'''Vịnh Subic''' là một [[vịnh]] thuộc [[biển Đông]], nằm ởvề phía tây [[tỉnh (Philippines)|tỉnh]] [[Zambales]] thuộccủa đảo[[Philippines]] và cách cửa [[Luzonvịnh Manila]] của55 Philippineskilômét về phía tây bắc.<ref name="brit">{{cite web |title=Subic Bay |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/570703/Subic-Bay |publisher=Britannica Online Encyclopedia |accessdate=2012/1/23 |language=tiếng Anh}}</ref>
==Địa lí==
Vịnh Subic ăn sâu vào đường bờ biểnphía tây nam đảo [[Luzon]] của Philippines theo trục bắc-nam khoảng 8 hải lí (15 kilômétkm) và có chiều rộng khoảng 3,5 hải lí (6,5 km). Về phía biển, vịnh được giới hạn bởi [[mũi Sampaloc]] và [[mũi Mayagao]] cách nhau gần 6 hải lí (11 km) theo trục bắc đông bắc-nam tây nam.<ref name="ngia24">{{harv|National Geospatial-Intelligence Agency|2011|p=24}}</ref> Đường bờ biển phía tây của vịnh tương đối thẳng, định hình rõ với địa hình cao ở phía sau trong khi đường bờ phía đông thì thấp và rậm rạp cây cối.<ref>{{harv|Hydrographer of the Navy|1998|pp=189, 190}}</ref> Độ sâu của vịnh giảm dần từ 60 m (cửa vịnh) đến 13,7 m (gần đầu vịnh). Từ tháng 10 đến tháng 4, vịnh chịu ảnh hưởng của gió mùa đông bắc với tốc độ gió trong ngày từ 7,7 đến 10,3 m/s.<ref name="ngia24" /> Đảo [[Grande (đảo)|Grande]] chia đường vào vịnh thành hai [[kênh nước|luồng]] riêng biệt, trong đó chỉ có luồng phía tây đảo là dành cho tàu thuyền lưu thông.<ref>{{harv|National Geospatial-Intelligence Agency|2011|p=25}}</ref>
==Lịch sử==
Trong quá khứ, [[Tây Ban Nha]] lập căn cứ đồn trú tại vịnh Subic nổitừ tiếngnửa vớisau thập niên 1860.<ref name="nyt" /> Từ năm 1901 đến năm 1902, [[Hoa Kỳ]] duy trì [[Căn cứ Hải quân Hoa Kỳ Vịnh Subic]]. |Căn cứ nàyHải đóngquân vaiVịnh tròSubic]] trọngtại yếuđây.<ref choname="brit" các/> chiếnSau dịchkhi quântrải sựqua củanhững Hoatrận Kỳchiến tạitrong [[TháiChiến Bìnhtranh Dươngthế giới thứ hai]],từgiữa nhữnglực trậnlượng chiến[[Khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ hai|Đồng Minh]] với quân đội [[Đế quốc Nhật Bản]], trongcăn [[Chiếncứ tranhnày thếtiếp giớitục thứđóng hai]]vai tạitrò đâytrọng yếu cho đếncác chiến dịch trênquân biểnsự của Hoa Kỳ tại [[Thái Bình Dương]] trong [[Chiến tranh Triều Tiên]] và [[Chiến tranh Việt Nam]] cũng như làm đối trọng với lực lượng [[Liên Xô]] tại [[vịnh Cam Ranh]] của [[Việt Nam]].<ref name="nyt">{{cite news |title=Philippines Orders U.S. to Leave Strategic Navy Base at Subic Bay |last=Sanger |first=David E. |url=http://www.nytimes.com/1991/12/28/world/philippines-orders-us-to-leave-strategic-navy-base-at-subic-bay.html?pagewanted=all&src=pm |publisher=New York Times |accessdate=2012/1/23 |language=tiếng Anh}}</ref> Năm 1992, Philippines đóng cửa căn cứ Subic và phát triển [[Khu Cảng tự do Vịnh Subic (''Subic Bay Freeport Zone'')]] tại khu vực này.<ref>{{cite newsweb |title=USS Peleliu visits Subic Bay |author=Valdez, R. David |url=http://www.public.navy.mil/surfor/lha5/pages/usspeleliuvisitssubicbay.aspx |publisher=Trang web Hải quân Hoa Kỳ |date=1991/12/28 |accessdate=2012/1/23 |language=tiếng Anh}}</ref>
