Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sở Khảo Liệt vương”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Thay thể loại đã đổi hướng Thiếu năm sinh bằng Năm sinh thiếu; sửa cách trình bày
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 35:
| nơi mất = [[Trung Quốc]]
}}
'''Sở Khảo Liệt Vương''' ([[chữ Hán]]: 楚考烈王,?-238 TCN, trị vì 262 TCN-238 TCN)<ref>Sử kí, Sở thế gia</ref><ref>Phương Thi Danh, sđd</ref>, là vị vua thứ 42 của [[nước Sở]], chư hầu của [[nhà Chu]] trong [[lịch sử Trung Quốc]].
 
==Thân thế==
Ông là con của [[Sở Khoảnh Tương vương]], tên thật là '''Hùng Hoàn'''.
 
Ông là con của [[Sở Khoảnh Tương vương]], tên thật là '''Hùng Hoàn'''. Năm [[272 TCN]], khi còn là thái tử, Hùng Hoàn phải đi sang nước Tần làm con tin.
==Trốn về Sở==
Năm 263 TCN, [[Sở Khoảnh Tương vương]] ốm nặng, Hùng Hoàn đang làm con tin ở [[Tần (nước)|Tần]]. [[Xuân Thân quân|Hoàng Yết]] phụng mệnh vua Sở đi sứ đón [[thái tử]] về. Hoàng Yết nhớ đến ngày trước [[Sở Hoài vương]] bị lừa đến hội với [[nước Tần]] và nước Tần bắt giữ, phải chết ở ngoại quốc, sợ vua Tần biết tin sẽ giữ Hùng Hoàn không cho về để uy hiếp nước Sở, bèn lập mưu cho Hùng Hoàn giả làm người đánh xe của mình, còn người đánh xe làm Hoàng Yết. Bản thân Hoàng Yết ở lại thay thế thái tử. Thái tử Hùng Hoàn cùng người đánh xe giả làm sứ giả nước Sở trở về nước. Ba tháng sau, [[Sở Khoảnh Tương vương]] chết, Hùng Hoàn lên nối ngôi, tức là Sở Khảo Liệt Vương. [[Tần Chiêu Tương Vương]] biết bèn định bắt [[Xuân Thân Quân|Hoàng Yết]] tự sát nhưng do thừa tướng [[Phạm Thư]] khuyên nên đã thả Hoàng Yết về để [[nước Sở]] mang ơn nước Tần.
 
Sở Khảo Liệt vương ơn Hoàng Yết, bèn phong làm [[tướngLệnh quốcdoãn]], hiệu là Xuân Thân quân, đảm nhiệm mọi việc lớn nhỏ.
==Trọng dụng Hoàng Yết==
Sở Khảo Liệt vương ơn Hoàng Yết, bèn phong làm [[tướng quốc]], hiệu là Xuân Thân quân, đảm nhiệm mọi việc lớn nhỏ.
 
==Chống Tần==
Năm [[258 TCN]], [[nước Triệu]] bị nước Tần vây bức, bèn cầu cứu [[Sở (nước)|Sở]] và [[Ngụy (nước)|Ngụy]]. Sở Khảo Liệt vương sai Xuân Thân Quân cầm quân cứu Triệu nhưng Hoàng Yết chỉ cho quân đóng từ xa phô trương thanh thế. Nước Triệu sau đó phải nhờ [[Tín Lăng Quân]] Ngụy Vô Kỵ cầm quân cứu<ref>Tín Lăng quân tự xuất binh, không theo lênh vua Ngụy</ref>.
Năm 247 TCN, đến [[nước Ngụy]] bị Tần vây, [[Ngụy An Ly vương]] lại cầu cứu Sở. Khảo Liệt Vương lại sai Hoàng Yết đem quân cứu nhưng cũng không có kết quả. Đến khi [[Tín Lăng quân]] từ Triệu về Ngụy mới đánh lui được quân Tần.
 
Năm [[247 TCN]], đến [[nước Ngụy]] bị Tần vây, [[Ngụy An Ly vương]] lại cầu cứu Sở. Khảo Liệt Vương lại sai Hoàng Yết đem quân cứu nhưng cũng không có kết quả. Đến khi [[Tín Lăng quân]] từ Triệu về Ngụy mới đánh lui được quân Tần<ref>Tín Lăng quân trộm binh phù của vua, sợ tội phải ở lại Triệu. Vua Nguỵ gặp nguy đành phải cầu cứu</ref>.
Năm 241, tướng [[Bàng Noãn]] nước Triệu khởi xướng việc hợp tung chống Tần, tôn Sở Khảo Liệt vương làm “[[tung ước trưởng]]”. . Nhưng liên quân vừa tới Diêm Thị thì bị quân Tần đánh bại.
 
Năm [[241 TCN]], tướng [[Bàng Noãn]] nước Triệu khởi xướng việc hợp tung chống Tần, tôn Sở Khảo Liệt vương làm “[[tung ước trưởng]]”. . Nhưng liên quân vừa tới Diêm Thị thì bị quân Tần đánh bại.
 
==Cai trị==
Xuân Thân quân có hàng ngàn thực khách, trở thành nổi tiếng trong chư hầu. ThếNăm [[241 TCN]], thấy thế lực nước Tần lớn mạnh, sáu nước còn lại bị uy hiếp. Hoàng Yết khuyên Sở Khảo Liệt Vương dời đô về [[Thọ Xuân]] để tránh xa nước Tần. Hoàng Yết trả lại đất phong của mình ở [[Hoài Bắc]] cho vua Sở để làm bình phong cho kinh đô mới. Sở Khảo Liệt vương bèn đổi Hoài Bắc thành quận huyện trực thuộc, lấy vùng Giang Đông, gồm một dải [[Tô Châu]] phong cho Hoàng Yết.
Năm 256 TCN, Xuân Thân quân xin Khảo Liệt vương mang quân diệt [[nước Lỗ]], chiếm phía nam [[Sơn Đông]], giáp ranh với [[nước Tề]], phục hồi lại phần nào uy thế của Sở.
 
Năm [[256 TCN]], Xuân Thân quân xin Khảo Liệt vương mang quân diệt [[nước Lỗ]], chiếm phía nam [[Sơn Đông]], giáp ranh với [[nước Tề]], phục hồi lại phần nào uy thế của Sở.
==Nhường ngôi cho ngoại tộc==
Sở Khảo Liệt vương hiếm muộn, Hoàng Yết thì có người thiếp là Lý thị đang có mang, bèn học theo [[Lã Bất Vi]] mang Lý thị dâng cho ông để con mình được làm vua. Lý thị sinh đôi được hai người con trai là Hàn và Do, Sở Khảo Liệt vương lập Hàn làm thái tử.
 
==Nhường ngôi cho ngoại tộc==
Năm 238 TCN, Sở Khảo Liệt vương chết. Xuân Thân quân định vào cung lập con mình lên ngôi, [[Chu Anh]] khuyên Xuân Thân quân nên phòng bị vì Chu Anh ngờ vực [[Lý Viên]] (anh Lý thị) muốn phản Hoàng Yết. Tuy nhiên Hoàng Yết không nghe lời Chu Anh, tự mình vào cung và bị Lý Viên giết. Lý Viên tôn Hùng Hàn mới 7 tuổi làm vua, tức [[Sở U Vương]].
Sở Khảo Liệt vương hiếmlấy muộncon gái [[Tần Chiêu Tương vương]] sinh Hùng Khải, đang ở nước Tần, ngoài ra ông vẫn chưa có người con khác, Hoàng Yết thì có người thiếp là Lý thị đang có mang, bèn học theo [[Lã Bất Vi]] mang Lý thị dâng cho ông để con mình được làm vua<ref>Sử kí, Sở thế gia</ref><ref>Chiến Quốc sách</ref>. Lý thị sinh đôi được hai người con trai là Hàn và Do, Sở Khảo Liệt vương lập Hàn làm thái tử.
 
Năm [[238 TCN]], Sở Khảo Liệt vương chết. Xuân Thân quân định vào cung lập con mình lên ngôi, [[Chu Anh]] khuyên Xuân Thân quân nên phòng bị vì Chu Anh ngờ vực [[Lý Viên]] (anh Lý thị) muốn phản Hoàng Yết. Tuy nhiên Hoàng Yết không nghe lời Chu Anh, tự mình vào cung và bị Lý Viên giết. Lý Viên tôn Hùng Hàn mới 7 tuổi làm vua, tức [[Sở U Vương]].
==Chú thích==
{{Tham khảo}}
==Xem thêm==
*[[Sở Khoảnh Tương Vương]]
Dòng 68:
 
==Tham khảo==
*Sử kí Tư Mã Thiên, thiên ''Sở thế gia''
*Phương Thi Danh (2001), ''Niên biểu lịch sử Trung Quốc'', NXB Thế giới
*Lê Đông Phương, Vương Tử Kim ([[2007]]), ''Kể chuyện Tần Hán'', NXB Đà Nẵng
{{s-start}}
{{s-hou|[[Nước Sở]]||||238||name=[[Sở Khảo Liệt vương]]}}
{{s-reg}}
{{s-bef|before=CHA: [[Sở Khoảnh Tương vương]]}}
{{s-ttl|title=[[Sở (nước)|Vua nước Sở]]|years=[[262 TCN]] &ndash; [[238 TCN]]}}
{{s-aft|after=CON: [[Sở U vương]]}}
{{S-end}}
 
{{Vua nước Sở}}