Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Joseph Radetzky von Radetz”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 26:
'''Johann Josef (Joseph) Wenzel (Anton Franz Karl) ''Graf'' Radetzky von Radetz''' ({{lang-cs|'''Jan Josef Václav Antonín František Karel hrabě Radecký z Radče'''}}) ([[2 tháng 11]] năm [[1766]] &ndash; [[5 tháng 11]] năm [[1858]]) là một quý tộc [[người Séc]]<ref>[http://www.libri.cz/databaze/kdo18/list.php?od=r&start=1 RADECKÝ z RADČE Jan Josef Václav hrabě]</ref> và là một tướng lĩnh của [[Quân đội]] [[Họ Habsburg|Áo]]<ref name="grossman281">Mark Grossman, ''World Military Leaders'', các trang 279-281.</ref>. Trong mắt người đương thời, ông là một nhân vật quân sự hàng đầu của thời đại.<ref name="alansked1"/> Trong cuộc đời mình, ông đã nhận được mọi phần thưởng giành cho một [[người lính]].<ref name="alansked209"/> Ông được xem là một vị tướng giỏi nhất của nước Áo trong nửa đầu [[thế kỷ 19]] và mở đầu binh nghiệp của mình với tư cách là một Thiếu Sinh quân dưới thời [[Hoàng đế]] [[Joseph II của đế quốc La Mã Thần thánh|Joseph II]].<ref name="fitchner22">Paula S. Fichtner, ''Historical Dictionary of Austria'', trang 246</ref> Từng là người đưa tin cho Bộ Tham mưu của Bá tước [[Franz Moritz von Lacy]], ông đã tham gia cuộc [[Chiến tranh Áo-Thổ Nhĩ Kỳ]] ([[1787]]&ndash;[[1792]]) và những cuộc [[Chiến tranh Cách mạng Pháp]], và được phong làm [[Hiệp sĩ]] của Huy chương Maria Theresia vào năm [[1801]]. <ref name="grossman281"/>
 
Sau khi quân Áo bị quân [[Đế chế thứ nhất|Pháp]] của [[Napoléon Bonaparte]] đánh bại trong [[trận Wagram]] vào năm [[1809]] (nơi ông đã thể hiện khả năng của mình), ông được cử làm Tổng tham mưu trưởng Quân đội Áo. Trên cương vị này, ông đã đổi mới các [[chiến thuật]] đồng thời đề xuất hàng loạt [[cải cách]].<ref name="grossman281"/><ref>Alan Sked, ''Radetzky: Imperial Victor and Military Genius'', các trang 26-27.</ref> Trong các năm [[1813]]&ndash;[[1814]], ông đã góp phần dẫn đến thất bại của Napoléon : bộ não của ông được xem là một trong những nhân tố khiến cho quân Liên minh [[Phổ (quốc gia)|Phổ]] - Áo - [[Đế quốc Nga|Nga]] đánh thắng Napoléon trong [[trận Leipzig]] vào năm [[1813]], đánh đuổi Napoléon ra khỏi đất [[Đức]], sau đó tiến công nước Pháp và buộc ông ta phải thoái vị.<ref name="alansked209">Alan Sked, ''Radetzky: Imperial Victor and Military Genius'', các trang 209-210.</ref> Vào năm 1814, ông tham dựa [[Hội nghị Viên]]. Ông trở thành Tổng [[tư lệnh]] Quân đội Áo ở Bắc [[Ý]] trong các năm [[1831]] &ndash; [[1837]] và được phong hàm ''[[Nguyên soái|Thống chế]]'' vào năm [[1836]] lúc ông đã 70 tuổi. <ref name="grossman281"/><ref>Dana Ullman, Peter Fisher, ''The Homeopathic Revolution: Why Famous People and Cultural Heroes Choose Homeopathy'', trang 282</ref>
 
Nhưng, tiếng tăm của ông chủ yếu là nhờ những chiến tích của ông tại Ý trong [[các cuộc cách mạng năm 1848]]. Dù khi ấy đã 82 tuổi, ông nhận lệnh trấn áp phong trào [[chủ nghĩa dân tộc|dân tộc chủ nghĩa]] [[Ý]] do vua [[Carlo Alberto của Sardinia]] lãnh đạo chống lại sự thống trị của Đế quốc Áo. Quân đội của ông đã đánh thắng quân Sardinia trong [[trận Santa Lucia]], [[trận Custoza (1848)]] và [[trận Novara]] ([[1849]]), buộc Sardinia phải bồi thường một khoản chiến phí khổng lồ cho nước Áo.<ref name="grossman281"/><ref name="fitchner22"/><ref name="tuckjer1296">Spencer C. Tucker, ''A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East'', các trang 1296-1297.</ref><ref> Alan Sked, ''Radetzky: Imperial Victor and Military Genius'', trang 139</ref> Qua những chiến công của mình, ông đã cứu vãn Vương triều nhà Habsburg khỏi sự diệt vong.<ref name="alansked1"/> Trên cương vị là Thống đốc vùng [[Lombardy]]-[[Venetia]] thuộc Áo ([[1850]]&ndash;[[1857]]), ông đã ra sức ngăn ngừa phong trào dân tộc chủ nghĩa Ý. Ông mất năm 1858. Ông là một Tư lệnh rất được lòng quân sĩ, và họ đã gọi ông là “Cha Radetzky”.<ref name="tuckjer1296"/> Ông được tôn vinh trong bài thơ nổi tiếng “An Radetzky” của nhà thơ-nhà viết kịch [[Franz Grillparzer]] và bản “[[Hành khúc Radetzky]]” được chơi nhiều tại Áo do nhà soạn nhạc [[Johann Strauss I]] sáng tác.<ref name="fitchner22"/> Tuy nhiên, ngày nay ông là một nhân vật ít người biết đến, và cuốn [[tiểu sử]] ''Radetzky: Imperial Victor and Military Genius'' ([[2011]]) của [[Giáo sư]] người [[Anh]] là [[Alan Sked]] đã khẳng định ông là một nhà [[quân sự]] [[thiên tài]] với tầm vóc to lớn trong [[lịch sử thế giới]]. Đồng thời, ông còn là một nhà tư tưởng quân sự. <ref name="alansked1"> Alan Sked, ''Radetzky: Imperial Victor and Military Genius'', các trang 1-2.</ref>