Huy Ninh công chúa (chữ Hán: 徽寧公主) hay Thái Từ hoàng hậu (chữ Hán: 太慈皇后), tự Nhất Chi Mai (chữ Hán: 一枝梅), là con gái của vua Trần Minh Tông, chính thất của hoàng đế Đại Ngu Hồ Quý Ly, mẹ của Hồ Hán ThươngHồ Thánh Ngâu. Trước đây, bà được gả cho tôn thất Trần Nhân Vinh (? - 12/1370). Đến năm 1370, Trần Nhân Vinh bị Dương Nhật Lễ giết hại. Sau này, Trần Nghệ Tông lại gả bà cho Hồ Quý Ly vào tháng 5 âm lịch năm 1371.

Huy Ninh công chúa
徽寧公主
Hoàng hậu Đại Ngu
Tại vị1400-1401
Đăng quang1400
Tiền nhiệmHoàng hậu đầu tiên của triều đại
Kế nhiệmHiến Gia hoàng hậu
Thông tin chung
Sinh?
Mất?
? (có thể là Quảng Tây, Trung Quốc)
Phu quânTrần Nhân Vinh
Hồ Quý Ly
Hậu duệHồ Hán Thương
Khâm Thánh hoàng hậu
Công Chúa Hoàng Trung[1]
Tên tự
Nhất Chi Mai (一枝梅)
Tôn hiệu
Thái Từ Hoàng hậu (太慈皇后)
Thụy hiệu
Thái Từ Hoàng hậu (太慈皇后)
Tước hiệuHuy Ninh Công chúa
Khâm Đức Hưng Liệt Đại vương phi
Quốc tổ Chương hoàng phi
Thái Từ Hoàng hậu
Hoàng tộcNhà Trần
Nhà Hồ
Thân phụTrần Minh Tông
Thân mẫu?

Giai thoại sửa

Trong Kiên biều tập (堅瓠集) của Chử Nhân Hoạch soạn đời nhà Thanh có chép một chuyện về Hồ Quý Ly, được Lê Quý Đôn dẫn lại trong Kiến văn tiểu lục:[2]

Sự tích này tương đối nổi tiếng ở thời điểm Việt Nam hiện đại, song lại không phổ biến ở thời xưa và có nhiều mâu thuẫn lịch sử. Dựa vào việc Quý Ly có vợ là Huy Ninh công chúa, nên nhiều người đem "Nhất chi mai" trong truyền thuyết gán vào bà, song Huy Ninh được anh là Trần Nghệ Tông gả sau khi diệt Dương Nhật Lễ, tức Huy Ninh là vai em gái của "Trần vương", mà không phải em gái trong sự tích nói đến. Lê Quý Đôn khi chép lại chuyện này cũng có đề "Chuyện này có phần kỳ lạ", theo đó cũng cho thấy đây không những hư cấu, mà đối với người Việt đời Lê khi ấy cũng chưa từng nghe qua, cho nên mới "lạ" như vậy.

Sử sách không chép nhiều về bà. Bà mất năm nào không rõ.

Xem thêm sửa

Tham khảo sửa