Wikipedia

Gertrude Bell

Gertrude Margaret Lowthian Bell (14 tháng 7 năm 1868 – 12 tháng 7 năm 1926) là một nhà văn người Anh, nhà du hành, quan chức chính trị, gián điệp và nhà khảo cổ mà khám phá, vẽ bản đồ và sau này có ảnh hưởng lớn trong các quyết định chính trị của Đế quốc Anh vì những kiến thức và những quen biết, nhờ du hành thường xuyên tại các khu vực Đại Syria, Lưỡng Hà, Tiểu Á, và Ả Rập. Từ năm 1917 bà đã được huân chương Đế quốc Anh. Cùng với T. E. Lawrence, Bell đã giúp đỡ để hình thành triều đại Hashemite mà bây giờ là Jordan cũng như ở Iraq.[2]

Gertrude Bell
Gertrude Bell 1909, viếng thăm nơi đào khảo cổ Babylon
SinhGertrude Margaret Lowthian Bell
(1868-07-14)14 tháng 7 năm 1868
Washington Hall, hạt Durham, England
Mất12 tháng 7 năm 1926(1926-07-12) (57 tuổi)
Baghdad, Lãnh thổ của Anh ở Lưỡng Hà (bây giờ là Iraq)
Quốc tịchAnh
Nghề nghiệpNhà du hành, Quan chức chính trị
Nổi tiếng vìThành lập Jordan và Iraq. Nhà văn, nhà du hành, quan chức chính trị, nhà khảo cổ, Nhà mạo hiểm, vẽ bản đồ ở Đại Syria, Lưỡng Hà, Tiểu Á, và Ả Rập
Cha mẹSir Hugh Bell
Mary Bell (née Shield)[a][1]

Bà đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành và giúp đỡ cai quản lãnh thổ mà bây giờ là Iraq, sử dụng những cảm nhận đặc biệt từ những cuộc du hành và các quan hệ với các lãnh tụ của các bộ lạc khắp Trung Đông. Trong suốt cuộc sống, bà rất được kính nể bởi các viên chức đế quốc Anh và so với các phụ nữ vào thời đó có rất nhiều quyền lực. Bà đã được mô tả "một trong một số ít những người đại diện cho chính phủ Vương quốc Anh mà được tưởng nhớ bởi người Ả Rập một cách đầy thiện cảm".[3]

Tiểu sử sửa

Nguồn gốc gia đình sửa

Gertrude Bell xuất thân từ một gia đình doanh nhân kỹ nghệ có tiếng tăm. Ông nội bà là Sir Isaac Lowthian Bell, người sáng lập ra hãng Bell Brothers ở Northumbria, mà trong thập niên 1870 đã sản xuất để cung ứng cho 1/3 nhu cầu về nguyên liệu sắt. Sir Bell không chỉ là một doanh nhân giàu có của Vương quốc Anh, mà cũng là một khoa học gia có tiếng tăm.

Cha của Gertrude Bell Thomas Hugh Bell là con trai đầu của Lowthian Bell, và cũng như cha ông có một nền học vấn rất hoàn hảo. Ông học hóa học tại đại học Sorbonne ở Paris; ở Đức hóa học hữu cơ và toán. Sau khi trở về Anh, ông dần dần nắm lấy quyền lãnh đạo tập đoàn, mà cha ông, Lowthian Bell, đã gầy dựng nên. Ngoài ra ông còn tích cực về mặt chính trị, chủ trương đặc biệt về giáo dục và y tế những tư tưởng rất cấp tiến. 1867 Thomas Hugh Bell đã làm đám cưới với con gái của một nhà buôn Mary Shield, người mà tuy nhiên đã mất năm 1871 sau khi sinh ra đứa con thứ hai Maurice Bell. Gertrude Bell lúc đó chưa được 3 tuổi.

Thời niên thiếu và học vấn sửa

 
Gertrude Bell, lúc 8 tuổi, với cha, được vẽ bởi Edward Poynter, 1876

Cả hai đứa trẻ góa mẹ, Gertrude và Maurice Bell, được nuôi nấng bởi bà vú, mặc dù cha họ cũng bỏ phần lớn thời giờ lúc rảnh rỗi để chăm sóc chúng. 1876 Thomas Hugh Bell lại làm đám cưới với nữ văn sĩ Florence Ollife, người mà Gertrude Bell phát triển một quan hệ gần gũi và mật thiết. Cho tới khi bà chết, Gertrude Bell trao đổi thư từ thường xuyên với bà. Cả với 3 người em ghẻ, mà sinh ra sau đó, cũng có quan hệ tốt với bà.

Florence Ollife cũng như Thomas Hugh Bell có những tư tưởng tiến bộ. Cả hai gởi Gertrude, mà rất ham học, 1884 vào Queens College, một trường nữ ở London. Vào thời đó là một quyết định không bình thường. Con gái trong giai cấp của bà thường chỉ được dạy bởi thầy giáo riêng ở nhà.

Lại càng không thông thường, khi cha mẹ bà cho bà từ 1886 theo học đại học tại Oxford. „ Tôi muốn biết và thông hiểu ít nhất một vấn đề từ nguồn gốc trở lên. Tôi không thích chỉ học chơi chơi, mà muốn đi thật sâu vào một đề tài", Bà đã bày tỏ với cha mong ước như vậy.[4] Gertrude Bell được nhận vào Lady Margaret Hall; tại các bài giảng bà và các thiếu nữ khác chỉ được tham dự như là khách nghe và thường phải có một phụ nữ đi theo. Vào năm 1888, trước khi bà được 20 tuổi, bà là người phụ nữ đầu tiên đã tốt nghiệp ngành lịch sử hiện đại với điểm cao nhất.[5] Tuy nhiên vì là phụ nữ bà không được cấp bằng cấp gì cả. Cho mãi tới năm 1920 Đại học Oxford về vấn đề này mới đối xử đàn bà và đàn ông như nhau.

Ghi chú sửa

  1. ^ Daughter of John Shield of Newcastle-on-Tyne.

Chú thích sửa

  1. ^ Bell, Gertrude (1927). Bell, Florence (biên tập). The Letters of Gertrude Bell. London.
  2. ^ Re Bell being a spy, see Gertrude Bell: The Arabian Diaries, 1913-1914, by Gertrude Lowthian Bell, edited Rosemary O'Brien [1] and The Dictionary of National Biography[2] subscription required.
  3. ^ Meyer, Karl E.; Brysac, Shareen B. (2008), Kingmakers: The Invention of the Modern Middle East, New York: W.W. Norton & Co., tr. 162
  4. ^ Bell: Ich war eine Tochter Arabiens. 1993, S. 12.
  5. ^ Bell: Ich war eine Tochter Arabiens. 1993, S. 13.

Thư mục sửa

Viết bởi Bell sửa

Tiểu sử về Bell sửa

--- (paperback edition, Farrar, Straus and Giroux, 2008) ISBN 0-374-53135-8

Các nguồn khác sửa

Liên kết ngoài sửa

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Gertrude_Bell&oldid=69895238”