Krishna Lal Adhikari (tiếng Nepal: कृष्णलाल अधिकारी, 5 tháng 2 năm 1888 - 9 tháng 12 năm 1923) là một tác giả người Nepal nổi tiếng với việc xuất bản cuốn sách Makaiko Kheti năm 1920 về đề tài trồng ngô. Cuốn sách bị cáo buộc là phản quốc. Anh bị kết án chín năm tù và chết trong tù. Sau khi qua đời, anh được công nhận là "người tử vì đạo văn học" đầu tiên ở Nepal. Công viên Tinlal ở Manthali, Ramechhap, được đặt theo tên của anh.

Krishna Lal Adhikari
Krishna Lal Adhikari trong tù
Sinh(1888-02-05)5 tháng 2 năm 1888
Ramechhap District, Bagmati Pradesh, Vương quốc Nepal
Mất9 tháng 12 năm 1923(1923-12-09) (35 tuổi) [1]
Kathmandu, Vương quốc Nepal
Tên khácSubba Krishna Lal Adhikari
Krishnalal Adhikari
Tác phẩm nổi bậtMakaiko Kheti (1920)

Đầu đời và sự nghiệp sửa

Adhikari sinh ra ở Quận Ramechhap vào ngày 5 tháng 2 năm 1888,[1] và trở thành một quan chức Subba trong chính phủ.[2][3][4] Anh làm việc ở Văn phòng Bộ Ngoại giao.[5] Adhikari là người ủng hộ quyền tự do ngôn luận và sự thể hiện cá nhân.[6]

Adhikari đã có cảm hứng để viết một cuốn sách về trồng ngô sau khi đọc một cuốn sách Ấn Độ bạn anh tặng.[3] Với sự cho phép của Bhasha Prakashini Samiti Nepal (Ủy ban Xuất bản Ngôn ngữ Nepal), ông đã công bố Makaiko Kheti vào tháng 7 năm 1920.[7] Hai chuyên viên Ramhari Adhikari và Bhojraj Kafle - đã báo cáo với thủ tướng Chandra Shumsher Jang Bahadur Rana về cuốn sách; họ đổ lỗi cho tác giả về "những biểu hiện tinh quái để phản quốc".[8] Chandra cho rằng Krishna Lal Adhikari "đã tấn công một cách tượng trưng" mình vì cuốn sách có "một phân tích so sánh về lợi ích của một con chó giống Anh và một con chó bản địa".[9]

Vào ngày 2 tháng 8 năm 1920, Adhikari bị kết án 9 năm tù, với tùy chọn giảm án xuống 6 năm nếu anh ta đưa tất cả 1.000 ấn bản cuốn sách cho chính phủ.[8] Anh đã cố gắng giao tất cả các bản sao nhưng một bản đã mất tích; anh không biết nó đã biến đi đâu. Tất cả 999 bản đã bị đốt.[10][11] Không có bản sao nào của cuốn sách còn tồn tại.[12]

Cùng năm đó, Makaiko Kheti được xuất bản một lần nữa mà không có đề cập đến triều đại Rana, với tựa đề mới, Krishi Shikshvali.[13]

Qua đời và di sản sửa

Adhikari chết vì bệnh lao ba năm sau đó trong khi ở trong tù.[14][15] Khi ông nằm trên giường bệnh, lính canh đã đưa ông đi tắm nắng. Họ đã yêu cầu Chandra Shumsher thả anh ta nhưng bị từ chối.[3] Người ta nói rằng cùng ngày hôm đó, Adhikari đã viết trên mặt đất: "Triều đại Rana diệt vong". Cha của Adhikari đã yêu cầu Chandra Shumsher cho phép hỏa táng con trai mình trong Đền Pashupatinath, nhưng Chandra từ chối và nói Adhikari đã bị giam giữ để chết dần chết mòn. Một tác giả viết rằng Adhikari bị đối xử vô nhân đạo bên trong phòng giam.[16]

KP Sharma Oli, Thủ tướng Nepal, đã công nhận Krishna Lal Adhikari là một trong những người tử vì đạo đã giúp chấm dứt chính phủ độc tài.[17] Công viên Tinlal ở Manthali, Ramechhap, được đặt theo tên của Adhikari, cùng với nhà cách mạng Gangalal Shrestha và chính trị gia Pushpalal Shrestha [18] Adhikari được ca ngợi là thánh tử đạo văn học đầu tiên ở Nepal.[19]

Makaiko Arkai Kheti là một cuốn sách dựa trên câu chuyện của Adhikari, sau này được chuyển thể thành một vở kịch; nó đề cập đến việc tìm kiếm quyền tự do ngôn luận.[20]

Tham khảo sửa

  1. ^ a b “अनन्तशमशेर थापा क्षेत्रीको शताब्दीअघिको कृषि–पशु क्षेत्र विश्लेषण”. Himal Khabar. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2020.
  2. ^ “Adhikārī, Kr̥shṇalāla, 1888–1923”. Virtual International Authority File. 2020. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 12 tháng 10 năm 2020.
  3. ^ a b c “Maze on maize”. The Himalayan Times (bằng tiếng Anh). ngày 10 tháng 1 năm 2004. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  4. ^ “A difficult harvest”. The Record (bằng tiếng Anh). ngày 6 tháng 1 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  5. ^ “Maoists in Nepal: Historical Background” (PDF). Shodhganga. tr. 72. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 13 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 13 tháng 10 năm 2020.
  6. ^ Uprety, Prem Raman (1992). Political Awakening in Nepal: The Search for a New Identity (bằng tiếng Anh). Commonwealth Publishers. tr. 25. ISBN 978-81-7169-190-6. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2020.
  7. ^ Uprety, Prem Raman (1992). Political Awakening in Nepal: The Search for a New Identity (bằng tiếng Anh). Commonwealth Publishers. ISBN 978-81-7169-190-6. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  8. ^ a b “The Book on Makai Parba”. SpotlightNepal (bằng tiếng Anh). ngày 2 tháng 7 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2020.
  9. ^ Uprety, Sanjeev (1 tháng 5 năm 2018). “Masculinity and Mimicry: Ranas and Gurkhas” (PDF). Digital Himalaya. tr. 106–107. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 18 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2020.
  10. ^ Serchan, Sanjaya (2001). Democracy, Pluralism, and Change: An Inquiry in the Nepalese Context (bằng tiếng Anh). Chhye Pahuppe. ISBN 978-99933-54-39-0. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  11. ^ “Bad blood- Nepali Times”. archive.nepalitimes.com. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2020.
  12. ^ Mottin, Monica (ngày 9 tháng 3 năm 2018). Rehearsing for Life: Theatre for Social Change in Nepal (bằng tiếng Anh). Cambridge University Press. ISBN 978-1-108-41611-5. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  13. ^ “हिमाल खबरपत्रिका | कृषि कर्मका प्रारम्भिक ज्ञान”. nepalihimal.com (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2020.
  14. ^ Nepali Journal of Contemporary Studies (bằng tiếng Anh). Nepal Centre for Contemporary Studies. 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  15. ^ Pathak, Bishnu (2005). Politics of People's War and Human Rights in Nepal (bằng tiếng Anh). BIMIPA Publications. ISBN 978-99933-939-0-0. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  16. ^ Rana, Pramode Shamshere J. B. (1999). A Chronicle of Rana Rule (bằng tiếng Anh). R. Rana. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  17. ^ “Royal crown on display for public view (Photos)”. Setopati. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2020.
  18. ^ “Martyrs honoured through a recital”. kathmandupost.com (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2020.
  19. ^ “प्रतिबन्धित पुस्तक सप्ताह: नेपालमा पुस्तकमाथि प्रहार”. Online Khabar (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2020.
  20. ^ “Symbols and satire”. The Kathmandu Post (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 13 tháng 10 năm 2020.