Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nghệ thuật Gothic”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Kasirbot (thảo luận | đóng góp)
n r2.7.1) (Bot: Thêm az:Qotik
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n clean up, replaced: |thumb| → |nhỏ| (3), |right| → |phải| (2), [[Image: → [[Hình: (3), {{reflist}} → {{Tham khảo}} using AWB
Dòng 1:
[[ImageHình:Cenral tympanum Chartres.jpg|thumbnhỏ|rightphải|Một cổng của [[Nhà thờ Đức Bà Chartres]] (khoảng năm 1145). Những bức tượng kiến trúc là những tác phẩm điêu khắc Gothic sớm nhất và là một cuộc cách mạng trong phong cách và khuôn mẫu cho cả một thế hệ các điêu khắc gia.]]
[[ImageHình:France Strasbourg Magi.jpg|thumbnhỏ|rightphải|Gothic thời kỳ sau miêu tả tác phẩm [[Adoration of the Magi]] tại nhà thờ lớn [[Strasbourg]].]]
[[ImageHình:Gothic sculpture 15 century.jpg|thumbnhỏ|Tác phẩm điêu khắc Gothic, cuối thế kỷ 15.]]
'''Nghệ thuật Gothic''' ([[tiếng Anh]]:''Gothic art'') là một phong trào [[nghệ thuật]] phát triển theo [[nghệ thuật Rôman]] ở [[Pháp]] vào thế kỷ 12, phát triển cùng lúc với [[kiến trúc Gothic]]. Nghệ thuật Gothic đã nhanh tróng lan rộng ra khắp [[Tây Âu]], gần như toàn bộ phía bắc dãy núi [[Anpơ]], nhưng lại không gây ảnh hưởng nhiều đến các phong cách cổ điển của Ý. Ở nhiều nơi, đặc biệt là Đức, nghệ thuật Gothic vẫn tiếp tục được sử dụng tại thế kỷ 16, trước khi sát nhập vào nghệ thuật [[Phục Hưng]]. Các thành phần chính trong nghệ thuật Gothic bao gồm điêu khắc, hội họa, thủy tinh vẽ, bích họa và trang trí bản thảo. Việc dễ dàng nhận ra sự thay đổi từ nghệ thuật Gothic đến nghệ thuật Phục Hưng hay ngược lại là đặc trưng được sử dụng để xác định rõ thời đại nghệ thuật này.
 
Những tác phẩm Gothic đầu tiên là những bức tượng điêu khắc, trên tường tại các tu viện hay các thánh đường. Các bức tượng của người đạo Cơ-đốc thường phản ánh các câu chuyện trong kinh thánh. Bức tượng đức mẹ Mary là một ví dụ điển hình, từ một bức tượng mang tính hình tượng đã chuyển sang một bức tượng mang rõ hình hài của một người mẹ nhân hậu, tay bồng đứa con và thể hiện sự trong sáng, tinh tế của người phụ nữ quý phái.
== Ngữ nguyên học ==
Từ "Gothic" ban đầu có nghĩa là "man rợ" , thường được sử dụng để miệt thị. Các nhà phê bình cảm thấy thứ nghệ thuật thời trung cổ này rất thiếu tinh tế va khác với các nghệ thuật đương thời khác về tính hoa mỹ.<ref name="books.google.com">[http://books.google.com/books?id=dBIfYTsM3rAC&pg=PA275 ''History of Architecture'' Fiske Kimball, George Harold Edgell p.275 [http://books.google.com/books?id=dBIfYTsM3rAC&pg=PA275]</ref> Các tác giả thời kỳ Phục Hưng cho rằng cuộc cướp phá ở Roma của bộ tộc Gothic vao năm 410 đã gây ra sự sụp đổ của thời kỳ cổ đại và tất cả những gì tinh túy nhất còn trong nó. Vào thế kỷ 15 rất nhiều các kiến trúc sư và nhà văn Ý phàn nàn về một nền nghệ thuật tràn xuống từ bắc dãy núi Anpơ, đe dọa cho sự hồi sinh của nền nghệ thuật cổ trong thời điểm đầu thời kỳ Phục Hưng.<ref>E. S. de Beer, ''Gothic: Origin and Diffusion of the Term; The Idea of Style in Architecture'' in ''Journal of the Warburg and Courtauld Institutes'', Vol.11, 1948, pp.143-62</ref> Từ "Gothic" được sử dụng để chỉ loại nghệ thuật này lần đầu tiên là trong bức thư của [[Raffaello]] gửi đến [[Giáo hoàng Lêô X]] vào khoảng năm 1518 và được phổ biến bởi nhà văn, nghệ sĩ người Ý [[Giorgio Vasari]]<ref>''Vasari on technique'' p.135 [http://books.google.com/books?id=SMoC-XOUWewC&pg=PA135 ''Vasari on technique'' p.135]</ref> sử dụng vào những năm đầu 1530, vào thời điểm này thì người ta đang gọi nghệ thuật Gothic là "man rợ, hỗn loạn và quái dị".<ref>''The art of the sublime: principles of Christian art and architecture'' by Roger Homan p.70 [http://books.google.com/books?id=K-UZMVXHU_QC&pg=PA70]</ref> "Nghệ thuật" Gothic đã bị phê bình bởi các nghệ sĩ người Pháp như [[Nicolas Boileau-Despréaux|Boileau]], [[Jean de La Bruyère|La Bruyère]], [[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau]], trước khi nó được công nhận là một hình thức của nghệ thuật.<ref>''History of Architecture'' Fiske Kimball, George Harold Edgell p.275 [http://name="books.google.com"/books?id=dBIfYTsM3rAC&pg=PA275]</ref> Lời phê bình nổi tiếng của [[Molière]]:
{{quote|Hương vị u mê trên những tượng đài Gothic,<br />Con quái vật ghê tởm của thế kỷ dốt nát<br />Như thứ nước phun ra từ bọn man rợ.|[[Molière]].<ref>''History of Architecture'' Fiske Kimball, George Harold Edgell p.275 [http://name="books.google.com"/books?id=dBIfYTsM3rAC&pg=PA275]</ref>}}
 
Thời kỳ đầu, nghệ thuật Gothic được gọi là "tác phẩm của người Pháp" (''Opus Francigenum''), vì vậy xác định được sự tiên phong của nước Pháp trong việc tạo ra loại hình nghệ thuật này.<ref>''History of Architecture'' Fiske Kimball, George Harold Edgell p.275 [http://name="books.google.com"/books?id=dBIfYTsM3rAC&pg=PA275]</ref>
== Điêu khắc ==
Điêu khắc Gothic khởi nguồn trên những bức tường, vào giữa thế kỷ 12 ở [[Île-de-France]], khi [[Abbot Suger]] xây tu viện ở [[Saint Denis Basilica|St. Denis]] hiện nay là một xã thuộc bắc ngoại ô nước Pháp - vào khoảng năm 1140, được coi là tu viện mang phong cách Gothic đầu tiên, và không lâu sau đó là [[thánh đường Chartres]] vào khoảng năm 1145. Trước khi xây những công trình này, ở Île-de-France không hề có truyền thống điêu khắc nên thợ điêu khắc được thuê từ [[Burgundy]].
Dòng 37:
 
==Chú thích==
{{reflistTham khảo}}
{{sơ khai}}