Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngũ Hồ thập lục quốc”

 

=== Người Hung Nô ===

 

Từ cuối thời [[Tây Hán]], Hung Nô có nội loạn. Một [[thiền vu]] là Hô Hàn Tà mang 5.000 nhà vào hàng nhà Hán. Tới thời [[Đông Hán]], chúa Nam Hung Nô cũng hàng Hán, được dời đến ở [[Thiểm Tây]] và bắc Sơn Tây. Tới thời [[Tam Quốc]], dân Hung Nô đã đông đúc, thế lực lớn dần. [[Tào Tháo]] bèn phân tán người Hung Nô thành 5 bộ, cho ở 5 huyện thuộc [[Sơn Tây (Trung Quốc)|Sơn Tây]] hiện nay là: Huyền Thị (huyện Cao Bình), Bồ Tử (huyện Bồ), Tần Hưng (huyện Xin Xen), Đại Lăng (huyện Văn Thuỷ), Kỳ huyện (huyện Kỳ). Mỗi bộ đặt một quan cầm đầu gọi là Súy, sau đổi làm Đô úy và chọn một người Hán làm chức Tư mã để cai quản chung. Trong 5 bộ đó, bộ nhỏ có khoảng 3.000 nhà, bộ lớn khoảng 10.000 nhà.

 

=== Người Yết ===

Đây là một bộ lạc nhỏ của người [[Hung Nô]], từ [[Trung Á]] dời đến miền Vũ Hương ở đông nam Sơn Tây (huyện Tẩm) và chịu sự lãnh đạo của các quý tộc Hung Nô tại đây.

 

=== Người Tiên Ty ===

Là một tộc [[Đông Hồ]]. Cuối thời Đông Hán, sau khi người bắc Hung Nô dời về phía Tây thì người Tiên Ty lấn gần hết đất cũ của Hung Nô. Tới giữa thế kỷ 2, người Tiên ty khống chế một vùng rộng lớn từ khu vực [[Liêu Hà]] tới hành lang phía tây sông [[Hoàng Hà]], giáp U Xum và có một bộ phận đã vào bên trong Vạn Lý trường thành. Thị tộc Tiên Ty có 4 họ: Mộ Dung, Đoàn, Thác Bạt, Vũ Văn.

 

=== Người Chi (hay Đê) ===

Là một tộc ở miền đông [[Cam Túc]], trước đây thời [[nhà Chu]] gọi là Tây Nhung. Sau này một bộ phận rời đến [[Thiểm Tây]]. Người Chi có 5 họ: Du Mi (huyện Kinh Dương - Thiểm Tây), Nghiên, Hưng Quốc, Lâm Vi, Lược Dương. Thời [[Tam Quốc]], người Chi vào Trung nguyên rất nhiều.

 

=== Người Khương ===

Cũng là một tộc Tây Nhung, ở rải rác miền [[Cam Túc]], [[Thanh Hải]] và [[Thiểm Tây]]. Thời Hán, người Khương luôn đánh nhau với người Hán. Người Khương có tới 150 thị tộc.

 

 

== Sự sụp đổ của nhà Tây Tấn ==

 

[[Loạn bát vương]] làm nhà Tây Tấn suy yếu trầm trọng. Hàng loạt tông thất có thế lực và tài năng bị giết, khiến hoàng tộc khủng hoảng nhân sự không có người phò trợ. Các bộ tộc ngoại vi thừa cơ xâm nhập và làm loạn Trung Hoa.

[[Tập tin:Map of Sixteen Kingdoms 3.png|nhỏ|phải|300px|Năm 351 {{legend|#A0A528|Đông Tấn}}{{legend|#BF8C8F|[[Tiền Tần]]}}{{legend|#788368|[[Nhiễm Ngụy]]}}{{legend|#E2D05F|Tiền Lương}}{{legend|#474573|Đại}}{{legend|#76727F|[[Tiền Yên]]}}]]

[[Tập tin:Map of Sixteen Kingdoms 4.png|nhỏ|phải|300px|Năm 369 {{legend|#A0A528|Đông Tấn}}{{legend|#BF8C8F|Tiền Tần}}{{legend|#E2D05F|Tiền Lương}}{{legend|#474573|Đại}}{{legend|#76727F|[[Tiền Yên]]}}]]

=== Tiền Triệu - Hậu Triệu ===

Một bộ tướng của cha con Lưu Uyên - Lưu Thông là [[Thạch Lặc]], người tộc Yết, trong quá trình giúp [[Hán Triệu]] diệt nhà Tấn, đã tranh thủ phát triển thế lực riêng.

 

==== Tổ Địch ====

 

Khi nhà [[Tây Tấn]] mới mất, nhiều thành trì phía bắc vẫn trong tay các tướng trung thành với nhà Tấn. Phía nam, một bộ phận tướng lĩnh, điển hình là [[Tổ Địch]], rất tha thiết phối hợp với các tướng phía bắc tiến hành bắc phạt để thu phục trung nguyên.

 

==== Hoàn Ôn ====

 

Tuy không thành công, nhưng ý chí chống Ngũ Hồ của Tổ Địch, Lưu Côn đã trở thành những tấm gương cho tướng sĩ thế hệ sau các ông noi theo.<ref>Về sau Thừa tướng Hoàn Ôn vẫn thường tự nhận là giống Lưu Côn</ref>

|[[Tiên Ti]]

|8

|[[Thác Bạt Thập Dực Kiền]]

|[[315]] - [[376]]

 

== Xem thêm ==

* [[Nhà Tấn]]

* [[Loạn bát vương]]

 

{{Liên kết chọn lọc|zh}}

[[ar:الممالك الستة عشر]]

[[id:Zaman Enam Belas Negara]]