Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Costa Rica”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n chú thích, replaced: {{cite web → {{chú thích web, {{cite news → {{chú thích báo (2)
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n Thay bản mẫu, replaced: {{main| → {{bài chính| (7), {{Main| → {{bài chính| using AWB
Dòng 60:
 
== Lịch sử ==
{{Mainbài chính|Lịch sử Costa Rica}}
Vào thời [[Tiền Columbus]], [[thổ dân châu Mỹ]] ở vùng đất nay là Costa Rica thuộc nhóm văn hóa trung gian giao thoa giữa các vùng văn hóa [[Mesoamerica]] và văn hóa [[Andes]] ở [[Nam Mỹ]].
Đối với [[bán đảo Nicoya]] ở phía tây bắc Costa Rica thì đây là điểm cực nam của ảnh hưởng văn hóa [[Nahuatl]] trong khi thung lũng miền trung tâm của Costa Rica có bộ tộc [[Chibcha]] cư trú. Khi đoàn quân viễn chinh của [[Tây Ban Nha]] dưới sự chỉ huy của các chinh phục tướng quân ([[conquistador]]) mở cuộc xâm chiếm Trung Mỹ vào [[thế kỷ 16]] thì các bộ tộc thổ dân châu Mỹ xiêu tán cả. Số còn lại phần bị đồng hóa hoặc tiêu diệt vì [[bệnh truyền nhiễm]] cùng sự cai trị hà khắc của người [[Tây Ban Nha]].
Dòng 76:
 
== Địa lý ==
{{mainbài chính|Địa lý Costa Rica}}
Costa Rica nằm ở [[eo đất]] Trung Mỹ, 10° Bắc [[xích đạo]] và 84° Tây đường [[Kinh tuyến gốc]]. Nước này giáp với [[Biển Caribe]] (ở phía đông) và [[Thái Bình Dương|Biển Bắc Thái Bình Dương]] (ở phía tây), với chiều dài bờ biển tổng cộng 1.290 kilômét (802 [[dặm]]) (212 km / 132 mi bờ biển Caribbean và 1.016 km / 631 mi bờ biển Thái Bình Dương). Nước này có diện tích tương đương với tiểu bang [[Tây Virginia]] của [[Hoa Kỳ]].
 
Dòng 93:
== Chính trị ==
[[Tập tin:Asamblea Leg CR 1.JPG|nhỏ|phải|Tòa nhà quốc hội Costa Rica]]
{{mainbài chính|Chính trị Costa Rica}} {{seealso|Quân đội Costa Rica}}
Costa Rica là một quốc gia [[dân chủ]] theo thể chế [[cộng hòa]] trong khuôn khổ pháp lý của bản [[hiến pháp]] vững mạnh. Bản hiến pháp hiện hành được ban bố ngày [[7 tháng 11]] năm [[1949]], trong đó có đặc điểm là quân đội bị giải tán.
 
Dòng 111:
=== Phân chia hành chánh ===
{{mainbài chính|Tỉnh Costa Rica|Tổng Costa Rica}}
[[Tập tin:Provinces Costa Rica.png|phải|nhỏ|240px]]
Về mặt hành chánh Costa Rica được chia thành bảy tỉnh (''provincia''); mỗi tỉnh lại chia thành nhiều [[tổng (đơn vị hành chính)|tổng]] (''cantón''); dưới tổng là [[quận]] (''dístricto''). Tổng cộng cả nước có 81 tổng và 421 quận. Đứng đầu mỗi tổng là viên thị trưởng điều hành. Thị trưởng được người dân trong tổng bầu trực tiếp với nhiệm kỳ bốn năm.
Dòng 125:
 
== Kinh tế ==
{{mainbài chính|Kinh tế Costa Rica}}
[[Tập tin:Metalchurchingreciacostarica.jpg|nhỏ|Ngôi giáo đường bằng kim loại tại [[Grecia]], Costa Rica.]]
[[Tập tin:Oldchurchcartagocostarica.jpg|nhỏ|Phế tích thánh đường cũ tại Cartago, Costa Rica.]]
Dòng 164:
 
== Nhân khẩu ==
{{mainbài chính|Nhân khẩu Costa Rica}}
Tính đến năm 2005, Costa Rica có dân số ước tính khoảng 4,43 triệu người. Đa số dân Costa Rica mang ít nhiều dòng máu của người di dân [[người Tây Ban Nha|Tây Ban Nha]]. Có một số không nhỏ có gốc [[Italia]], [[Đức]], [[Do Thái]], và [[Ba Lan]] nhưng nhóm đông nhất là "mestizo", hậu duệ thổ dân châu Mỹ pha trộn với người Tây Ban Nha. Nhóm này chiếm 94% dân số. Chỉ có 3% dân có gốc [[người Châu Phi|châu Phi]], mà tổ tiên là những người lao động da đen từ [[Jamaica]] nhập cư hồi [[thế kỷ 19]]. Số còn lại 1% là [[người Hoa]] và 1% thổ dân châu Mỹ, khoảng 40.000 người, đông nhất ở tỉnh [[Guanacaste]] phía tây bắc.
 
Dòng 193:
 
== Văn hoá ==
{{mainbài chính|Văn hoá Costa Rica}}
[[Tập tin:Teatro National de Costa Rica - inside.jpg|nhỏ|Bên trong [[Teatro Nacional de Costa Rica]], nhà hát quốc gia Costa Rica]]
 
Dòng 207:
 
== Giáo dục ==
{{mainbài chính|Giáo dục Costa Rica}}
 
Tỷ lệ biết chữ tại Costa Rica là 96% (CIA World Factbook, tháng 2 năm 2007), một trong những tỷ lệ cao nhất tại Mỹ Latinh. Các trường [[Giáo dục cơ bản|sơ đẳng]] và [[cao học]] có tại khắp đất nước, thực tế ở tất cả các cộng đồng. [[Giáo dục công cộng]] tổng quát được đảm bảo trong Hiến pháp, và giáo dục mầm non và cao học đều miễn phí. Có cả các trường đại học công cộng và tư nhân.