Kinh Đại-bát Niết-bàn

Kinh điển Phật giáo

Kinh Bát-nhã kinh Bát-nhã tâm kinh Bát thiên tụng bát-nhã kinh Kim Cương kinh Tiểu phẩm bát-nhã kinh Đại phẩm bát-nhã kinh Đại Nhật kinh Pháp Hoa kinh Hoa Nghiêm kinh Lăng-nghiêm kinh Viên Giác Kinh A-di-đà kinh Kim quang minh kinh Tô tất đế yết la kinh Thắng Man kinh Thập địa kinh Duy-ma-cật sở thuyết kinh Giải thâm mật kinh Nhập Lăng-già kinh Niết bàn kinh Bộ kinh & A-hàm kinh Trường Bộ Trung Bộ Tương ưng Bộ Tăng chi Bộ Tiểu Bộ Chuyển pháp luân kinh Pháp cú kinh Từ kinh Bản sinh kinh Tứ niệm xứ kinh Đại-bát Niết-bàn kinh Tịnh độ Tam Kinh Phật thuyết vô lượng thọ kinh Phật thuyết A Di Đà kinh Quán vô lượng thọ kinh Luận A-tì-đạt-ma Bảo tính luận Bồ-đề đạo đăng luận Câu-xá luận Du-già sư địa luận Duy thức nhị thập tụng Đại thừa khởi tín luận Nhập Bồ-đề hành luận Nhiếp đại thừa luận Tập Bồ Tát học luận Nhiếp chân thật luận Tập lượng luận Thành duy thức luận Trung quán luận Thanh tịnh đạo luận

Bài này viết về kinh điển Phật giáo Thượng tọa bộ. Đối với kinh điển Phật giáo Đại thừa, xem Niết bàn kinh.

Kinh Ðại Bát Niết Bàn là bộ kinh do Phật Thích Ca Mâu Ni thuyết trước khi Ngài qua đời. Tại Việt Nam, có hai bản Kinh Niết Bàn của Phật giáo Nam Tông và Phật giáo Bắc Tông. Kinh Ðại Bát Niết bàn của Nam Tông, được tìm thấy trong Kinh Trường Bộ, [Kinh Ðại Bát Niết Bàn, (Hệ Pali), Việt dịch: Hòa thượng Thích Minh Châu, Viện Nghiên cứu Phật Học Việt Nam ấn hành năm 1991]. Còn Kinh Ðại Bát Niết Bàn của Phật giáo Bắc Tông bao gồm hai bản: (1) Phật Thuyết Phương Ðẳng Bát Nê Hoàn Kinh, do ngài Dharmaaksa (Đàm Vô Sấm)(265-316), đời Tây Tấn dịch và (2) Ðại Bát Nê Hoàn Kinh, do ngài Pháp Hiển và Buddhabadhra (Phật đà da xá) đời Ðông Tấn (317-420) dịch.. Bản Việt ngữ của Phật giáo Bắc Tông do Hòa thượng Thích Trí Tịnh dịch từ bản Hán văn, tịnh xá Minh Ðăng Quang, Hoa Kỳ tái xuất bản năm 1990, dày 1500 trang gồm tất cả 29 phẩm (chương), được phân ra làm hai quyển, quyển 1 từ phẩm 1 đến phẩm thứ 21 và quyển hai từ phẩm 22 đến phẩm 29.:

Nội dung

Kinh Ðại Bát Niết Bàn, vì là lời nói sau cùng của Phật Tổ, trước khi Ngài viên tịch, nên bao quát hầu như đủ mọi thắc mắc của chúng sinh. Vì thời gian có hạn nên lời Ngài dạy rất cô đọng, nhưng minh bạch, rõ ràng. Thí dụ như nơi phẩm Kim Cang Thân thứ năm và phẩm Như Lai Tánh thứ mười hai, ngài giải thích cặn kẽ về chân ngã hay Phật Tánh, đó chính là bản thể thanh tịnh thường hằng bất biến của tất cả mọi loài chúng sinh, mênh mông như hư không, thường trụ bất hoại, tuy vậy bản thể ấy không phải tất cả chúng sinh là một, nhưng cũng không phải là khác, vượt ra khỏi tư tưởng suy nghĩ thông thường của đời sống tương đối hiện tượng, cho nên gọi là không thể nghĩ bàn, nhưng chính là cái chân thật của mọi chúng sinh, không phải là cái "Tôi" ô nhiễm tham sân si, đầy vướng mắc khổ vui vô thường này. Bản thể ấy tràn ngập khắp nơi nhưng chúng sinh bị trói buộc vì phiền não, tham lam, giận giữ hay si mê nhiễm ô che mờ nên không thấy được. Bản thể ấy luôn luôn sẵn sàng, tịch tĩnh hiện diện, nên gọi là Như Lai.

Hình thức

Bản dịch của hòa thượng Thích Trí Tịnh gồm 29 phẩm như sau:

01. Phẩm Tự 02. Phẩm Thuần Đà 03. Phẩm Ai Thán 04. Phẩm Trường Thọ 05. Phẩm Kim Cang Thân 06. Phẩm Danh Tự Công Đức 07. Phẩm Tứ Tướng 08. Phẩm Tứ Y 09. Phẩm Tà Chánh 10. Phẩm Tứ Đế

11. Phẩm Tứ Đảo 12. Phẩm Như Lai Tánh 13. Phẩm Văn Tự 14. Phẩm Điếu Dụ 15. Phẩm Nguyệt Dụ 16. Phẩm Bồ Tát 17. Phẩm Đại Chúng Vấn 18. Phẩm Hiện Bịnh 19. Phẩm Thánh Hạnh 20. Phẩm Phạm Hạnh

21. Phẩm Anh Nhị Hạnh 22. Phẩm Quang Minh Biến Chiếu Cao Quý Đức Vương Bồ Tát 23. Phẩm Sư Tử Hống Bồ Tát 24. Phẩm Ca Diếp Bồ Tát 25. Phẩm Kiều Trần Như 26. Phẩm Di Giáo 27. Phẩm Ứng Tận Hường Nguyên 28. Phẩm Trà Tỳ 29. Phẩm Cúng Dường Xá Lợi