Nguyễn Hữu Phần
Nguyễn Hữu Phần là đạo diễn điện ảnh và phim truyền hình Việt Nam, ông nổi tiếng với phim điện ảnh Em còn nhớ hay em đã quên và những phim truyền hình về làng quê Việt Nam như: Đất và người, Ma làng, Gió làng Kình, Làng ma - 10 năm sau. Ông được nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân năm 2015.[1]
| Nguyễn Hữu Phần | |
|---|---|
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | |
Tên khai sinh | Nguyễn Hữu Phần |
Ngày sinh | 1948 (75–76 tuổi) |
Nơi sinh | Hà Nội, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa |
| Giới tính | nam |
| Quốc tịch |  Việt Nam |
| Nghề nghiệp | |
| Lĩnh vực | Điện ảnh |
| Danh hiệu | Nghệ sĩ nhân dân (2015) |
| Sự nghiệp điện ảnh | |
| Năm hoạt động | 1980 – 2014 |
| Đào tạo | Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội |
| Thể loại | Phim truyện |
| Tác phẩm | |
| Giải thưởng | Giải thưởng Nhà nước (2012) |
| Giải thưởng | |
| Liên hoan phim Việt Nam 1993 Biên kịch xuất sắc | |
| Cánh Diều Vàng 2007 Đạo diễn xuất sắc | |
Tiểu sử sửa
Nguyễn Hữu Phần sinh năm 1948 tại Hà Nội, quê gốc ở Văn Giang, Hưng Yên,[2] là con út trong gia đình có 6 anh chị em; ông mồ côi bố khi mới 3 tuổi. Con trai ông là đạo diễn Nguyễn Hữu Trọng, được biết đến với Người thổi tù và hàng tổng và 5S online.[3]
Sự nghiệp sửa
Ông tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1, ra trường làm giáo viên dạy văn cho đến một lần ông tới chơi với một người bạn thân đang công tác tại Xưởng phim truyện, ông bị hấp dẫn bởi công việc sản xuất phim. Nguyễn Hữu Phần quyết định bỏ nghề giáo viên và bắt đầu làm thư kí cho các đạo diễn Phạm Văn Khoa, Bắc Xuyến, Nguyễn Ngọc Chung, Trần Vũ.[3]
Năm 1979, ông cùng với Khải Hưng, Đỗ Minh Tuấn, Vũ Châu trở thành sinh viên khóa 1 của Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh.[3] Năm 1980, ông làm phó đạo diễn của bộ phim điện ảnh Tội lỗi cuối cùng và được gặp Trịnh Công Sơn, lúc này đảm nhận viết nhạc cho bộ phim.[4] Cuối thập niên 1980, ông tìm lại Trịnh Công Sơn và ngỏ ý sản xuất phim dựa trên cuộc đời nhạc sĩ này. Năm 1990, ông nộp kịch bản nhưng bị Hãng Phim truyện Việt Nam từ chối sản xuất và bị cho là nội dung mơ hồ, kịch bản bị bỏ không mất hai năm.[3]
Năm 1992, với sự bảo trợ của Hội Điện ảnh Việt Nam, ông cùng Lưu Trọng Ninh, Hoàng Nhuận Cầm, Phi Tiến Sơn thang lập Trung tâm Điện ảnh Trẻ; vì các đạo diễn trẻ thời bấy giờ có quá ít cơ hội trổ tài, nên họ quyết định làm phim độc lập. Cùng năm này, ông sản xuất bộ phim Em còn nhớ hay em đã quên và tự đưa phim đi quảng bá và thành công lớn, với 4 giải Bông sen bạc và giải dành cho Nam diễn viên chính, Âm nhạc và Biên kịch.[5] [4] Năm 1994, ông được đạo diễn Khải Hưng mời về Hãng phim truyện Đài Truyền hình Việt Nam, bắt đầu với Lẽ nào anh lại quên bộ phim đầu tiên của chương trình Văn nghệ Chủ nhật. Năm 1996, bộ phim Những mảnh đời của Huệ do ông đạo diễn được khán giả yêu thích, đây cũng là bộ phim dài tập đầu tiên của chương trình này.[4][3]
Năm 2000, ông nhận lời các nhà biên kịch Phạm Ngọc Tiến, Khuất Quang Thuỵ và Đạo diễn Phạm Thanh Phong rủ làm phim Đất và người, kịch bản được chuyển thể từ tiểu thuyết Mảnh đất lắm người nhiều ma của nhà văn Nguyễn Khắc Trường. Sau thành công của Đất và người, ông tập trung làm phim về đề tài nông thôn và rất thành công như Ma làng, Gió làng Kình, Làng ma 10 năm sau,...[6]
Sau khi nghỉ hưu, ông và đồng nghiệp thành lập Công ty Cổ phần và truyền thông Hà Nội, năm 2009, công ty sản xuất trò chơi truyền hình Hà Nội 36 phố phường của VTV, trong chuỗi chương trình kỷ niệm 1000 năm Thăng Long.[7][8]
Ngoài làm đạo diễn ông còn là giảng viên dạy lớp đạo diễn Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh, thành viên Hội đồng duyệt phim quốc gia.[3]
Tác phẩm sửa
Điện ảnh sửa
- 1990 - Chiếc bình tiền kiếp
- 1992 - Em còn nhớ hay em đã quên
- 1995 - Giọt lệ Hạ Long - Đồng đạo diễn : Trần Vũ
- 1996 - Bản tình ca trong đêm
- ???? - Lời từ biệt tình yêu
- 2014 - Mộ gió
Truyền hình sửa
| Năm | Phim | Ghi chú | Định dạng | Vai trò | Kênh | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1993 | Tiếng gọi bên sông | Chuyển thể: Tiếng gọi cuối mùa đông của Nguyễn Quang Thiều | Điện ảnh truyền hình | Đạo diễn | VTV | |
| 1994 | Lẽ nào anh lại quên | Phim đầu tiên của Văn nghệ Chủ nhật | VTV1 | |||
| 1995 | Mảnh đời của Huệ | Phim ngắn tập | Biên kịch | VTV1 | ||
| 1996 | Ngọt ngào và man trá | Điện ảnh truyền hình | Đạo diễn | VTV3 | ||
| Mùa đông không lạnh giá | H1 | |||||
| 1997 | Ông trẻ về ăn tết | VTV3 | ||||
| Những ngã đường tình yêu | Đồng đạo diễn : Hoàng Thanh Du | |||||
| Người năm ấy của mẹ | Đạo diễn | |||||
| 1998 | Người Hoa Lư | Kiêm biên kịch | Điện ảnh truyền hình | |||
| Một lời nói thật | VTV1 | |||||
| Người trên núi | VTV1 | |||||
| Lời hẹn ngày ra trận | VTV3 | |||||
| 1999 | Cảnh sát hình sự | (1 trong 5 phần đầu, phần 3: Truy đuổi tội phạm) | Phim dài tập | Đồng đạo diễn | ||
| 2001 | Không giống ai | Điện ảnh truyền hình | Đạo diễn | |||
| 2002 | Đất và người | Đồng đạo diễn: Phạm Thanh Phong | Phim dài tập | VTV1 | ||
| 2003 | Về quê ăn tết | Điện ảnh truyền hình | VTV3 | |||
| Ảo vọng xe hơi | ||||||
| Người tử tế sa ngã | ||||||
| Đảo chắn sóng | Đạo diễn | |||||
| 2004 | Bên ngoài cuộc đời | Đồng đạo diễn: Vũ Hồng Sơn | Điện ảnh truyền hình | Chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của Thái Bá Tân | ||
| Trăng lạnh | Đồng biên kịch: Nguyễn Hữu Ứng | Biên kịch | ||||
| 2005 | Bí mật những cuộc đời | Đồng đạo diễn: Vũ Hồng Sơn | Phim dài tập | Đạo diễn | Cảnh sát hình sự / Chuyển thể tiểu thuyết cùng tên của Nguyễn Như Phong | |
| Mười hai cửa bể | Chuyển thể truyện ngắn cùng tên của Lý Biên Cương | Điện ảnh truyền hình | ||||
| Minh nguyệt | Chuyển thể truyện ngắn cùng tên của Học Phi | |||||
| Con đường gian khổ | Phim ngắn tập | |||||
| 2007 | Ma làng | Chuyển thể tiểu thuyết cùng tên của Trịnh Thanh Phong | Phim dài tập | Đồng đạo diễn, đồng biên kịch | VTV1 | |
| Những người bạn | Điện ảnh truyền hình | Đạo diễn / Biên kịch | VTV3 | |||
| 2008 | Gió làng Kình | Đồng đạo diễn: Bùi Thọ Thịnh | Phim dài tập | Đạo diễn | VTV1 | Chuyển thể tiểu thuyết Những trận gió người của Phạm Ngọc Tiến |
| 2011 | Nụ hôn đầu xuân | hyển thể truyện ngắn: | Phim ngắn tập | Đồng đạo diễn, đồng biên kịch | VTV3 | |
| 2013 | Làng ma 10 năm sau | Phần sau của Ma làng | Phim dài tập | Đạo diễn, biên kịch | VTV1 | |
| Đen trắng | (Phim cuối tuần) | Điện ảnh truyền hình | Đạo diễn |
Giải thưởng sửa
| Năm | Lễ trao giải | Tác phẩm | Hạng mục | Kết quả | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|
| 1992 | Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10 | Em còn nhớ hay em đã quên | Phim truyện điện ảnh | Bông sen bạc | |
| Biên kịch xuất sắc | Đoạt giải | ||||
| 2002 | Giải Cánh diều | Đất và người | Phim truyện truyền hình | Bằng khen | |
| 2007 | Ma làng | Đạo diễn xuất sắc | Đoạt giải | ||
| 2009 | Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 28 | Gió làng Kình | Phim truyền hình | Giải vàng |
Tham khảo sửa
- ^ “Trao tặng danh hiệu NSND, NSƯT: Niềm tự hào chung”. hanoimoi.com.vn. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2022.[liên kết hỏng]
- ^ toquoc.vn. “Nguyễn Hữu Phần: Người thành phố, hồn nông thôn”. toquoc.vn. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2022.
- ^ a b c d e f cand.com.vn. “Đạo diễn, NSND Nguyễn Hữu Phần: Màu thời gian”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2022.
- ^ a b c “Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần: Muốn "ăn" về nghệ thuật”. Báo Công an Nhân dân điện tử (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2022.
- ^ “Đạo diễn - NSND Nguyễn Hữu Phần: Phim Việt chưa hay vì... khán giả chưa hay!”. thethaovanhoa.vn. 19 tháng 11 năm 2019. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2022.
- ^ đô, Báo Lao động thủ. “Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần gửi gắm gì qua những bộ phim về nông thôn”. Báo Lao động thủ đô. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2022.
- ^ “Nguyễn Hữu Phần tâm đắc với 'Hà Nội 36 phố phường'”. Báo điện tử VnExpress. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2022.
- ^ https://suckhoedoisong.vn. “"Chuyên án nhà quê" của đạo diễn Nguyễn Hữu Phần”. suckhoedoisong.vn. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2022.