Phước Tuy (tỉnh)
Phước Tuy (1956-1975) là một tỉnh cũ thời Việt Nam Cộng hòa thuộc miền Đông Nam Bộ của Việt Nam.
Địa lý
sửaTỉnh Phước Tuy có vị trí địa lý:
- Phía bắc giáp tỉnh Long Khánh
- Phía đông giáp tỉnh Bình Tuy
- Phía tây bắc giáp tỉnh Biên Hòa
- Phía tây giáp tỉnh Gia Định.
Hành chính
sửaTrước ngày giải thể năm 1975, tỉnh Phước Tuy có 5 quận là Đất Đỏ, Long Lễ, Đức Thạnh, Xuyên Mộc và Long Điền được chia thành 29 xã với 129 ấp.[cần dẫn nguồn]
| Dân số tỉnh Phước Tuy qua các năm | ||
|---|---|---|
| Năm | Dân số (người) | Diện tích (km²) |
| 1966 | 102.893 | 1.927 |
| 7/1967 | 106.256 | |
| 1971 | 124.844 | |
Lịch sử
sửaĐịa bàn tỉnh Phước Tuy gần như là địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ngày nay.
Ngày 22 tháng 10 năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng hòa lập tỉnh Phước Tuy gồm địa bàn tỉnh Bà Rịa và Vũng Tàu, sau thêm quần đảo Trường Sa. Tỉnh lỵ đặt tại Phước Lễ (nay là thành phố Bà Rịa).
Tính đến ngày 3 tháng 1 năm 1957, tỉnh Phước Tuy có 6 quận, 8 tổng và 41 xã:
- Quận Châu Thành Phước Tuy, gồm 3 tổng là An Phú Hạ (nay là thành phố Bà Rịa), An Phú Tân (nay là thị xã Phú Mỹ), Cơ Trạch (nay là huyện Châu Đức). Quận lỵ: Phước Lễ
- Quận Xuyên Mộc, gồm 1 tổng là Nhơn Xương. Quận lỵ: Xuyên Mộc
- Quận Long Điền, gồm 1 tổng là An Phú Thượng. Quận lỵ: Long Điền
- Quận Đất Đỏ, gồm 3 tổng là Phước Hưng Thượng, Phước Hưng Trung, Phước Hưng Hạ. Quận lỵ: Phước Thọ
- Quận Vũng Tàu, gồm 5 xã là Vũng Tàu, Thắng Nhất, Thắng Nhì, Thắng Tam, Phước Cơ.[1] Quận lỵ: Vũng Tàu
- Quận Cần Giờ, gồm 6 xã là Thạnh An, Thạnh Thới (năm 1958 nhập vào xã Long Thạnh), Cần Thạnh, Tân Thạnh, Đồng Hòa, Long Thạnh. Quận lỵ: Cần Thạnh.
Ngày 20 tháng 3 năm 1958, quận Đất Đỏ sáp nhập vào quận Long Điền, song đến ngày 14 tháng 10 năm 1960, quận Đất Đỏ được tái lập.[2]
Ngày 29 tháng 1 năm 1959, thành lập mới quận Quảng Xuyên thuộc tỉnh Phước Tuy, trên cơ sở tổng An Thít tách từ quận Cần Giuộc, tỉnh Long An. Quận Quảng Xuyên bao gồm 04 xã: Bình Khánh, An Thới Đông, Tam Thôn Hiệp và Lý Nhơn. Quận lỵ đặt tại xã An Thới Đông.
Ngày 9 tháng 9 năm 1960, hai quận Cần Giờ và Quảng Xuyên của tỉnh Phước Tuy chuyển sang thuộc tỉnh Biên Hoà.
Ngày 23 tháng 12 năm 1961, quận Đức Thạnh thành lập từ bốn xã Ngãi Giao, Bình Ba, Bình Giã và Hắc Dịch của quận Châu Thành.[2]
Năm 1962, quận Châu Thành đổi tên thành quận Long Lễ.
Năm 1964, tách quận Vũng Tàu khỏi tỉnh, thành lập Thị xã Vũng Tàu trực thuộc Trung Ương.[1]
| Dân số tỉnh Phước Tuy 1967[3] | |
|---|---|
| Quận | Dân số |
| Đất Đỏ | 24.571 |
| Đức Thạnh | 10.290 |
| Long Điền | 26.977 |
| Long Lễ | 35.870 |
| Xuyên Mộc | 5.185 |
| Tổng số | 102.893 |
Ngày 6 tháng 9 năm 1973, thủ tướng Trần Thiện Khiêm ban hành nghị định số 420-BNV/HCĐP/26 (do tổng trưởng Nội vụ là Lê Công Chất ký) sáp nhập các đảo Trường Sa, An Bang, Thái Bình (nguyên văn), Song Tử Đông, Song Tử Tây, Loại Ta, Thị Tứ, Nam Ai (nguyên văn), Sinh Tồn và các đảo phụ cận vào xã Phước Hải, quận Đất Đỏ, tỉnh Phước Tuy.
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, tỉnh Phước Tuy bị giải thể rồi nhập vào tỉnh Đồng Nai (cũ).
Sự kiện
sửaTrong chiến tranh Việt Nam, quận Đức Thạnh là nơi diễn ra trận Bình Giã 1964 với chiến thắng thuộc về Quân giải phóng miền Nam.
Tham khảo
sửa- ^ a b "Lịch sử hình thành tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu". baria-vungtau.gov.vn. Truy cập ngày 7 tháng 3 năm 2025.
- ^ a b Nguyễn, Đình Tư (2008). Từ điển địa danh hành chính Nam Bộ. Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị quốc gia. tr. 891.
- ^ Việt Nam Cộng hòa bản đồ hành chánh. Đà Lạt: Phân cục Địa dư Quốc gia, 1967.
Liên kết ngoài
sửa- Bản đồ tỉnh Phước Tuy Lưu trữ ngày 12 tháng 3 năm 2009 tại Wayback Machine