Giáo phận Đà Nẵng
Giáo phận Đà Nẵng (tiếng Latin: Dioecesis Danangensis) là một giáo phận Công giáo Rôma ở Việt Nam. Địa giới gồm thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam, rộng 11.723 km². Cuối năm 2017, giáo phận có 72.495 giáo dân (chiếm 2,8%) trên tổng số dân cư 2.827.000 người, với 110 linh mục quản lý 50 giáo xứ.[2]
Giáo phận Đà Nẵng Dioecesis Danangensis | |
|---|---|
 | |
| Vị trí | |
| Địa giới | Đà Nẵng và Quảng Nam |
| Giáo tỉnh | Giáo tỉnh Huế |
| Thống kê | |
| Khu vực | 11.723 km2 (4.526 dặm vuông Anh) |
| Dân số - Địa bàn - Giáo dân | (tính đến 2017) 2.827.000 72.495 |
| Giáo hạt | 5 |
| Giáo xứ | 50 |
| Thông tin | |
| Thành lập | 18 tháng 1 năm 1963 (61 năm, 3 tháng và 1 ngày) |
| Nhà thờ chính tòa | Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu |
| Toà giám mục | 156 Trần Phú, Quận Hải Châu, Thành phố Đà Nẵng |
| Linh mục đoàn | 110 (2017) |
| Linh mục triều | 85 |
| Linh mục dòng | 25 |
| Lãnh đạo hiện tại | |
| Giáo hoàng | Giáo hoàng Phanxicô |
| Trưởng giáo tỉnh |  Giuse Nguyễn Chí Linh |
| Giám mục | Trống tòa |
| Giám quản Tông Toà |  Giuse Đặng Đức Ngân |
| Đại diện Giám quản | Lm. Bônaventura Mai Thái[1] |
| Nguyên giám mục | Giuse Châu Ngọc Tri Giuse Đặng Đức Ngân |
| Trang mạng | |
| http://www.giaophandanang.org/ | |
Giáo phận hiện tại đang trống tòa, sau khi giám mục giáo phận Giuse Đặng Đức Ngân được thuyên chuyển làm Tổng giám mục phó Tổng giáo phận Huế tháng 9 năm 2023. Tổng giám mục phó Đặng Đức Ngân đảm trách vai trò Giám quản Tông Tòa Giáo phận này.
Lịch sử sửa
Các tài liệu Công giáo ghi nhận khởi đầu quá trình truyền giáo tại đây qua các thừa sai đi theo các thương nhân Công giáo người Bồ Đào Nha, Pháp, Ý như Francesco Buzomi, Diego Carvalho, Antonio Dias và Paul đến Cửa Hàn, Hội An ngày 18 tháng 1 năm 1615), Francisco de Pina (1622 - 1623), Alexandre de Rhodes (1624/ 1640/ 1642). Các tài liệu này cũng ghi nhận địa danh Cù lao Chàm với việc Duarte Coelho dựng Thánh giá (1516). Khi vùng truyền giáo Đại Việt được thành lập, vùng giáo phận Đà Nẵng ngày nay từng là nơi Giám mục Lambert de la Motte tổ chức Công nghị năm 1664 và Công nghị lần II do Giám mục Guillaume Mahot Mão (1682 - 1684) tổ chức tại Hội An ...
Giáo phận Đà Nẵng được thành lập ngày 18 tháng 1 năm 1963, tách ra từ Giáo phận Qui Nhơn, theo tuyên sắc "In Vitae Naturalis Similitudinem" của Giáo hoàng Gioan XXIII. Giám mục Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi được bổ nhiệm làm Giám mục Tiên khởi Giáo phận.
Giáo phận Đà Nẵng khi mới thành lập bao gồm thị xã Đà Nẵng, tỉnh Quảng Tín và tỉnh Quảng Nam, với tổng diện tích là 11.555 km2, dân số là 1.100.000 người; tân Giáo phận có 35 địa sở, 365 họ nhánh với hơn 84.000 giáo dân và 15.000 dự tòng, 40 linh mục và một số ít nam nữ tu sĩ.
Theo thống kê năm 2014, giáo phận Đà Nẵng có 50 giáo xứ, 3 giáo họ biệt lập, phân bố trong 5 giáo hạt thuộc tỉnh Quảng Nam và Thành phố Đà Nẵng. Số giáo dân là 68.371 trên tổng số dân trong cùng địa bàn và cùng thời kỳ là 2.348.070 người, chiếm tỉ lệ 2,8%. Tổng số linh mục trong Giáo phận là 105 vị, trong đó có 81 linh mục giáo phận và 24 linh mục từ các Hội dòng. Có 235 nữ tu thuộc các hội dòng đang phục vụ tại Giáo phận và 32 đại chủng sinh đang theo học tại Đại Chủng viện Huế hoặc đang thực tập mục vụ. Về Giáo lý, có 925 giáo lý viên phụ trách việc giảng dạy cho 10.271 học viên giáo lý các cấp.
Tính đến cuối năm 2017, Giáo phận có 72.495 giáo dân, 110 linh mục (Triều: 85 vị + Dòng: 25 vị), 50 giáo xứ và 7 giáo họ biệt lập có linh mục coi sóc.[3]
Ngày 25/3/2019, Giáo họ Biệt lập Hòa Minh được nâng lên thành Giáo xứ Hòa Minh.[4]
Địa giới giáo phận: phía bắc giáp tổng giáo phận Huế, phía nam giáp giáo phận Kon Tum và giáo phận Qui Nhơn, phía đông giáp biển Đông, phía tây giáp Hạt Đại diện Tông tòa Pakse (Lào).
Các danh địa giáo phận sửa
Nhà thờ Chính tòa và Tòa Giám mục sửa
Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu tại Đà Nẵng được chỉ định làm Nhà thờ chính tòa của giáo phận.
Thánh địa hành hương sửa
Các giáo xứ trực thuộc sửa
| STT | Giáo xứ | Hình ảnh | Địa chỉ |
|---|---|---|---|
| Giáo hạt Đà Nẵng (các quận Hải Châu, Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng) | |||
| 1 | |
156 Trần Phú, phường Hải Châu 1, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng | |
| 2 | Đường Trường Chinh, phường An Khê, quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng | ||
| 3 |  |
68 Hoàng Hoa Thám, phường Tân Chính, quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng | |
| 4 |  |
150 Nguyễn Hữu Thọ, phường Hòa Thuận Tây, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng | |
| 5 | 231 Trưng Nữ Vương, phường Hòa Thuận Đông, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng | ||
| 6 |  |
Đường Xuân Tâm, phường Thuận Phước, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng | |
| 7 | 40 Đinh Tiên Hoàng, phường Thanh Bình, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng | ||
| 8 | 311 Trường Chinh, phường An Khê, quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng | ||
| 9 |  |
274 Trần Cao Vân, phường Tam Thuận, quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng | |
| 10 |  |
69 Cao Thắng, phường Thanh Bình, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng | |
| 11 | 45 đường 3 Tháng 2, phường Thuận Phước, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng | ||
| Giáo hạt Hòa Vang (các quận Cẩm Lệ, Liên Chiểu và huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng) | |||
| 12 | Xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | ||
| 13 | Đường Âu Cơ, xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | ||
| 14 | Đường An Hòa 9, phường Khuê Trung, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng | ||
| 15 | Thôn Hòa Thọ, xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | ||
| 16 | 50 Nguyễn Lương Bằng, phường Hòa Khánh Bắc, quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng | ||
| 17 |  |
Nguyễn Chích, phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng | |
| 18 |  |
xã Hòa Ninh, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | |
| 19 | xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | ||
| 20 | Xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | ||
| 21 |  |
Xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | |
| 22 |  |
Xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | |
| 23 | Xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng | ||
| Giáo hạt Hội An (các quận Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng; tp. Hội An, tx. Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) | |||
| 24 | Đường Nguyễn Công Trứ, phường An Hải Bắc, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng | ||
| 25 | 176 Châu Thị Vĩnh Tế, phường Mỹ An, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng | ||
| 26 | 199 Ngô Quyền, phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng[5] | ||
| 27 |  |
Tổ 22, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng | |
| 28 | Khu dân cư An Hải Đông 1, phường An Hải Đông, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng | ||
| 29 | Nguyễn Trường Tộ, phường Minh An, Tp Hội An, Quảng Nam | ||
| 30 | Đường Trần Hưng Đạo, phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng | ||
| *** | Xã Điện Phương, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam | ||
| 31 | 4 Nguyễn Phan Vinh, phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng | ||
| 32 | Phường Vĩnh Điện, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam | ||
| Giáo hạt Tam Kỳ (tp. Tam Kỳ và các huyện Thăng Bình, Phú Ninh, Núi Thành, Tiên Phước, Hiệp Đức, Bắc Trà My, Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) | |||
| 33 | Xã Bình An, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam | ||
| 34 | Xã Bình An, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam | ||
| 35 | Đường Tiểu La, thị trấn Hà Lam, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam | ||
| 36** | Xã Tam Thái, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam | ||
| *** | Xã Tam Mỹ Đông, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam | ||
| 37 | 952 Phan Chu Trinh, phường Hòa Hương, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam | ||
| 38 | Xã Tam Thành, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam | ||
| 39 | Xã Tam Sơn, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam | ||
| 40 | Thị trấn Tiên Kỳ, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam | ||
| 41 | Xã Bình Đào, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam | ||
| 42 | Xã Bình Lâm, huyện Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam | ||
| Giáo hạt Trà Kiệu (các huyện Đại Lộc, Duy Xuyên, Nông Sơn, Quế Sơn, Phước Sơn, Nam Giang, Đông Giang, Tây Giang, tỉnh Quảng Nam) | |||
| 43 | Đường Nguyễn Tất Thành, thị trấn Ái Nghĩa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam | ||
| 44 | Xã Đại Lãnh, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam | ||
| 45 | Xã Duy Trung, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam | ||
| 46 | Xã Đại Hồng, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam | ||
| 47 | Xã Điện Phước, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam | ||
| 48 | Xã Đại Quang, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam | ||
| 49 | Xã Duy Sơn, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam | ||
| 50 | Thị trấn Trung Phước, huyện Nông Sơn, tỉnh Quảng Nam | ||
| 51 | Xã Quế Xuân 1, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam | ||
* Lưu ý: Địa chỉ giáo xứ chỉ là địa chỉ của nhà thờ giáo xứ, thực tế một giáo xứ có thể bao gồm nhiều xã, phường khác nhau.
** Giáo phận Đà Nẵng không có Giáo xứ Khánh Lộc, chỉ có Giáo xứ Khánh Thọ.
*** Giáo họ biệt lập, chưa lên cấp giáo xứ.
Trung tâm Mục Vụ - Tiền Chủng Viện
Các đời Giám mục quản nhiệm sửa
| STT | Tên | Thời gian quản nhiệm | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| 1 † | Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi |  1963-1988
|
|
| 2 † | Phanxicô Xaviê Nguyễn Quang Sách |  1975-1988 1988-2000
|
Giám mục phó Giám mục chính tòa |
| 3 † | Phaolô Tịnh Nguyễn Bình Tĩnh | 2000 2000-2006
|
Giám mục phó Giám mục chính tòa |
| 4 | Giuse Châu Ngọc Tri | 2006-2016
|
Thuyên chuyển làm Giám mục chính tòa Giáo phận Lạng Sơn và Cao Bằng |
| 5 | Giuse Đặng Đức Ngân | 2016-2023 2023-nay
|
Giám mục chính tòa Giám quản Tông Tòa |
Ghi chú:
: Giám mục chính tòa
: Giám mục phó, phụ tá hoặc giám quản tông tòa. Đại diện tông tòa
Xem thêm sửa
Chú thích sửa
- ^ Tgm. Giuse Đặng Đức Ngân (22 tháng 9 năm 2023). “Tâm Tình Của Đức Cha Giuse Gửi Dân Chúa Giáo Phận Đà Nẵng”. Giáo phận Đà Nẵng. Truy cập Ngày 22 tháng 9 năm 2023.
- ^ Giới thiệu Sơ lược về Giáo phận Đà Nẵng
- ^ “Giới thiệu về Giáo Phận Đà Nẵng”. giaophandanang.org. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2021.
- ^ “Thành Lập Tân Giáo Xứ Hòa Minh”. giaophandanang.org. Truy cập ngày 2 tháng 10 năm 2021.
- ^ “Giáo xứ Chợ Chiều và Sơn Trà Hành Hương Nhà thờ Chính Toà 25/9/2016”.