Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đảo”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Bổ sung bằng việc dịch thêm |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
[[Tập tin:Island.jpg|nhỏ|phải|400px|Đảo nhỏ nằm trong [[biển Adriatic]]]]
'''Đảo''', hay hòn đảo, là phần đất liền được bao quanh hoàn toàn bởi nước nhưng không phải là một [[lục địa]]
Điều 121, phần VIII của [[Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển]] định nghĩa đảo "là một vùng đất tự nhiên có nước bao bọc, khi thuỷ triều lên vùng đất này vẫn ở trên mặt nước."<ref>{{cite web |url=http://biengioilanhtho.gov.vn/TempFiles/ConguocLuatbien1982.pdf |title=Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển [bản dịch tiếng Việt] |publisher=Trang thông tin điện tử về Biên giới lãnh thổ |accessdate=2012/8/29}}</ref>
Có thể phân loại đảo thành hai nhóm chính: đảo lục địa và đảo đại dương.
Hàng 16 ⟶ 18:
== Đảo đại đương ==
'''Đảo đại dương''' là loại đảo không nằm trên thềm lục địa. Đa phần số đảo này được hình thành từ hoạt động của núi lửa; một số đảo lại được tạo nên từ các kiến tạo khi mảng địa chất dịch chuyển và nâng đáy đại dương lên khỏi mặt nước, ví dụ đảo [[Macquarie]] gần Nam Cực, trong khi một số khác lại được san hô tạo nên.
=== Đảo núi lửa ===
Hàng 26 ⟶ 28:
* Loại thứ hai hình thành khi đứt gãy đại dương vươn khỏi mặt biển. Ví dụ: [[Iceland]] và Jan Mayen ở Đại Tây Dương.
* Loại thứ ba hình thành ngay trên các điểm nóng núi lửa. Một mảng địa chất dịch chuyển lên phía trên của điểm nóng núi lửa, sau đó nứt gãy ra, khiến dung nham phun lên và tạo thành mỗi chuỗi các hòn đảo. Sau một khoảng thời gian lâu dài với các tác động của chuyển động đẳng tĩnh và xói mòn, cuối cùng các đảo này chìm xuống và trở thành các núi biển. Sự dịch chuyển của mảng địa chất trên điểm nóng núi lửa tạo nên chuỗi đảo nằm dọc theo hướng di chuyển của mảng địa chất, ví dụ [[quần đảo Hawaii]] và [[quần đảo Australes]] thuộc Thái Bình Dương, [[đảo Surtsey|Surtsey]] thuộc Đại Tây Dương.
[[File:Bokak_Atoll.png|nhỏ|Đảo san hô vòng Bokak thuộc quần đảo Marshall]]
=== Đảo san hô ===
[[Đảo san hô]] là loại đảo nhiệt đới được hình thành từ khung xương [[san hô]] và các sinh vật có liên quan với san hô đó.<ref>{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/137072/coral-island |title=Coral island |publisher=Encyclopædia Britannica |accessdate=2012/8/29 |language=[[tiếng Anh]]}}</ref> Loại đảo này thường gặp ở những khu vực biển nông hoặc xung quanh đảo núi lửa.
''Đảo san hô vòng'' (''atoll''), do hạn chế của ngôn ngữ, là một khái niệm dễ gây nhầm lẫn. Thực chất "đảo" san hô vòng là một rạn san hô (''coral reef'') rào lấy một [[phá]] nước (''lagoon'') ở giữa.<ref name="ci">{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/137072/coral-island |title= Atoll (coral reef) |publisher=Encyclopædia Britannica |accessdate=2012/8/29 |language=[[tiếng Anh]]}}</ref> Loại cấu tạo này hình thành khi san hô phát triển trên một đảo núi lửa đã bị xói mòn và chìm xuống dưới nước trước đó. Thường thì "đảo" san hô vòng chìm ngập dưới nước khi thuỷ triều lên; trên vành san hô, dọc theo đỉnh của rạn san hô, có thể có những có những hòn đảo thấp và phẳng, nơi con người có thể đến sinh sống.<ref name="ci" />
Trong [[
<!--
Hàng 41 ⟶ 42:
*Đảo [[Phú Quốc]] ([[Kiên Giang]]) - [[vịnh Thái Lan]])
*Đảo [[Cát Bà (quần đảo)|Cát Bà]] ([[Hải Phòng]]) - [[vịnh Bắc Bộ]]
*[[Quần đảo
*[[Quần đảo
-->
== Mười đảo lớn nhất thế giới ==
| |||