Fukuoka (thành phố)
Thành phố Fukuoka (福岡市 (Phúc Cương thị) Fukuoka-shi) là trung tâm hành chính của tỉnh Fukuoka, ở Kyushu, phía nam Nhật Bản. Fukuoka cùng với Kitakyushu (cũng thuộc tỉnh Fukuoka) còn là đô thị quốc gia của Nhật Bản ở Kyushu. Fukuoka nằm ở tọa độ 33°35' Bắc 130°24′ Đông.
| Fukuoka 福岡 | |
|---|---|
| — Đô thị quốc gia — | |
| 福岡市 · Thành phố Fukuoka | |
 | |
 Hiệu kỳ | |
 Vị trí của Fukuoka trong Fukuoka | |
  Fukuoka | |
| Tọa độ: 33°35′B 130°24′Đ / 33,583°B 130,4°Đ | |
| Quốc gia | Nhật Bản |
| Vùng | Kyūshū |
| Tỉnh | Fukuoka |
| Thủ phủ | Chūō-ku |
| Chính quyền | |
| • Thị trưởng | Takashima Soichiro |
| Diện tích | |
| • Tổng cộng | 343 km2 (132 mi2) |
| Dân số (2018) | |
| • Tổng cộng | 1.579.450 |
| • Mật độ | 4,600/km2 (12,000/mi2) |
| Múi giờ | UTC+9 |
| Mã điện thoại | 92 |
| Thành phố kết nghĩa | Bordeaux, Quảng Châu, Oakland, Băng Cốc, Lagos, Busan, Atlanta, Auckland |
| - Cây | Camphor laurel |
| - Hoa | Camellia |
| - Chim | Black-headed Gull |
| Website | Fukuoka City |
| Fukuoka | |||||
.svg) "Fukuoka" in kanji | |||||
| Tên tiếng Nhật | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kanji | 福岡 | ||||
| |||||
Để đi đến Fukuoka, có nhiều phương tiện như sân bay Fukuoka, đường sắt tốc độ cao tại nhà ga Hakata và bằng phà. Công ty Đường sắt Nhật Bản (JR) chi nhánh Kyushu còn điều hành loại tàu thủy có thiết bị nâng thân trên tuyến đường nối từ ga Hakata đến Busan (Hàn Quốc). Ngoài ra còn có đường tàu điện ngầm Nanakuma, mới được khánh thành tháng 2 năm 2005.
Fukuoka là nơi sản sinh ra nhiều nghệ sĩ âm nhạc tài năng hơn bất kì thành phố nào khác của Nhật Bản. Những tên tuổi lớn là Ayumi Hamasaki, "nữ hoàng" của J-POP, Chage & Aska, Shiina Ringo, Spitz, MISIA, YUI... Từ thập niên 1970, giới nghệ sĩ ở đây rất tự hào vì họ là nguồn gốc của loại nhạc Rock địa phương, "Mentai Rock". Những năm gần đây, những buổi biểu diễn âm nhạc ngày càng được trẻ hóa do sự tình nguyện biểu diễn chung của những nhạc công địa phương cùng các nghệ sĩ nước ngoài đến đây. Những ban nhạc kết hợp kiểu này có thể kể Fever, Cut Flowers, Dr. Funkinstein, F8 & The Routes...
Lịch sử
sửaThời cổ đại và trung đại
sửaTheo các cuộc khai quật khảo cổ học trong thành phố, vùng đất này đã có người sinh sống từ thời kỳ đồ đá cũ.
Do nằm gần bán đảo Triều Tiên, nơi đây từng là cửa ngõ giao lưu với nước ngoài của Nhật Bản, với hoạt động giao thương sôi động với Hàn Quốc, Trung Quốc, Vương quốc Ryukyu (琉球) ở phương Nam và cả khu vực Đông Nam Á.
Trong thời cổ đại, khu vực phía bắc Kyushu, mà Fukuoka là trung tâm, từng là trung tâm của Nhật Bản.
Trong thời kỳ Yayoi (弥生時代), quốc gia cổ Nakoku (奴国) đã cai quản toàn bộ vùng đồng bằng Fukuoka (筑紫平野).
Sau đó, vùng này trở thành lãnh thổ của Yamataikoku (邪馬台国) do một nữ vu (巫女) đứng đầu.
Tiếp theo, nó trở thành Chikushinokuni (筑紫国) dưới sự cai trị của Tướng quân Chikushi no Kimi Iwai (筑紫君磐井).
Tuy nhiên, Chikushi no Kimi đã nổi dậy trong Cuộc nổi loạn Iwai (磐井の乱) nhưng bị quyền lực Yamato (ヤマト王権) đánh bại.
Sau đó, thủ phủ phía Tây của Nhật Bản, Dazaifu (太宰府), được thành lập để quản lý Kyushu.
Từ thời kỳ Asuka đến cuối thời kỳ Heian, khu vực gần Công viên Maizuru ngày nay đã có Kōrokan (鴻臚館), một cơ sở tiếp đón các sứ thần nước ngoài sau khi nhập cảnh vào Nhật Bản.[1]
Các phái đoàn ngoại giao Nhật Bản như các sứ thần phái sang nhà Đường (遣唐使) hay phái sang Tân La (遣新羅使) cũng xuất phát từ Kōrokan này.[2]
Sự xâm lược của quân Mông Cổ
sửaCảng biển ở Vịnh Hakata là cửa ngõ giao thương quan trọng giữa Nhật Bản với Triều Tiên và Trung Quốc. Sau khi chinh phục Cao Ly, Đại Hãn Hốt Tất Liệt đã chuyển sự chú ý qua Nhật Bản. Hốt Tất Liệt đã nhiều lần cho sứ giả sang yêu cầu Triều đình Kamakura qui phục nhà Nguyên nhưng đã bị từ chối.
Sau nhiều lần không có kết quả, năm 1274, Hốt Tất Liệt đưa quân xâm lược đảo Tsushima và tiến vào vịnh Hakata với một hạm đội gồm 900 tàu chiến, 30.000 lính chiến, bao gồm cả lính Hán, Cao ly. Do thiếu vũ khí và sự chống trả của những võ sĩ Gokenin nên quân Nguyên đã rút lui.
Sau cuộc xâm lược năm 1274, những võ sĩ Nhật Bản đã xây dựng một hàng rào đá dài 20 km, cao khoảng 2–3 m ở biên giới bờ biển vịnh Hakata, bây giờ là thành phố Fukuoka.
Năm 1281, Hốt Tất Liệt tấn công lần thứ hai vào quận Fukuoka, tăng cường quân lực lên 140.000 quân lính, 4.000 tàu chiến. Nhưng gặp một cơn bão mạnh và cuộc xâm lược lại thất bại.
Cơn bão đó sau này được gọi là Kamikaze (Thần Phong- gió thần).
Trận đánh năm 1274 gọi là Bunei no eki và năm 1281 gọi là Koan no eki được xem là hai trận đánh chống ngoại xâm nổi tiếng trong lịch sử Nhật Bản
Fukuoka thế kỷ 20
sửa
- 1903: Cao đẳng Y tế Fukuoka, một trường cao đẳng trực thuộc Đại học Hoàng gia Kyoto, được thành lập
- 1910: Hệ thống xe điện đi vào hoạt động
- 1929: Xuất hiện những chuyến bay thương mại trên trục Fukuoka-Osaka-Tokyo
- 1945: Hoa Kỳ không kích tập trung vào các thành phố ở Nhật trên đảo Honshu, nhưng Fukuoka cũng là một mục tiêu.
- 1951: Sân bay Fukuoka thành lập
- 1953: Sở thú Fukuoka
- 1981: Tàu điện ngầm đi vào hoạt động
- 1988: Đội bóng chày chuyên nghiệp Osaka-Chim ưng Nankai, chuyển tới Fukuoka và đổi tên thành "Những chú chim ưng" Fukuoka Daiei
- 1995: ACROS (Asian Crossroads Over the Sea - Giao lộ châu Á trên biển), một trung tâm đa năng, đã được thành lập để nối chặt quan hệ giữa Nhật với các quốc gia châu Á khác. Ở đây có khu buôn bán Tenjin, và một công viên lớn, những khu vườn bậc thang, một thư viện và nhiều tiện nghi khác để khuyến khích mối quan hệ hòa bình với những quốc gia cùng châu lục
Địa lý
sửaFukuoka cách Tokyo 1.100 km, các Seoul 540 km, cách Thượng Hải 870 km, Fukuoka khá gần gũi với Hàn Quốc và Trung Quốc, có sự giao thoa về văn hóa và kinh tế lâu đời. Ba phía Fukuoka là ba mặt núi, và mặt phía bắc là biển Genkai.
Động đất
sửaMặc dù Fukuoka có ít động đất hơn so với các khu vực ven Thái Bình Dương như Tōhoku và Kantō, vẫn cần cảnh giác vì có một đứt gãy gọi là đứt gãy Kego (警固断層) nằm ngay dưới thành phố Fukuoka.
Vào lúc 10 giờ 53 phút sáng ngày 20 tháng 3 năm 2005, một trận động đất có cường độ M7,0 đã xảy ra ngoài khơi Genkainada, được gọi là trận động đất Genkai.
Cường độ địa chấn tối đa ghi nhận được là 6- (trên thang đo Shindo). Đặc biệt, đảo Genkai thuộc quận Nishi, thành phố Fukuoka, đã chịu ảnh hưởng nặng nề, khiến 1 người thiệt mạng và 400 người bị thương.[3]
Dân cư
sửaTháng 3 năm 2005, dân số thành phố là 1.391.146 người, mật độ dân số 4.084,40 người/km² (tổng diện tích 340,60 km²).
Fukuoka là thành phố trẻ thứ hai ở Nhật, có tốc độ tăng dân số là 4,4% cũng làm Fukuoka là thành phố có tốc độ tăng dân số nhanh thứ hai ở Nhật (số liệu năm 2000).
Thành phố Fukuoka được chia làm 7 khu:
Chuo-ku: Trung tâm của giới trẻ tại Fukuoka.
Hakata-ku: Khu vực tập trung các tòa nhà văn phòng và trung tâm thương mại, là trung tâm kinh tế và thương mại của thành phố.
Jonan-ku: Nơi có bệnh viện đại học và những ngọn núi dễ dàng tiếp cận.
Minami-ku: Khu vực dân cư.
Sawara-ku: Nơi hội tụ thiên nhiên hoang sơ và các điểm du lịch.
Nishi-ku: Khu dân cư chủ yếu dành cho người Nhật.
Higashi-ku: Khu vực có nhiều cư dân nước ngoài sinh sống, nơi giá thuê nhà cũng tương đối thấp.
Lễ hội
sửaYamakasa
sửaYamakasa (山笠), kéo dài 2 tuần tháng 7 hàng năm, là lễ hội lâu đời nhất ở Fukuoka, đã có 700 năm lịch sử. Từng đoàn nam (không có phụ nữ, riêng bé gái thì có thể chấp nhận), đến từ nhiều quận khác nhau, cùng học mang trên vai những cái phao nặng vài ngàn pound. Tất cả những người tham gia đều mặc khố (ở đây gọi là shimekomi, còn ở những nơi khác của Nhật gọi là fundoshi).
Hakata Dontaku
sửaHakata Dontaku (博多どんたく), tổ chức vào ngày 3 và 4 tháng 5 ở thành phố Fukuoka. Đây là lễ hội trình diễn truyền thống, với những đoàn diễu hành rất lớn. Tên đầy đủ của lễ hội là Hakata Dontaku Minato Matsuri (博多どんたく港まつり).
Lễ hội này đã bị gián đoạn 7 năm vào thời Minh trị, và vào năm thứ 12 Minh Trị, nó lại được tổ chức lại với cái tên Hakata Dontaku.
Thể thao
sửaFukuoka là cứ điểm của đội bóng chày Fukuoka SoftBank Hawks. Sân nhà của đội là Fukuoka PayPay Dome. Fukuoka đã không thành công trong vòng tranh quyền tổ chức Thế vận hội mùa hè năm 2016.
Một vài sự kiện thể thao hàng năm:
- Vô địch Judo toàn Nhật Bản.
- Giải Marathon Fukuoka mở rộng.
Giáo dục
sửaFukuoka là trung tâm giáo dục của vùng Kyushu với nhiều trường đại học lớn như:
Tham khảo
sửa- ^ "福岡市について – 福岡修学旅行ナビ". school.welcome-fukuoka.or.jp. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2025.
- ^ "福岡市 福岡市のあゆみ（年表）". 福岡市 (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2025.
- ^ "福岡市 西方沖地震20年特設サイト 地震の概要". 福岡市 (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2025.
Liên kết ngoài
sửa
