Phân cấp hành chính Pháp

Phân cấp hành chính Pháp là tổ chức địa lý nước Pháp về mặt hiến pháphành chính.


Bài viết này là một trong chuỗi bài
Phân cấp hành chính Pháp

(gồm vùng hải ngoại)

(gồm tỉnh hải ngoại)

Cộng đồng đô thị
Cộng đồng khối dân cư
Cộng đồng xã
Xã đoàn khối dân cư mới

Xã liên kết
Quận nội thị

Phân cấp khác ở hải ngoại Pháp

Cộng đồng hải ngoại
Cộng đồng đặc biệt
Xứ hải ngoại
Lãnh thổ hải ngoại
Đảo Clipperton

Nước Pháp chính quốc

sửa
 
Hình minh họa phân cấp hành chính ở Pháp

Từ ngày 16 tháng 1 năm 2015, lãnh thổ chính quốc Pháp (lãnh thổ Pháp tại Tây Âu) được phân cấp như sau:

  • Vùng (région, bao gồm cả đảo Corse). Vùng hành chính là cấp độ chia chính của lãnh thổ Pháp, quản lý bởi một Hội đồng vùng (conseil régional) được bầu với nhiệm kỳ 6 năm qua cuộc bầu cử phổ thông trực tiếp. Nước Pháp chia thành 13 vùng. Vai trò chính của hội đồng vùng là cung cấp tài chính cho các trường phổ thông (lycée), nhưng ngân sách lớn còn cho phép đầu tư vào nhiều lĩnh vực kinh tế và xã hội. Một vùng có một Chủ tịch hội đồng vùng (Président du Conseil régional) và một thủ hiến (préfet de région, có thể hiểu thủ hiến kiểu như Bí thư), thủ hiến này được chỉ định bởi chính phủ, với nhiệm vụ thay mặt nhà nước ở địa phương đó và đảm bảo sự vận hành của các ban, phòng... không tập trung (ví dụ phối hợp với hoạt động của cảnh sát).
Riêng đơn vị hành chính đảo Corse có một quy chế đặc biệt, tương tự như một vùng hành chính nhưng với những quyền lực "nhạy cảm" hơn, được gọi là collectivité territoriale (vùng tự trị địa phương).
  • Tỉnh (département). Một mức độ dưới vùng, tức một vùng sẽ bao gồm nhiều tỉnh. Có 96 tỉnh. Các tỉnh được điều hành bởi các hội đồng tỉnh (conseil général) và các hội đồng này được trực tiếp bầu lên theo thể thức phổ thông đầu phiếu cho nhiệm kỳ sáu năm. Các hội đồng này cũng có vai trò về tài chính trong các lĩnh vực kinh tế và xã hội. Các lỵ sở cũng được thiếp lập tại trung tâm tỉnh để cho tất cả những người dân có thể tới được tỉnh lỵ (chef-lieu) từ nơi họ sống trong một ngày. Mỗi tỉnh có một chủ tịch tỉnh (Président de département) và một tỉnh trưởng (préfet de département), đại diện của chính phủ trung ương và trước năm 1982 là người đứng đầu hội đồng tỉnh. Tuy nhiên hiện nay, chủ tịch hội đồng tỉnh là người đứng đầu hội đồng tỉnh.
  • Quận (arrondissement). Mỗi tỉnh của Pháp được chia thành nhiều quận, mỗi quận sẽ có một quận trưởng (sous-préfet). Chức năng của họ là giúp đỡ các tỉnh trưởng. Các quận không có hội đồng quận riêng. Về mặt pháp lý, quận không có tư cách pháp nhân. Có 342 quận
  • Tổng (canton). Quận được chia tiếp tục thành nhiều tổng. Hiến pháp quy định một tổng có thể cùng thuộc hai quận, nhưng trên thực tế rất hiếm và hiện nay không có tổng nào như vậy. Tổng có hội đồng tổng, nhưng ngoài chức năng là khu vực bầu cử và khu vực pháp lý, tổng hầu như không có chức năng hành chính gì khác. Có 2054 tổng.
  • Cấp xã (commune) là đơn vị hành chính địa phương thấp nhất của Cộng hòa Pháp: có thể là một thành phố, một thị trấn, một ngôi làng hay đơn giản là một khu vực nông thôn/rừng núi. Tại thời điểm ngày 1 tháng 1 năm 2008, cả nước Pháp có 35945 đơn vị xã trong đó có 212 ở các lãnh thổ hải ngoại.
Các cấp hành chính Pháp
Quốc gia
 
Pháp
Vùng
région
13 vùng
Tỉnh
département
96 tỉnh
Quận
arrondissement
329 quận
Tổng
canton
3 883 tổng

commune
36 783 xã (thành phố hay thị trấn chỉ giới hạn trong 1 xã)
Cấp đơn vị hành chính địa phương Chức năng hành pháp Chức năng lập pháp Chức năng tập hợp lãnh thổ
Vùng thủ hiến Hội đồng vùng
Tỉnh Tỉnh trưởng hội đồng tỉnh
Quận quận trưởng Không có Không có
Tổng Không có Có Hội đồng tổng Không có
Liên xã Không có Không có Không có
Xã (Thị) trưởng Có Hội đồng xã

Sự phân chia cũ

sửa
  • Trước Cách mạng Pháp năm 1789, nước Pháp được chia thành các tỉnh (province).
  • Khái niệm "lãnh thổ hải ngoại" (territoire d'outre-mer) không còn giá trị pháp lý kể từ thay đổi hiến pháp ngày 28 tháng 3 năm 2003.

Tham khảo

sửa