Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chiến tranh Nhật Bản – Lưu Cầu”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n r2.7.2+) (Bot: Sửa en:Invasion of Ryukyu
Cnbhnihon (thảo luận | đóng góp)
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 24:
|notes=
}}
'''Chiến tranh Nhật Bản-Lưu Cầu''' là cuộc chiến do [[phiên]] [[phiên Satsuma|Satsuma]] của Nhật Bản tiến hành vào năm 1609, tấn công [[Vương quốc Lưu Cầu]]. Cuộc chiến không dẫn đến nhiều thương vong, vì Lưu Cầu chỉ có sức mạnh quân sự rất hạn chế, và thần dân Lưu Cầu đã nghe theo lệnh quốc vương khi đầu hàng. Cuộc chiến kết thúc đánh dấu việc [[Vương quốc Lưu Cầu]] bắt đầu trở thành một nước chư hầu của Satsuma.
 
Vương quốc Lưu Cầu từ đó là chư hầu của phiên Satsuma, song nước này vẫn duy trì mối quan hệ [[triều cống]] từ lâu với Trung Quốc, cho đến khi chính thức bị sáp nhập vào Nhật Bản từ năm 1879, trở thành tỉnh [[Okinawa]].
Dòng 31:
Gia tộc Shimazu của phiên Satsuma đã mối quan hệ truyền thống lâu dài với Lưu Cầu. Hai bên đã tiến hành giao thương ít nhất là từ vài thế kỷ trước đó và thậm chí còn có thể từ lâu hơn nữa; ngoài ra, Lưu Cầu đã có một số lần triều cống cho [[Mạc phủ Muromachi]] (1336–1573) của Nhật Bản, trong khi đã triều cống cho Trung Quốc từ năm 1372.
 
Trong những thập niên cuối của thế kỷ 16, gia tộc Shimazu cùng với [[Toyotomi Hideyoshi]] [người cai trị Nhật Bản từ năm 1582 đến 1598] đã yêu cầu Lưu Cầu phải hỗ trợ trong một số sự kiện. Vua [[Shō Nei]] (trị vì 1587–1620) đã đáp ứng một số trong những yêu cầu này. Sho Nei đã cử Aya-Bune (tàu triều cống đến Satsuma.) vào tháng 2 hoặc tháng 3 năm 1592<ref>「雑録後編2」No.851</ref><ref>上原 tr 64</ref>, và chịu cung ứng gánh nặng cho phí cho [[Chiến tranh Nhật Bản-Triều Tiên (1592-1598)|cuộc xâm lược]] của Nhật Bản vào Triều Tiên năm 1593<ref>「大日本古文書巻16・島津家文書之3」No.1452「去々年貴邦の軍役について天下の命に任せて使礼をもって演説のところ、過半を調達、珍重々々」</ref>. Song Sho Nei đã lờ đi nhiều thông báo từ gia tộc Shimazu và Hideyoshi, điều này đã thúc đẩy gia tộc Shimazu, với sự cho phép của [[Mạc phủ Tokugawa]] (1603–1867), tiến hành xâm lược Lưu Cầu vào năm 1609, tuyên bố rằng đây là một hành động trừng phạt.
 
Một trong các sự kiện chính đã thúc đẩy Satsuma hành động là khi Hideyoshi mở chiến dịch xâm lược Triều Tiên đầu tiên. Năm 1591, Shimazu Yoshihisa đã nói rằng "Hideyoshi lệnh cho Lưu Cầu và Satsuma phải cung cấp 1500015.000 quân để nhập Đường<ref>入唐. nhập Đường là tên nguyên gốc của cuộc chiến.</ref>. Song Lưu Cầu là một nước xa xôi và không biết về phong cách chiến thuật của Nhật Bản. Do vậy ta miễn cho các vị việc phải huy động quân lính. Đổi lại, các vị phải cung cấp khẩu phần ăn trong 10 tháng cho 70007.000 lính.<ref>上原 tr60</ref><ref>「雑録後編2」No.785</ref>" Sho Nei đã chỉ cung ứng một nửa vào năm 1593.
 
Sau cái chết của Hideyoshi vào năm 1598, [[Tokugawa Ieyasu]] tiếp quản quyền cai trị Nhật Bản, Shō Nei được Satsuma hỏi về việc chính thức quy phục Mạc phủ mới song yêu cầu này cũng bị lờ đi.
Dòng 42:
 
== Chiến sự [[Amami Ōshima]] ==
Hạm đội Satsuma đến Amami Oshima vào ngày 7 tháng 3. Người dân trên đảo đã không phản kháng, và thậm chí còn giúp đỡ quân Satsuma. Tameten, [[án ti]] của Kasari, đã chịu khuất phục trước Kabayama, và sau đó kêu gọi người dân toàn đảo đầu hàng<ref>「奄美大島諸家系譜集」「笠利氏家譜」「慶長十三年、日本薩州縦り御攻め取りの刻、両御大将舟を召し、一艘は笠利湊江御着岸、先一艘は同間切の内、雨天湊江御着岸。先一番佐文為転江御勢を向けられ、畢、為転薩州の御手に属し奉り、大島中の手引きをして、 則ち島人を降参せしむ」</ref>. Shigetedaru (焼内首里大屋子茂手樽), án ti của Yakiuchi, đã cung ứng nhu yếu phẩnphẩm cho quân Satsuma<ref> 「奄美大島諸家系譜集」「前里家家譜」「然処に、鹿府より樺山美濃守様、本琉球対地の為、当津大和浜江御差入之宛、則ち茂手樽降参いたし、用物薪草野等捧げ奉り、首尾好く此の地相納り、之より数日ご滞在に及び、順風を以て、本琉球え御渡海なられ・・・」</ref>. Vào ngày 16 tháng 3, 13 tàu dời đảoAmami Ōshima để tiến đến [[Tokunoshima]]<ref>「渡海日々記」「十六日・・・此日とくと申嶋江類船之内十三艘参候」</ref>. Những tàu khác dời Amami Ōshima vào ngày 20 tháng 3.
 
Ngày 10 tháng 3, Sho Nei được thông báo về việc quân Satsuma đến Amami Ōshima. Ông cử Ibun, trụ trì của chùa Tenryu<ref>[[Shō Taikyū]] đã xây dựng nên Tenryu-ji song không ai biết về vị trí của nó.</ref>, đến đảo này để ra lệnh đầu hàng. Song Ibun đã bị mất liên hệ với quân Satsuma vì lý do chưa rõ ràng.
Dòng 54:
Hạm đội Satsuma đến cảng Unten tại [[Motobu, Okinawa|bán đảo Motobu]] của [[đảo Okinawa|đảo Lưu Cầu]] vào ngày 25 tháng 3. Đến ngày 27 tháng 3, một số đã đổ bộ lên bờ. Họ thấy [[thành Nakujin]] bị bỏ hoang. Quân Satsuma đốt cháy một số nơi<ref>「渡海日々記」「ときじんの城あけのき候、巳之刻程に俄に打ちまわり候て、方々放火共候」</ref>.
 
Ngay sau khi Sho Nei hay tin quân Satsuma đã đến Nakijin, ông đã triệu một nhà sư phái [[Thiền tông]] tên là Kikuin (菊隠宗意). Quốc vương Lưu Cầu ra chiếu chỉ cho Kikuin, "Ngươi đã sống ở Satsuma trong nhiều năm, vậy ngươi sẽ biết rất nhiều về ba lãnh chúa của gia tộc Shimazu<ref>Shimazu Yosihisa, Yoshihiro, Iehisa</ref>. Hãy tạo ra một đề nghị hòa bình.<ref>「喜安日記」「西来院は数年薩州に住居ありて殊更御両三殿御存知の事なれば行向て無為和睦を申調られよ」</ref>"Kikuin và đoàn sứ thần rời kinh đô Lưu Cầu, [[thành Shuri, Okinawa|Shuri]] vào ngày 26 tháng 3, sau đó đến Kuranami (nay là Yomitan) sau đó. Họ dời Kuranami đến [[Onna, Okinawa|Onna]] bằng thuyền. Đến ngày 27 tháng 3, họ lại dời khỏi Onna bằng thuyền và đến Nakijin. Kikuin thương thảo với Kabayama. Kabayama ra lệnh rằng các cuộc đàm phán hòa bình phải được tiến hành ở kinh đô.
 
Vào sáng sớm ngày 29 tháng 3<ref>「喜安日記」「二十九日早天」</ref>, hạm đội Satsuma và Kikuin dời khỏi cảng Unten. Họ đến Oowan<ref>大湾 hay 大湾渡具知 (Oowan Toguchi) hạ lưu sông Hijya</ref>. Đoàn sứ thần Lưu Cầu ngay lập tức dời khỏi nơi đó và đến Makiminato. Tại đây, họ dời khỏi thuyền để về Shuri và đến được kinh đô vào ban đêm. Kikuin báo cáo lại lời của Kabayama cho Sho Nei.
Dòng 60:
Tại Oowan, Kabayama cử một số chỉ huy của mình đến Naha, do ông nghe nói rằng ở đó có một loạt lối vào cảng Naha. "Nếu không có một loạt lối, không tàu nào có thể tiến vào cảng.<ref>「雑録後編4」No.553「樺山権左衛門久高譜中」「明くる日悉く那覇の津に到らんと欲するも、爰で津口に鉄鎖の設け有るを之聞き、鉄鎖有る、則ち豈に一船の津隈に入るを得んや、且つ亦、他江の軍船繋ぐ可き無し。是を以って四月朔日に、物主等の乗る船五、六艘をして、件の指南を以って那覇津に到らしめ、其の余は悉く陸地に上がらしめ、干戈を手に共にして進み向かうに・・・」</ref>"Để chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất, ông đã chuẩn bị tấn công Shuri.
 
Ngày 1 tháng 4, tàu của Satsuma tiến vào cảng Naha. Ngay lập tức, họ đã tổ chức đàm phán hòa bình tại Oyamise (親見世) ở Naha<ref>Phái đoàn Satsuma: 大慈寺, 市来織部, 村尾笑栖. Lưu Cầu: 具志上王子尚宏, 西来院(菊隠), 名護, 池城安頼, 豊美城續, 江栖栄真, 喜安, 津見. "nhật ký của Kian"</ref>. Lúc này, có một vụ hỏa hoạn tại Shuri. Quân Satsuma tấn công. Một số chỉ huy quân Satsuma <ref>Ichirai-Oribe (市来織部) và Murao-Syosu (村尾笑梄) cùng quân của họ. "Nhật ký của Kian"</ref> tiến lên Shuri từ Naha. Do Sho-Nei đã cho đưa Kabayama còncùng vương đệ là Sho-Ko (尚宏), và toàn bộ ba tể tướng của mình đi làm con tim, Kabayama đã ra lệnh cho lính của mình đi xuống Naha. Toàn bộ quân Satsuma đến Naha vào ngày 1 tháng 4.
 
Ngày 4 tháng 4, Sho-Nei bỏ thành Shuri. Đến ngày 5 tháng 4, một số chỉ huy của quân Satsuma đã tiến vào kinh thành, và bắt đầu kiểm kê kho báu tại thành.
Dòng 69:
 
== Kết quả ==
Các văn kiện đầu hàng được ký tại Kagoshima vào năm 1611 đi kèm với một loạt lời tuyên thệ. Quốc vương cùng các bá quan Lưu Cầu đã phải thề rằng "các đảo Lưu Cầu từ thời cổ đã là đất phụ thuộc của Satsuma",<ref>Smits. tr16.</ref> và rằng Lưu Cầu đã có một truyền thống lâu dài trong việc gửi triều cống và cử sứ thần thỉnh an các lãnh chúa Satsuma; mặc dù những điều này là sai lệch so với thực tế. Những lời tuyên thệ cũng bao gồm các quy định rằng Lưu Cầu thừa nhận mình đã hành động sai trái khi phớt lờ yêu cầu phải đóng góp vật lực và nhân lực, rằng cuộc xâm lược là thích đáng, lãnh chúa Satsuma đã khoan dung khi cho phép quốc vương cùng các bá quan trở về quê hương và duy trì quyền lực. Cuối cùng, các bá quan bị buộc phải thề trung thành với gia tộc Shimazu thông qua quốc vương của họ. [[Tei Dō]] là một đại thần triều đình và một chỉ huy quân sự của Lưu Cầu đã tham gia chống lại cuộc xâm lược, song ông đã từ chối ký vào lời tuyên thệ và bị chặt đầu.
 
Cấu trúc triều đình của Lưu Cầu vẫn còn nguyên vẹn cùng với vương tộc. Người Lưu Cầu vẫn duy trì là một nước độc lập, một "nước ngoài" (異国, ''dị quốc'')<ref>Toby, Ronald. "State and Diplomacy in Early Modern Japan." Princeton: Princeton University Press, 1984. pp46-7.</ref> đối với người Nhật, và triều đình Trung Quốc đã có nhiều nỗ lực để làm yếu đi sự thống trị của Satsuma đối với Lưu Cầu, mục đích là để đảm bảo rằng các hoạt động kinh tế và ngoại giao giữa hai bên sẽ vẫn tiếp tục, Trung Quốc lúc đó không có quan hệ chính thức cũng như thương mại với Nhật Bản. Tuy nhiên, mặc dù các vị quốc vương vẫn được giữ lại quyền lực đáng kể, song chỉ được phép hoạt động trong khuôn khổ các nguyên tắc nghiêm ngặt chodo Satsuma đặt ra, và bị yêu cầu phải triều cống thường xuyên một lượng tài vật đáng kể cho Satsuma.
 
Khuôn khổ do Satsuma đặt ra phần lớn được ghi trong một tài liệu mà thỉnh thoàngthoảng được gọi là "Mười lăm điều cấm kị" (掟十五ヶ条, ''Okite jūgo-ka-jō''), đi kèm với lời tuyên thệ ký ở Kagoshima năm 1611, trong đó có các hạn chế chi tiết về chính trị và kinh tế đối với vương quốc. Theo đó, các hoạt động ngoại thương, ngoại giao, và thăm viếng sẽ bị cấm nếu không có sự chấp thuận chính thức của Satsuma. Quan hệ thương mại phát triển của Lưu Cầu với Trung Quốc, Đông Nam Á và Triều Tiên trở thành mối quan tâm của Satsuma, và một số luật khác cũng được đặt ra để nghiêm cấm tương tác giữa người Lưu Cầu và người Nhật, cũng như đi lại giữa hai quốc đảo. Tương như như vậy, việc đi ra bên ngoài và tiếp nhận tàu tại các cảng của Lưu Cầu nói chung đã bị hạn chế rất nhiều, ngoại lệ chỉ dành cho thương mại và các chuyến thăm viếng chính thức do Satsuma cho phép.
 
Ngoài ra, [[Amami Ōshima]] và một số đảo khác mà nay được gọi với cái tên [[quần đảo Satsunan]] đã bị sáp nhập vào phiên Satsuma và không còn là lãnh thổ của Lưu Cầu. Các hòn đảo này ngày nay thuộc về tỉnh [[Kagoshima]] thay vì tỉnh [[Okinawa]].