Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á

Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á (tiếng Anh: AFF Championship, tên gọi khác tiếng Anh: ASEAN Football Championship) là giải đấu bóng đá giữa các đội tuyển bóng đá nam quốc gia đại diện các quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á do Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á (AFF) tổ chức.

Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á

Thành lập	1996 (1996)
Khu vực	AFF (Đông Nam Á)
Số đội	10 (chung kết) 11 (đủ điều kiện để vào vòng loại)
Đội vô địch hiện tại	Việt Nam (lần thứ 2)
Đội bóng thành công nhất	Thái Lan (5 lần)
Trang web	affsuzukicup.com
Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2018

Lượt đi trận chung kết giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2016 giữa Indonesia và Thái Lan
Các giải đấu
1996 1998 2000 2002 2004/05 2007 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2021

Giải lần đầu tiên diễn ra tại Singapore năm 1996 với tên gọi Tiger Cup với 10 đội tuyển và nhà vô địch đầu tiên là Thái Lan. Tên gọi Tiger Cup được giữ đến hết giải lần thứ 5 (năm 2004) sau khi hãng bia Tiger hết hợp đồng tài trợ. Tại giải lần thứ 6 (năm 2007), giải được gọi là AFF Cup. Giải lần thứ 7 (năm 2008), Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á được gọi là AFF Suzuki Cup 2008 do Công ty Suzuki của Nhật Bản đã mua quyền đặt tên cho giải đấu và do đó, giải đấu đã được đặt tên là AFF Suzuki Cup.

Tính đến nay, trong 12 lần tổ chức giải, đã có 4 đội tuyển vô địch, bao gồm Thái Lan với 5 lần, Singapore với 4 lần, Việt Nam với 2 lần và Malaysia với 1 lần. Úc - một thành viên đầy đủ của AFF từ 2013 - cho đến nay chưa từng tham gia giải đấu (với lý do chính là sức mạnh của họ quá vượt trội so với các đội tuyển của Đông Nam Á, nếu tham dự sẽ gây mất cân bằng).

Giải vô địch gần đây nhất là vào năm 2018, đội tuyển Việt Nam đã lên ngôi vô địch Đông Nam Á, sau khi đánh bại Malaysia với tổng tỷ số 3–2 trong 2 trận chung kết lượt đi và lượt về.

Tổ chức

Tiếp thị thể thao, phương tiện truyền thông và công ty quản lý sự kiện, Lagardère Sports đã tham gia vào giải đấu kể từ khi ra mắt vào năm 1996. Suzuki Motors là nhà tài trợ chính cho giải đấu kể từ năm 2008.

Kết quả giải vô địch

Năm	Chủ nhà		Chung kết				Tranh hạng ba
			Vô địch	Tỷ số	Á quân		Hạng ba	Tỷ số	Hạng tư
1996	Singapore		Thái Lan	1–0	Malaysia		Việt Nam	3–2	Indonesia
1998	Việt Nam		Singapore	1–0	Việt Nam		Indonesia	3–3 (s.h.p.) (5–4) (p)	Thái Lan
2000	Thái Lan		Thái Lan	4–1	Indonesia		Malaysia	3–0	Việt Nam
2002	Indonesia Singapore		Thái Lan	2–2 (s.h.p.) (4–2) (p)	Indonesia		Việt Nam	2–1	Malaysia

Từ năm 2004, vòng đấu loại trực tiếp được diễn ra trên hai lượt đi và về theo thể thức sân nhà và sân khách.

Năm	Chủ nhà vòng bảng		Chung kết				Tranh hạng ba
			Vô địch	Tỷ số	Á quân		Hạng ba	Tỷ số	Hạng tư
2004/05	Malaysia Việt Nam		Singapore	3–1 2–1	Indonesia		Malaysia	2–1	Myanmar
			Singapore thắng với tổng tỷ số 5–2

Kể từ năm 2007, không có tranh hạng ba. Do đó, các đội lọt vào bán kết được liệt kê theo thứ tự bảng chữ cái. Ngoài ra, luật bàn thắng sân khách được áp dụng từ năm 2010.

Năm	Chủ nhà vòng bảng		Chung kết				Bán kết
			Vô địch	Tỷ số	Á quân
2007	Singapore Thái Lan		Singapore	2–1 1–1	Thái Lan		Malaysia và Việt Nam
			Singapore thắng với tổng tỷ số 3–2
2008	Indonesia Thái Lan		Việt Nam	2–1 1–1	Thái Lan		Indonesia và Singapore
			Việt Nam thắng với tổng tỷ số 3–2
2010	Indonesia Việt Nam		Malaysia	3–0 1–2	Indonesia		Philippines và Việt Nam
			Malaysia thắng với tổng tỷ số 4–2
2012	Malaysia Thái Lan		Singapore	3–1 0–1	Thái Lan		Malaysia và Philippines
			Singapore thắng với tổng tỷ số 3–2
2014	Singapore Việt Nam		Thái Lan	2–0 2–3	Malaysia		Philippines và Việt Nam
			Thái Lan thắng với tổng tỷ số 4–3
2016	Myanmar Philippines		Thái Lan	1–2 2–0	Indonesia		Myanmar và Việt Nam
			Thái Lan thắng với tổng tỷ số 3–2

Kể từ giải đấu năm 2018, một thể thức mới được áp dụng. Chín đội tuyển được xếp hạng cao nhất sẽ tự động lọt vào giải đấu còn 2 đội tuyển xếp hạng thấp hơn sẽ chơi trận vòng loại theo hai lượt đi và về. 10 đội tuyển được chia thành hai bảng năm đội và thi đấu vòng tròn một lượt, mỗi đội thi đấu hai trận trên sân nhà và hai trận trên sân khách. Một cuộc bốc thăm sẽ được thực hiện để xác định nơi các đội tuyển thi đấu trong khi thể thức của vòng đấu loại trực tiếp vẫn không thay đổi.

Năm		Chung kết			Bán kết
		Vô địch	Tỷ số	Á quân
2018		Việt Nam	2–2 1–0	Malaysia	Philippines và Thái Lan
		Việt Nam thắng với tổng tỷ số 3–2

Năm		Chung kết			Bán kết
		Vô địch	Tỷ số	Á quân
2020		Bị hoãn do đại dịch Covid-19

Thành tích theo quốc gia

Đội tuyển	1996	1998	2000	2002	2004/05	2007	2008	2010	2012	2014	2016	2018	Tổng số
Brunei	GS	•	×	×	×	•	•	×	•	•	•	•	1
Campuchia	GS	•	GS	GS	GS	•	GS	•	•	•	GS	GS	7
Indonesia	4th	3rd	2nd	2nd	2nd	GS	SF	2nd	GS	GS	2nd	GS	12
Lào	GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	•	GS	11
Malaysia	2nd	GS	3rd	4th	3rd	SF	GS	1st	SF	2nd	GS	2nd	12
Myanmar	GS	GS	GS	GS	4th	GS	GS	GS	GS	GS	SF	GS	12
Philippines	GS	GS	GS	GS	GS	GS	•	SF	SF	SF	GS	SF	11
Singapore	GS	1st	GS	GS	1st	1st	SF	GS	1st	GS	GS	GS	12
Thái Lan	1st	4th	1st	1st	GS	2nd	2nd	GS	2nd	1st	1st	SF	12
Đông Timor			×	×	GS	•	•	•	•	•	•	GS	2
Việt Nam	3rd	2nd	4th	3rd	GS	SF	1st	SF	GS	SF	SF	1st	12

Chú thích

• 1st — Vô địch
• 2nd — Á quân
• 3rd — Hạng ba
• 4th — Hạng tư
• SF — Bán kết
• GS — Vòng bảng

• q — Vượt qua vòng loại tham dự giải đấu hiện tại
•  •  — Không vượt qua vòng loại
•  ×  — Không tham dự / Rút lui / Bị cấm
• XX — Quốc gia không tồn tại (Đông Timor: đã là một phần của Indonesia)
•    — Chủ nhà

Đội tuyển	Vô địch	Á quân	Hạng ba	Hạng tư	Bán kết	Tổng số tốp 4
Thái Lan	5 (1996, 2000, 2002, 2014, 2016)	3 (2007, 2008, 2012)	–	1 (1998)	1 (2018)	10
Singapore	4 (1998, 2004/05, 2007, 2012)	–	–	–	1 (2008)	5
Việt Nam	2 (2008, 2018)	1 (1998)	2 (1996, 2002)	1 (2000)	4 (2007, 2010, 2014, 2016)	10
Malaysia	1 (2010)	3 (1996, 2014, 2018)	2 (2000, 2004)	1 (2002)	2 (2007, 2012)	9
Indonesia	–	5 (2000, 2002, 2004, 2010, 2016)	1 (1998)	1 (1996)	1 (2008)	8
Philippines	–	–	–	–	4 (2010, 2012, 2014, 2018)	4
Myanmar	–	–	–	1 (2004)	1 (2016)	2
Tổng số	12	12	5	5	14	48

Giải thưởng

Vua phá lưới

Năm	Cầu thủ	Bàn thắng
1996	Natipong Sritong-In	7
1998	Myo Hlaing Win	4
2000	Gendut Doni Christiawan	5
	Worrawoot Srimaka
2002	Bambang Pamungkas	8
2004/05	Ilham Jaya Kesuma	7
2007	Noh Alam Shah	10
2008	Budi Sudarsono	4
	Agu Casmir
	Teerasil Dangda
2010	Safee Sali	5
2012	Teerasil Dangda	5
2014	Safiq Rahim	6
2016	Teerasil Dangda	6
2018	Adisak Kraisorn	8

Tổng thể cầu thủ ghi bàn hàng đầu

Hạng	Cầu thủ	Bàn thắng
1	Noh Alam Shah	17
2	Teerasil Dangda	15
	Worrawoot Srimaka
	Lê Công Vinh
5	Lê Huỳnh Đức	14
6	Kurniawan Dwi Yulianto	13
7	Bambang Pamungkas	12
	Kiatisuk Senamuang
9	Agu Casmir	11
10	Khairul Amri	10
	Adisak Kraisorn

• In đậm chỉ ra cầu thủ vẫn còn đang thi đấu bóng đá quốc tế.

Cầu thủ xuất sắc nhất

Năm	Cầu thủ
1996	Zainal Abidin Hassan
1998	Nguyễn Hồng Sơn
2000	Kiatisuk Senamuang
2002	Therdsak Chaiman
2004/05	Lionel Lewis
2007	Noh Alam Shah
2008	Dương Hồng Sơn
2010	Firman Utina
2012	Shahril Ishak
2014	Chanathip Songkrasin
2016	Chanathip Songkrasin
2018	Nguyễn Quang Hải

Xem thêm

• Bóng đá tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á
• Giải vô địch bóng đá Đông Á
• Cúp bóng đá vịnh Ả Rập
• Giải vô địch bóng đá Nam Á
• Giải vô địch bóng đá Tây Á

Liên kết ngoài

• Trang web chính thức
• Cúp AFF tại RSSSF.com