Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tùy thư”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n clean up, replaced: {{reflist}} → {{Tham khảo}}
Dòng 1:
{{24 bộ chính sử Trung Hoa}}
'''Tùy thư''' ([[chữ Hán]] [[giản thể]]: 隋书; [[phồn thể]]: 隋書; [[bính âm]]: Suí shū) là một [[sách lịch sử]] theo [[thể kỷ truyện]] trong 24 sách lịch sử [[Trung Quốc]] (''[[Nhị thập tứ sử]]'') do nhóm sử quan [[Ngụy Trưng]] đời [[Nhà Đường|Đường]] biên soạn, thời [[Tùy Văn Đế]], [[Vương Thiệu]] đã soạn thành sách ''Tùy thư'' gồm 80 quyển. Năm [[Vũ Đức]] thứ 4 đời [[Đường Cao Tông]] ([[621]]), [[Lệnh Hồ Đức Phân]] lần đầu tiên đề xuất kiến nghị tu sửa lịch sử năm triều đại [[Nhà Lương|Lương]], [[Nhà Trần (Trung Quốc)|Trần]], [[Bắc Tề |Tề]], [[Bắc Chu|Chu]], [[Nhà Tùy|Tùy]], mỗi năm triều đình nhà Đường đều lệnh cho sử thần biên soạn, tu sửa, nhiều năm liền mà vẫn chưa thành sách. Năm [[Trinh Quán]] thứ 3 đời Đường Thái Tông ([[629]]) lệnh cho [[Phòng huyền Linh]] trông coi việc tu sửa lịch sử nhà Tùy, riêng phần kỷ truyện giao lại cho bọn [[Nhan Sư Cổ]], [[Khổng Dĩnh Đạt]], [[Hứa Kính Tông]] làm. Đến năm Trinh Quán thứ 10 ([[636]]) thì hoàn thành.
 
Toàn bộ tác phẩm tổng cộng có 80 quyển, bao gồm [[Đế kỷ]] 5 quyển, [[Chí]] 30 quyển, [[Liệt truyện]] 50 quyển, không có [[Biểu]], nhiều người cùng nhau biên soạn, chia làm hai giai đoạn thành sách, từ khi bắt đầu cho tới lúc tu sửa toàn bộ xong mất khoảng 35 năm mới hoàn thành. Sách ghi chép lịch sử hưng thịnh và suy vong của [[nhà Tùy]] bắt đầu từ khi [[Dương Kiên|Tùy Văn Đế]] kiến quốc năm [[Khai Hoàng]] nguyên niên ([[581]]) đến khi [[Tùy Cung Đế]] bị [[Lý Uyên]] phế truất vào năm [[Nghĩa Ninh]] thứ 2 ([[618]]).
Dòng 17:
* Quyển 3 - [[Dương Quảng|Dượng Đế]] thượng
* Quyển 4 - Dượng Đế hạ
* Quyển 5 - [[Dương Hựu|Cung Đế]]
 
===Chí===
Dòng 49:
* Quyển 28 - Kinh tịch 2
* Quyển 29 - Kinh tịch 3
* Quyển 30 - Kinh tịch 4
 
===Liệt truyện===
* Quyển 1 Hậu phi truyện - [[Độc Cô Hoàng hậu|Văn Hiến Độc Cô Hoàng hậu]], [[Tuyên Hoa Phu nhân Trần thị]], [[Dung Hoa Phu nhân Thái thị]], [[Mẫn Hoàng hậu|Dượng Đế Tiêu Hoàng hậu]]
* Quyển 2 - [[Lý Mục (Bắc triều)|Lý Mục]], [[Lương Duệ]] truyện
* Quyển 3 - [[Lưu Phưởng (Nhà Tùy)|Lưu Phưởng]], [[Trịnh Dịch]], [[Liễu Cừu]], [[Hoàng Phủ Tích]], [[Lư Bí]] truyện
* Quyển 4 - [[Vu Nghĩa]], [[Âm Thọ]], [[Âm Thế Sư]], [[Đậu Vinh Định]], [[Nguyên Cảnh Sơn]], [[Nguyên Hùng]], [[Đậu Lư Tích]], [[Đậu Lư Dục]], [[Hạ Nhược Nghị]] truyện
* Quyển 5 - [[Lương Sĩ Ngạn]], [[Vũ Văn Hãn]], [[Vương Nghị]], [[Nguyên Hài]], [[Vương Thế Tích]], [[Ngu Khánh Tắc]], [[Nguyên Trụ]] truyện
* Quyển 6 - [[Cao Quýnh]], [[Tô Uy]] truyện
* Quyển 7 - [[Lý Đức Lâm]], [[Lý Bách Dược]] truyện
* Quyển 8 - [[Dương Hoằng (Hà Gian Vương)|Hà Gian Vương Hoằng]], [[Dương Xứ Cương]], [[Dương Tử Sùng]], [[Dương Hùng (Nhà Tùy)|Quan Đức Vương Hùng]] truyện
* Quyển 9 - [[Dương Toản|Đằng Mục Vương Toản]], [[Dương Tĩnh (Đạo Điệu Vương)|Đạo Điệu Vương Tĩnh]], [[Dương Sảng|Vệ Chiêu Vương Sảng]], [[Dương Trí Tích|Thái Vương Trí Tích]] truyện
* Quyển 10 Văn tứ tử truyện - [[Dương Dũng (Nhà Tùy)|Phòng Lăng Vương Dũng]], [[Dương Tuấn|Tần Hiếu Vương Tuấn]], [[Dương Tú|Thứ Nhân Tú]], [[Dương Lượng|Thứ Nhân Lượng]]
* Quyển 11 - [[Triệu Quýnh]], [[Triệu Phân]], [[Dương Thượng Hy]], [[Trường Tôn Bình]], [[Nguyên Huy]], [[Vy Sư]], [[Dương Dị]], [[Tô Hiếu Từ]], [[Lý Hùng (Nhà Tùy)|Lý Hùng]], [[Trương Quýnh]] truyện
* Quyển 12 - [[Vy Thế Khang]], [[Liễu Cơ]] truyện
* Quyển 13 - [[Dương Tố]], đệ [[Dương Ước]], tòng phụ [[Dương Văn Tư]], [[Dương Văn Kỷ]] truyện
* Quyển 14 - [[Ngưu Hoằng]] truyện
* Quyển 15 - [[Vũ Văn Khánh]], [[Lý Lễ Thành]], [[Nguyên Hiếu Củ]], [[Quách Vinh]], [[Bàng Hoảng]], [[Lý An (Nhà Tùy)|Lý An]] truyện
* Quyển 16 - [[Trường Tôn Lãm]], tòng tử [[Trường Tôn Sí]], sí đệ [[Trường Tôn Thịnh]] truyện
* Quyển 17 - [[Hàn Cầm Hổ]], [[Hạ Nhược Bật]] truyện
* Quyển 18 - [[Đạt Hề Trưởng Nho]], [[Hạ Lâu Tử Cán]], [[Sử Vạn Tuế]], [[Lưu Phương]] truyện
* Quyển 19 - [[Vương Trường Thuật]], [[Lý Diễn]], [[Y Lâu Khiêm]], [[Điền Nhân Cung]], [[Nguyên Hanh (Nhà Tùy)|Nguyên Hanh]], [[Đỗ Chỉnh]], [[Lý Triệt]], [[Thôi Bành]] truyện
* Quyển 20 - [[Đỗ Ngạn]], [[Cao Mại]], [[Nhĩ Chu Sưởng]], [[Chu Diêu]], [[Độc Cô Khai]], [[Khất Phục Tuệ]], [[Trương Uy]], [[Hòa Hồng]], [[Hầu Mạc Trần Dĩnh]] truyện
* Quyển 21 - [[Lư Khải]], [[Lệnh Hồ Hy]], [[Tiết Trụ]], [[Vũ Văn Bi]], [[Trương Hành (Nhà Tùy)|Trương Hành]], [[Dương Uông]] truyện
* Quyển 22 - [[Lư Tư Đạo]], [[Lý Hiếu Trinh]], [[Tiết Đạo Hành]] truyện
* Quyển 23 - [[Minh Khắc Nhượng]], [[Ngụy Đạm]], [[Lục Sảng]], [[Đỗ Đài Khanh ]], [[Tân Đức Nguyên]], [[Liễu Biên]], [[Hứa Thiện Tâm]], [[Lý Văn Bác]] truyện
* Quyển 24 Dượng Đế tam nam truyện - [[Dương Chiêu|Nguyên Đức Thái tử Chiêu]], [[Dương Lán|Tề Vương Lán]], [[Dương Cảo|Triệu Vương Cảo]]
* Quyển 25 - [[Thôi Trọng Phương]], [[Vu Trọng Văn]], [[Đoạn Văn Chấn]] truyện
* Quyển 26 - [[Vũ Văn Thuật]], [[Vân Định Hưng]], [[Quách Diễn]] truyện
* Quyển 27 - [[Vương Thiều (Nhà Tùy)|Vương Thiều]], [[Nguyên Nham]], [[Lưu Hành Bổn]], [[Lương Bì]], [[Liễu Uất]], [[Triệu Xước]], [[Bùi Túc]] truyện
* Quyển 28 - [[Phàn Tử Cái]], [[Sử Tường]], [[Nguyên Thọ (Nhà Tùy)|Nguyên Thọ]], [[Dương Nghĩa Thần]], [[Vệ Huyền]], [[Lưu Quyền]] truyện
* Quyển 29 - [[Lý Viên Thông]], [[Trần Mậu (Nhà Tùy)|Trần Mậu]], [[ Trương Định Hòa ]], [[Trương Vân]], [[Mạch Thiết Trượng]], [[Thẩm Quang]], [[Lai Hộ Nhân]], [[Ngư Câu La]], [[Trần Lăng]], [[Vương Biện]] truyện
* Quyển 30 - [[Chu La Hầu]], [[Chu Pháp Thượng]], [[Lý Cảnh (Nhà Tùy)|Lý Cảnh]], [[Mộ Dung Tam Tàng]], [[Tiết Thế Hùng]], [[Vương Nhân Cung (Nhà Tùy)|Vương Nhân Cung]], [[Quyền Vũ]], [[Thổ Vạn Tự]], [[Đổng Thuần]], [[Triệu Tài]] truyện
* Quyển 31 - [[Lý Ngạc]], [[Bảo Hoành]], [[Bùi Chính]], [[Liễu Trang]], [[Nguyên Sư]], [[Lang Mậu]], [[Cao Cấu]], [[Trương Kiền Uy]], [[Vinh Bì]], [[Lục Tri Mệnh]], [[Phòng Ngạn Khiêm]] truyện
* Quyển 32 - [[Ngu Thế Cơ]], [[Bùi Uẩn]], [[Bùi Củ]] truyện
* Quyển 33 - [[Vũ Văn Khải ]], [[Diêm Bì]], [[Hà Trù]] truyện
* Quyển 34 - [[Vương Thiệu (Nhà Tùy)|Vương Thiệu]], [[Viên Sung]] truyện
* Quyển 35 - [[Dương Huyền Cảm]], [[Lý Tử Hùng]], [[Triệu Nguyên Thục]], [[Hộc Tư Chính]], [[Lưu Nguyên Tiến]], [[Lý Mật (Nhà Tùy)|Lý Mật]], [[Bùi Nhân Cơ]] truyện
* Quyển 36 Thành tiết truyện
* Quyển 37 Hiếu nghĩa truyện
* Quyển 38 Tuần lại truyện
* Quyển 39 Khốc lại truyện
* Quyển 40 Nho lâm truyện
* Quyển 41 Văn học truyện
* Quyển 42 Ẩn dật truyện
* Quyển 43 Nghệ thuật truyện
* Quyển 44 Ngoại thích truyện
* Quyển 45 Liệt nữ truyện
* Quyển 46 Đông Di truyện - [[Cao Câu Ly|Cao Ly]], [[Bách Tế]], [[Tân La]], [[Mạt Hạt]], [[Lưu Cầu]], [[Uy Quốc]]
* Quyển 47 Nam Man truyện - [[Lâm Ấp]], [[Xích Thổ]], [[Chân Lạp]], [[Bà Lợi]]
* Quyển 48 Tây Vực truyện - [[Thổ Cốc Hồn]], [[Đảng Hạng]], [[Cao Xương]], [[Tát Mã Nhĩ Hãn|Khang Quốc]], [[An Quốc (Chiêu Vũ Cửu Tính)|An Quốc]], [[Thạch Quốc]], [[Nữ Quốc]], [[Yên Kỳ]], [[Quy Tư]], [[Sơ Lặc]], [[Vu Điền]], [[Thổ Hỏa La]]
* Quyển 49 Bắc Địch truyện - [[Đột Quyết]], [[Tây Đột Quyết]], [[Thiết Lặc]], [[Hề]], [[Khiết Đan]], [[Thất Vy]]
* Quyển 50 - [[Vũ Văn Hóa Cập]], [[Vũ Văn Trí Cập]], [[Tư Mã Đức Kham]], [[Bùi Kiền Thông]], [[Vương Thế Sung|Vương Sung]], [[Đoạn Đạt]] truyện
 
==Xem thêm==
Dòng 107:
 
==Chú thích==
{{reflistTham khảo}}
 
==Tài liệu tham khảo==
*[[Sầm Trọng Miễn]], ''Tùy thư cầu thị''.
*Lưu Thứ Nguyên, "''Tùy thư'', ''Thiên văn chí'', ''Thiên tượng ký lục tuyển chú''", ''Thiểm Tây Thiên văn đài đài san'' quyển 19.
 
==Liên kết ngoài==