Mutemwiya
Mutemwiya (hay Mutemwia, Mutemuya, Mutemweya), là một người vợ của Pharaon Thutmose IV. Bà là mẹ ruột của Pharaon Amenhotep III. Tên bà có nghĩa là "Thần Mut đang ngự trên thuyền".
| Mutemwiya | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Vương hậu Mutemwiya (đền Luxor) | ||||||||||||||||
| Thông tin chung | ||||||||||||||||
| Mất | Thebes | |||||||||||||||
| Phối ngẫu | Thutmose IV | |||||||||||||||
| Hậu duệ | Amenhotep III | |||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Thân thế sửa
Mutemwiya không được nhắc đến trong suốt thời gian trị vì của Thutmose IV. Bà dường như đã bị lu mờ trước 2 bà chính cung của Thutmose: Nefertari và Iaret. Mutemwiya chỉ xuất hiện trên những công trình kỷ niệm của con bà, Amenhotep III[1].
Một số thuyết cho rằng, bà là con gái của Artatama I, vua của Mitanni; tuy nhiên giả thuyết này đã bị bác bỏ[2][3]. Nhà khoa học Cyril Aldred cho rằng bà là chị em với đại thần Yuya, cha của Vương hậu Tiye. Suy luận này của ông dựa vào việc Mutemwiya sắp đặt cuộc hôn nhân giữa Tiye và con trai của mình nhằm tăng uy thế hoàng gia của gia đình[4]. Giả thuyết này cũng ít người ủng hộ vì sự thiếu hụt dẫn chứng.
Chỉ sau khi chồng qua đời, bà mới được sắc phong đầy đủ những danh hiệu của một hoàng hậu bởi con trai Amenhotep III, kể cả danh hiệu "Người vợ hoàng gia vĩ đại" - mặc dù bà chỉ là một thứ thiếp[5]. Bà còn xuất hiện tại đền thờ Luxor. Amenhotep III đã thần thánh hóa việc Mutemwiya sinh ra ông, tương tự câu chuyện của Nữ vương Hatshepsut và Thái hậu Ahmose.
Một bức tượng nữ thần Mut ngồi trên con thuyền thiêng (cũng là ý nghĩa trong tên bà) có khắc tên của Mutemwiya[5][6]. Cùng với người con dâu, Vương hậu Tiye, hai bà cùng xuất hiện trên 2 bức tượng khổng lồ (có tên là "Những bức tượng khổng lồ của Memnon") của Amenhotep III tại Luxor[2].
Qua đời sửa
Mutemwiya qua đời trong những năm trị vì của người con trai. Bằng chứng là bà đã xuất hiện khá nhiều trên những đền đài và các kỷ vật của Amenhotep III[2]. Không rõ bà được táng tại đâu.
Xem thêm sửa
- Mutemwia, Wife of Tuthmosis IV Lưu trữ 2019-03-26 tại Wayback Machine
Chú thích sửa
- ^ Aidan Dodson & Dyan Hilton, The Complete Royal Families of Ancient Egypt, Thames & Hudson (2004), tr.132-141 ISBN 0-500-05128-3
- ^ a b c O'Connor, David and Cline, Eric H., Amenhotep III: Perspectives on His Reign, University of Michigan Press, 2001 ISBN 978-0-472-08833-1
- ^ Nicolas Grimal, A History of Ancient Egypt (Blackwell Books: 1992), tr.221
- ^ Aldred, Cyril, Akhenaten: King of Egypt, Thames and Hudson, 1991 (paperback). ISBN 0-500-27621-8
- ^ a b Joyce Tyldesley, Chronicle of the Queens of Egypt. Thames & Hudson. 2006, tr.114 ISBN 0-500-05145-3
- ^ Quirke, Stephen and Spencer, Jeffrey, The British Museum Book of Ancient Egypt, Thames and Hudson, 1992, tr.78 ISBN 0-500-27902-0