Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vè”

'''Vè''', theolà một trong những thể loại văn học dân gian [[Việt Nam]]. Theo ''[[Đại Nam quốc âm tự vị]]'', vè là chuyện khen chê có ca vần và việc sáng tác vè là việc đặt chuyện khen chê có ca vần. Định nghĩa này còn đơn giản, nhưng đã nêu được những đặc trưng cơ bản của vè.

*'''Về loài vật, cây trái, sự vật''': [[Vè‘‘Vè chim chóc]]chóc’’, [[Vè‘‘Vè trái cây]]cây’’, [[Vè‘‘Vè cá]]cá’’, [[Vè‘‘Vè rau]]rau’’, [[Vè‘‘Vè các thứ lúa]]lúa’’, [[Vè‘‘Vè rắn U Minh]]Minh’’, [[Vè‘‘Vè nói ngược]]ngược’’, [[Vè‘‘Vè nói láo]]láo’’...

*'''Vè thế sự (vè sinh hoạt xã hội)''': loại vè này, bên cạnh tính thời sự, tính địa phương rất nổi bật với xu hướng chung là trào phúng: [[Vè‘‘Vè thách cưới]]cưới’’, [[Vè‘‘Vè chửa hoang]]hoang’’, [[Vè‘‘Vè uống rượu]]rượu’’, [[Vè‘‘Vè nói dóc]]dóc’’, [[Vè‘‘Vè đánh bạc]]bạc’’, [[Vè‘‘Vè đi bối]]bối’’...; vè ghi nhận thực trạng đời sống nhân dân: [[Vè‘‘Vè bão năm Tỵ]]Tỵ’’, [[Vè‘‘Vè Cầu Ngói, chợ Liễu]]Liễu’’, [[Vè‘‘Vè thầy cai]]cai’’, [[Vè‘‘Vè đi phu Cửa Rào]]Rào’’, [[Vè‘‘Vè Cải dịch y phục]]phục’’, [[Vè‘‘Vè chăn trâu]]trâu’’, [[Vè‘‘Vè đi ở]]ở’’, [[Vè‘‘Vè chồng chung]]chung’’, [[Vè‘‘Vè vạn cấy]]cấy’’, [[Vè‘‘Vè đi phu]]phu’’...

**''Nông dân khởi nghĩa'': tiêu biểu là [[Vè‘‘Vè chàng Lía]]Lía’’, về phong trào [[khởi‘‘khởi nghĩa Tây Sơn]]Sơn’’ có bài [[Vè‘‘Vè Bà Thiếu Phó]]Phó’’, về phong trào nông dân khởi nghĩa [[thế‘‘thế kỷ 19]]19’’, ở miền Bắc phổ biến nhất là [[Vè‘‘Vè vợ ba Cai Vàng]]Vàng’’...

**''Đấu tranh chống ngoại xâm'': [[Vè‘‘Vè thất thủ kinh đô]]đô’’ dài 1850 câu, kể những sự việc xảy ra từ thất thủ Thuận An ([[1885]]‘‘1885’’) đến khi vua [[Thành‘‘Thành Thái]]Thái’’ bị giặc đày sang [[đảo‘‘đảo Réunion]]Réunion’’ ([[1907]]‘‘1907’’); [[Vè‘‘Vè Ba Đình]]Đình’’ kể về cuộc [[khởi‘‘khởi nghĩa ở Ba Đình]]Đình’’; [[Vè‘‘Vè Quan Đình]]Đình’’ kể về [[Phan‘‘Phan Đình Phùng]]Phùng’’ lãnh đạo cuộc khởi nghĩa ở [[Hương‘‘Hương Khê]]Khê’’; [[Hà‘‘Hà Tĩnh]]Tĩnh’’ ([[1877]]‘‘1877’’); [[Vè‘‘Vè Tán Thuật]]Thuật’’ kể về cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy của [[Nguyễn‘‘Nguyễn Thiện Thuật]]Thuật’’ ở [[Hải‘‘Hải Dương]]Dương’’ hoặc [[Hưng‘‘Hưng Yên]]Yên’’<!--ai biết cụ thể xin sửa--> ([[1885]]‘‘1885’’); [[Vè‘‘Vè Trương Định]]Định’’ kể về người anh hùng đất [[Gò‘‘Gò Công]]Công’’, Nam Bộ; [[Vè‘‘Vè Khâm sai]]sai’’ xuất hiện ở [[Quảng‘‘Quảng Nam]]Nam’’ khoảng năm [[1886]]‘‘1886’’...

Vè có thể là thơ thể vãn với 3, 4, 5 tiếng một câu nhanh gọn, sắc bén thích hợp yêu cầu tự sự. Thể lục bát dàn trải thích hợp yêu cầu trữ tình. Có bài vè kết hợp cả hai thể thơ: [[Vè‘‘Vè Tây cướp nước]]nước’’, [[Vè‘‘Vè giữ trâu]]trâu’’... có khi kết hợp yếu tố trữ tình theo yêu cầu biểu hiện nội dung bài vè: [[Vè‘‘Vè trước họa giặc Pháp]]Pháp’’...