Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Messerschmitt Bf 109”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n clean up
Dòng 19:
}}
 
Chiếc '''[[Messerschmitt]] Bf 109''' là một kiểu [[máy bay tiêm kích]] của [[Đức]] trong [[Thế Chiến II]] được thiết kế bởi [[Willy Messerschmitt]] vào đầu những năm [[Thập niên 1930|1930]]. Nó là một trong những máy bay tiêm kích hiện đại thực sự đầu tiên vào thời đó, có những tính năng như cấu trúc [[thân đơn]] toàn kim loại, nóc buồng lái hoàn toàn kín và [[càng hạ cánh]] xếp lại được. Chiếc Bf 109 được sản xuất với số lượng nhiều hơn cả so với mọi kiểu máy bay tiêm kích khác trong lịch sử, với số lượng được sản xuất trong thời chiến (từ [[tháng 9]] năm [[Hàng không năm 1939|1939]] đến [[tháng 5]] năm [[Hàng không năm 1945|1945]]) là 30.573 chiếc. Loại máy bay tiêm kích chiếm 47% số lượng máy bay do Đức sản xuất, và chiếc Bf 109 chiếm đến 57% số máy bay tiêm kích được sản xuất.<ref name="The Fighting Me 109"> Feist 1993, p. 45.</ref> Ngoài ra, 2.193 chiếc Bf 109 phiên bản A-E đã được chế tạo trước chiến tranh từ năm [[Hàng không năm 1936|1936]] đến [[tháng 8]] năm [[Hàng không năm 1939|1939]], và có hơn 1.000 chiếc được chế tạo sau chiến tranh theo [[giấy phép nhượng quyền]] dưới các tên gọi [[Avia S-199|Avia S-99/S-199]] và [[Hispano Aviacion Ha 1112|Ha 1112 Buchon]].
 
Chiếc Bf 109 là xương sống của lực lượng tiêm kích ''[[Không quân Đức]]'' trong Thế Chiến II, cho dù chúng bắt đầu được thay thế một phần bởi kiểu [[Focke-Wulf Fw 190]] từ năm [[Hàng không năm 1941|1941]]. Chiếc Bf 109 đã ghi được số chiến công không chiến nhiều hơn cả trong Thế Chiến II hơn mọi kiểu máy bay tiêm kích nào khác. Trong những thời điểm khác nhau, nó được sử dụng như là máy bay tiêm kích [[chiếm ưu thế trên không]], [[máy bay tiêm kích hộ tống|hộ tống ném bom]], [[máy bay tiêm kích đánh chặn|tiêm kích đánh chặn]], [[máy bay cường kích|tấn công mặt đất]] và [[máy bay trinh sát]]. Cho dù Bf 109 có những điểm yếu, bao gồm tầm bay kém và đặc biệt là khó điều khiển hạ cánh do vệt bánh hẹp của kiểu càng đáp gấp ra phía ngoài, nó vẫn tỏ ra cạnh tranh cùng những máy bay tiêm kích [[Đồng Minh]] cho đến khi chiến tranh kết thúc.
Dòng 38:
''Rüstungsflugzeug IV'' được dự định là một kiểu [[máy bay tiêm kích đánh chặn]] thay thế cho những kiểu [[máy bay cánh kép]] [[Arado Ar 64]] và [[Heinkel He 60]] đang phục vụ. Trong khi R-IV được dự trù như là kiểu máy bay tiêm kích tốt nhất trong số những máy bay đang hoạt động, các yêu cầu đặt ra lại không quá khó để có thể đạt được.
 
Chiếc máy bay tiêm kích cần đạt được tốc độ tối đa 400 &nbsp;km/h (250 dặm mỗi giờ) ở độ cao 6.000 &nbsp;m (19.500 &nbsp;ft) và có thể duy trì được như vậy trong vòng 20 phút, trong khi tổng thời gian ở trên không cần thiết là 90 phút. Nó sẽ được trang bị kiểu động cơ mới [[Junkers Jumo 210]] có công suất tối đa khoảng 700 mã lực (522 &nbsp;kW). Nó cũng cần phải được trang bị ít nhất ba [[súng máy]] 7,9 &nbsp;mm với 1.000 viên đạn cho mỗi khẩu, hoặc một pháo 20 &nbsp;mm với 200 quả đạn. Một đặc tínhkhá thú vị khác là yêu cầu [[áp lực cánh]] của chiếc máy bay phải dưới 100 &nbsp;kg/m², một cách để khẳng định khả năng lộn vòng và lên cao của chiếc máy bay. Ưu tiên thiết kế của chiếc máy bay tiêm kích là tốc độ bay ngang, tốc độ lên cao và khả năng cơ động (theo thứ tự trên).
 
Thực ra bản tính năng của đề án R-IV không do nội bộ của T-Amt nghĩ ra. Vào đầu năm [[hàng không năm 1933|1933]] cả [[Heinkel]] và [[Arado Flugzeugwerke|Arado]] đã gửi đến những thiết kế do đầu tư riêng của các hãng này cho một kiểu máy bay tiêm kích cánh đơn, và T-Amt chỉ đơn giản thu nhặt những đặc tính tốt nhất từ cả hai thiết kế này rồi gửi trở lại cho họ, bổ sung thêm hãng [[Focke-Wulf]] vào danh sách các nhà thầu. Đến [[tháng 5]] năm [[Hàng không năm 1934|1934]] bản dự thảo yêu cầu R-IV được chính thức phát hành. Mỗi nhà thầu được yêu cầu chế tạo ba chiếc nguyên mẫu để được thử nghiệm cạnh tranh trực tiếp vào cuối năm [[Hàng không năm 1934|1934]].
Dòng 52:
Chiếc Bf 109 chịu ảnh hưởng bởi các tai nạn trên mặt đất do "quay ngoặc" khi cất cánh và hạ cánh trong suốt vòng đời của chúng. Người ta đã ước lượng có khoảng 5% những chiếc 109 bị mất do cách này, thậm chí con số có thể lên đến một phần ba; tuy nhiên, con số được ghi nhận chính thức của Không quân Đức về các tại nạn chỉ có khoảng 1% trong tổng số Bf 109 bị thiệt hại do tai nạn khi hạ cánh hay tai nạn trong thời gian hoạt động ban đầu, một con số tương đương với những máy bay tiêm kích [[máy bay cánh đơn|cánh đơn]] khác được đưa ra hoạt động vào thời đó. Dù vậy, tính chất này chỉ là một vấn đề đối với những phi công mới, đặc biệt là trong giai đoạn cuối của cuộc chiến.<ref name="hannu" /> Chiếc [[Supermarine Spitfire|Spitfire]] cũng có cùng kiểu càng đáp hạ cánh hẹp, nhưng đã không có những loan truyền rộng rãi về những thiệt hại trong hoạt động do kiểu cấu hình này, và người ta đã suy đoán rằng hiện tượng quay ngoặc này là do cặp bánh đáp chính bị chụm lại. Đa số các phi công [[Phần Lan]] báo cáo rằng đa số hiện tượng quay ngoặc rất dễ kiểm soát, nhưng những phi công thiếu kinh nghiệm thường dễ đánh mất chiếc máy bay của mình lúc khởi đầu.<ref name="hannu" />
 
Phản ảnh niềm tin của Willy Messerschmitt về kiểu máy bay cánh đơn nhẹ cân lực cản thấp, vũ khí trang bị được bố trí trên thân chính của máy bay, bao gồm hai súng máy gắn bên trên động cơ và một khẩu thứ ba bắn qua trục cánh quạt dùng động cơ để chống giật. Cách bố trí này giúp cho có được kiểu cánh không mang súng mỏng và nhẹ. Khi khám phá ra rằng [[Không quân Hoàng gia Anh]] đã sản xuất những chiếc máy bay tiêm kích trang bị tám súng máy, rõ ràng là chiếc Bf 109 phải được mang theo nhiều vũ khí, nên một kiểu cánh mới được thiết kế với các khẩu súng mới, và sau này là các khẩu pháo 20 &nbsp;mm bắn hướng ra phía trước.
 
Vào năm [[Hàng không năm 1938|1938]] chiếc "Emil" được đưa vào sản xuất, nhưng để cải thiện tính năng bay vốn được cung cấp bởi kiểu động cơ Jumo tương đối nhỏ công suất chỉ đạt từ 600 đến 700 mã lực, kiểu động cơ lớn hơn [[Daimler Benz DB 601A]] được sử dụng, cung cấp thêm 300 mã lực với cái giá phải nặng hơn 181,4 &nbsp;kg (400 &nbsp;lb).
 
Một khía cạnh khác của kỹ thuật cấu trúc này là việc sử dụng một khung cánh duy nhất có tiết diện hình chữ I, được bố trí gần mép trước cánh, tạo nên một hộp chịu lực chắc chắn hình chữ D. Đa số các máy bay vào thời đó dùng hai khung gần mép trước và mép sau, nhưng hộp hình D này chịu [[xoắn (cơ khí)|lực xoắn]] tốt hơn, nên loại bỏ bớt được khung phía sau.
 
Một khác biệt chủ yếu là [[áp lực cánh]] lớn hơn rất nhiều so với các thiết kế khác. Trong khi hợp đồng thiết kế R-IV yêu cầu một áp lực cánh nhỏ hơn 100 &nbsp;kg/m², Messerschmitt cho rằng điều này không thỏa đáng. Vì với những động cơ hiện có cho chúng, chiếc máy bay tiêm kích sẽ bay chậm hơn những chiếc máy bay ném bom mà chúng cần đuổi bắt kịp.
 
Cánh làm phát sinh ra hai loại lực cản, loại [[lực cản ký sinh]] do hình dạng của cánh, trong khi [[lực cản phát sinh]] là hệ quả của lực nâng. Loại thứ nhất chiếm ưu thế ở tốc độ cao, khi mà dòng chảy không khí chạm phải cánh gây ra lực cản theo tỉ lệ bình phương với vận tốc máy bay. Loại thứ hai chiếm ưu thế ở tốc độ thấp, khi việc thiếu hụt dòng chảy không khí buộc cánh phải hướng vào dòng không khí ở một [[góc tấn]] lớn. Vì chiếc máy bay tiêm kích được thiết kế chủ yếu để hoạt động ở tốc độ cao, một kiểu cánh nhỏ hơn sẽ tối ưu hóa cho việc sử dụng ở tốc độ cao.
Dòng 70:
Chiếc nguyên mẫu đầu tiên (''Versuchsflugzeug 1'' hay ''V1''), với số hiệu đăng ký dân sự '''D-IABI''', được hoàn tất vào [[tháng 5]] năm [[Hàng không năm 1935|1935]], nhưng các kiểu động cơ [[Đức]] đã không sẵn có. Để có thể bay được chiếc nguyên mẫu, RLM có được bốn động cơ [[Rolls-Royce Kestrel]] VI bằng cách hoán đổi cùng Rolls-Royce một chiếc máy bay [[Heinkel He 70]] ''Blitz'' để thử các động cơ trên nó. Messerschmitt nhận được hai trong số các động cơ đó, và bắt đầu cải biến chiếc V1 để trang bị kiểu động cơ này. Công việc được hoàn tất vào [[tháng 8]], và chiếc V1 hoàn tất các chuyến bay thử nghiệm vào [[tháng 9]] năm [[Hàng không năm 1935|1935]]. Sau đó nó được gửi đến Trung tâm Thử nghiệm Không quân Đức ở [[Rechlin-Lärz Airfield|Rechlin]] để tham gia cuộc cạnh tranh.
 
Vào cuối mùa hè, kiểu động cơ Jumo cuối cùng cũng có mặt, và chiếc nguyên mẫu V2 được hoàn tất với động cơ Jumo 210A công suất 602 mã lực (449 &nbsp;kW) vào [[tháng 10]] năm [[Hàng không năm 1935|1935]]. Chiếc V3 tiếp nối sau đó, là chiếc đầu tiên được trang bị vũ khí thực, nhưng một động cơ 210 khác lại không sẵn sàng nên đã trì hoãn chuyến bay đầu tiên của V3 đến tận [[tháng 5]] năm [[Hàng không năm 1936|1936]]. Giống như chiếc V1, những chiếc V2 và V3 cũng được gửi đến Rechlin sau khi hoàn tất bay thử nghiệm tại xưởng.
 
Các thông số về tính năng bay của cả ba chiếc gần như tương đương nhau. Tốc độ tối đa đạt được khoảng 470 &nbsp;km/h ở độ cao 4.000 m, và trần bay là vào khoảng 8.300 m.
 
=== Cuộc cạnh tranh ===
Dòng 79:
Do đa số các phi công tiêm kích của Không quân Đức đã quen thuộc với các kiểu máy bay cánh kép dễ chịu có buồng lái mở, [[lực G]] gia tốc nhẹ nhàng và dễ điều khiển, thoạt đầu họ rất lo sợ về chiếc Bf 109. Tuy nhiên không lâu sau đó nó trở thành máy bay dẫn đầu trong cuộc cạnh tranh, vì những thiết kế tham gia của Arado và Focke-Wulf đã trở nên lạc hậu một cách vô vọng. Có lẽ điều này không lấy gì làm ngạc nhiên, khi các kiểu này đã được thiết kế hai năm trước, và khi tốc độ thay đổi trong thiết kế máy bay khá nhanh chóng vào thời đó, chúng thật sự ít có khả năng cạnh tranh cùng kiểu Bf 109 hiện đại hơn nhiều.
 
Sự cạnh tranh đáng kể duy nhất dành cho kiểu Bf 109 là sự tham gia của Heinkel. Dựa trên một phiên bản thu nhỏ chiếc '''Blitz''', kiểu [[Heinkel He 112|He 112]] cho thấy một sự tương tự nhưng khác biệt. Các điểm mạnh của chiếc He 112 bao gồm vệt bánh đáp rộng và sự chắc chắn của bộ càng đáp, tầm nhìn ra phía trước từ buồng lái tương đối tốt hơn, và một áp lực cánh nhẹ hơn giúp nó dễ hạ cánh và có thể cơ động tốt hơn. Nhưng chiếc Bf 109 lại bay được 30 &nbsp;km/h nhanh hơn chiếc He 112 khi bay ngang, và cũng có ưu thế hơn khi lên cao và bổ nhào. Tuy vậy, kiểu He 112 vẫn được giới lãnh đạo Không quân Đức ưa chuộng hơn.
 
Có thêm mười chiếc mẫu thuộc cả hai kiểu máy bay được đặt hàng, và chúng được giao dần dần trong những tháng tiếp theo. Tuy nhiên cho đến lúc đó, các mẫu máy bay trang bị động cơ [[Jumo]] của cả hai kiểu thiết kế đã sẵn sàng để thử nghiệm, và kiểu dáng suôn thẳng hơn và ít lực cản hơn của chiếc Bf 109 làm cho nó tương đối nhanh hơn khi được trang bị kiểu động cơ công suất yếu hơn.
Dòng 91:
=== Kỷ lục về tốc độ ===
Vào ngày [[11 tháng 11]] năm [[Hàng không năm 1937|1937]], Messerschmitt giành được đôi chút thiện cảm từ [[Erhard Milch]] khi phiên bản Bf 109 V13 nâng cao được kỷ lục thế giới về tốc độ của máy bay trang bị động cơ piston<ref>Ghi chú: Kỷ lục thế giới về tốc độ và các kỷ lục về hàng không khác đã và vẫn đang được xác lập bởi Liên đoàn Hàng không Quốc tế (''FAI'': Fédération Aéronautique Internationale). Một kỷ lục cần phải được thiết lập trên một quãng đường và độ cao xác định trước mới có giá trị. Chiếc Bf 109 và 209 thuộc về hạng '''Lớp C, Nhóm 1d'''</ref><ref>[http://www.fai.org/news_archives/fai/cat_world_records.asp Kỷ lục FAI (hiện hành)] Truy cập: [[29 tháng 4]] năm [[2008]]</ref> lên đến 610,5 &nbsp;km/h (379,38 &nbsp;mph). Chiếc "V13" đã được gắn một phiên bản đua đặc biệt của loại động cơ DB 601, đưa đến kết quả là công suất động cơ được nâng lên 1.650 mã lực trong một thời gian ngắn <ref> Feist 1993, p. 21.</ref>.
Sau khi chiếc He 112 bị loại bỏ, [[Heinkel]] bắt đầu làm việc với kiểu [[He 100]]. Vào ngày [[6 tháng 6]] năm [[Hàng không năm 1938|1938]], chiếc [[He 100]] V3 do phi công [[Ernst Udet]] điều khiển đã lập được kỷ lục mới là 634,7 &nbsp;km/h (394,4 &nbsp;mph), và sau đó vào ngày [[30 tháng 3]] năm [[Hàng không năm 1939|1939]] phi công thử nghiệm Hans Dieterle đã phá vỡ kỷ lục đó khi đạt được tốc độ 746,6 &nbsp;km/h (463,92 &nbsp;mph) với chiếc [[He 100]] V8. Messerschmitt nhanh chóng lấy lại vị trí dẫn đầu trong cuộc cạnh tranh này. Vào ngày [[26 tháng 4]] năm [[Hàng không năm 1939|1939]], Đại úy phi công [[Fritz Wendel]] lái chiếc [[Messerschmitt Me 209|Bf 209 V1]], một kiểu máy bay đua ít có điểm chung với chiếc Bf 109 và được trang bị động cơ DB 601ARJ công suất 1.550 mã lực nhưng có thể tạm thời đạt đến 2.300 mã lực, đã nâng kỷ lục lên đến 755,1 &nbsp;km/h (469,22 &nbsp;mph). Kỷ lục thế giới của một chiếc máy bay động cơ cánh quạt này đã tồn tại cho đến tận năm [[Hàng không năm 1969|1969]]<ref> Feist 1993, p. 22.</ref>.
 
== Các phiên bản ==
Dòng 99:
[[Tập tin:Bf109B 3Seiten neu.jpg|nhỏ|Messerschmitt Bf 109 B]]
[[Tập tin:Bf109C 3Seiten neu.jpg|nhỏ|Messerschmitt Bf 109 C]]
Kiểu Bf '''109A''' "Anton" là phiên bản đầu tiên của chiếc Bf 109. Vũ khí trang bị được dự định chỉ bao gồm hai súng máy [[MG 17]] 7,92 &nbsp;mm gắn trước mũi trở nên quá yếu, trong khi một khẩu súng máy thứ ba bắn xuyên qua trục cánh quạt lại không thỏa mãn yêu cầu. Chiếc V4 và một số chiếc '''A-0''' được trang bị động cơ Jumo 210B công suất 640 mã lực vận hành một bộ cánh quạt hai cánh có bước góc cánh cố định. Ngay khi kiểu động cơ Jumo 210D công suất 670 mã lực được sẵn sàng, việc sản xuất được chuyển ngay sang loại động cơ mới. Phiên bản A-0 không phải là một kiểu đồng nhất khi có nhiều thay đổi được nhận thấy. Các thay đổi bên ngoài dễ nhận thấy bao gồm động cơ, buồng lái và các khe/lỗ làm mát súng máy, cũng như là bộ làm mát dầu động cơ được thay đổi vị trí nhiều lần để tránh bị quá nóng. Nhiều chiếc phiên bản Bf 109 A-0 phục vụ cùng [[Binh đoàn Condor]] và thường bị nhận lầm là thuộc phiên bản Bf 109 B, chúng có thể đã từng hoạt động tại [[Tây Ban Nha]] với các ký hiệu chiến thuật từ 6-1 đến 6-16. Một chiếc kiểu A-0, ký hiệu 6-15, bị hết nhiên liệu và bị buộc phải hạ cánh bên kia giới tuyến của đối phương. Nó bị [[Lực lượng Cộng hòa Tây Ban Nha|Lực lượng Cộng hòa]] bắt được vào ngày [[11 tháng 11]] năm [[Hàng không năm 1937|1937]] và sau đó được chuyển sang [[Liên Xô]] để nghiên cứu<ref>[http://moskittech.ru/eng/myze/Bf-109B-1/Bf-109B-1.htm Bf 109B]</ref>. Chiếc 6-15 cho thấy có nhiều cải tiến từ chương trình sản xuất phiên bản Bf 109B và được chuẩn bị để trang bị bộ cánh quạt có bước góc cánh thay đổi được.
 
Theo tài liệu lưu trữ của RLM<ref>RLM Flugzeugbeschaffungs-Programm Nr. 7a, 01.04.1938 (Giao hàng cho đến 30 tháng 11 năm 1937)</ref> có 22 máy bay V4 được đặt hàng và giao như là nguyên mẫu của phiên bản A.
 
Phiên bản chiếc Bf 109 được sản xuất hàng loạt đầu tiên, kiểu Bf '''109B''' "Bruno", được trang bị động cơ Jumo 210D công suất 660 mã lực (493 &nbsp;kW) dẫn động một bộ cánh quạt hai cánh có bước góc cánh cố định. Trong quá trình sản xuất kiểu B-1 một loại cánh quạt có bước góc cánh thay đổi được đưa vào sử dụng và thường được tái trang bị cho những chiếc máy bay sản xuất trước đó, chúng được gọi một cách không chính thức là kiểu B-2. Cả hai phiên bản đều tham gia chiến đấu cùng [[Binh đoàn Condor]] trong cuộc [[Nội chiến Tây Ban Nha]], trong quá trình mà thực tế chiến đấu cho thấy vũ khí trang bị vẫn chưa đủ mạnh. Nhiều máy bay được sản xuất với một súng máy gắn trên động cơ nhưng chúng tại tỏ ra rất không tin cậy, hầu như là do sự rung động của động cơ và quá nóng. Vì vậy chiếc Bf 109 V8 được cấu tạo để thử nghiệm gắn thêm hai súng máy trên cánh. Trên kiểu nguyên mẫu V9 tiếp nối cả hai khẩu súng máy trên cánh được thay bằng các khẩu pháo [[MG FF]] 20 &nbsp;mm.
 
Có tổng cộng 341 chiếc Bf 109B thuộc mọi biến thể được chế tạo bởi Messerschmitt, [[Fieseler]] và Erla. <ref name="RLM Nr.10">RLM Flugzeugbeschaffungs-Programm Nr. 10 von 01.01.1939 (Giao hàng cho đến 31 tháng 12 năm 1938)</ref>
 
Phiên bản ngắn hạn Bf '''109C''' "Caesar" được trang bị động cơ Jumo 210G công suất 690 mã lực với hệ thống phun nhiên liệu trực tiếp. Một thay đổi quan trọng khác là cánh được gia cố giờ đây có thể mang thêm hai khẩu súng máy lên tổng cộng là bốn khẩu MG 17. Kiểu '''C-1''' là phiên bản sản xuất hàng loạt, trong khi kiểu '''C-2''' là một phiên bản thử nghiệm với súng máy gắn trên động cơ. Kiểu '''C-3''' được dự định trang bị khẩu pháo [[MG FF]] 20 &nbsp;mm thay cho hai khẩu súng máy MG 17 trên cánh, nhưng người ta không rõ đã có bao nhiêu chiếc C-3 (nếu có) được chế tạo. Kiểu '''C-4''' được dự định trang bị khẩu pháo MG FF trên động cơ.
 
Có tổng cộng 58 chiếc Bf 109C thuộc mọi biến thể được chế tạo bởi Messerschmitt. <ref name="RLM Nr.10">RLM Flugzeugbeschaffungs-Programm Nr. 10, 01.01.1939 (Giao hàng cho đến 31 tháng 12 năm 1938)</ref>
 
Kiểu tiếp theo, chiếc nguyên mẫu V10, tương tự như chiếc V8 ngoại trừ được trang bị động cơ Jumo 210G. Những chiếc nguyên mẫu V10, V11, V12 và V13 được chế tạo sử dụng khung của phiên bản Bf 109B, và được thử nghiệm với động cơ DB600A với hy vọng gia tăng được tính năng bay của chiếc máy bay. Tuy nhiên kiểu động cơ DB600A lại tỏ ra không được tin cậy, và vì kiểu động cơ cải tiến [[Daimler-Benz DB 601|DB601A]] sẽ sẵn sàng không lâu sau đó, kiểu động cơ DB600A bị loại bỏ.
Dòng 115:
=== Bf 109 D "Dora" ===
[[Tập tin:Bf109C 3Seiten neu.jpg|nhỏ|Messerschmitt Bf 109 D]]
Được phát triển từ những chiếc nguyên mẫu V10 và V13, kiểu Dora là phiên bản chuẩn của máy bay Bf 109 phục vụ cùng [[Không quân Đức]] trong giai đoạn ngay trước Thế Chiến II. Dù vậy, phiên bản này chỉ có những hoạt động hạn chế trong chiến tranh, vì tất cả 235 chiếc Dora đang phục vụ lúc bắt đầu [[chiến dịch Ba Lan]] đã nhanh chóng được rút khỏi phục vụ ở tuyến đầu và được thay thế bởi phiên bản Bf 109E, ngoại trừ một số đơn vị [[máy bay tiêm kích bay đêm|tiêm kích bay đêm]], nơi mà một số chiếc tiếp tục hoạt động cho đến đầu năm [[Hàng không năm 1940|1940]]. Các biến thể bao gồm các kiểu '''D-0''' và '''D-1''', cả hai đều được gắn động cơ Junkers Jumo 210D và được trang bị hai súng máy [[MG 17]] 7,92 &nbsp;mm trên cánh và hai súng máy MG 17 trước mũi. Kiểu '''D-2''' là một phiên bản thử nghiệm với một súng máy gắn trên động cơ nhưng cũng bị thất bại lần nữa. Kiểu '''D-3''' cũng tương tự như kiểu C-3 với hai khẩu pháo MG FF 20 &nbsp;mm trên cánh.
 
Có tổng cộng 647 chiếc Bf 109D thuộc mọi biến thể được chế tạo bởi Focke-Wulf, Erla, Fieseler, Arado và AGO. <ref name="RLM Nr.1018">RLM Flugzeugbeschaffungs-Programm Nr. 10, 01.01.1939 (Giao hàng cho đến 31 tháng 12 năm 1938)</ref> Messerschmitt được ghi nhận chỉ chế tạo bốn chiếc Bf 109D, có thể là loạt D-0 tiền sản xuất, trong khi việc sản xuất hàng loạt được nhượng quyền cho các nhà sản xuất khác. Nhiều chiếc Bf 109D được bán sang [[Hungary]] và [[Thụy Sĩ]].
 
=== Bf 109E "Emil" ===
Dòng 124:
[[Tập tin:Messerschmitt Bf 109E4.jpg|nhỏ|Bf 109E-4]]
[[Tập tin:Bf 109-E at Deutsches Technikmuseum.JPG|nhỏ|Chiếc Bf 109E trưng bày tại [[Bảo tàng Kỹ thuật Đức (Berlin)]].]]
Để thử nghiệm kiểu động cơ mới [[Daimler-Benz DB 601|DB601A]] có công suất 1.085 mã lực (809 &nbsp;kW), có thêm hai chiếc nguyên mẫu là chiếc V14 và V15 được chế tạo và chỉ khác nhau về vũ khí trang bị. Chiếc V14 được trang bị hai súng máy [[MG 17]] 7,92 &nbsp;mm phía trên động cơ và hai khẩu pháo [[MG FF]] 20 &nbsp;mm trên cánh, trong khi chiếc V15 trang bị hai súng máy MG 17 trên động cơ và một pháo MG FF ''Motorkanone'' bắn xuyên qua trục cánh quạt. Sau những cuộc bay thử nghiệm, chiếc V14 được xem là có triển vọng hơn và một lô mười chiếc E-0 tiền sản xuất được đặt hàng. Những lô máy bay thuộc biến thể E-1 và E-3 được đưa sang Tây Ban Nha để đánh giá, và chúng lần đầu tiên được đưa ra hoạt động vào giai đoạn cuối cùng của cuộc Nội chiến Tây Ban Nha.
 
Phiên bản sản xuất của kiểu '''E-1''' giữ lại hai khẩu súng máy MG 17 7,92 &nbsp;mm trên động cơ và có hai súng máy MG 17 trên cánh. Sau này nhiều chiếc được cải biến lên tiêu chuẩn vũ khí của kiểu E-3. Kiểu '''E-1B''' là một lô nhỏ E-1 được sản xuất và là kiểu máy bay Bf 109 tiêm kích-ném bom ([[tiếng Đức]] gọi là ''Jagdbomber'', nhưng thường gọi tắt là '''Jabo''') lần đầu tiên được đưa ra sử dụng. Chúng được trang bị đế mang bom ETC 250 có thể mang một bom 250 &nbsp;kg, hoặc hai đế ETC 50 mang một bom 50 &nbsp;kg dưới mỗi cánh. Kiểu E-1 cũng được trang bị bộ ngắm súng Reflexvisier "Revi", và mang theo một bộ thu phát radio tầm ngắn FuG 7 ''Funkgerät 7'' có tầm hoạt động hiệu quả khoảng 30-35 dặm.
 
Có tổng cộng 1.183 chiếc phiên bản E-1 được chế tạo, 110 chiếc trong số đó là kiểu E-1/B.<ref name="RLM Nr.1018">RLM Lieferplan Nr. 18 Ausgabe 3, 01.11.1940 (Giao hàng cho đến 31 tháng 10 năm 1940)</ref>
 
Biến thể '''E-2''' không được sản xuất vì những nguyên nhân không được biết rõ, có thể là do một nỗ lực khác bị thất bại trong việc trang bị súng máy trên động cơ hay pháo ''Motorkanone''.
 
Để cải tiến tính năng bay của kiểu Bf 109E, hai chiếc nguyên mẫu thực sự cuối cùng được chế tạo là chiếc V16 và chiếc V17. Chúng có một số cải tiến về cấu trúc và vũ khí trang bị mạnh hơn. Những chiếc nguyên mẫu này là cơ sở của phiên bản Bf '''109 E-3'''. Chúng được trang bị hai súng máy MG 17 trên động cơ và một pháo MG FF trên mỗi cánh.<ref name="hannu">Hannu Valtonen — Messerschmitt Bf 109 ja saksan sotatalous</ref> Kiểu E-3 cũng nhận được vỏ giáp bổ sung, thường có thùng nhiên liệu tự hàn kín và trên một số chiếc được trang bi loại động cơ cải tiến [[Daimler-Benz DB 601|DB601Aa]] công suất 1.159 mã lực (864 &nbsp;kW).
 
Có tổng cộng 1.276 chiếc phiên bản E-3 được chế tạo, 75 chiếc trong số đó là phiên bản xuất khẩu '''E-3a''' không có các thiết bị được xếp loại là bí mật.<ref name="RLM Nr.18">RLM Lieferplan Nr. 18 Ausgabe 3, 01.11.1940 (Giao hàng cho đến 31 tháng 10 năm 1940)</ref>
 
Kiểu E-3 được thay thế bởi phiên bản '''E-4''' với nhiều khung máy bay bắt đầu được nâng cấp lên tiêu chuẩn của kiểu E-4 vào lúc khởi đầu [[Trận chiến Anh Quốc]]. Chúng khác biệt ở nhiều chi tiết nhỏ, đáng kể nhất là khẩu pháo [[MG FF|MG-FF/M]] gắn trên cánh và vỏ giáp bảo vệ đầu phi công được cải tiến. Khẩu pháo MG FF/M bắn ra một loại đầu đạn mới được cải tiến vỏ đạn và được gọi là ''Minengeschoß'' (vỏ mìn) được làm bằng thép cán (tương tự như cách mà [[đạn (súng cầm tay)|đạn]] được làm) thay vì được đúc như kiểu thông thường. Điều này cho phép có một vỏ đầu đạn mỏng nhưng chắc hơn, chỗ trống bên trong lớn hơn chứa được nhiều thuốc nổ hơn so với thông thường. Loại đạn mới đòi hỏi phải cải tiến cơ cấu của khẩu pháo MG FF vì có đặc tính giật khác biệt, đưa đến kiểu pháo mới '''MG FF/M''' (tên gọi đặc biệt '''/M''' này được cho là phiên bản ''Motorkanone'' của khẩu pháo MG FF).
 
Nóc buồng lái cũng được thiết kế lại thành kiểu "vuông vắn" dễ chế tạo hơn, và giữ nguyên gần như không thay đổi cho đến khi đưa ra kiểu nóc buồng lái 'Erla' trên phiên bản G-6 vào mùa Thu năm [[Hàng không năm 1943|1943]]. Kiểu E-4 trở thành căn bản cho mọi cải tiến cho phiên bản Bf 109 E sau đó. Một số chiếc E-4 và các kiểu sau đó được gắn động cơ cải tiến [[Daimler-Benz DB 601|DB601N]] hoạt động trên tầm cao công suất 1.159 mã lực (864 &nbsp;kW) dẫn đến thay đổi nhỏ trên tên gọi như E-4/N, lần đầu tiên xuất hiện vào [[tháng 7]] năm [[Hàng không năm 1940|1940]]. Kiểu E-4 cũng có phiên bản tiêm kích-ném bom với thiết bị tương tự như chiếc E-1/B trước đây. Chúng được biết đến dưới tên gọi '''E-4/B''' (gắn động cơ DB 601Aa) và '''E-4/BN''' (gắn động cơ DB 601N).
 
Có tổng cộng 496 thuộc mọi phiên bản E-4 được chế tạo, trong đó có 250 chiếc E-4, 20 chiếc E-4/N, 211 chiếc E-4/B và 15 chiếc E-4/BN.<ref name="RLM Nr.18">RLM Lieferplan Nr. 18 Ausgabe 3, 01.11.1940 (Giao hàng cho đến 31 tháng 10 năm 1940)</ref>
 
Cả hai kiểu E-5 và E-6 đều là phiên bản trinh sát hình ảnh với một máy ảnh gắn bên dưới buồng lái. Kiểu '''E-5''' là phiên bản trinh sát của chiếc E-3, trong khi '''E-6''' là phiên bản trinh sát của chiếc E-4/N. Có 29 E-5 chiếc và chín chiếc E-6 được chế tạo. <ref name="RLM Nr.18">RLM Lieferplan Nr. 18 Ausgabe 3, 01.11.1940 (Giao hàng cho đến 31 tháng 10 năm 1940)</ref>
 
Chiếc '''E-7''' là phiên bản sản xuất hàng loạt chủ yếu kế tiếp. Nó dựa trên chiếc E-4/B và có khả năng mang thùng nhiên liệu phụ vứt được, nên gia tăng được tầm bay xa một cách đáng kể hoặc mang một bom đề thành kiểu máy bay tiêm kích-ném bom. Vì loại động cơ DB 601N vẫn không sẵn có với số lượng lớn, nhiều chiếc E-7 sử dụng lẫn lộn các loại động cơ DB 601A, Aa hay N, với kiểu sau cùng được đặt tên là E-7/N.
 
Các biến thể E-1 và E-4 đã tham gia những hoạt động chiến đấu ác liệt trong [[trận chiến Anh Quốc]]; đa số những chiếc E-3 đã được chuyển đổi lên tiêu chuẩn E-4. Động cơ DB601 sử dụng phương pháp phun nhiên liệu của chiếc Bf 109 đã chứng tỏ sự hữu ích khi đối đầu những chiếc máy bay tiêm kích [[Supermarine Spitfire]] và [[Hawker Hurricane]], vì những chiếc máy bay Anh Quốc sử dụng động cơ có bộ [[chế hòa khí]] theo nguyên lý trọng lực, vốn sẽ bị ngắt ở chế độ [[lực G]] âm trong khi kiểu động cơ DB601 không bị ảnh hưởng. Do đó chiếc Bf 109 có ưu thế ban đầu khi bổ nhào, cho dù để tấn công hay thoát đi nó đều có thể thoát ra khỏi tầ súng. Chiếc Spitfire lại chứng tỏ là một đối thủ ghê gớm, nhanh tương đương và được cho là cơ động hơn so với chiếc Bf 109 khi lượn vòng ở tốc độ trung bình và tốc độ cao (do áp lực cánh của chiếc Bf 109 lớn hơn). Về [[đường kính lượn vòng]] trong không chiến, những chiếc Spitfire và Hurricane có lợi thế nhờ có áp lực cánh thấp hơn (107-117 107–117&nbsp;kg/m²; 22-24 &nbsp;lb/ft²) so với chiếc Bf 109 (156 &nbsp;kg/m²; 32 &nbsp;lb/ft²). Các thử nghiệm của Không quân Hoàng gia Anh trên một chiếc Bf 109 bắt được đã đưa ra số liệu: đường kính lượn vòng của chiếc Spitfire khi không mất độ cao là 212 &nbsp;m (696 &nbsp;ft) (chiếc Hurricane còn có đường kính lượn vòng hẹp hơn) trong khi của chiếc Bf 109 là 270 &nbsp;m (885 &nbsp;ft) theo tính toán của người Anh có sử dụng các giá trị thừa nhận làm căn bản. Tuy nhiên theo tài liệu hướng dẫn của Đức, đường kính lượn vòng nhỏ nhất là 170 &nbsp;m (558 &nbsp;ft), và phi công tiêm kích của cả hai phía đều cho rằng họ có thể lượn vòng kịp đối thủ trong không chiến. Về tốc độ lộn vòng chiếc Bf 109 có được ưu thế ở tốc độ không chiến, cho dù ở tốc độ cao độ cơ động của cả ba chiếc máy bay tiêm kích, đặc biệt là chiếc Spitfire, bị giới hạn đáng kể. Chiếc Bf 109 có được tính năng điều khiển tốt ở tốc độ gần chòng chành.
Trong trận chiến Anh Quốc, chiếc Bf 109 gặp phải sự bất lợi do tầm bay ngắn. Sau khi hộ tống các máy bay ném bom từ các căn cứ của chúng ở miền Bắc nước [[Pháp]], [[Hà Lan]] và [[Đức]], những chiếc Messerschmitt chỉ có được khoảng 15 phút nhiên liệu để chiến đấu trên bầu trời miền Nam nước [[Anh]] trước khi phải quay về. Những chiếc Spitfire và Hurricane, hầu như tác chiến ngay trên sân bay nhà và có tầm bay xa hơn, đã có lợi thế chiến thuật khi có thể ở lại lâu hơn trên vùng không chiến và có được lựa chọn theo đuổi bất kỳ mục tiêu nào nếu cần.
Hỏa lực của các đối thủ được xem là tương đương, khi chiếc Spitfire và Hurricane có tám súng máy 7,7 &nbsp;mm (0,303 in) trong khi chiếc Bf 109 trang bị hai súng máy MG17 7,92 &nbsp;mm và hai pháo MG FF 20 &nbsp;mm. Tuy nhiên, khẩu MG FF thỉnh thoảng bị kẹt đạn và có dự trữ đạn nhỏ (60 viên). Công bằng mà nói, khi những chiếc Spitfire sau đó được nâng cấp lên hai khẩu pháo [[Hispano-Suiza]] 20 &nbsp;mm, chiếc máy bay Anh ban đầu cũng gặp phải tình trạng kẹt đạn nghiêm trọng của chính họ. Các phi công Không quân Hoàng gia Anh từng lái thử những chiếc Bf 109 bắt được đã ưa thích tính năng động cơ cũng như sự đáp ứng của tay ga, nhưng phê phán đặc tính điều khiển ở tốc độ cao, bán kính lượn vòng kém, cần điều khiển đòi hỏi lực nặng hơn ở tốc độ cao, và khung nóc buồng lái dày hơn mà theo họ đã tạo ra các điểm mù trong tầm nhìn của phi công.
Vào [[tháng 8]] năm [[Hàng không năm 1940|1940]] các cuộc thử nghiệm so sánh đã được tổ chức tại E-Stelle ở Rechlin<ref>[http://kurfurst.allaboutwarfare.com/Tactical_trials/109E_vergleich110SpitHurCurtiss/109E_vergleichsflg_Aug1940.html 109 cùng các máy bay tiêm kích Đồng Minh]</ref>, và một trong số những người tham dự là phi công Ách nổi tiếng [[Werner Mölders]]. Các thử nghiệm đã kết luận rằng chiếc Bf 109 có ưu thế về tốc độ bay ngang và tốc độ lên cao so với chiếc Spitfire ở mọi độ cao, nhưng cũng ghi nhận đường kính lượn vòng nhỏ hơn đáng kể của chiếc máy bay tiêm kích Anh. Người ta đã khuyên rằng không nên tiếp chiến kiểu lượn vòng trừ khi ưu thế về tính năng bay của chiếc Bf 109 có thể phát huy hết hiệu quả. Tốc độ lộn vòng của chiếc Bf 109 được cho là vượt trội cũng như là độ ổn định khi tiếp cận mục tiêu. Bản thân Moelders gọi chiếc Spitfire là "điều bất hạnh của máy bay tiêm kích" do bộ cánh quạt hai bước của nó và bộ chế hòa khí không có khả năng hoạt động ở chế độ lực G âm.<ref>Price 1996, p. 61.</ref>
 
'''Các biến thể của phiên bản Bf 109E'''
* '''E-0''' (máy bay tiền sản xuất trang bị bốn súng máy MG 17 7,92 &nbsp;mm)
* '''E-1''' (tương tự kiểu E-0)
** '''E-1/B''' (phiên bản tiêm kích-ném bom của kiểu E-1, thường gắn động cơ DB 601Aa)
* '''E-2''' (không được chế tạo)
* '''E-3''' (vũ khí trang bị gồm hai súng máy MG 17 trên nắp động cơ và một khẩu pháo MG FF trên mỗi cánh, nóc buồng lái được cải tiến)<ref name="hannu" />
* '''E-4''' (cải tiến cấu trúc và vỏ giáp, thay khẩu pháo MG FF bằng kiểu MG FF/M. quay lại kiểu nóc buồng lái thông thường)
** '''E-4/B''' (phiên bản tiêm kích-ném bom của kiểu E-4, mang một bom 250 &nbsp;kg, thường gắn động cơ DB 601Aa)
** '''E-4/Trop''' (phiên bản E-4 được cải biến để phục vụ ở các vùng nhiệt đới)
** '''E-4/N''' (phiên bản E-4 gắn động cơ DB601N)
** '''E-4/BN''' (phiên bản tiêm kích-ném bom của kiểu E-4/N, mang một bom 250 &nbsp;kg)
* '''E-5''' (phiên bản trinh sát của kiểu E-3, trang bị máy ảnh và hai súng máy MG 17)
* '''E-6''' (phiên bản trinh sát của kiểu E-4/N, trang bị máy ảnh và hai súng máy MG 17)
* '''E-7''' (tương tự kiểu E-4 nhưng có tùy chọn mang thùng nhiên liệu phụ bên ngoài)
** '''E-7/N''' (tương tự kiểu E-4/N nhưng có tùy chọn mang thùng nhiên liệu phụ bên ngoài)
** '''E-7/NZ''' (còn gọi là E-7/Z, phiên bản E-7/N có thêm hệ thống phun nhiên liệu [[GM-1]])
** '''E-7/U2''' (phiên bản cường kích của kiểu E-7)
* '''E-8''' (phiên bản tầm xa của kiểu E-1 sử dụng thùng nhiên liệu phụ vứt được của kiểu E-7, trang bị bốn súng máy MG 17)
* '''E-9''' (phiên bản trinh sát của kiểu E-7/N, sử dụng thùng nhiên liệu phụ vứt được, trang bị máy ảnh và hai súng máy MG 17)
 
=== Bf 109F "Friedrich" ===
[[Tập tin:Bf109F 3Seiten neu.jpg|nhỏ|Messerschmitt Bf 109 F-2]]
Vào [[tháng 2]] năm [[Hàng không năm 1940|1940]], một kiểu động cơ cải tiến Daimler-Benz [[Daimler-Benz DB 601|DB601E]] được phát triển để sử dụng trên chiếc Bf 109. Các kỹ sư của Messerschmitt đã sử dụng một khung máy bay kiểu Bf 109E-1 để gắn kiểu động cơ mới này, mang ký hiệu của Không quân Đức là VK+AB và số hiệu sản xuất là 5604. Thân máy bay suôn thẳng ơn và nắp động cơ được sửa đổi để cải tiến tính năng khí động học. Mối liên hệ với phiên bản tiêu chuẩn E-1 là rõ ràng, vì kiểu cánh [[hình thang]] được lấy từ kiểu E-1, cho dù sau này được thay đổi trong quá trình sản xuất phiên bản F. Các cải tiến này đã trở thành kiểu mẫu cho loạt phiên bản '''Bf 109F'''. Vì kiểu động cơ DB601E vẫn chưa có với số lượng lớn, phiên bản tiền sản xuất '''F-0''' (biến thể F duy nhất có bộ hút gió siêu tăng áp hình chữ nhật) và các lô sản xuất '''F-1/F-2''' đầu tiên được trang bị kiểu động cơ DB601N công suất 1.175 mã lực (875 &nbsp;kW). Loại động cơ DB601E công suất 1.350 mã lực (1.005 &nbsp;kW) lần đầu tiên được sử dụng trên kiểu '''F-3''' cùng với một bộ cánh quạt lớn hơn để cải thiện tính năng bay.
 
Vẻ bề ngoài của kiểu Bf 109F khác biệt nhiều so với phiên bản E do có nhiều cải tiến khí động học. Các thanh chống thăng bằng được tháo bỏ, nắp động cơ được tạo dáng cho suôn thẳng hơn, bộ tản nhiệt bên dưới cánh được làm nhỏ đi khá nhiều, lổ hút gió cho bộ siêu tăng áp được cải tiến thành dạng "ống hút" hình tròn lồi ra nhiều hơn, và từ biến thể F-1 trở đi, các cánh nắp được thay đổi hoàn toàn, [[sãi cánh]] được tăng lên 9,92 m, và đầu mút cánh có dạng hình ellip nên có thể đã gây nên đôi chút nhầm lẫn với chiếc [[Supermarine Spitfire|Spitfire]]. Việc thiết kế lại cánh đã khiến cho việc bố trí các khẩu súng bên trong cánh là không thực tế, nên việc trang bị vũ khí được cải tiến. Trang bị vũ khí trên kiểu Bf 109F bao gồm hai súng máy MG 17 gắn trên động cơ cùng một khẩu pháo ''Motorkanone'' bắn xuyên qua trục cánh quạt: những chiếc phiên bản F đời đầu được trang bị pháo MG FF/M, kiểu F-2 trang bị pháo [[MG 151]] 15 &nbsp;mm, và từ kiểu '''F-4''' trở đi được trang bị pháo MG 151/20 20 &nbsp;mm. Nhiều phi công [[Ách (phi công)|Ách]], đặc biệt là Đại tá [[Adolf Galland]], phê phán việc trang bị vũ khí nhẹ là không đủ cho một phi công trung bình. Thiếu tá [[Walter Oesau]] thậm chí còn từ chối bay trên một chiếc F khi nào mà chiếc 'Emil' vẫn còn. Chỉ sau khi thiếu hụt phụ tùng thay thế, ông mới chấp nhận bay một chiếc F. Sau này, việc trang bị các khẩu pháo 20 &nbsp;mm gắn dưới cánh giải quyết được vấn đề về hỏa lực, nhưng phải trả giá về tính năng bay. Ngược lại, [[Werner Mölders]] tỏ ra khá hài lòng và cho rằng khẩu súng duy nhất gắn giữa trục là một cải tiến. Có thể việc phê phán về vũ khí trang bị trên phiên bản Bf 109F là do dựa trên biến thể F-2 đời đầu chỉ được trang bị pháo MG 151/15 15 &nbsp;mm, mà sau này được thay thế bằng loại 20 &nbsp;mm của cùng kiểu vũ khí đó và tỏ ra có hiệu quả cao cho các phi công Ách như [[Günther Rall]].
 
Những kiểu mẫu Bf '''109F''' đầu tiên đã thử nghiệm không được trót lọt, nên một số chiếc máy bay đã bị rơi hay suýt rơi, do sự rung động làm cho các bề mặt cánh bị cong hay vỡ, hoặc làm gẩy cánh ổn định đuôi. Trong một tai nạn như thế, chỉ huy trưởng Liên đội JG 2 "Richthofen", [[Wilhelm Balthasar]] đã bị giết khi ông bị một chiếc Spitfire tấn công đang khi thử nghiệm. Thực hiện một cú cơ động tấn công, cánh máy bay của ông bị gảy rời và Balthasar thiệt mạng sau khi máy bay rơi xuống đất. Điều tra sau tai nạn cho thấy máy bay không trúng bất kỳ một viên đạn nào. Tuy nhiên, sau khi những vấn đề ban đầu được giải quyết sau đó, các phi công nói chung đồng ý rằng phiên bản F là kiểu dễ điều khiển nhất trong mọi phiên bản của chiếc Bf 109.
 
'''Các biến thể của phiên bản Bf 109F'''
* '''F-0''' (máy bay tiền sản xuất chế tạo từ khung phiên bản E, Adolf Galland là một trong số những người đầu tiên lái chiếc này trong chiến đấu)
* '''F-1''' (trang bị một khẩu pháo MG FF/M 20 &nbsp;mm ''Motorkanone'' và hai súng máy MG 17 7,92 &nbsp;mm)
* '''F-2''' (trang bị một khẩu pháo [[MG 151]] 15 &nbsp;mm và hai súng máy MG 17)
** F-2/Trop (phiên bản F-2 được cải biến để phục vụ ở các vùng nhiệt đới)
* '''F-3''' (phiên bản F-2 gắn động cơ 601E, sản xuất với số lượng ít và đa số được nâng cấp lên tiêu chuẩn F-4)
* '''F-4''' (trang bị một khẩu pháo [[MG 151/20]] 20 &nbsp;mm và hai súng máy MG 17)
** F-4 R1 (phiên bản có mục đích đặc biệt, trang bị hai khẩu pháo 20 &nbsp;mm trong gói gắn dưới cánh, chỉ sản xuất số lượng ít)
** F-4/Z (có thêm hệ thống phun nhiên liệu GM-1)
* '''F-5''' (phiên bản trinh sát của kiểu F-4, chỉ trang bị hai súng máy MG 17)
* '''F-6''' (phiên bản trinh sát của kiểu F-4, cải tiến thiết bị máy ảnh)
 
=== Bf 109G "Gustav" ===
[[Tập tin:Bf109G 3Seiten neu.jpg|nhỏ|Messerschmitt Bf 109 G-5]]
Kiểu Bf 109 G được phát triển với những thay đổi nhỏ trên khung máy bay phiên bản F, trang bị động cơ [[Daimler-Benz DB 605]] công suất 1.475 PS (1.454 mã lực, 1085 &nbsp;kW). Các thay đổi bao gồm cấu trúc cánh được tăng cường, một kích chắn gió chống đạn bên trong, bổ sung thêm vỏ giáp bằng hợp kim nhôm nhẹ cho thùng nhiên liệu và bộ tản nhiệt. Các cải tiến bao gồm cấu trúc cánh được tăng cường, một kính chắn gió chống đạn bên trong, bổ sung thêm vỏ giáp bằng hợp kim nhôm nhẹ cho thùng nhiên liệu và bộ tản nhiệt; các nắp đậy cho hốc chứa bánh đáp ban đầu cũng được dự trù, đổi chúng sang dạng vuông; bổ sung thêm hai lỗ hút gió nhỏ để làm mát thêm cho các bu-gi đánh lửa. Phiên bản G được thiết kế linh hoạt để có thể đảm nhiệm các vai trò khác nhau sử dụng các bộ nâng cấp ngoài mặt trận được gọi là ''Rüstsatze''. Kiểu máy bay tiêm kích đánh chặn tầm cao đặc biệt được trang bị bộ tăng lực tầm cao [[GM 1]] và buồng lái được điều áp cũng được sản xuất.
 
Bản thân kiểu động cơ "mới" [[Daimler-Benz DB 605]] là một phát triển từ kiểu động cơ DB 601E được sử dụng trên phiên bản Bf 109 F-4 trước đó bằng cách nâng cao và cải tiến các chi tiết. Kiểu động cơ DB605 gặp phải những vấn đề về độ tin cậy trong năm đầu tiên hoạt động. Điều này đã buộc các đơn vị Không quân Đức phải giới hạn công suất hoạt động ở mức 1.310 PS (1.292 mã lực, 975 &nbsp;kW) ở mức vòng quay động cơ 2.600 rpm và áp lực ống góp 1,3 ata, cho đến [[tháng 10]] năm [[Hàng không năm 1943|1943]], khi công suất tối đa 1.475 PS (1.454 mã lực, 1.085 &nbsp;kW) ở mức vòng quay động cơ 2.800 rpm và áp lực ống góp 1,42 ata được chấp thuận cho sử dụng.
 
Những chiếc '''Bf 109G''' đời đầu trông gần giống kiểu Bf 109 F-4 và cũng được trang bị cùng loại vũ khí căn bản, tuy nhiên trên mọi chiếc ''Gustav'', vũ khí có thể được tăng cường sử dụng các bộ nâng cấp ngoài mặt trận ''Rüstsatz'' VI, như là hai pháo MG 151/20 20 &nbsp;mm bố trí trong những cụm dạng xuồng khí động học dưới cánh. Từ mùa Xuân năm [[Hàng không năm 1943|1943]], phiên bản G bắt đầu thấy có các bầu trên nắp động cơ khi các khẩu súng máy MG 17 7,92 &nbsp;mm được thay thế bằng súng máy hạng nặng [[MG 131]] 13 &nbsp;mm (từ kiểu '''G-5''' trở đi) do loại này có [[khóa nòng]] lớn hơn, và trên cánh (do có bánh đáp lớn hơn), khiến cho kiểu Bf 109G-6 có được tên lóng là "Cái Bầu" ([[tiếng Đức]]: "Die Beule"). Kiểu Gustav còn được liên tục cải tiến: tầm nhìn của buồng lái, hỏa lực dưới dạng các khẩu pháo MK 108 30 &nbsp;mm được thêm vào thiết kế căn bản vào năm [[Hàng không năm 1943|1943]]; một bộ siêu tăng áp mới mở rộng dành cho loại động cơ DB605, cánh ổn định đuôi lớn hơn (từ kiểu G-5 trở đi), bộ tăng lực MW-50 vào năm [[Hàng không năm 1944|1944]]. Đã có ý kiến cho là trọng lượng thêm vào của kiểu động cơ mới và các vũ khí nặng hơn đã ảnh hưởng ngược đến đặc tính điều khiển của chiếc Bf 109, đặc biệt là khi chúng đã có sẵn một áp lực cánh cao. Trong khi về mặt kỹ thuật ý kiến trên là đúng, có một phần không công bằng vì các phân tích cho thấy rằng chỉ có một sự gia tăng trọng lượng nhỏ do việc phát triển, tương đương với xu hướng phát triển của những chiếc máy bay tiêm kích tại Tây Âu.
 
Kiểu Bf 109G-5 cũng có một phần đuôi bằng gỗ được mở rộng. Cho dù đó là một ưu thế, nó lại nặng hơn đuôi kim loại chuẩn và đòi hỏi phải có một đối trọng gắn trong phần mũi khiến làm tăng thêm trọng lượng chung của biến thể này.<ref>Feist 1993, p. 37.</ref>
Dòng 206:
Với chiếc Gustav, một số phiên bản đặc biệt được đưa ra để phù hợp cho các vai trò chuyên biệt khác nhau, trong số đó có thể nêu ra [[máy bay tiêm kích-trinh sát tầm xa]] và [[máy bay tiêm kích đánh chặn]]. Kiểu đầu tiên có khả năng mang hai thùng nhiên liệu phụ 300 L vứt được trên cánh; kiểu sau có buồng lái được điều áp tạo sự thoải mái cho phi công và bộ tăng lực [[GM-1]] sử dụng nitrous oxide để hoạt động ở tầm cao. Kiểu thứ hai có khả năng gia tăng công suất động cơ thêm 300 mã lực ở tầm cao trong một thời gian ngắn, và có tính năng bay ở tầm cao vượt hơn mọi máy bay tiêm kích Đồng Minh đang hoạt động trong giai đoạn [[Hàng không năm 1942|1942]]-[[Hàng không năm 1943|43]].
Kiểu '''G-1''' là biến thể đầu tiên của phiên bản G được sản xuất vào đầu năm [[Hàng không năm 1942|1942]] với một buồng lái được điều áp và bộ tăng lực [[GM-1]] sử dụng nitrous oxide, rồi được bổ sung bởi biến thể '''G-2''' không có buồng lái điều áp và bộ tăng lực vài tuần lễ sau đó. Có 167 chiếc biến thể G-1 được chế tạo từ [[tháng 5]] đến [[tháng 7]] năm [[Hàng không năm 1942|1942]], và 1.586 chiếc G-2 được chế tạo từ [[tháng 6]] đến [[tháng 12]] năm [[Hàng không năm 1942|1942]]; cùng một chiếc G-2 được chế tạo tại Győr, [[Hungary]] vào năm [[Hàng không năm 1943|1943]]. tốc độ tối đa của kiểu G-2 là 537 &nbsp;km/h (356 &nbsp;mph) ở độ cao mặt biển và đến 660 &nbsp;km/h (410 &nbsp;mph) ở độ cao 7.000 &nbsp;m (22.966 &nbsp;ft) với áp lực ống góp bị giới hạn ở mức 1,3 ata. Tính năng bay của kiểu G-1 cũng tương đương, nhưng hệ thống tăng lực [[GM-1]] giúp cho nó có thể đạt được tốc độ 680 &nbsp;km/h (422 &nbsp;mph) ở độ cao 12.000 &nbsp;m (39.370 &nbsp;ft).
 
Vào [[tháng 9]] năm [[Hàng không năm 1942|1942]] kiểu '''G-4''' xuất hiện. Nó giống kiểu G-2 về mọi mặt kể cả tính năng bay, ngoại trừ hệ thống radio liên lạc V.H.F. FuG 16 được cải tiến rất nhiều. Cho đến [[tháng 7]] năm [[Hàng không năm 1943|1943]], đã có 1.242 chiếc G-4 được sản xuất, và có thêm bốn chiếc được sản xuất tại Győr và tại xưởng của WNF vào nữa cuối năm [[Hàng không năm 1943|1943]]. Một phiên bản có buồng lái điều áp '''G-3''' cũng được chế tạo, nó tương tự như kiểu G-1 ngoại trừ hệ thống radio liên lạc V.H.F. FuG 16. Chỉ có 50 chiếc biến thể này được sản xuất từ [[tháng 1]] đến [[tháng 2]] năm [[Hàng không năm 1943|1943]].
Vào [[tháng 2]] năm [[Hàng không năm 1943|1943]] kiểu '''G-6''' được giới thiệu với kiểu súng máy [[MG 131]] 13 &nbsp;mm được sử dụng thay thế cho loại MG 17 7,92 &nbsp;mm. Nhìn bên ngoài thay đổi này làm xuất hiện hai chỗ lồi bên trên các khẩu súng máy và làm giảm tốc độ máy bay đến 9 &nbsp;km/h (5,6 &nbsp;mph).
 
Có trên 12.000 khung máy bay đã được sản xuất tính cho đến năm [[Hàng không năm 1944|1944]]; con số chính xác không thể nào xác định được do có nhiều phiên bản và chế tạo lại. Kiểu '''G-5''' tương đương như kiểu G-6 với buồng lái được điều áp, và đã có 475 chiếc được chế tạo từ [[tháng 5]] năm [[Hàng không năm 1943|1943]] đến [[tháng 8]] năm [[Hàng không năm 1944|1944]]. Kiểu '''G-5/AS''' là biến thể đầu tiên được trang bị loại động cơ DB 605AS cho các phi vụ ở tầm cao, trong khi các biến thể của các kiểu G-5 và G-6 được trang bị bộ tăng lực [[GM-1]] được gán thêm tên gọi /U2.
Biến thể '''G-6/U4''' được trang bị khẩu pháo ''Motorkanone'' [[MK 108]] 30 &nbsp;mm bắn xuyên qua trục cánh quạt thay cho các khẩu pháo MG 151/20 20 &nbsp;mm. Kiểu G-6 vào năm [[Hàng không năm 1943|1943]] rất thường được thấy gắn thêm các bộ nâng cấp dùng để mang bom hay thùng nhiên liệu phụ vứt được, được sử dụng như máy bay tiêm kích bay đêm hay để tăng cường hỏa lực bằng cách bổ sung thêm rocket hay cụm súng gắn ngoài. Cũng trong năm [[Hàng không năm 1943|1943]], một số cải tiến dần dần được giới thiệu: vỏ giáp bằng kính tựa đầu ("Galland Panzer") (đầu năm 1943), nóc buồng lái trong suốt "Erla Haube" (mùa Thu năm 1943) giúp cải thiện tầm nhìn đặc biệt là về phía sau, và một phần đuôi cao hơn giúp cải thiện độ ổn định ở tốc độ cao. Việc áp dụng ống phóng cối/rocket WGr. 21 &nbsp;cm dưới cánh và pháo [[MK 108]] 30 &nbsp;mm giúp tăng cường hỏa lực. Một số lô sản xuất của chiếc Gustav được trang bị các cánh tà Flettner để làm giảm lực cản ở tốc độ cao. Các thiết bị radio/dẫn đường tiên tiến cũng được áp dụng.
[[Tập tin:me109g cracow aviation museum.jpg|nhỏ|Chiếc Bf 109G-6 trưng bày tại Bảo tàng Hàng không Ba Lan ở Kraków]]
Các biến thể tiếp theo của phiên bản Bf 109G về căn bản là cải biến dựa trên cơ sở kiểu G-6. Vào đầu năm 1944, các kiểu động cơ mới, như là kiểu DB 605AS với bộ tăng áp lớn hơn nhằm cải thiện tính năng bay ở tầm cao, hay kiểu DB 605AM với bộ [[động cơ phun nước|phun nước]] MW-50 cải thiện tính năng bay ở tầm trung và tầm thấp, hoặc kiểu DB 605ASM với cả hai tính năng trên được giới thiệu cho phiên bản Bf 109 G-6. Tốc độ tối đa của kiểu G-5/G-6 đạt đến 500-510 500–510&nbsp;km/h (311-317 &nbsp;mph) ở độ cao mặt biển và đến 625-630 625–630&nbsp;km/h (388-391 &nbsp;mph) ở độ cao 6.600 &nbsp;m (21.654 &nbsp;ft) với áp lực ống góp bị giới hạn ở mức 1,3 ata. Khi sử dụng áp lực ống góp tối đa 1,42 ata, tốc độ tối đa đạt đến 530 &nbsp;km/h (329 &nbsp;mph) và 640 &nbsp;km/h (398 &nbsp;mph) tương ứng (các số liệu này không sử dụng các tính năng tăng tốc MW-50 hay GM-1).
 
Kiểu '''G-8''' là một phiên bản trinh sát chuyên dụng dựa trên kiểu G-6. Chiếc G-8 thường chỉ trang bị pháo ''Motorkanone'' hay súng máy trên nắp động cơ, và có nhiều tiểu biến thể khác nhau dành cho các phi vụ trinh sát tầm ngắn hay tầm xa, với rất nhiều khác biệt về loại máy ảnh và thiết bị radio liên lạc được sử dụng.
Dòng 233:
 
'''Các bộ nâng cấp Rüstsatz dành cho Bf 109G'''
* '''R I''' đế mang bom dưới bụng dành cho bom 250 &nbsp;kg
* '''R II''' đế mang bom dưới bụng dành cho 4 x bom 50 &nbsp;kg
* '''R III''' thùng nhiên liệu phụ vứt được dưới bụng (300 L/79 US gallon)
* '''R IV''' hai cụm pháo MK 108 30 &nbsp;mm dưới cánh (không đưa vào hoạt động)
* '''R VI''' hai cụm pháo MG151/20 20 &nbsp;mm dưới cánh
 
'''Các bộ nâng cấp Umrüst-Bausatz [Umbau]'''
* '''U1''' Bộ cánh quạt Messerschmitt P6 có bước cánh quay ngược được để sử dụng như phanh hãm, chỉ có các chiếc nguyên mẫu
* '''U2''' Bộ tăng lực động cơ [[GM-1]], vào năm [[Hàng không năm 1944|1944]] hàng trăm chiếc được cải biến sang kiểu tăng lực [[MW-50]]
* '''U3''' Phiên bản trinh sát, vào mùa Thu năm [[Hàng không năm 1943|1943]] kiểu G-6/U3 trở thành phiên bản sản xuất G-8
* '''U4''' Pháo [[MK 108]] ''Motorkanone'' 30 &nbsp;mm gắn trong động cơ
 
'''Các biến thể được biết đến'''
* '''G-1''' (máy bay tiêm kích với buồng lái điều áp, trang bị bộ tăng lực GM 1)
** G-1/R2 (máy bay tiêm kích trinh sát)
** G-1/U2 (máy bay tiêm kích tầm cao, trang bị bộ tăng lực GM-1)
* '''G-2''' (máy bay tiêm kích hạng nhẹ)
** G-2/R1 (máy bay tiêm kích-ném bom tầm xa ''JaboRei''- với 2 thùng nhiên liệu phụ 300 L vứt được dưới cánh, một bom 500 &nbsp;kg dưới thân, bánh đáp đuôi kéo dài để mang bom lớn)
** G-2/R2 (máy bay tiêm kích trinh sát)
** G-2/trop (máy bay tiêm kích nhiệt đới hóa)
* '''G-3''' (máy bay tiêm kích với buồng lái điều áp, tương tự kiểu G-1 với thiết bị radio FuG 16 V.H.F.; chỉ có 50 chiếc được chế tạo)
* '''G-4''' (máy bay tiêm kích)
** G-4/R2 (máy bay tiêm kích trinh sát)
** G-4/R3 (máy bay tiêm kích trinh sát tầm xa, với 2 thùng nhiên liệu phụ 300 L vứt được dưới cánh)
** G-4/trop (máy bay tiêm kích nhiệt đới hóa)
** G-4/U3 (máy bay tiêm kích trinh sát)
** G-4y (máy bay tiêm kích chỉ huy)
* '''G-5''' (máy bay tiêm kích với buồng lái điều áp)
** G-5/U2 (máy bay tiêm kích tầm cao, trang bị bộ tăng lực GM1)
** G-5/U2/R2 (máy bay tiêm kích trinh sát tầm cao, trang bị bộ tăng lực GM1)
** G-5/AS (máy bay tiêm kích tầm cao, trang bị động cơ DB605AS)
** G-5y (máy bay tiêm kích chỉ huy)
* '''G-6''' (máy bay tiêm kích hạng nhẹ)
** G-6/R2 (máy bay tiêm kích trinh sát, trang bị bộ tăng lực MW 50)
** G-6/R3 (máy bay tiêm kích trinh sát tầm xa, với 2 thùng nhiên liệu phụ 300 L vứt được dưới cánh)
** G-6/trop (máy bay tiêm kích nhiệt đới hóa)
** G-6/U2 (máy bay tiêm kích trang bị bộ tăng lực GM-1)
** G-6/U3 (máy bay tiêm kích trinh sát)
** G-6/U4 (máy bay tiêm kích trang bị pháo MK108 ''Motorkanone'' 30 &nbsp;mm lắp trên động cơ)
** G-6y (máy bay tiêm kích chỉ huy)
** G-6/AS (máy bay tiêm kích tầm cao, trang bị động cơ DB605AS)
** G-6/ASy (máy bay tiêm kích chỉ huy tầm cao)
** G-6N (máy bay tiêm kích bay đêm, thường với R6 và radar [[Naxos radar|FuG 350Z Naxos]])
** G-6/U4 N (như G-6N nhưng với pháo MK 108 ''Motorkanone'' 30 &nbsp;mm lắp trên động cơ)
* '''G-8''' (máy bay tiêm kích trinh sát như G-6/U3, máy ảnh lắp phía sau buồng lái)
* '''G-10''' (máy bay tiêm kích hạng nhẹ, trang bị động cơ DB605D/DM/DBM)
** G-10/R2 (máy bay tiêm kích thời tiết xấu với bộ lái tự động PKS 12)
** G-10/R5 (máy bay tiêm kích trinh sát)
** G-10/U4 (máy bay tiêm kích trang bị pháo MK108 ''Motorkanone'' 30 &nbsp;mm lắp trên động cơ)
* '''G-12''' (máy bay huấn luyện hai chỗ ngồi, chế tạo từ nhiều chiếc phiên bản cũ hơn từ G-1 đến G-6)
* '''G-14''' (máy bay tiêm kích đời G-6 được sản xuất chuẩn hóa, trang bị bộ tăng lực MW 50)
** G-14/AS (máy bay tiêm kích tầm cao, trang bị động cơ DB605ASM)
** G-14/ASy (máy bay tiêm kích chỉ huy tầm cao)
** G-14y (máy bay tiêm kích chỉ huy)
** G-14/U4 (máy bay tiêm kích trang bị pháo MK108 ''Motorkanone'' 30 &nbsp;mm lắp trên động cơ)
 
=== Bf 109H ===
[[Tập tin:Bf109H 3Seiten neu.jpg|nhỏ|Messerschmitt Bf 109 H-1]]
Phiên bản Bf '''109H''' được dự định là một kiểu máy bay tiêm kích tầm cao được phát triển từ loạt Bf 109F. [[Sải cánh]] được tăng lên đến 11,92 m, cánh ổn định đuôi một lần nữa lại có trụ chống tựa vào thân và được mở rộng. Tốc độ tối đa đạt đến 750 &nbsp;km/h ở độ cao 10.100 m. Một số lượng nhỏ kiểu Bf 109 H-1 được chế tạo và đã thực hiện nhiều chuyến bay tại Pháp. Việc phát triển các biến thể ''Bf 109 H-2'' và ''H-5'' đã được trù định, trước khi toàn bộ phiên bản H bị hủy bỏ do các vấn đề rung động cánh.<ref name="Fesit 1993, p. 45.">Fesit 1993, p. 45.</ref>
 
* '''H-0''' Máy bay tiền sản xuất, được chế tạo lại từ kiểu F-4/Z, trang bị động cơ DB 601E với bộ tăng lực GM-1.
Dòng 302:
Trên các phiên bản được đề nghị K-6, K-8, K-10 và K-14 vũ khí trang bị có một số thay đổi. Chúng giữ lại hai khẩu súng máy MG 131 gắn trên động cơ cùng một khẩu pháo MK 108 trên mỗi cánh và một khẩu pháo MK 108 ''Motorkanone'' gắn trên động cơ. Kiểu K-14 được dự định trang bị động cơ có tính năng đặc biệt DB605L và bộ cánh quạt bốn cánh.
 
Chỉ có biến thể '''K-4''' tham gia hoạt động với số lượng đáng kể, với khoảng 1.700 chiếc được các xưởng giao hàng cho đến khi chiến tranh kết thúc. K-4 trang bị động cơ tương đương DB605L, một phiên bản động cơ DB605 với bộ siêu tăng áp hai tầng nhưng không có các cải tiến khác, và một bộ cánh quạt ba cánh tiêu chuẩn. Vũ khí trang bị cho kiểu K-4 một khẩu pháo MK 108 30 &nbsp;mm gắn trên động cơ với 65 quả đạn và hai súng máy MG 131 13 &nbsp;mm trước mũi với 300 viên đạn mỗi khẩu; cùng với khả năng mang thêm các thiết bị bổ sung khác như là thùng nhiên liệu phụ vứt được, cho đến 500 &nbsp;kg bom, cụm pháo 20 &nbsp;mm dưới cánh hoặc rocket Wfr. Gr. 21 210 &nbsp;mm (như trên các kiểu Gustav); hai trang bị sau cùng này hiếm khi được dùng do sự hiện diện của các máy bay tiêm kích Đồng Minh đòi hỏi phải duy trì khả năng có tốc độ cao.
 
Một số nguồn cho rằng có sự sử dụng một cách hạn chế biến thể K-14, nhưng trong thực tế kiểu này chưa từng được chế tạo. Kiểu K-14 được dự định trang bị động cơ DB 605L, đặt được tốc độ 741 &nbsp;km/h (460 &nbsp;mph) và đặt được trần bay hoạt động khoảng 11.580 &nbsp;m (38.000 &nbsp;ft). Vũ khí được trang bị không mạnh bằng biến thể K-10 (được dự định như một máy bay tiêu diệt ném bom) và chỉ bao gồm hai pháo [[MG 151]] 15 &nbsp;mm gắn trên cánh, hai súng máy [[MG 131]] gắn trên thân và một khẩu pháo [[MK 103]] bắn xuyên qua [[trục cánh quạt]].<ref>Feist 1993, p.45.</ref>
 
Phiên bản Bf 109 K-4 là kiểu Bf 109 nhanh nhất trong Thế Chiến II, đạt được tốc độ 715 &nbsp;km/h (445 &nbsp;mph) ở độ cao 7.500 &nbsp;m (24.600 &nbsp;ft); các bộ cánh quạt cải tiến được phát triển vào lúc chiến tranh sắp kết thúc giúp nâng tốc độ lên đến 727 &nbsp;km/h (452 &nbsp;mph) hay thậm chí 741 &nbsp;km/h (460 &nbsp;mph).<ref>[http://kurfurst.allaboutwarfare.com/Performance_tests/109K_PBLeistungen/files/5026-27_DBSonder_MW_geschw.jpg Table of test results from test 109 Ks] Truy cập: [[15 tháng 7]] năm [[2008]]</ref> Tốc độ lên cao khá nổi bật, đạt đến 29,5 &nbsp;m/s (5.800 &nbsp;ft/min) ở áp suất ống góp 1,98 ata và 27,9 &nbsp;m/s (5.500 &nbsp;ft/min) ở áp suất 1,8 ata. Với những cải tiến như vậy trong tính năng bay, kiểu Bf 109 K vẫn so sánh được nếu không nói là vượt trội hơn những chiếc máy bay tiêm kích hàng đầu của Xô Viết hay Đồng Minh cho đến hết chiến tranh. Tuy nhiên, khả năng kém cõi của hàng ngàn phi công mới chưa có kinh nghiệm của Không quân Đức vào giai đoạn này của cuộc chiến làm cho các thế mạnh của phiên bản Bf 109 mới ít có ý nghĩa so với số đông các phi công Đồng Minh được huấn luyện tốt hơn.
 
* '''K-0''' phiên bản tiền sản xuất, trang bị động cơ DB 605DM
* '''K-2''' phiên bản được đề nghị, không có buồng lái điều áp
* '''K-4''' phiên bản sản xuất hàng loạt với buồng lái điều áp, trang bị động cơ DB 605DC
* '''K-6''' phiên bản được đề nghị, tương tự như kiểu K-4 với cánh được gia cố mang thêm hai khẩu pháo MK 108 30 &nbsp;mm
* '''K-8''' phiên bản trinh sát được đề nghị, trang bị tương tự kiểu G-8
* '''K-10''' phiên bản được đề nghị, tương tự kiểu K-6 với pháo MK 103 gắn trên động cơ thay cho kiểu MK 108
Dòng 327:
=== Bf 109Z "Zwilling" ===
[[Tập tin:Bf109Z 3Seiten neu.jpg|nhỏ|Messerschmitt Bf 109 Z-1]]
Phiên bản máy bay thử nghiệm này thực ra bao gồm hai khung máy bay Bf 109F (cùng với phần cánh phía ngoài) được nối lại với nhau bằng một cánh giữa mới và một phần đuôi mới, theo cách mà kiểu máy bay [[F-82 Twin Mustang]] của Không lực Lục quân Hoa Kỳ được thiết kế. Hai biến thể của kiểu máy bay này được hoạch định, một chiếc như là [[máy bay tiêm kích đánh chặn]] trang bị năm khẩu pháo 30 &nbsp;mm, trong khi chiếc kia là một kiểu [[máy bay tiêm kích-ném bom|tiêm kích-ném bom]] có tải trọng bom 1.000 &nbsp;kg. Chỉ có một chiếc Bf 109Z được chế tạo nhưng chưa bao giờ cất cánh và nó đã bị hư hại ngay trong kho chứa trong một cuộc ném bom của Đồng Minh. Kế hoạch bị bãi bỏ vĩnh viễn vào năm [[Hàng không năm 1944|1944]].<ref> name="Fesit 1993, p. 45.<"/ref>
 
== Lịch sử hoạt động ==
Dòng 341:
Vào năm [[Hàng không năm 1943|1943]], [[Không quân Phần Lan]] nhận được những chiếc Bf 109 đầu tiên của họ. Có tổng cộng 162 máy bay kiểu này được đặt mua, và chiếc máy bay đầu tiên hạ cánh xuống Phần Lan vào ngày [[13 tháng 3]] năm [[Hàng không năm 1943|1943]]. Chỉ có 159 chiếc được đưa vào hoạt động, vì đã có hai chiếc G-6 và một chiếc G-8 bị mất trên đường bay đến Phần Lan. Trong số này có 48 chiếc kiểu G-2, 109 chiếc kiểu G-6 và hai chiếc kiểu G-8. Bf 109 là kiểu máy bay hoạt động trong Không quân Phần Lan với số lượng lớn nhất. Nó được đặt tên lóng là "Mersu" trong ngôn ngữ thông dụng (giống như tên đặt cho những chiếc xe hơi Mercedes-Benz, vốn do cùng công ty mẹ Daimler-Benz sản xuất loại động cơ dành cho Bf 109) và được mang ký hiệu MT cùng ba số tiếp theo để nhận diện. Với sự có mặt của những chiếc Bf 109, các cuộc không chiến trở nên cân bằng hơn vì chúng có thể sánh được với những chiếc máy bay tiêm kích Xô Viết mới nhất. Chiếc Bf 109 cuối cùng được giao đến Phần Lan vào ngày [[20 tháng 8]] năm [[Hàng không năm 1944|1944]], chỉ ít lâu trước lúc đình chiến với Liên Xô.
 
Trong cuộc [[Chiến tranh Tiếp diễn]], Bf 109 đã phục vụ trong các phi đội tiêm kích 24, 28, 30 và 34. Không quân Phần Lan đã ghi được 667 chiến công được xác nhận đối với kiểu máy bay này, trong khi bị thiệt hại mất 34 chiếc Bf 109 do máy bay tiêm kích đối phương hay hỏa lực phòng không. Ngoài ra còn có 16 chiếc bị mất do tai nạn và tám chiếc bị phá hủy trên mặt đất. Có tổng cộng 23 phi công bị thiệt mạng. <ref name="Stenman"/>
 
Sau chiến tranh, còn lại 102 chiếc Bf 109, và kiểu máy bay này trở thành loại máy bay tiêm kích chủ lực của Không quân Phần Lan thêm gần một thập niên nữa kể từ sau Thế Chiến II. Cho dù chiếc máy bay có tuổi thọ dự kiến ngắn ngủi (nó được chế tạo như một máy bay thời chiến và được tính toán để tồn tại khoảng 100-200 giờ bay), nó chỉ được rút ra khỏi phục vụ vào mùa Xuân năm [[Hàng không năm 1954|1954]] khi Không quân Phần Lan bước vào kỷ nguyên phản lực. Chuyến bay cuối cùng của kiểu máy bay này được thực hiện vào ngày [[13 tháng 3]] năm [[Hàng không năm 1954|1954]] bởi Thiếu tá Erkki Heinilä trên chiếc máy bay mang ký hiệu MT-507.
Dòng 366:
 
== Đặc điểm kỹ thuật (Bf 109 G-6) ==
Tham khảo: The Great Book of Fighters<ref> Green, William and Swanborough, Gordon. ''The Great Book of Fighters''. St. Paul, Minnesota: MBI Publishing, 2001. ISBN 0-7603-1194-3.</ref> ''và'' Finnish Air Force Bf 109 Manual
=== '''Đặc tính chung''' ===
* Đội bay: 01 người
* Chiều dài: 8,95 m (29 &nbsp;ft 7 in)
* [[Sải cánh]]: 9,93 m (32 &nbsp;ft 6 in)
* Chiều cao: 2,60 m (8 &nbsp;ft 2 in)
* Diện tích bề mặt cánh: 16,40 m² (173,3 &nbsp;ft²)
* [[Lực nâng của cánh]] : 199,8 &nbsp;kg/m² (40,9 &nbsp;lb/ft²)
* Trọng lượng không tải: 2.247 &nbsp;kg (5.893 &nbsp;lb)
* Trọng lượng có tải: 3.148 &nbsp;kg (6.940 &nbsp;lb)
* [[Trọng lượng cất cánh tối đa]]: 3.400 &nbsp;kg (7.495 &nbsp;lb)
* Động cơ: 1 x động cơ [[Daimler-Benz DB 605]]A-1 [[động cơ bố trí hình chữ V|bố trí chữ V ngược]] làm mát bằng chất lỏng, công suất 1.455 mã lực (1.085 &nbsp;kW)
 
=== '''Đặc tính bay''' ===
* [[Tốc độ lớn nhất]]: 640 &nbsp;km/h (398 &nbsp;mph) ở độ cao at 6.300 &nbsp;m (20.669 &nbsp;ft); 520 &nbsp;km/h ở độ cao mặt biển; 588 &nbsp;km/h ở độ cao 4.000 m; 616 &nbsp;km/h ở độ cao 8.000 m
* [[Tốc độ bay đường trường]]: 590 &nbsp;km/h (365 &nbsp;mph) ở độ cao 6.000 &nbsp;m (19.680 &nbsp;ft)
* [[Tầm bay tối đa]]: 850 &nbsp;km (528 &nbsp;mi); 1.000 &nbsp;km (620 &nbsp;mi) với thùng nhiên liệu phụ
* [[Trần bay]]: 12.000 &nbsp;m (39.370 &nbsp;ft)
* [[Tốc độ lên cao]]: 17,0 &nbsp;m/s (3.345 &nbsp;ft/min)
* [[Tỉ lệ công suất/khối lượng]] : 0,33 &nbsp;kW/kg (0,21 &nbsp;hp/lb)
 
=== '''Vũ khí''' ===
* 2 x súng máy [[MG 131]] 13 &nbsp;mm
* 1 x pháo [[MG 151/20]] 20 &nbsp;mm (hoặc 1 x pháo [[MK 108]] 30 &nbsp;mm, G-6/U4)
* 1 x thùng nhiên liệu phụ 300 L (78 US gal) hoặc 1 × bom 250 &nbsp;kg (550 &nbsp;lb) hoặc 4 × bom 50 &nbsp;kg (110 &nbsp;lb)
* 2 × rocket [[WGr.21]] (G-6 với BR21)
* 2 x cụm pháo [[MG 151/20]] 20 &nbsp;mm dưới cánh (G-6 với R6)
 
== Tham khảo ==
Dòng 404:
* Feist, Uwe. ''The Fighting Me 109''. London: Arms and Armour Press, 1993, ISBN 1-85409-209-X.
* Fernández-Sommerau, Marco. ''Messerschmitt Bf 109 Recognition Manual''. Hersham, Surrey, UK: Classic Publications, 2004. ISBN 1-903223-27-X.
* Hooton, Edward R. ''Blitzkrieg in the West, 1939 -1940 (Luftwaffe at War: 2)''. Hersham, Surrey, UK: Midland Publishing, 2007. ISBN 978-1-85780-272-6.
* Osché, Philippe (translated by Laureau, Patrick). ''The Messerschmitt Bf 109 in Swiss Service''. Boulogne sur Mer, Lela Presse, 1996. ISBN 2-914017-31-6
* Prein, Jochen and Rodeike, Peter. ''Messerschmitt Bf 109 F, G & K Series-An Illustrated Study''. Atglen, PA: Schiffer Publishing Ltd., 1995. ISBN 0-88740-424-3.
Dòng 416:
 
== Liên kết ngoài ==
* ''The History of German Aviation: Willy Messerschmitt - Pioneer of Aviation Design'', ISBN 0-7643-0727-4
* [http://www.adlertag.de Bf 109 Restoration]
* [http://www.messerschmitt-bf109.de Bf 109 Aircraft Variations]
Dòng 469:
{{Chủ đề Chiến tranh thế giới thứ hai}}
 
{{Liên kết bài chất lượng tốt|sv}}
[[Category:Máy bay Messerschmitt|Bf 109]]
{{Liên kết bài chất lượng tốt|ru}}
 
[[CategoryThể loại:Máy bay Messerschmitt|Bf 109]]
[[Thể loại:Máy bay một động cơ]]
[[Thể loại:Máy bay cánh quạt]]
Hàng 476 ⟶ 479:
[[Thể loại:Máy bay tiêm kích]]
[[Thể loại:Máy bay trong Thế Chiến II]]
[[CategoryThể loại:Máy bay tiêm kích Đức 1930–1939]]
[[CategoryThể loại:Máy bay tiêm kích Đức trong Chiến tranh thế giới II]]
 
 
{{Link FA|ru}}
Hàng 484 ⟶ 486:
{{Liên kết chọn lọc|sv}}
{{link FA|sv}}
{{Liên kết bài chất lượng tốt|sv}}
{{Liên kết bài chất lượng tốt|ru}}
 
[[ar:مسراشمیت بي‌اف 109]]
[[id:Messerschmitt Bf 109]]