Họ Bách tử liên (danh pháp khoa học: Agapanthaceae) là một họ thực vật có hoa có chi duy nhất là Agapanthus với khoảng 9-10 loài. Chi này, trong các hệ thống phân loại khác nhau, hoặc là được đưa vào họ Amaryllidaceae (ví dụ Fay & Chase 1996), Alliaceae (ví dụ hệ thống Dahlgrenhệ thống APG II), hay Liliaceae (ví dụ hệ thống Cronquist, như phần lớn các hệ thống phân loại khác, đưa cả hai họ Alliaceae và Amaryllidaceae vào trong họ Liliaceae theo định nghĩa rộng). Chi Agapanthus chia sẻ phần lớn các đặc trưng với các chi trong cả họ Alliaceae lẫn họ Amaryllidaceae, nhưng thiếu các hợp chất làm cho các loài trong họ Hành có mùi vị của hành hay tỏi, đồng thời lại có bầu nhụy thượng, không giống như bầu nhụy hạ của họ Amaryllidaceae.

Họ Bách tử liên
Bách tử liên châu Phi (Agapanthus africanus)
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Plantae
(không phân hạng)Angiospermae
(không phân hạng)Monocots
Bộ (ordo)Asparagales
Họ (familia)Agapanthaceae
F.Voigt
Phân bổ
Phân bổ
Các chi
Agapanthus   L'Hér.

Fay & Chase (1996) khuyến cáo việc công nhận chi Agapanthus như là một phân họ, gọi là Agapanthoideae, trong họ Amaryllidaceae. Hệ thống APG II (2003) đặt cả hai họ Amaryllidaceae và Agapanthaceae vào trong họ Alliaceae, nhưng cho phép tùy chọn tách rời ra thành 3 họ, tất cả đều thuộc bộ Măng tây (Asparagales) của nhánh monocots. Gần đây hơn, APG III năm 2009 coi nó là phân họ Agapanthoideae trong họ Amaryllidaceae[1].

Các tên gọi khác còn có thanh anh, a ga pan hay a ga păng.

Phát sinh chủng loài sửa

Cây phát sinh chủng loài dưới đây lấy theo APG III.

Asparagales 

Orchidaceae

Boryaceae

Blandfordiaceae

Lanariaceae

Asteliaceae

Hypoxidaceae

Ixioliriaceae

Tecophilaeaceae

Doryanthaceae

Iridaceae

Xeronemataceae

Xanthorrhoeaceae s. l. 

Hemerocallidoideae (Hemerocallidaceae)

Xanthorrhoeoideae (Xanthorrhoeaceae s. s.)

Asphodeloideae (Asphodelaceae)

Amaryllidaceae s. l. 

Agapanthoideae (Agapanthaceae)

Allioideae (Alliaceae)

Amaryllidoideae (Amaryllidaceae s. s.)

Asparagaceae s. l. 

Aphyllanthoideae (Aphyllanthaceae)

Brodiaeoideae (Themidaceae)

Scilloideae (Hyacinthaceae)

Agavoideae (Agavaceae)

Lomandroideae (Laxmanniaceae)

Asparagoideae (Asparagaceae s. s.)

Nolinoideae (Ruscaceae)

Tham khảo sửa

  1. ^ Agapanthaceae trên website của APG. Tra cứu 13-10-2010.