Hàn Thuyên (chữ Hán: 韓詮, 1229 - ?), tên thật là Nguyễn Thuyên (阮詮), làm tới chức Thượng thư Bộ Hình dưới thời Trần Nhân Tông. Ông là một trong những người phát triển hệ thống chữ Nôm và là người đặt ra thể thơ Hàn luật.

Hàn Thuyên
韓詮
Tên húyNguyễn Thuyên
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên húy
Nguyễn Thuyên
Ngày sinh
1229
Mấtkhông rõ
Giới tínhnam
Học vấnTiến sĩ Nho học
Chức quanThượng thư bộ Hình
Nghề nghiệpquan viên, nhà văn, nhà thơ
Tôn giáoNho giáo
Quốc tịchĐại Việt
Thời kỳnhà Trần

Tiểu sử sửa

Cho đến nay, người ta vẫn chưa xác định rõ quê gốc của ông. Nhiều người ở thôn Lai Hạ (xã Lai Hạ, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh) cho rằng ông là người làng Lai Hạ, huyện Thanh Lâm, châu Nam Sách, lộ Lạng Giang, nay là xã Lai Hạ, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh. Ông đỗ Tiến sĩ năm 1247.

Đại Việt sử ký toàn thư chép:

Mùa thu năm Nhâm Ngọ 1282, khi quân Nguyên đang ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta lần thứ 2; bấy giờ có cá sấu đến sông Hồng. Vua sai Thuyên làm văn ném xuống sông, con cá sấu tự nhiên đi mất. Vua xem việc này giống như Hàn Dũ (đời nhà Đường - Trung Quốc), cho đổi họ là Hàn Thuyên.

Hàn Thuyên giỏi thơ Nôm. Ông được xem là người phát triển, phổ biến chữ Nôm của Việt Nam. Ông là người đầu tiên dùng luật thơ Đường vào thơ Nôm, nên đời sau gọi thơ Nôm theo Đường luậtHàn luật.

Vinh danh sửa

Tên của ông được đặt cho nhiều trường học; đường phố ở nhiều tỉnh và thành phố ở Việt Nam.

Trường THPT Chuyên của tỉnh Bắc Ninh có tên THPT Năng khiếu Hàn Thuyên, hiện nay được xây dựng khang trang và lấy tên mới là trường THPT Chuyên Bắc Ninh.

Tham khảo sửa