Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lạt-ma”

{{Phật giáo Tây Tạng}}

'''Lạt-ma''' (zh. 喇嘛, bo. ''lama'' བླ་མ་, sa. ''guru'') là hiện thân của giáo pháp, theo [[Phật giáo Tây Tạng]]. Danh từ Lạt-ma được dùng gần giống như ''guru'', [[Đạo sư]] của [[Ấn Độ]], nhưng tại đây, Lạt-ma mang thêm nhiều ý nghĩa khác. Trong [[Kim cương thừa]], Lạt-ma không phải chỉ là người giảng dạy giáo pháp mà còn là người thực hành các nghi lễ. Vị này thường là người lĩnh đạo các đạo trường và được xem thuộc về các dòng tái sinh [[Châu-cô]] (bo. ''tulku'' སྤྲུལ་སྐུ་). Những vị Lạt-ma uyên thâm, danh tiếng thường được mang danh hiệu "Rinpoche" (quý báu phi thường). Ngày nay, danh từ Lạt-ma hay được dùng để gọi các vị Cao tăng Tây Tạng, không kể trình độ chứng đạo của các vị đó.

Vì Lạt-ma đóng một vai trò quan trọng như thế nên có khi nền Phật giáo này cũng được gọi là [[Lạt-ma giáo]]. Người ta cũng không nên xem Lạt-ma như tăng sĩ bình thường, vì Lạt-ma được xem là hiện thân của Phật trong lúc tăng sĩ chỉ là người tu học trong chùa chiền hay tu viện. Trong Kim cương thừa, muốn theo học, hành giả phải được [[Quán đỉnh]] qua một hay nhiều vị Lạt-ma. Trong các giáo pháp cao tột như [[Đại thủ ấn]] (sa. ''mahāmudrā'') hay [[Đại cứu cánh]] (bo. ''dzogchen'' རྫོགས་ཆེན་) thì ngay từ đầu, mọi phép thiền quán đã phải tập trung lên một vị Lạt-ma dù cho vị đó không hiện diện. Một khi vị đó có mặt, thì thái độ của học trò lại càng tuân thủ theo nguyên tắc, nhất là sự vâng lời tuyệt đối. Vai trò gạch nối giữa Phật và tín đồ của Lạt-ma cho phép các vị này không những hướng dẫn học trò mà còn giáo hoá Phật pháp cho quần chúng, cũng như giúp Phật tử trừ tà hay cầu an cầu siêu. Các Lạt-ma có những thuật riêng để thực hiện nhiệm vụ đó, mà người ta hay nhắc đến nhất là những điệu múa đặc biệt và tụng niệm [[Tử thư]].