Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Dãy núi Kavkaz”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n r2.6.5) (Bot: Thêm mk:Кавказ (планински венец) |
n cosmetic change using AWB |
||
Dòng 26:
* Rặng [[Dãy núi Tiểu Kavkaz|Tiểu Kavkaz]].
Rặng Đại Kavkaz bắt đầu từ [[khu bảo tồn tự nhiên Kavkaz]] ở gần thành phố [[Sochi]] thuộc [[Nga]] ở bờ đông bắc của biển Đen, kéo dài theo hướng đông-đông nam tới gần [[Baku]] trên bờ biển Caspi, còn rặng Tiểu Kavkaz chạy song song với rặng Đại Kavkaz, với khoảng cách trung bình khoảng 100
== Địa chất ==
Dòng 39:
Dãy núi Kavkaz nằm ở phần giữa của [[mảng Á-Âu]] giữa châu Âu và châu Á. Do ở khu vực này, đây là mảng ổn định về mặt địa chất, nên rất khó xác định đường đi chính xác của ranh giới châu lục. Vì thế, trong lịch sử, đường ranh giới này đã thay đổi từ vị trí nhiều lần. Người [[Hy Lạp]] cổ đại coi [[Bosphorus]] và dãy núi Kavkaz là ranh giới của châu Âu. Sau này, quan điểm như vậy đã thay đổi một vài lần vì các lý do chính trị. Trong [[thời kỳ Di cư]] (giai đoạn từ khoảng năm 300 tới khoảng năm 700) và thời kỳ [[Trung cổ]], Bosphorus và [[sông Đông]] là đường phân chia hai châu lục.
Ranh giới giữa hai châu lục được sĩ quan quân đội và nhà địa lý người [[Thụy Điển]], [[Philip Johan von Strahlenberg]], định nghĩa dựa trên lịch sử. Theo đó, ông cho rằng ranh giới này chạy theo các đỉnh của [[dãy núi Ural]], sau đó chạy theo [[sông Emba]] và bờ [[biển Caspi]], trước khi chạy qua [[vùng trũng Kuma-Manych]], nằm cách dãy núi Kavkaz 300
Ngược lại, [[La Grande Encyclopédie]] vẽ ranh giới giữa châu Âu và châu Á ở phía nam của cả hai dãy Đại và Tiểu Kavkaz. Như thế thì các đỉnh [[Elbrus]] và [[Kazbek]] đều là các đỉnh núi thuộc châu Âu.
Dòng 79:
Khí hậu của dãy núi Kavkaz dao động theo cả chiều thẳng đứng (theo độ cao) và theo chiều nằm ngang (theo tọa độ địa lý của các điểm). Nhiệt độ nói chung giảm khi độ cao tăng lên. Nhiệt độ trung bình hàng năm tại [[Sukhumi]], [[Abkhazia]] tại mực nước biển là 15 độ C trong khi trên sườn của đỉnh [[Kazbek]] ở cao độ 3.700 m thì nhiệt độ trung bình hàng năm là -6,1 độ C. Các sườn núi phía bắc của dãy Đại Kavkaz có nhiệt độ trung bình thấp hơn so với nhiệt độ trung bình tại các sườn núi phía nam khoảng 3 độ C. Vùng cao nguyên của dãy Tiểu Kavkaz tại [[Armenia]], [[Azerbaijan]] và [[Gruzia]] có sự tương phản sắc nét về nhiệt độ giữa các tháng mùa hè và các tháng mùa đông do có tính chất khí hậu lục địa nhiều hơn.
Lượng mưa tăng theo chiều từ đông sang tây trong phần lớn các khu vực. Độ cao đóng một vai trò quan trọng trong khu vực Kavkaz và các rặng núi nói chung có lượng mưa lớn hơn so với các vùng thấp. Khu vực phía đông bắc ([[Dagestan]]) và phần phía nam của Tiểu Kavkaz là khô cằn nhất. Lượng mưa hàng năm tối thiểu đạt 250
Dãy núi Kavkaz được biết đến vì có lượng tuyết rơi nhiều, mặc dù nhiều khu vực sườn núi không nằm dọc theo hướng gió lại không nhận được nhiều tuyết. Điều này đặc biệt đúng cho dãy Tiểu Kavkaz, vốn bị cô lập một cách tương đối với các ảnh hưởng của khí hậu ẩm ướt từ [[biển Đen]] và nhận được lượng mưa tương đối ít hơn (trong dạng tuyết) so với dãy Đại Kavkaz. Độ dày che phủ tuyết trong mùa đông tại Tiểu Kavkaz nằm trong khoảng
Tuyết che phủ tại một số khu vực ([[Svanetia]], miền bắc [[Abkhazia]]) có thể dày tới 5 m. Khu vực đỉnh [[Achishkho]] là nơi có nhiều tuyết nhất tại Kavkaz, thường ghi nhận có tuyết dày tới 7 m.
|