Hành lang Tây Bắc
Hành lang Tây Bắc (tiếng Anh: Northwest Passage) là một tuyến đường đi qua Bắc Băng Dương, dọc theo bờ biển phía bắc của lục địa Bắc Mỹ qua các quần đảo Bắc Cực của Canada để kết nối Thái Bình Dương, Bắc Băng Dương và Đại Tây Dương.[1][2]. Các nhà thám hiểm từ nhiều thế kỷ trước đã cho ràng đây có thể một tuyến đường thương mại, hành lang này lần đầu tiên được vượt qua bởi Roald Amundsen trong 1903-1906. Cho đến năm 2009, khối băng Bắc cực ngăn chặn việc vận chuyển hàng hải thường xuyên trên toàn tuyến trong suốt khoảng thời gian trong năm, nhưng biến đổi khí hậu đã làm khối băng tan chảy dần, và việc thực hiện việc di chuyển trở nên dễ dàng hơn.[3]. Tuy nhiên, các tranh chấp chủ quyền trên các vùng biển có thể sẽ gây phức tạp việc vận chuyển hàng hóa trong tương lai thông qua khu vực này: chính phủ Canada coi Hành lang Tây Bắc là vùng nội thủy của mình[4], nhưng Hoa Kỳ và một số các nước châu Âu coi đây là một eo biển quốc tế và có quyền quá cảnh mà không cần xin phép hay phải mất phí quá cảnh.[5][6]
Chú thích sửa
- ^ “Northwest passage”. Merriam-Webster Online Dictionary.
- ^ “The Northwest Passage Thawed”. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2011.
- ^ Keating, Joshua E. (2009). “The Top 10 Stories You Missed in 2009: A few ways the world changed while you weren't looking”. Foreign Policy.
- ^ “TP 14202 E Interpretation”. Transport Canada.
- ^ “The Northwest Passage and Climate Change from the Library of Parliament—Canadian Arctic Sovereignty”. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2011.
- ^ “Naval Operations in an ice-free Arctic” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 24 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2011.
Liên kết ngoài sửa
- US Navy: Identifying Surface Warfare Missions in an Ice-free Arctic Lưu trữ 2011-10-05 tại Wayback Machine
- Russia's Deep-Sea Flag-Planting at North Pole Strikes a Chill... - Washington Post
- Russia plants flag staking claim to Arctic region - CBC World
- A new race for the North Pole Russia plants flag, Canada sends troops World Socialist Web
- Canada to strengthen Arctic claim - BBC News
- CTV.ca Arctic sovereignty an important issue: Harper[liên kết hỏng]
- Cold Wars in the Arctic: Canada Takes on Russia in Race - DerSpeigel...
- Canada Raises Stakes In Battle To Claim The Arctic - GlobalSecurity.org
- Arctic Meltdown: The Economic and Security Implications of Global Warming Lưu trữ 2009-01-22 tại Wayback Machine - Foreign Affairs, Council on Foreign Affairs
- Arctic region likely to become the center of World War III - Pravda
- Irish Expedition completes the elusive Northwest Passage
- Arctic Passage at PBS' Nova site has articles, photographs and maps about the Northwest Passage, particularly the 1845 Franklin và 1903 Amundsen expeditions
- 'The Great Game in a cold climate'
- Mission to Utjulik Lưu trữ 2008-08-30 tại Wayback Machine
- The Voyage of the Manhattan Lưu trữ 2005-02-13 tại Wayback Machine
- Canada considers the Northwest Passage its internal waters, but the United States insists it is an international strait.
- Information Memorandum for Mr. Kissinger—The White House 1970
- CBC Digital Archives—Breaking the Ice: Canada and the Northwest Passage
- Nova Dania: Quest for the NW Passage Lưu trữ 2008-06-24 tại Wayback Machine—New England Antiquities Research Association Vol. 39 #2
- An article on the Northwest Passage from The Canadian Encyclopedia Lưu trữ 2007-01-02 tại Wayback Machine
- Virtual exhibit of documents about arctic exploration "Frozen Ocean: Search for the North-west Passage" Lưu trữ 2009-03-11 tại Wayback Machine
- British Columbia: From the Earliest Times to the Present, Chapter II, The Apocryphal Voyages, pp. 19-31, Ethelbert Olaf Stuart Scholefield, publ. S.J. Clarke, Vancouver, 1914 Lưu trữ 2012-09-12 tại Archive.today