|
== Mô tả ==
''Thiếu nữ bên hoa huệ'' mô tả chân dung của một người thiếu nữ mặc [[áo dài]] trắng đang nghiêng đầu một cách tự nhiên về phía lọ [[Hoa loa kèn|hoa huệ tây]] trắng. Hình dáng cô gái cùng những chi tiết và màu sắc xung quanh tạo thành một hình khối giản dị, toát lên một nét buồn vương vấn, nhẹ nhàng.<ref name=Tuoitre0208/> Hoa huệ cắm trong lọ bên cạnh cô gái không phải là loại hoa [[huệ]] bông nhỏ thường dùng trong các ngày rằm mà là hoa huệ tây hay tên phổ biến là hoa loa kèn.<ref>{{citechú thích web|url=http://dantri.com.vn/c135/s135-317825/ha-ve-cung-loa-ken-ha-noi.htm|title=Hạ về cùng loa kèn Hà Nội|publisher=Dantri.com.vn|date=2009-04-07|accessdate=2009-04-16|author=Cường Cao}}</ref>
== Lịch sử ==
Theo học khóa sơn dầu [[1926]]-[[1931]] của trường [[Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương]], họa sĩ [[Tô Ngọc Vân]] được coi là một trong những nghệ sĩ xuất sắc của hội họa Việt Nam trước [[1945]] với câu so sánh "Nhất [[Nguyễn Gia Trí|Trí]], nhì Vân, tam [[Nguyễn Tường Lân|Lân]], tứ [[Trần Văn Cẩn|Cẩn]]". Bắt đầu có nhiều tác phẩm đáng chú ý từ [[thập niên 1930]], Tô Ngọc Vân sáng tác bức tranh nổi tiếng nhất của ông, ''Thiếu nữ bên hoa huệ'', vào năm năm [[1943]].<ref name=vtc>{{citechú thích web|url=http://www.vtc.vn/vanhoa/hoi-hoa-to-ngoc-van-nua-the-ki-van-tuoi-moi/10879/index.htm|title=Hội họa Tô Ngọc Vân: Nửa thế kỉ vẫn tươi mới|publisher=Vtc.vn|author=Diễm Huyền|date=2006-12-13|accessdate=2009-04-16}}</ref> Người mẫu của bức tranh là cô Sáu, một người mẫu tranh sáng giá thời bấy giờ ở [[Hà Nội]]. Cô còn là người mẫu cho nhiều tác phẩm khác của họa sĩ Tô Ngọc Vân trong đó có bức ''[[Thiếu nữ với hoa sen]]''. Bên cạnh Tô Ngọc Vân, cô Sáu còn là người mẫu tranh cho nhiều họa sĩ nổi tiếng đương thời như [[Trần Văn Cẩn]], [[Nguyễn Gia Trí]], [[Lương Xuân Nhị]]. Sau này khi di cư vào miền Nam cô tiếp tục làm người mẫu cho họa sĩ Nguyễn Gia Trí.<ref>{{citechú thích web|url=http://nguoivienxu.vietnamnet.vn/dangviet/2004/02/52853/|title=Kỷ niệm 10 năm danh họa Trần Văn Cẩn qua đời (1910 – 1994)|publisher=Vietnamnet.vn|date=2004-02-27|accessdate=2009-04-16|author=Nhã Thi}}</ref>
Sau khi quân đội [[Pháp]] quay lại chiếm [[Hà Nội]], ''Thiếu nữ bên hoa huệ'' được bán cho nhà sưu tập tranh nổi tiếng [[Đức Minh (nhà sưu tập)|Đức Minh]] (tên thật là Bùi Đình Thản). Sau khi ông Đức Minh qua đời, tác phẩm này được các con của ông bán cho một người sưu tầm tên là Hà Thúc Cần với giá 15.000 [[USD]].<ref>{{citechú thích web|url=http://www.vnexpress.net/GL/Van-hoa/My-thuat/2004/07/3B9D4E46/|title=Gallery - sự bảo trợ chắc chắn của họa sĩ?|publisher=VnExpress|date=2004-07-28|accessdate=2009-04-16}}</ref> Theo lời họa sĩ Tô Ngọc Thành, con trai của họa sĩ Tô Ngọc Vân, thì sau khi mua được ''Thiếu nữ bên hoa huệ'', ông Cần đã bán lại tác phẩm nổi tiếng ra nước ngoài, bấp chấp quy định cấm của Việt Nam.<ref>{{citechú thích web|url=http://www.vnexpress.net/GL/Van-hoa/My-thuat/2002/04/3B9BAABF/|publisher=VnExpress|title=Số phận bức tranh “Thiếu nữ bên hoa huệ” giờ ra sao?|date=2002-04-02|accessdate=2009-04-16}}</ref> Một phiên bản chép lại của bức tranh từng được trưng bày tại [[Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam]] nhưng từ sau năm [[1990]] phiên bản này đã được gỡ bỏ trong nỗ lực chỉ treo tranh bản chính của Bảo tàng.<ref>{{citechú thích web|url=http://www.vietnamnet.vn/vanhoa/2009/04/842194/|title=Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trưng bày tranh, tượng giả?|date=2009-04-16|accessdate=2009-04-16|author=Mai Sen|publisher=Vietnamnet.vn}}</ref>
== Đánh giá ==
Bức tranh ''Thiếu nữ bên hoa huệ'' được coi là tác phẩm nổi tiếng nhất của họa sĩ Tô Ngọc Vân cũng như là một trong những đại diện tiêu biểu nhất của [[hội họa Việt Nam]] đầu [[thế kỷ 20]].<ref name=Tuoitre0208>{{citechú thích web|url=http://www3.tuoitre.com.vn/TetOnline2008/Index.aspx?ArticleID=242248&ChannelID=10|title=Hoa vào tranh |publisher=[[Báo Tuổi trẻ]]|date=2008-02-07|accessdate=2009-04-16}}</ref><ref>{{citechú thích web|url=http://www.mofa.gov.vn/vi/tt_vietnam/nr040810155004/|title=Văn hoá Việt Nam|publisher=[[Bộ Ngoại giao Việt Nam]]|accessdate=2009-04-16}}</ref>
Bên cạnh những giá trị nghệ thuật, ''Thiếu nữ bên hoa huệ'' còn thể hiện cho một thú chơi tao nhã của người [[Hà Nội]], thú chơi [[hoa loa kèn]] trắng, loài hoa nở rộ vào cuối [[tháng 3]], đầu [[tháng 4]] hàng năm ở đây.<ref>{{citechú thích web|url=http://www.laodong.com.vn/Home/Bo-ngo-hoa-loa-ken-thang-tu/20094/133833.laodong|title=Bỡ ngỡ hoa loa kèn tháng tư|publisher=[[Báo Lao Động]]|date=2009-04-11|accessdate=2009-04-16}}</ref>
== Tham khảo ==
{{reflist|2}}
[[Thể_loạiThể loại:Hội họa Việt Nam]]
[[Thể_loạiThể loại:Văn hóa Hà Nội]]
| 