện nhà Thanh (Trung Quốc). Lúc bấy giờ, ông chạy vào [[Thanh Hóa]] <ref> Theo ThS. Bùi Văn Vượng, “Lời dẫn” viết cho quyển ''Nghệ An ký'' in trong ''Tổng tập dư địa chí Việt Nam'' (tập 4), tr. 645.</ref>.
 
[[Tháng 10]] năm [[Mậu Thân]] ([[1788]]), hàng vạn quân [[Nhà Thanh|Thanh]] do tướng Tôn Sĩ Nghị chỉ huy đưa vua Lê về lại Thăng Long. [[Tháng giêng|Tháng Giêng]] năm [[Kỷ Dậu]] ([[1789]]), vua [[nhà Tây Sơn]] là [[Quang Trung]] (Nguyễn Huệ) kéo quân ra Bắc Hà, đánh tan cả đội quân ấy, khiến nhà vua phải chạy sang [[Trung Quốc]]. Theo ''Bùi gia phả'', thì lúc bấy giờ Bùi Dương Lịch chạy lên [[Lạng Sơn]] để theo vua, nhưng đi được mấy dặm đường thì bị chặn lại, nên đành rẽ sang [[Thái Nguyên]] rồi quay về [[Thăng Long]]<ref> Dẫn lại theo Nguyễn Thị Thảo- Bạch Hào, sách ở mục tham khảo, tr. 647.</ref>.