Wikipedia

Oát Bản

(Đổi hướng từ Hoàn Nhan Tông Cán)

Hoàn Nhan Tông Cán (giản thể: 完颜宗干; phồn thể: 完顏宗幹; bính âm: Wányán Zōnggān, ？-17/6/1141), tên Nữ Chân là Oát Bổn (斡本) là trưởng tử của Kim Thái Tổ Hoàn Nhan A Cốt Đả (ngoài giá thú), là dưỡng phụ của Kim Hi Tông Hoàn Nhan Hiệp Lạt, là sinh phụ của Kim Hải Lăng Vương Hoàn Nhan Lượng. Tháng 5 năm Hoàng Thống thứ nhất thì mất.

Sau khi con trai ông là Hải Lăng Vương kế vị, ngày Ất Hợi tháng 12 năm Thiên Đức thứ 1 (27/1/1150), được truy thụy hiệu là Hiến Cổ Hoằng Đạo Văn Chiêu Vũ Liệt Chương Hiếu Duệ Minh Hoàng đế (憲古弘道文昭武烈章孝睿明皇帝), truy miếu hiệu là Đức Tông (德宗). Sau khi Hải Lăng Vương bị giết hai năm, tức năm Đại Định thứ 2 (1162) dưới thời Kim Thế Tông, miếu hiệu bị loại bỏ, thụy hiệu cải thành Minh Túc Hoàng đế (明肅皇帝). Năm Đại Định thứ 22 (1182), do con trai của Hải Lăng Vương hai năm trước bị phế thành dân thường, nên ngay cả thụy hiệu cũng bị mất. Đến năm Minh Xương thứ 4 (1193) dưới thời Kim Chương Tông, được phối hưởng tại Thái Miếu.

  • Thê thiếp
    • Ai Hoàng hậu Đồ Đan thị (哀皇后徒单氏 , 1109 - 1161) , chính thất , không có con nên nuôi dưỡng Hoàn Nhan Sung. Tính tình nhân đức , đối xử nhân hậu với thiếp thất. Tháng giêng năm Thiên Đức thứ 2 (1150) tôn vị Hoàng thái hậu , cư ngụ tại Vĩnh Thọ cung (永寿宫). Đồ Đan Thái hậu có ý bất mãn với Kim chủ Lượng , sau buổi sinh nhật của bà liền triệu các công chúa đã trò chuyện với thái hậu trong buổi lễ đến phạt mỗi người 10 trượng. Đồ Đan thái hậu biết việc cũng không vui; nên khi Kim chủ dời đô thái hậu không theo về Yên Kinh, vẫn ở phủ Hội Ninh. Tháng 9 nhờ di nguyện của Đại thái hậu được Lượng đón về , cư ngụ Thọ Khang cung. Kim chủ dời đô tới Biện, bố trí Đồ Đan thái hậu ở cung Ninh Đức. Bị thị tì Cao Phúc Nương bán đứng chia rẽ , Đại Hoài Trung nhất nhất làm theo chiếu lệnh phế truất Đồ Đan thị , ép thái hậu quỳ nhận chiếu thư. Vừa lúc đó là Hổ Đặc Mạt và Bộc Nhi liên tiếp cầm đao chém tới tấp. Cao Phúc Nương lại lấy dây thắt cổ thái hậu rồi cùng Đại Hoài Trung trở về phục mệnh. Kim chủ cho đốt thi thể thái hậu ở cung trung, vứt xác thái hậu xuống nước, rồi hạ lệnh giết chết rất nhiều thị tì, hộ vệ trong cung Ninh Đức. Sau Kim Hi Tông đăng cơ , truy phong Ai Hoàng hậu (哀皇后) , sau chồng bị giáng tước vương thì trở thành Liêu vương phi (辽王妃).
    • Thị thiếp Lý thị (李氏) , sinh Hoàn Nhan Sung.
    • Thị thiếp Đại thị (大氏 , ? - 1153) , sinh ba trai hai gái bao gồm Hoàn Nhan Lượng. Tháng giêng năm Thiên Đức thứ 2 (1150) tôn vị Hoàng thái hậu , cư ngụ tại Vĩnh Ninh cung. Tháng 4 năm Trấn Nguyên nguyên niên (1153) bệnh nặng , qua đời không lâu ngay sau đó , Hoàn Nhan Lượng đưa mẹ chôn cùng Oát Bản , truy phong Từ Hiến Hoàng hậu (慈憲皇后) , sau chồng bị giáng tước vương thì trở thành Liêu vương phu nhân (遼王夫人).
    • Lục Chánh Cô (陸正姑 , 1109 - ?) , ban đầu là vợ của Thân vương nhà Tống là Triệu Phác (趙樸) , bị bắt trong sự biến Tĩnh Khang rồi được Oát Bản lấy làm thiếp.
    • Lý Thuận phi (顺妃李) , sau khi Hải Lăng vương không còn thì bị giáng làm Liêu vương phu nhân (辽王夫人).
    • Tiêu Trữ phi (宁妃萧) , sau khi Hải Lăng vương không còn thì bị giáng làm Liêu vương phu nhân (辽王夫人).
    • Đồ Đan Văn phi (文妃徒单) , sau khi Hải Lăng vương không còn thì bị giáng làm Liêu vương phu nhân (辽王夫人).
  • Con trai
    • Hoàn Nhan Sung (完顏充 , ? - 1149) , mẹ là Lý thị. Sơ phong Truy quốc công (淄国公) , sau thăng Đại vương (代王) , khi mất truy phong Trịnh vương (郑王). Có con trai là Hoàn Nhan Vĩnh Nguyên (完颜永元).
    • Hoàn Nhan Lượng (完顏亮) , mẹ là Đại thị.
    • Hoàn Nhan Duyện (完顏兗 , 1122 - 1153) , mẹ không rõ. Sơ phong Đô điểm kiểm (都点检) , hai năm sau thăng Tuyên huy sử (宣徽使) , năm sau thăng Xu mật viện , Thái úy. Khi mất truy phong tước Vương.
    • Hoàn Nhan Tương (完顏襄) , mẹ là Đại thị. Qua đời trước khi Hoàn Nhan Lượng lên ngôi , truy phong Vệ vương (卫王).
    • Hoàn Nhan Cổn (完顏袞 , ? - 1153) , mẹ không rõ. Không hòa hợp với anh trai Hoàn Nhan Lượng , bị Lượng sai người giết ở chợ.
  • Con gái

Tham khảo sửa

  • 《金史·熙宗本記》
  • 《金史·宗幹傳》
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Oát_Bản&oldid=70928313”