Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cù lao Phố”

'''Cù lao Phố''' là một cù lao nằm trên [[sông Đồng Nai]], nay là xã [[Hiệp Hòa, Biên Hòa|Hiệp Hòa]] thuộc thành phố [[Biên Hòa]], tỉnh [[Đồng Nai]], [[Việt Nam]].

Sông Đồng Nai chảy đến một khúc quanh thì tự chia ra làm hai nhánh ôm trọn một dải đất sa bồi. Dải đất đó chính là Cù lao Phố, nằm ở phía Đông-Nam của thành phố [[Biên Hòa]], tên hành chính hiện nay là xã [[Hiệp Hòa]] với tổng diện tích đất đai là 694,6495[[ha]].

 

Tuy nằm cách biển nhưng là nơi sông sâu, nước chảy có thể đi đến mọi miền.

 

*Năm [[1747]], một nhóm khách thương người [[Phúc Kiến]] qua lại buôn bán, thấy Cù lao Phố rất giàu có nên dậy lòng tham muốn chiếm lấy để làm chỗ dung thân lâu dài. Cuộc bạo loạn do Lý Văn Quang (tự xưng là Giản Phố Đại vương) cầm đầu, đánh úp dinh Trấn Biên (tiền thân của Biên Hòa sau này), giết chết Nguyễn Cư Cẩn (tước Cẩn Thành hầu) là người cai quản dinh. Tin cấp báo về [[Thuận Hóa]], chúa Vũ vương ([[Nguyễn Phúc Khoát]]) liền sai cai cơ Tống Phước Đại (tước Đại Thắng hầu) đang đóng ở Mô Xoài đem binh vào cứu viện. Tống Phước Đại phá tan đạo quân của Lý Văn Quang, bắt được chúa đảng cùng đồng bọn 57 người. Tuy dẹp được cuộc bạo loạn, nhưng Cù lao Phố cũng đã chịu nhiều thiệt hại.

 

:''Năm 1776 và 1777, quân [[Phong trào Tây Sơn|Tây Sơn]] tràn vào [[Gia Định]], đánh Cù lao Phố "chiếm dỡ lấy phòng ốc, gạch đá, tài vật chở về Quy Nhơn''<ref>Đi và Viết. Tạp chí Xưa & Nay - NXB Văn hóa Sài Gòn, 2008, tr. 99.</ref>. Sau khi chợ búa cùng phố xá bị tàn phá nặng nề, các thương gia [[người Hoa]] rủ nhau xuống vùng [[Chợ Lớn]] (nay là Quận 5 và Quận 6, thuộc [[Thành phố Hồ Chí Minh]]), sáp nhập với xã Minh Hương <ref>Trước sự kiện này, có thể vì lý do kinh tế, một bộ phận của nhóm Trần Thượng Xuyên, từ xã Thanh Hà ở Cù lao Phố (thuộc Trấn Biên), tự tách ra để đến ở trung tâm quận 5, thuộc [[Thành phố Hồ Chí Minh]] hiện nay, và thành lập xã Minh Hương vào năm [[1698]], đúng như [[Trịnh Hoài Đức]] đã ghi: "Từ đó, con cháu người Tàu...ở Phiên Trấn lập thành xã Minh Hương rồi ghép vào sổ hộ tịch". Năm [[1885]], [[Trương Vĩnh Ký]] chỉ rõ: "Địa phận nằm giữa đường Marins (xưa là [[Đồng Khánh]], nay là [[Trần Hưng Đạo]]) với mé rạch Chợ Lớn, là nơi trú ngụ của người Minh Hương. Còn đền Trần Tướng quân, thờ Trần Thượng Xuyên, là lãnh tụ người Hoa sang tị nạn ở Việt Nam từ [[1679]] rồi nhận chức quan với chúa Nguyễn và có công lập chợ phố ở [[Sài Gòn]]". Như vậy có thể nói, năm [[1778]] không phải là niên đại khai sinh của Chợ Sài Gòn tức Chợ Lớn ngày nay, mà rất có thể là thời điểm người Việt gốc Hoa ở xã Thanh Hà tự sáp nhập với xã Minh Hương mà thôi...(sách ''Địa chí văn hóa TP. HCM'' phần [[Lịch sử]], NXB. TP. HCM, 1987, tr. 164-165).</ref> sinh sống và lập những cơ sở thương mãi khác cho đến nay...

Kể từ đó, vùng Cù lao Phố đánh mất vai trò là trung tâm thương mại của [[Đàng Trong]] mà thay vào đó là [[Chợ Lớn]] và [[Mỹ Tho]].

[[Thể loại:Di tích tại Đồng Nai|C]]

[[Thể loại:Du lịch Đồng Nai]]

 

[[nl:Phố]]