Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vyacheslav Mikhailovich Molotov”

{{Infobox Officeholder|name=Vyacheslav Molotov<br/><small>Вячесла́в Мо́лотов</small>

'''Vyacheslav Mikhailovich Molotov''' ({{lang-ru|Вячесла́в Миха́йлович Мо́лотов}}, ''Vjačeslav Michajlovič Molotov''; {{OldStyleDate|9 tháng 3|1890|25 tháng 2}} – 8 tháng 11 năm 1986) là một [[chính trị gia]] và [[Ngoại giao|nhà ngoại giao]] [[Liên xô]], một nhân vật nổi bật trong [[Chính phủ Liên xô]] từ thập niên 1920, khi ông nổi lên trở thành [[người được bảo hộ]] của [[Iosif Vissarionovich Stalin|Joseph Stalin]], đến năm 1957, khi ông bị loại khỏi Đoàn chủ tịch (Bộ chính trị) Uỷ ban Trung ương bởi [[Nikita Sergeyevich Khrushchyov|Nikita Khrushchev]]. Ông là thủ phạm chính của cuộc [[Đại thanh trừng]] và người đại diện của Liên xô ký vào [[Hiệp ước không xâm phạm lẫn nhau]] giữa [[Phát xít Đức]] và Liên xô năm 1939 (cũng được gọi là [[Hiệp ước Molotov-Ribbentrop]]) cũng như trong các cuộc đàm phán thời hậu chiến. [[Cocktail Molotov]] (bom xăng) được người [[Phần Lan]] đặt theo tên ông trong thời gian diễn ra cuộc [[Chiến tranh mùa Đông]].

== Xuất thân và tuổi trẻ ==

Molotov, tên khi sinh '''Vyacheslav Mikhailovich Skriabin''' (Вячеслав Михайлович Скря́бин), sinh tại làng [[Sovetsk, Kirov Oblast|Kukarka]] (hiện là Sovetsk tại [[Kirov Oblast]]), là con trai của một thư ký tiệm buôn. Trái với một lời đồn đại sai lầm thường được nhắc lại, ông không liên quan tới nhà soạn nhạc [[Alexander Scriabin]].<ref>Montefiore, The Court of the Red Tsar, pp. 39, 62n.</ref> Ông được giáo dục trong một ngôi trường cấp hai tại [[Kazan]], và gia nhập phái [[Bolshevik]] của [[Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga]] năm 1906. Để phục vụ công việc chính trị ông lấy [[biệt hiệu]] '''Molotov''' (từ từ ''molot'' trong tiếng Nga, ''"[[búa]]"''). Ông bị bắt năm 1909 và bị lưu đày hai năm tại [[Vologda]]. Năm 1911 ông ghi tên vào trường bách khoa [[StSaint Petersburg]], và cũng gia nhập ban biên tập tờ ''[[Pravda]]'', tờ báo bí mật của những người Bolshevik, mà [[Joseph Stalin]] làm tổng biên tập. Năm 1913 Molotov một lần nữa bị bắt và bị trục xuất tới [[Irkutsk]], nhưng vào năm 1915 ông trốn thoát và quay lại thủ đô.

Trong cuộc tranh giành quyền lực sau cái chết của Lenin năm 1924, Molotov vẫn là một người ủng hộ trung thành của Stalin chống lại nhiều đối thủ của ông ta: đầu tiên là [[LeonLev Davidovich Trotsky|Lev Trotsky]], sau đó là [[Lev Kamenev]] và [[Grigory Zinoviev]] và cuối cùng là [[Nikolai Ivanovich Bukharin|Nikolai Bukharin]]. Ông trở thành nhân vật lãnh đạo trong "Trung tâm Stalinist" của đảng, cũng bao gồm [[Kliment Yefremovich Voroshilov|Kliment Voroshilov]], [[Lazar Kaganovich]], [[Grigoriy Ordzhonikidze|Sergo Ordzhonikidze]] và [[Sergei Kirov]]. Trotsky và những người ủng hộ ông đã đánh giá thấp Molotov như nhiều người khác cũng từng sai lầm như vậy. Trotsky đã gọi ông là "nhân vật xoàng xĩnh", trong khi chính Molotov lại làm ra vẻ thông thái rởm khi khiển trách các đồng chí gọi ông là 'Mông Đá' bằng cách nói rằng Lenin thực tế đã gọi ông là 'Mông Sắt'.<ref>Kerhsaw, Ian (quoted in) ''Fateful Choices: Ten Decisions That Changed the World, 1940-1941'', New York: The Penguin Press, 2007 page 243.</ref> Tuy nhiên, cái vẻ ngoài đần độn che dấu một đầu óc sâu sắc và một tài năng hành chính to lớn. Ông chủ yếu hoạt động phía sau và tạo dựng hình ảnh như một quan chức vô vị - ví dụ, ông là lãnh đạo Bolshevik duy nhất luôn mặc một kiểu bộ đồ và ca vát (kiểu cách học được từ Lenin này đã thay đổi ở những năm sau đó).

== Thủ tướng ==

[[Sergei Kirov]] bí thư thành ủy Leningrad đã bị một người có tình cảm với những người đối lập ám sát năm 1934. Hiện một số nhà sử học (đáng chú ý là [[Edvard Radzinsky]] trong cuốn 'Stalin' của ông) tin rằng do Stalin ra lệnh, gây ra một cuộc khủng hoảng thứ hai, cuộc [[Đại thanh trừng]]. <!--Cuộc đại thanh trừng diễn ra trong suốt năm 1935 và 1936 và lên tới đỉnh điểm năm 1937-38 với những [[Vụ xử án Moscow]], trong đó hầu hết các nhà lãnh đạo Bolshevik thời trước Stalin đều bị kết án hay bị quàng những cái án tưởng tượng{{Fact|date=November 2008}} về [[phản bội]] và [[gián điệp]], và hàng triệu người Nga khác đã bị trục xuất tới các trại lao động{{Fact|date=November 2008}}-->. Dù cuộc Đại thanh trừng được tiến hành bởi các lãnh đạo cảnh sát mật của Stalin là [[Genrikh Yagoda]], [[Nikolai Yezhov]] và [[Lavrentiy Pavlovich Beriya|Lavrenty Beria]], Molotov cũng tham gia tích cực vào quá trình. Stalin thường yêu cầu ông và các thành viên khác của bộ chính trị ký các lệnh tử hình các nạn nhân nổi tiếng của cuộc thanh trừng, và Molotov luôn tuân lệnh mà không bao giờ có câu hỏi nào.<ref>{{chú thích sách|author=Simon Montefiore, ''|title=Stalin: The Court of the Red Tsar''. |place=N.Y.: |publisher=Knopf, |năm=2004.}}</ref> Không có bằng chứng về việc Molotov tìm cách làm giảm nhẹ các cuộc thanh trừng hay thậm chí cứu các cá nhân, như một số lãnh đạo Xô viết khác từng làm. Trong cuộc [[Đại thanh trừng]], ông đã đích thân thông qua các danh sách tài liệu 372 vụ hành quyết, nhiều hơn bất kỳ người nào khác, kể cả Stalin<ref>http://stalin.memo.ru/images/intro1.htm</ref>

== Bộ trưởng ngoại giao ==

== Thế chiến II ==

[[Tập tin:Bundesarchiv Bild 183-R86965, Potsdamer Konferenz, Gruppenbild.jpg|nhỏ|Ngồi (từ trái): [[Clement Attlee]], [[Harry S. Truman]], [[Iosif Vissarionovich Stalin|Josef Stalin]]; phía sau: [[William Daniel Leahy]], [[Ernest Bevin]], [[James F. Byrnes]] và Molotov.]]

== Nghề nghiệp thời hậu chiến ==

Molotov đã được khôi phục một phần dưới thời [[Leonid Ilyich Brezhnev|Leonid Brezhnev]] và được cho phép tái gia nhập Đảng Cộng sản năm 1984 dưới thời [[Konstantin Ustinovich Chernenko|Konstantin Chernenko]]. Ông chết ở tuổi 96 tại [[Moskva]] tháng 11 năm 1986, chỉ năm năm trước sự giải tán Liên xô. Ở thời điểm qua đời, ông là người cuối cùng trong số những nhân vật chính tham gia các sự kiện năm 1917 còn sống. Ông được chôn cất tại [[Nghĩa trang Novodevichy]], [[Moskva]]. Một tuyển tập các bài phỏng vấn với Molotov, ''"Molotov Remembers: Inside Kremlin Politics"'', đã được Felix Chuev xuất bản sau khi ông chết. Năm 2005 cháu trai của Molotov và là người trùng tên với ông, nhà khoa học chính trị Nga [[Vyacheslav Nikonov]] (sinh năm 1956), đã viết một cuốn tiểu sử của ông.

Cuối năm 1989, hai năm trước sự sụp đổ của Liên xô, Đại hội Đại biểu Nhân dân Liên xô và chính phủ của [[Mikhail Sergeyevich Gorbachyov|Mikhail Gorbachev]] đã chính thức lên án Hiệp ước Molotov-Ribbentrop, thừa nhận rằng việc sáp nhập các nước vùng Baltic và sự phân chia Ba Lan là bất hợp pháp.

Molotov là một trong số ít người, nếu không nói là người duy nhất từng bắt tay với các lãnh đạo Liên Xô [[Vladimir Ilyich Lenin|Vladimir Lenin]] và [[Iosif Vissarionovich Stalin|Joseph Stalin]], Chủ tịch [[Trung Quốc]] [[Mao Trạch Đông]], lãnh đạo [[Đức Quốc Xã]] [[Adolf Hitler]], Thủ tướng [[Anh]] [[Winston Churchill]] và các Tổng thống [[Hoa Kỳ]] [[Franklin D. Roosevelt]] và [[Harry S. Truman]] cũng như [[Thủ tướng Anh]] [[Anthony Eden]], Thủ tướng Liên Xô [[Nikita Khrushchev]] và [[Josip Broz Tito|Nguyên soái Josip B. Tito]] của [[Nam Tư]].

== Xem thêm ==

* [[Quan hệ Xô-Đức trước năm 1941]]

* [[Kế hoạch Molotov]]

* [[Hiệp ước Molotov-Ribbentrop]]

* [[Giới tuyến Molotov]]

* [[Cocktail Molotov]]

== Tham khảo ==

{{reflistTham khảo}}

* Chuev, Felix (ed), ''Molotov Remembers: Inside Kremlin Politics'' (1993). Dee Ivan Inc. ISBN 1-56663-027-4

* Raymond H. Anderson, "Vyacheslav M. Molotov Is Dead; Close Associate of Stalin Was 96", ''The New York Times'', 11 November 1986.

* The Associated Press, "200 Attend Molotov Funeral in Private Rites at Cemetery," ''The New York Times'', 13 November 1986.

* Vladislav Zubok and Constantine Pleshakov, ''Inside the Kremlin's Cold War'', 1996, Harvard University Press, Cambridge, Mass. ISBN 0-674-45532-0

* Montefiore, Simon Sebag, ''Stalin: The Court of the Red Tsar'' (2003). ISBN 1-84212-726-8

== Liên kết ngoài ==

* [http://www.revolutionarydemocracy.org/rdv1n1/molotov.htm V.M. Molotov and the Liquidation of Socialism in the USSR]

* [http://alsos.wlu.edu/qsearch.aspx?browse=people/Molotov,+Vyacheslav Annotated bibliography for Vyacheslav Molotov from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues]

* [http://www.archive.org/details/TheMeaningOfTheSoviet-germanNon-aggressionPact ''The Meaning of the Soviet-German Non-Aggression Pact'' Molotov speech to the Supreme Soviet on Aug. 31, 1939]

* [http://historicalresources.org/2008/08/26/molotov-reaction-to-german-invasion-of-1941/ Reaction to German Invasion of 22 June 1941]