Cừu trắng Massif

Cừu trắng Massif là một giống cừu bản địa của Pháp tại vùng Margeride, ở phần phía nam của Massif Central. Đó là một con cừu lấy lông cừu và da trắng, với một cái đầu dài và mỏng. Nó được đặc trưng bởi sức chịu đựng và khả năng thích ứng với điều kiện khó khăn, cao nguyên núi khô và khô hạn cũng như khí hậu lục địa. Các trang trại lớn và sản xuất những con chiên cừu có thể được định giá theo nhãn chất lượng khác nhau. Hiện có khoảng 350.000 con cừu trắng Massif, chủ yếu nằm ở phần phía nam của khu vực cùng tên.

Blanche du massif central

Lịch sử

Chúng là một giống bản địa của vùng Margeride, khu vực miền núi giáp với các vùng, địa hạt của Cantal, Haute-Loire và Lozère. Nó thuộc về các nhánh của các giống cừu "caussenardes" được tìm thấy ở phía nam và phía tây nam của Massif Central. Đầu tiên được gọi là "Cừu trắng Lozere" và khi nó phát triển phải mất tên của Blanche du Massif Central. Sự kết hợp của các nhà lai tạo các giống đã được tạo ra vào năm 1967 và nó đặt lên cuốn sách đàn của giống cừu này. Năm 1969, cơ cấu đầu tiên để chọn Chiên đực sinh ra tại Lozère, từ đó đã trở thành một trạm kiểm soát. Hiện nay có 380.000 con cừu theo Tổng điều tra nông nghiệp vào năm 2000.

Đặc điểm

Chúng là một giống cừu với lông cừu trắng, mà không bao gồm đầu, bên dưới cổ hoặc bụng, và không rơi xuống dưới cổ chân và đầu gối. Đầu tốt, khá dài và mang hai tai đủ dài và hơi sệ. Nó có nhiều điểm tương đồng với cừu Préalpes và cừu Lacaune. Con cái cân nặng từ 55 đến 80 kg và con đực cân được từ 90 đến 140 kg. Mặc dù chúng có là những đặc tính tầm thường sản xuất sữa thấp và sự sản xuất nhiều mức thấp khoảng 1,45 con chiên. Cừu non có tăng cân vừa phải từ 10 đến 30 ngày: 279 g đối với con đực và 235 g/ngày đối với con cái. Các con chiên được giết mổ tại 90 ngày, và sau đó cân nặng từ 30 đến 38 kg. Chúng là một giống cừu đặc biệt là nhiệt huyết, có thể thích nghi với điều kiện khô cằn của vùng quê hương của mình khi khí hậu núi lục địa hơn. Chúng ít được sử dụng trong lai tạo giống khác.

Trán chúng phẳng, xương mũi lồi ra, chúng có hố nước mắt, mõm của chúng mỏng, môi hoạt động, răng cửa sắc, nhờ đó chúng có thể gặm được cỏ mọc thấp và bứt được những lá thân cây mềm mại, hợp khẩu vị trên cao để ăn. Chúng có thói quen đi kiếm ăn theo bầy đàn, tạo thành nhóm lớn trên đồng cỏ. Trong da chúng có nhiều tuyến mồ hôi và tuyến mỡ hơn dê. Bởi thế chúng bài tiết mồ hôi nhiều hơn và các cơ quan hô hấp tham gia tích cực hơn vào quá trình điều tiết nhiệt. Mô mỡ dưới da của chúng phát triển tốt hơn dê và ngược lại ở các cơ bên trong của chúng có ít tích lũy mỡ hơn dê.

Chăn nuôi

Chúng có tính bầy đàn cao nên dễ quản lý, chúng thường đi kiếm ăn theo đàn nên việc chăm sóc và quản lý rất thuận lợi. Chúng cũng là loài dễ nuôi, mau lớn, ít tốn công chăm sóc. So với chăn nuôi bò thì chúng là vật nuôi dễ tính hơn, thức ăn của chúng rất đa dạng, thức ăn của chúng là những loại không cạnh tranh với lương thực của người. Chúng là động vật có vú ăn rất nhiều cỏ. Hầu hết chúng gặm cỏ và ăn các loại cỏ khô khác, tránh các phần thực vật có gỗ nhiều. Chúng có chế độ hoạt động ban ngày, ăn từ sáng đến tối, thỉnh thoảng dừng lại để nghỉ ngơi và nhai lại. Đồng cỏ lý tưởng cho chúng như cỏ và cây họ Đậu. Khác với thức ăn gia súc, thức ăn chính của chúng trong mùa đông là cỏ khô.

Chúng là loài ăn tạp, có thể ăn được nhiều loại thức ăn bao gồm thức ăn thô xanh các loại như: rơm cỏ tươi, khô, rau, củ quả bầu bí các loại, phế phụ phẩm công nông nghiệp và các loại thức ăn tinh bổ sung như cám gạo ngũ cốc. Mỗi ngày chúng có thể ăn được một lượng thức ăn 15-20% thể trọng. Chúng cần một lượng thức ăn tính theo vật chất khô bằng 3,5% thể trọng. Với nhu cầu 65% vật chất khô từ thức ăn thô xanh (0,91 kg) và 35% vật chất khô từ thức ăn tinh (0,49 kg). Khi cho chúng ăn loại thức ăn thô xanh chứa 20% vật chất khô và thức ăn tinh chứa 90% vật chất khô.

Nguồn nước uống là nhu cầu cơ bản của chúng. Lượng nước cần cho chúng biến động theo mùa và loại và chất lượng thực phẩm mà chúng tiêu thụ. Khi chúng ăn nhiều trong các tháng đầu tiên và có mưa (kể cả sương, khi chúng ăn vào sáng sớm), chúng cần ít nước hơn. Khi chúng ăn nhiều cỏ khô thì chúng cần nhiều nước. Chúng cũng cần uống nước sạch, và có thể không uống nếu nước có tảo hoặc chất cặn. Trong một số khẩu phần ăn của chúng cũng bao gồm các khoáng chất, hoặc trộn với lượng ít.

Chăm sóc

Sau khi cho phối giống 16-17 ngày mà không có biểu hiện động dục lại là có thể cừu đã có chửa, Căn cứ vào ngày phối giống để chuẩn bị đỡ đẻ cho cừu (thời gian mang thai của cừu 146-150 ngày) nhằm hạn chế cừu sơ sinh bị chết; Có thể bồi dưỡng thêm thức ăn tinh và rau cỏ non cho cừu có chửa nhưng tuyệt đối tránh thức ăn hôi mốc; Khi có dấu hiệu sắp đẻ (bầu vú căng, xuống sữa, sụt mông, âm hộ sưng to, dịch nhờn chảy ra, cào bới sàn…) nên nhốt ở chuồng riêng có lót ổ rơm và chăn dắt gần, tránh đồi dốc.

Thông thường cừu mẹ nằm đẻ nhưng cũng có trường hợp đứng đẻ, tốt nhất nên chuẩn bị đỡ đẻ cho cừu; Sau khi đẻ cừu mẹ tự liếm cho con. Tuy nhiên, vẫn phải lấy khăn sạch lau khô cho cừu con, nhất là ở miệng và mũi cho cừu con dễ thở. Lấy chỉ sạch buộc cuống rốn (cách rốn 4–5 cm), cắt cuống rốn cho cừu con và dùng cồn Iod để sát trùng; Giúp cừu con sơ sinh đứng dậy bú sữa đầu càng sớm càng tốt (vì trong sữa đầu có nhiều kháng thể tự nhiên); Đẻ xong cho cừu mẹ uống nước thoải mái (có pha đường 1% hoặc muối 0.5%).

Cừu con trong 10 ngày đầu sau khi đẻ cừu con bú sữa mẹ tự do; Từ 11-21 ngày tuổi cừu con bú mẹ 3 lần/ngày, nên tập cho cừu con ăn thêm thức ăn tinh và cỏ non, ngon; 80-90 ngày tuổi có thể cai sữa. Giai đoạn này phải có cỏ tươi non, ngon cho cừu con để kích thích bộ máy tiêu hóa phát triển (đặc biệt là dạ cỏ) và bù đắp lượng dinh dưỡng thiếu hụt do sữa mẹ cung cấp không đủ; Cừu sinh trưởng và phát triển nhanh, mạnh ở giai đoạn này.

Tham khảo

• Alain Quet, Le mouton blanc du massif central en Lozère, Imprimerie Bosc, 1968, 95 p.
• Alain Fournier, L'élevage des moutons, Editions Artemis, 2006 (ISBN 9782855570549, lire en ligne), p. 24
• La Blanche du Massif Central » [archive] (consulté le 1er mars 2011)
• « Le Blanc du Massif Central » [archive] (consulté le 1er mars 2011)
• « La Blanche du Massif Central, rustique et productive avec des qualités bouchères » [archive] (consulté le 1er mars 2011)
• Budiansky, Stephen (1999). The Covenant of the Wild: Why animals chose domestication. Yale University Press. ISBN 0-300-07993-1.
• Ensminger, Dr. M.E.; Dr. R.O. Parker (1986). Sheep and Goat Science, Fifth Edition. Danville, Illinois: The Interstate Printers and Publishers Inc. ISBN 0-8134-2464-X.
• Pugh, David G. (2001). Sheep & Goat Medicine. Elsevier Health Sciences. ISBN 0-7216-9052-1.
• Simmons, Paula; Carol Ekarius (2001). Storey's Guide to Raising Sheep. North Adams, MA: Storey Publishing LLC. ISBN 978-1-58017-262-2.
• Smith M.S., Barbara; Mark Aseltine PhD; Gerald Kennedy DVM (1997). Beginning Shepherd's Manual, Second Edition. Ames, Iowa: Iowa State University Press. ISBN 0-8138-2799-X.
• Weaver, Sue (2005). Sheep: small-scale sheep keeping for pleasure and profit. 3 Burroughs Irvine, CA 92618: Hobby Farm Press, an imprint of BowTie Press, a division of BowTie Inc. ISBN 1-931993-49-1.Quản lý CS1: địa điểm (liên kết)
• Wooster, Chuck (2005). Living with Sheep: Everything You Need to Know to Raise Your Own Flock. Geoff Hansen (Photography). Guilford, Connecticut: The Lyons Press. ISBN 1-59228-531-7.